SURAT KADAGITI TAGA-ROMA

1 Siak ni Pablo, nga adipen ni Kristo Jesus. Naayabanak nga agbalin nga apostol ken nadutokan a mangideklara iti naimbag a damag ti Dios,+ 2 nga inkarina a nasaksakbay babaen kadagiti propetana a nadakamat iti nasantuan a Kasuratan. 3 Dayta a naimbag a damag ket maipapan iti Anakna a nayanak kas tao manipud iti kaputotan* ni David.+ 4 Ngem napaneknekan nga isu ti Anak ti Dios+ idi napagungar babaen ti pannakabalin ti nasantuan nga espiritu.+ Daytoy nga anak ket ni Jesu-Kristo nga Apotayo. 5 Babaen kenkuana, naawatmi ti nagpaiduma a kinaimbag ken ti kinaapostol+ tapno maipakita ti tattao iti amin a nasion+ ti pammati ken panagtulnogda a pakaidaydayawan ti naganna, 6 ken karamankayo met kadagiti nasion a naayaban nga agbalin a kukua ni Jesu-Kristo. 7 Dayta ti makagapu a sursuratankayo, dakayo nga adda dita Roma kas patpatgen ti Dios, a napili nga agbalin a nasantuan:

Adda koma kadakayo ti nagpaiduma a kinaimbag ken talna manipud iti Dios nga Amatayo ken ni Apo Jesu-Kristo.

8 Umuna iti amin, agyamanak iti Diosko babaen ken Jesu-Kristo maigapu kadakayo amin, ta ti pammatiyo ket mapagsasaritaan iti intero a lubong. 9 Naimpusuan nga agserserbiak iti Dios ken ipakpakaammok ti naimbag a damag maipapan iti Anakna. Isu ti saksik a kanayon nga iramramankayo kadagiti kararagko,+ 10 nga ipakpakaasik a no koma mabalin, mabisitakayo no pagayatan ti Dios. 11 Ta il-iliwek a makitakayo tapno makaitedak iti naespirituan a sagut a mangpatibker kadakayo; 12 wenno tapno makapagpipinnaregtatayo+ iti pammati, dakayo ken siak.

13 Ngem kayatko a maammuanyo, kakabsat, a namin-adun nga implanok ti sumarungkar kadakayo​—ngem malaplapdanak agingga ita—​tapno mangyeg met iti nasayaat a resulta ti panangasabak dita a kas iti dadduma a nasion. 14 Nakautangak, agpadpada kadagiti Griego ken kadagiti ganggannaet,* agpadpada kadagiti masirib ken kadagiti saan a nakaadal; 15 isu a magagaranak a mangipakaammo met iti naimbag a damag kadakayo dita Roma.+ 16 Ta diak ibain ti naimbag a damag.+ Kinapudnona, dayta ti pamay-an ti Dios a mangipakita iti pannakabalinna tapno maisalakan ti amin nga addaan pammati,+ umuna kadagiti Judio+ ken kasta met kadagiti Griego.+ 17 Ta gapu iti dayta, maipakaammo ti kinalinteg ti Dios babaen ti pammati ken para iti pammati,+ kas naisurat: “Ngem agbiagto ti nalinteg gapu iti pammatina.”+

18 Ta manipud idiay langit, maipakpakaammo ti pungtot ti Dios+ maibusor iti amin a kinadakes ken kinakillo ti tattao a manglaplapped iti kinapudno+ iti nakillo a pamay-an, 19 ta ti mabalin a maammuan maipapan iti Dios ket nakalawlawag kadakuada, ta pinagbalin dayta ti Dios a nalawag kadakuada.+ 20 Ta dagiti di makita a kualidadna ket nalawag a makita manipud idi pinarsuana ti lubong ken agpatpatuloy, ta maawatan dagita babaen ti bambanag a naaramid,+ uray ti agnanayon a pannakabalin+ ken kina-Diosna,+ tapno awan ti pagpambarda. 21 Ta nupay am-ammoda ti Dios, saanda nga indaydayaw kas Dios wenno nagyaman kenkuana. Nagbalin ketdi nga awan serserbi ti panagrasrasonda ken awanen a pulos ti rikna ti maag a pusoda.+ 22 Uray ibagbagada a masiribda, nagbalinda a maag 23 ken ti dayag ti Dios a sibibiag iti agnanayon* ket pinagbalinda a kapada ti ladawan ti matay a tao, dagiti billit, uppat ti sakana a parsua, ken reptilia.*+

24 Gapu ta kayatda nga aramiden dagiti tarigagay ti pusoda, binay-an ida ti Dios nga aramidenda ti kinarugit tapno maibabainda ti mismo a bagida. 25 Ti kinapudno maipapan iti Dios ket sinukatanda iti kinaulbod ken nagdaydayaw ken nagserbida kadagiti parsua imbes nga iti Namarsua, a maidaydayaw iti agnanayon. Amen. 26 Isu a binay-an ida ti Dios a surotenda dagiti nakababain a seksual a tarigagayda,+ ta binaliwan dagiti babbai ti natural a pakausaran ti bagida ket ar-aramidendan ti maikontra iti nakaparsuaan.+ 27 Binay-an metten dagiti lallaki ti natural a pakausaran ti* babai ta simged ti derrepda iti maysa ken maysa, lallaki iti padada a lallaki,+ nga ar-aramidenda ti naalas ket sagsagabaendan ti naan-anay a dusa, a resulta ti dakes nga aramidda.+

28 Gapu ta dida ibilang a masapul a bigbigenda ti Dios,* binaybay-an ida ti Dios ken impalubosna nga agpanunotda iti dakes, isu nga aramidenda dagiti banag a di maitutop.+ 29 Ket napno ti panunotda iti amin a kita ti kinakillo,+ basol, kinaagum,+ ken kinadakes, napnoda iti apal,+ ta mammapatayda,+ mannakiapa, manangallilaw,+ ken kayatda ti mangdangran,+ managtsismisda, 30 mangpadpadakesda,+ kagurada ti Dios, awan daydayawda, natangsit, napangas, nalaingda nga agplano iti makadangran,* nasukirda kadagiti nagannak,+ 31 awan pannakaawatda,+ saanda a tungtungpalen dagiti tulagan, awan nainkasigudan a panagayatda, ken saanda a naasi. 32 Uray no ammoda ti amin a nalinteg a bilin ti Dios​—a maikari a matay dagiti agar-aramid kadagita+—​itultuloyda latta nga aramiden dagita ken anamonganda pay dagiti agar-aramid kadagita.

2 O tao, uray no asinokaman,+ awan ngarud ti maipambarmo no mangukomka; ta no ukomem ti sabsabali, uk-ukomem ta bagim, ta sika a mangukom ar-aramidem ti isu met laeng a bambanag.+ 2 Ita, ammotayo a maitunos iti kinapudno ti panangukom ti Dios kadagidiay mangar-aramid iti kasta a bambanag.

3 Ngem ipapanmo kadi a malisiam ti panangukom ti Dios no ukomem dagiti mangar-aramid kadagiti kasta a banag ngem ar-aramidem met dagita? 4 Wenno umsiem kadi ti kasta unay a kinaimbag,+ panagteppel,+ ken kinaanus+ ti Dios ta saanmo nga ammo a gapu iti kinaimbagna, kayatnaka a tulongan nga agbabawi?+ 5 Ngem gapu ta nasukirka ken saanka nga agbabawi, mangar-aramidka iti panggapuan ti Dios a makapungtot kenka inton aldaw ti nalinteg a panangukomna.+ 6 Gunggonaannanto ti tunggal maysa maitunos kadagiti aramidna:+ 7 biag nga agnanayon kadagidiay mangsapsapul iti dayag ken dayaw ken di panagrupsa+ babaen ti agtultuloy a panagaramidda iti nasayaat; 8 ngem pungtot ken unget kadagidiay mannakiapa ken mangsuksukir iti kinapudno ken agar-aramid iti kinakillo.+ 9 Agrigat ken agsagabanto ti tunggal tao nga agar-aramid iti dakes, umuna dagiti Judio ken kasta met dagiti Griego; 10 ngem dayag ken dayaw ken talna iti tunggal agar-aramid iti nasayaat, umuna dagiti Judio+ ken kasta met dagiti Griego.+ 11 Ta saan a mangidumduma ti Dios.+

12 Ta amin dagidiay nagbasol a saan a makaammo iti linteg ket matay met a saanda nga ammo ti linteg.+ Ngem amin dagidiay nagbasol a makaammo iti linteg ket maukom maitunos iti linteg.+ 13 Ta saan a dagiti managdengngeg iti linteg ti nalinteg iti sanguanan ti Dios, no di ket dagiti mangtungtungpal iti linteg ti maideklaranto a nalinteg.+ 14 Nupay ti linteg+ ket saan nga ammo dagiti tattao kadagiti nasion, ar-aramidenda ti linaon ti linteg. Isu a nupay awananda iti linteg, adda kadakuada ti linteg. 15 Isuda a mismo ti mangipakpakita a naisurat iti pusoda ti kababagas ti linteg, bayat a ti konsiensiada ti agserbi a kas testigo, ket ti isipda ti mangpabasol wenno mangabsuelto pay ketdi kadakuada. 16 Mapasamakto daytoy inton aldaw nga ukomen ti Dios, babaen ken Kristo Jesus, dagiti nalimed nga ar-aramiden dagiti tattao,+ sigun iti naimbag a damag nga ipakpakaammok.

17 No maysaka a Judio+ ken agtaltalekka iti linteg ken ipagpannakkelmo ti Dios, 18 ken ammom ti pagayatanna ken akseptarem dagiti nagpateg a bambanag ta nasursuruanka iti Linteg,+ 19 ken kombinsidoka a maysaka a mangiturturong kadagiti bulsek, silaw kadagiti adda iti sipnget, 20 mangbalbalakad kadagiti maag, mannursuro kadagiti ubbing, ken maawatam dagiti napapateg a pannakaammo ken kinapudno nga adda iti Linteg​— 21 isursurom ti dadduma, apay ngarud a saanmo a maisuro ti bagim?+ Ikaskasabam, “Dika agtakaw,”+ agtakawka kadi? 22 Ibagbagam, “Dika makikamalala,”+ makikamalalaka kadi? Karurodmo dagiti imahen, ngem apay ngarud a takawam dagiti templo? 23 Ipampannakkelmo ti linteg ngem apay nga ibabainmo ti Dios babaen ti panagsukirmo iti Linteg? 24 Ta “gapu kadakayo, naibabain ti nagan ti Dios kadagiti nasion,” kas naisurat.+

25 Kinapudnona, pagsayaatam laeng ti pannakakugit+ no tungtungpalem ti linteg;+ ngem no suksukirem ti linteg, awan serserbi ti pannakakugitmo. 26 No ngarud ti maysa a di nakugit+ ket agtultulnog iti ipapaaramid ti Linteg, saan aya a maibilang a nakugit uray no saan a nakugit?+ 27 Ti maysa a di nakugit a tao nga agtultulnog iti Linteg ti mangukomto kenka uray nakugitka ken adda kenka dagiti naisurat a linteg gapu ta suksukirem ti linteg. 28 Ta saan a ti langa ti maysa a tao wenno ti pannakakugitna ti pakakitaan nga isu ket agpayso a Judio.+ 29 Ngem ti agpayso a Judio ket makita iti adda iti pusona,+ ken ti pannakakugitna ket iti puso+ babaen ti espiritu, saan a babaen ti naisurat a linteg.+ Ti Dios, saan a dagiti tattao, ti paggapuan ti pannakaidayaw dayta a tao.+

3 Ania ngarud ti pagsayaatanna no maysaka a Judio, wenno ania ti pagsayaatan ti pannakakugit? 2 Adu ti pagsayaatanna. Umuna iti amin, naitalek kadakuada dagiti sagrado a mensahe ti Dios.+ 3 Kasano ngaruden ti dadduma a Judio nga awan ti pammatina? Kayatna kadi a sawen a ti Dios ket saan a mapagtalkan iti saona? 4 Siempre saan! Ngem mapaneknekan koma a pudno ti Dios+ uray no mapaneknekan nga ulbod ti amin a tao,+ kas iti naisurat: “Tapno dagiti sasaom ti mangpaneknek a nalintegka ken mabalin a mangabakka no mauk-ukomka.”+ 5 Ngem no ti kinakillotayo ti nalawag a mangipakita iti kinalinteg ti Dios, ania ti makunatayo? Nakillo kadi ti Dios no ibulosna ti pungtotna? (Agsasaoak a kas iti panagsao ti tao.) 6 Saan! Ta no nakillo ti Dios, kasano ngarud ti panangukomna iti lubong?+

7 Ngem no bilang agulbodak ket dayta ti ad-adda a mangipadayag iti kinapudno ti Dios, apay ngarud a mauk-ukomak met a kas managbasol? 8 Ken apay a saanmi nga ibaga, kas kuna ti dadduma nga ibagbagami kano: “Agaramidtayo iti dakes tapno adda naimbag a mapasamak”? Ti pannusa a maipataw kadagita a tattao ket maitunos iti hustisia.+

9 Ania ngaruden? Nasaysayaat kadi ti kasasaadtayo a Judio ngem iti dadduma? Pulos! Kas naibagatayon, dagiti Judio ken Griego ket agpadpada nga iturturayan ti basol;+ 10 kas iti naisurat: “Awan ti nalinteg a tao, awan uray maysa;+ 11 awan ti asinoman a masirib; awan ti asinoman a mangbirbirok iti Dios. 12 Timmallikud amin a tao, nagbalinda amin nga awan serserbina; awan ti mangipakpakita iti kinaimbag, awan uray maysa la koma.”+ 13 “Kasla silulukat a tanem ti karabukobda, mangal-allilaw ti dilada.”+ “Adda iti likud ti bibigda ti gita dagiti uleg.”+ 14 “Puro lunod ken sakit ti nakem ti ibagbagada.”+ 15 “Napartak ti sakada a mapan agibukbok iti dara.”+ 16 “Makadadael ken naladingit ti dalanda, 17 ken saanda a naammuan ti dalan ti talna.”+ 18 “Awan panagbutengda iti Dios.”+

19 Ita, ammotayo nga amin nga ibaga ti Linteg ket para kadagiti mangsursurot iti Linteg, tapno awan kadakuada ti mangibaga nga inosenteda ken ti intero a lubong ket maikari iti pannusa ti Dios.+ 20 Awan ngarud ti maideklara a nalinteg iti sanguanan ti Dios gapu ta sinurotna ti linteg,+ ta babaen ti linteg, maammuan ti kinapudno maipapan iti basol.+

21 Ngem naammuanen a saan a nakadepende iti panangsurot iti linteg ti panagbalin a nalinteg iti sanguanan ti Dios,+ kas paneknekan ti Linteg ken dagiti Propeta,+ 22 wen, ti panagbalin a nalinteg iti sanguanan ti Dios ket babaen ti pammati ken Jesu-Kristo, para iti amin nga addaan pammati. Ta agpapadada amin.+ 23 Ta nagbasolda amin ken dida naan-anay a maipakita ti dayag ti Dios.+ 24 Ngem naideklarada a nalinteg babaen ti pannakawayawaya iti basol gapu iti subbot a binayadan ni Kristo Jesus.+ Dayta ket awan bayadna a sagut+ gapu iti nagpaiduma a kinaimbag ti Dios.+ 25 Isu ket impaay ti Dios kas daton tapno maikappia+ dagiti tattao iti Dios babaen ti pammatida iti dara ti Kristo.+ Inaramid dayta ti Dios tapno maipakitana ti kinalintegna, ta gapu iti panagteppelna, pakpakawanenna dagiti basol a naaramid iti napalabas. 26 Inaramidna dayta tapno maipakitana ti kinalintegna+ ita a tiempo, tapno nalinteg latta uray no ideklarana a nalinteg ti tao nga adda pammatina ken Jesus.+

27 Adda ngarud aya maipagpannakkel ti tao? Awan. Babaen ti ania a linteg? Ti kadi linteg a mangibagbaga iti tao iti aramidenna?+ Saan, no di ket ti linteg ti pammati. 28 Ta ammotayo a maideklara a nalinteg ti maysa a tao babaen ti pammati, saan a babaen ti panangsurot iti linteg.+ 29 Wenno Dios kadi isuna dagiti Judio laeng?+ Saan kadi a Dios met isuna dagiti tattao kadagiti nasion?+ Wen, Dios met dagiti tattao kadagiti nasion.+ 30 Gapu ta maymaysa ti Dios,+ ideklarana a nalinteg dagiti nakugit+ gapu iti pammatida ken ideklarana a nalinteg dagiti di nakugit+ gapu iti pammatida. 31 Waswasentayo kadi ngaruden ti linteg babaen ti pammatitayo? Saan. Supsuportarantayo ketdi ti linteg.+

4 No kasta ngarud, ania ti maibagatayo a nagun-odan ni Abraham nga ama a nagtaudantayo? 2 Kas pagarigan, no naideklara ni Abraham a nalinteg gapu kadagiti aramidna, adda rasonna nga agpannakkel, ngem saan a makapagpannakkel iti Dios. 3 Ta ania ti ibaga ti kasuratan? “Namati ni Abraham ken Jehova,* ket naibilang kas nalinteg.”+ 4 Ti sueldo ti tao nga agtrabtrabaho ket saan a maibilang a nagpaiduma a kinaimbag no di ket kas banag a masapul a maited kenkuana.* 5 Iti sabali a bangir, ti tao a saan nga agtrabtrabaho ngem mamati iti Daydiay mangideklara a nalinteg ti maysa a managbasol, ti pammatina ket maibilang kas kinalinteg.+ 6 Kas iti imbaga ni David maipapan iti kinaragsak ti tao nga ibilang ti Dios a nalinteg saan a gapu kadagiti aramidna: 7 “Naragsak dagidiay napakawan dagiti dakes nga aramidda ken naabbongan* dagiti basolda; 8 naragsak ti tao a saanto a pulos singiren ni Jehova* ti basolna.”+

9 Dagiti laeng kadi nakugit ti addaan iti kasta a kinaragsak wenno uray dagiti di nakugit?+ Ta ibagbagatayo: “Naibilang kas nalinteg ni Abraham gapu iti pammatina.”+ 10 Kaano a naibilang a nalinteg? Idi kadi nakugiten wenno idi saan pay a nakugit? Idi saan pay a nakugit. 11 Naikkan iti tanda+​—ti pannakakugit​—kas tatak* ti kinalinteg babaen ti pammatina bayat a saan pay a nakugit, tapno agbalin nga ama ti amin a naideklara a nalinteg gapu iti pammatida,+ nupay saanda a nakugit; 12 ken tapno agbalin nga ama dagiti nakugit nga annak, saan laeng a dagiti mangtungtungpal iti panagkugit no di ket uray pay dagiti pudpudno a mangtultulad iti pammati ni amatayo nga Abraham+ idi saan pay a nakugit.

13 Naikari ken Abraham wenno iti kaputotanna* a tawidenda ti lubong,+ saan a gapu iti linteg no di ket gapu iti kinalinteg babaen ti pammati.+ 14 Ta no ti agtawid ket dagidiay mangsursurot iti linteg, awan serserbi ti pammati ken uray ti kari. 15 Kinapudnona, ti Linteg ket mangyeg iti pungtot,+ ngem no awan ti linteg, awan met ti aniaman a basol.+

16 Isu a dayta ket gapu iti pammati, tapno maitunos koma dayta iti nagpaiduma a kinaimbag,+ tapno ti kari ket sigurado a matungpal iti amin a kaputotanna,*+ saan laeng a kadagidiay mangsursurot iti Linteg no di pay ket kadagidiay addaan iti pammati a kas ken Abraham nga amatayo amin.+ 17 (Dayta ket kas iti naisurat: “Pinagbalinka nga ama ti adu a nasion.”)+ Napasamak dayta iti imatang ti Dios a pinatina, daydiay mangpabiag kadagiti natay ken mangibaga iti bambanag a saan pay a natungpal a kas man la natungpaldan.* 18 Nupay kasla imposible, ngem gapu iti namnama, adda pammatina nga isu ket agbalin nga ama ti adu a nasion sigun iti naibaga: “Kastanto ti pagbalinan ti kaputotam.”*+ 19 Ken uray no saan a kimmapuy ti pammatina, imbilangna a kasla natayen ti bagina (ta dandani 100 idin ti tawenna),+ ken lupes* ni Sara.+ 20 Ngem gapu iti kari ti Dios, saan a kimmapuy ti pammatina; bimmileg ketdi ket indaydayawna ti Dios 21 ken talaga a kombinsido a kabaelan ti Dios a tungpalen ti inkarina.+ 22 Isu a “naibilang kas nalinteg.”+

23 Ngem saan laeng a para kenkuana a naisurat ti sasao a “naibilang kas nalinteg,”+ 24 no di ket para met kadatayo a maibilangto kas nalinteg, gapu ta mamatitayo Kenkuana a nangpagungar ken Jesus nga Apotayo.+ 25 Isu ket nayawat tapno matay gapu kadagiti basoltayo+ ken napagungar tapno maideklaratayo a nalinteg.+

5 Gapuna, ita ta naideklaratayon a nalinteg kas resulta ti pammati,+ naikappiatayon* iti Dios babaen ken Apotayo a Jesu-Kristo.+ 2 Gapu iti pammatitayo kenkuana, adda met gundaway a nailukat kadatayo, tapno masagraptayo ti nagpaiduma a kinaimbag ti Dios,+ ket masagsagraptayon dayta. Agragsaktayo ngarud bayat a namnamaentayo ti panangipadayag ti Dios kadatayo. 3 Saan la a dayta, no di ket agragsaktayo bayat nga addatayo iti rigat,+ ta ammotayo a ti rigat ti makatulong kadatayo nga agibtur;+ 4 ti panagibtur met ti makatulong kadatayo a manggun-od iti anamong ti Dios;+ ti anamongna ti makatulong kadatayo a maaddaan iti namnama,+ 5 ket ti namnama saannatayo a paayen;+ ta imbukbok ti Dios ti ayatna kadagiti pusotayo babaen ti nasantuan nga espiritu a naited kadatayo.+

6 Ta kinapudnona, bayat a nakapuytayo pay laeng idi,+ natay ni Kristo para kadagiti managbasol a tattao iti naikeddeng a tiempo. 7 Ta manmano ti mayat a matay para iti nalinteg a tao; nupay nalabit adda makaitured a matay para iti naimbag a tao. 8 Ngem impakita ti Dios ti ayatna kadatayo iti kastoy a pamay-an: natay ni Kristo maipaay kadatayo bayat a managbasoltayo pay laeng.+ 9 Babaen kenkuana, ad-adda pay ngarud a maisalakantayto iti pungtot ti Dios+ ta naideklaratayon a nalinteg babaen ti darana.+ 10 Ta kabusornatayo idi ti Dios ngem naikappiatayon kenkuana babaen ti ipapatay ti Anakna.+ Ita ta naikappiatayon, ad-adda pay ngarud itan a maisalakantayo gapu iti biagna. 11 Ngem saan la a dayta, agrag-otayo pay iti Dios gapu ken Apotayo a Jesu-Kristo, ta babaen kenkuana, naikappiatayon iti Dios.+

12 Dayta ti makagapu a babaen ti maysa a tao, simrek ti basol iti lubong ken ti ipapatay babaen ti basol,+ isu a matay ti amin a tao ta nagbasolda amin+​—. 13 Ta addan ti basol sakbay a naaramid ti Linteg, ngem awan ti maakusar a nakabasol no awan ti linteg.+ 14 Ngem manipud idi tiempo ni Adan agingga ken Moises, nagturay ni patay kas ari uray kadagidiay saan a nakabasol iti kas iti basol ni Adan, nga adda pakaipadaanna iti daydiay mapadpadaanan idi nga umay.+

15 Ngem ti sagut ket saan a kas iti basol. Ta no adu ti natay gapu iti basol ti maysa a tao, ad-adu nga amang*+ ti umaw-awat iti nagpaiduma a kinaimbag ti Dios ken ti awan bayadna a sagutna babaen ti nagpaiduma a kinaimbag ti maysa a tao+ a ni Jesu-Kristo! 16 Kasta met, agduma ti resulta ti awan bayadna a sagut ken ti basol nga inaramid ti maysa a tao.+ Ta naideklara a nakabasol ti amin a tattao gapu iti maysa a basol,+ ngem naideklara a nalinteg ti adu a tattao gapu iti awan bayadna a sagut a naited kalpasan a nakaaramidda iti adu a basol.+ 17 Gapu iti basol ti maysa a tao, nagturay ni patay kas ari.+ Ngem ad-adu nga amang ken nasaysayaat ti nagpaiduma a kinaimbag ti Dios ken ti awan bayadna a sagutna kadatayo tapno agbalintayo a nalinteg.+ Agbiag ken agturayto kas ar-ari+ dagidiay umawat kadagitoy gapu ken Jesu-Kristo!+

18 Isu a gapu iti maysa a basol, naideklara a managbasol ti amin a kita ti tattao.+ Isu a gapu met iti maysa a nalinteg nga aramid, maideklara a nalinteg ti amin a kita ti tattao+ maipaay iti biag.+ 19 Ta gapu iti kinasukir ti maysa a tao, adu ti naibilang a managbasol,+ isu a gapu met iti kinatulnog ti maysa a tao, adu ti mapagbalinto a nalinteg.+ 20 Ita, naaramid ti Linteg tapno ammo dagiti tattao ti adu a basolda.+ Ngem no ad-adu ti basol, lallalo nga ad-adu ti maipakita a nagpaiduma a kinaimbag. 21 Apay? Tapno no kasano a ti basol ken patay ket nagturay kas ari,+ ti nagpaiduma a kinaimbag ket agturay met kas ari babaen ti kinalinteg a mangiturong iti biag nga agnanayon gapu ken Jesu-Kristo nga Apotayo.+

6 Ania ngarud ti makunatayon? Itultuloytayo kadi ti agbasol tapno ad-adu a nagpaiduma a kinaimbag ti maipakita kadatayo? 2 Saan! Yantangay saantayon nga agpapaituray iti basol,+ apay koma nga itultuloytayo pay laeng ti agbasol?+ 3 Wenno diyo aya ammo nga amintayo a nabautisaran ken Kristo Jesus+ ket nabautisaran iti ipapatayna?+ 4 Naitabontayo ngarud a kaduana babaen ti pannakabautisartayo iti ipapatayna,+ tapno no kasano a napagungar ni Kristo babaen ti dayag ti Ama, surotentayo met koma ti baro a wagas ti panagbiag.+ 5 No naikaykaysatayo kenkuana kas iti ipapatayna,+ sigurado a maikaykaysatayto met kenkuana kas iti panagungarna.+ 6 Ta ammotayo a ti daan a personalidadtayo ket nairaman a nailansa kenkuana iti kayo+ tapno saannatayon nga iturayan ti managbasol a bagitayo.+ Iti kasta, saantayon nga agtultuloy nga agpaadipen iti basol.+ 7 Ta ti natayen a tao ket naabsuelton* iti basolna.

8 Kanayonanna, no nataytayon a kadua ni Kristo, patientayo nga agbiagtayto met a kaduana. 9 Ta ammotayo a saanen a matay+ ni Kristo ita ta napagungaren;+ saanen nga iturturayan ni patay. 10 Ta naminsan laeng a natay tapno mapukaw ti basol.*+ Ngem sibibiagen tapno maaramidna ti pagayatan ti Dios. 11 Ibilangyo met ti bagiyo a natayen iti basol ngem sibibiag tapno maaramidyo ti pagayatan ti Dios babaen ken Kristo Jesus.+

12 No kasta, diyo ngarud ipalubos nga agtultuloy nga agturay kadakayo ti basol kas ari iti mortal a bagiyo+ tapno saan a mapabus-oyan dagiti tarigagayyo. 13 Diyo met itultuloy a palubosan ti bagiyo* nga agbasol kas instrumento ti kinakillo. Ipaayyo ketdi ti bagiyo iti Dios, a kas man la napagungarkayon. Ipaayyo ti bagiyo* iti Dios kas instrumento ti kinalinteg.+ 14 Ta masapul a saannakayo nga iturayan ti basol yantangay saannakayo nga iturturayan ti linteg+ no di ket sagsagrapenyo ti nagpaiduma a kinaimbag.+

15 Ania ngarud ti makunatayon? Agaramidtayo aya iti basol gapu ta dinatayon iturturayan ti linteg no di ket sagsagrapentayon ti nagpaiduma a kinaimbag?+ Saan! 16 Diyo aya ammo a no sidadaan nga agpaadipenkayo iti asinoman, adipennakayo ti pagtultulnoganyo,+ iti man basol+ nga agturong ken patay+ wenno iti panagtulnog nga agturong iti kinalinteg? 17 Ngem pagyamanan iti Dios ta nupay adipennakayo idi ti basol, naimpusuan a nagtulnogkayo iti dayta a kita ti sursuro a naipaay kadakayo. 18 Wen, gapu ta nawayawayaankayon iti basol,+ nagbalinkayon nga adipen ti kinalinteg.+ 19 Agus-usarak iti pamiliar a sasao iti pannakisaritak gapu iti kinakapuy ti lasagyo; ta no kasano a dagiti kameng ti bagiyo ket impaadipenyo iti kinarugit ken kinakillo nga agturong iti kinakillo, ipaadipenyon dagita iti kinalinteg tapno maaramidyon ti nasantuan.+ 20 Ta idi adipennakayo ti basol, saan a ti kinalinteg ti mangiturturay kadakayo.

21 Ania ngarud ti bunga dagiti inar-aramidyo idi? Dagiti bambanag nga ibainyo itan. Ta ipapatay ti pagtungpalan dagidiay a bambanag.+ 22 Ngem ita ta nawayawayaankayon iti basol ken adipennakayon ti Dios, ti bunga dagiti ar-aramidenyo itan ket nasantuan a panagbiag+ nga agturong iti biag nga agnanayon.+ 23 Ta ti bayad ti basol ket ipapatay,+ ngem ti sagut ti Dios ket biag nga agnanayon+ babaen ken Kristo Jesus nga Apotayo.+

7 Kakabsat, diyo kadi ammo a ti Linteg ti mangiturturay iti tao bayat a sibibiag? (Ta makisarsaritaak kadagidiay makaammo iti linteg.) 2 Kas pagarigan, ibaga ti linteg a ti asawa a babai ket naikaykaysa ken lakayna bayat a sibibiag; ngem no matay ti asawana, mawayawayaanen iti linteg ti asawana.+ 3 No makiasawa ngarud iti sabali a lalaki bayat a sibibiag ni lakayna, isu ket mannakikamalala.+ Ngem no matay ti asawana, siwayawayan iti linteg ni lakayna, isu a saan a mannakikamalala no makiasawa iti sabali a lalaki.+

4 Gapuna, kakabsatko, napagbalinkayo met a natay iti Linteg babaen ti bagi ti Kristo, tapno agbalinkayo a kukua ti sabali,+ daydiay napagungar,+ tapno mangpataudtayo iti bunga para iti Dios.+ 5 Ta idi agbibiagtayo maitunos kadagiti tarigagay ti lasag, nalawag nga impakita ti Linteg a dagiti dakes a tarigagay ti lasag ti makagapu nga agbasbasol ti bagitayo,* ket dayta a basol ti mangiturong kadatayo iti ipapatay.+ 6 Ngem nawayawayaantayon iti Linteg,+ ta nataytayon iti dayta a nanglapped kadatayo, tapno agbalintayo koma nga adipen iti baro a pamay-an maitunos iti espiritu+ ken saan a maitunos iti naisurat a daan a linteg.+

7 Ania ngarud ti makunatayo? Ti kadi Linteg ket basol? Saan! Kinaagpaysuanna, diak koma naammuan ti basol no saan a gapu iti Linteg.+ Kas pagarigan, diak koma naammuan ti kinaagum no saan nga imbaga ti Linteg: “Dika agagum.”+ 8 Ngem gapu iti bilin, ti basol ket nakasarak iti gundaway a nangriing kaniak iti amin a kita ti kinaagum, ta no awan ti linteg, natay ti basol.+ 9 Kinapudnona, agbibiagak idi a diak sursuroten ti linteg. Ngem idi addan ti bilin, nagbalin a nalawag a managbasolak, ngem natayak.+ 10 Naawatak a ti bilin a mangiturong iti biag+ ket nangiturong iti ipapatay. 11 Ta gapu iti bilin, ti basol ket nakasarak iti gundaway a nangsulisog kaniak ket pinataynak babaen iti dayta. 12 Isu a nasantuan ti Linteg, ken ti bilin ket nasantuan, nalinteg, ken nasayaat.+

13 No kasta, ti aya nasayaat ket nagresulta iti ipapatayko? Saan! Resulta dayta ti basol. Babaen ti nasayaat,+ naipakita a ti basol ket nangyeg kaniak iti ipapatay, tapno babaen ti bilin, maipakita a nakadakdakes ti basol.+ 14 Ta ammotayo a ti Linteg ket kukua ti Dios; ngem maysaak a lasag, a nailako iti basol.+ 15 Ta diak maaw-awatan ti ar-aramidek. Ta dagiti kayatko ket saanko nga ar-aramiden, ngem dagiti ketdi kagurak ti ar-aramidek. 16 Ngem no aramidek dagiti diak kayat, umanamongak a nasayaat ti Linteg. 17 Ngem saanen a siak ti mangar-aramid iti dayta, no di ket ti basol nga adda kaniak.+ 18 Ta ammok nga awan ti aniaman a naimbag nga adda kaniak, kayatna a sawen, iti bagik; ta kayatko nga aramiden ti naimbag ngem diak kabaelan nga aramiden.+ 19 Ta diak ar-aramiden ti naimbag a kayatko nga aramiden, ngem ti dakes a diak kayat nga aramiden ti ar-aramidek. 20 No aramidek ngarud ti diak kayat nga aramiden, saanen a siak ti mangar-aramid iti dayta, no di ket ti basol nga adda kaniak.

21 Adda ngarud kaniak daytoy a linteg: No kayatko nga aramiden ti umiso, ti dakes ti adda kaniak.+ 22 Talaga a maragsakanak iti linteg ti Dios maitunos iti kinataok,+ 23 ngem makitak iti bagik* ti sabali pay a linteg a bumusbusor iti linteg ti panunotko+ ken pagbalbalinennak nga adipen ti linteg ti basol+ nga adda iti bagik.* 24 Kakaasiak a tao! Asino ti mangisalakan kaniak iti bagi a mangiturturong kaniak iti kastoy nga ipapatay? 25 Agyamanak iti Dios baeten ken Jesu-Kristo nga Apotayo! Isu nga iti panunotko, adipennak ti linteg ti Dios, ngem iti lasagko, adipennak ti linteg ti basol.+

8 Gapuna, saan a maukom a nakabasol dagidiay naikaykaysa ken Kristo Jesus. 2 Ta ti linteg ti espiritu a mangted iti biag babaen ken Kristo Jesus ti nangwayawaya kadakayo+ iti linteg ti basol ken ipapatay. 3 Ti saan a kabaelan nga aramiden ti Linteg,+ gapu ta nakapuy+ ken saan a perpekto dagiti tattao,* ket inaramid ti Dios babaen ti panangibaonna iti Anakna+ kas tao*+ tapno ikkatenna ti basol. Iti kasta, inukomna ti basol iti lasag, 4 tapno masurottayo ti nalinteg nga ipapaalagad ti Linteg kadatayo+ nga agbibiag* a saan a maitunos iti lasag no di ket maitunos iti espiritu.+ 5 Ta ti bambanag iti lasag ti pampanunoten dagidiay agbibiag maitunos iti lasag,+ ngem ti bambanag iti espiritu ti pampanunoten dagidiay agbibiag maitunos iti espiritu.+ 6 Ta agresulta iti ipapatay ti panangpampanunot iti lasag,+ ngem agresulta iti biag ken talna ti panangpampanunot iti espiritu;+ 7 gapu ta ti panangpampanunot iti lasag kaipapananna ti panagbalin a kabusor ti Dios,+ ta dayta ket saan a panagpasakup iti linteg ti Dios. Kinapudnona, ti lasag saanna a masurot ti linteg. 8 Isu a dagidiay agbibiag maitunos iti lasag saanda a maparagsak ti Dios.

9 Ngem no talaga nga adda kadakayo ti espiritu ti Dios,+ agbiagkayo maitunos iti espiritu, saan nga iti lasag. No awan ti espiritu ni Kristo iti maysa a tao, isu ket saan a kukua ni Kristo. 10 Ngem no naikaykaysa kadakayo ni Kristo,+ uray no matay ti bagiyo gapu iti basol, ti espiritu ket mangted iti biag gapu iti kinalinteg. 11 Ita, no adda kadakayo ti espiritu daydiay nangpagungar ken Jesus, daydiay nangpagungar ken Kristo Jesus+ ti mangtedto met iti biag iti mortal a bagiyo+ babaen ti espirituna nga adda kadakayo.

12 No kasta, ngarud, kakabsat, saantayo nga obligado nga agbiag maitunos iti lasag ken kadagiti tarigagay ti lasag;+ 13 ta no agbiagkayo maitunos iti lasag, sigurado a mataykayo; ngem no patayenyo dagiti aramid ti bagi+ babaen ti tulong ti espiritu, agbiagkayto.+ 14 Ta amin nga iturturong ti espiritu ti Dios ket pudno nga annak ti Dios.+ 15 Ta ti espiritu ti Dios saannakayo a pagbalinen nga adipen a pakaigapuan manen ti buteng. Ngem babaen dayta nga espiritu, naamponkayo kas annak, ken dayta nga espiritu ti mangtignay kadatayo a mangibaga iti: “Abba,* Ama!”+ 16 Ti espiritu a mismo ti mangpaneknek iti espiritutayo+ nga annaknatayo ti Dios.+ 17 No datayo ngarud ket annak, agtawidtayo met​—wen, umawattayo iti tawid manipud iti Dios, ngem makipagtawidtayo+ ken Kristo​—no la ket ta agsagabatayo a kas kenkuana+ tapno kaduanatayo met a maipadayag.+

18 Ta dagiti sagsagabaentayo ita ket ibilangko nga awan aniamanna no idilig iti dayag a maipalgakto kadatayo.+ 19 Ta ti sangaparsuaan ket magagaran nga agur-uray iti pannakaipalgak dagiti annak ti Dios.+ 20 Ta nagbalin nga awan serserbi ti sangaparsuaan,+ saan a gapu iti kabukbukodanda a pagayatan, no di ket babaen ti pagayatan daydiay nangipalubos nga agbalin a kasta; ngem nangted iti namnama: 21 Mawayawayaanto met ti sangaparsuaan+ iti nakaadipenanna nga agrupsa a bagi, ket maaddaanto iti nadayag a wayawaya dagiti annak ti Dios. 22 Ta ammotayo nga agingga ita, agas-asug ken agpapaut-ot ti intero a sangaparsuaan. 23 Saan la nga isuda. Agas-asugtayo met,+ datayo nga addaan iti umuna a bungbunga nga isu ti espiritu, bayat a magagarantayo nga agur-uray iti pannakaampontayo kas annak,+ ti pannakawayawaya manipud iti bagitayo babaen ti subbot. 24 Ta naisalakantayo iti daytoy a namnama; ngem ti namnama a makita ket saan a namnama, ta no makitkita ti maysa a tao ti maysa a banag, namnamaenna pay aya dayta? 25 Ngem no mangnamnamatayo+ iti ditay makita,+ itultuloytayo ti sigagagar a panaguray iti dayta nga addaan panagibtur.+

26 Iti kasta met la a pamay-an, tulongannatayo ti espiritu iti kinakapuytayo;+ ta ti problema ket adda dagiti tiempo a ditay ammo no ania ti masapul nga ikararagtayo, ngem ti espiritu a mismo ti agpakaasi para kadatayo kadagiti ditay mayebkas* nga asugtayo. 27 Ngem ammo daydiay mangsuksukimat kadagiti puso+ no ania ti panggep ti espiritu, ta agpakaasi para kadagiti nasantuan a tattao maitunos iti pagayatan ti Dios.

28 Ammotayo a pagtutunosen ti Dios ti amin nga aramidna para iti pagsayaatan dagidiay mangay-ayat kenkuana, dagidiay pinilina maitunos iti panggepna;+ 29 ta manipud idi damo, ammonan dagidiay pilienna ken nasaksakbay nga ammona a maituladdanto iti ladawan ti Anakna,+ tapno ti koma Anakna ti inauna+ iti adu nga agkakabsat.+ 30 Kanayonanna, dagidiay nasaksakbay nga ammona+ isu met dagidiay inayabanna;+ ken dagidiay inayabanna ti indeklarana met a nalinteg.+ Kamaudiananna, dagidiay indeklarana a nalinteg isuda met dagiti impadayagna.+

31 Ania, ngarud, ti makunatayo maipapan kadagitoy a banag? No adda kadatayo ti Dios, asinonto ti bumusor kadatayo?+ 32 Gapu ta dina impaidam ti mismo nga Anakna no di ket intedna para kadatayo amin,+ saan ngata nga isu ken ti Anakna ti mangtedto met kadatayo a sipaparabur iti amin a dadduma pay a banag? 33 Asino ti mangakusar kadagidiay pinili ti Dios?+ Ti Dios ti mangideklara kadakuada a nalinteg.+ 34 Asino ti mangsentensia kadakuada? Ta natay ken napagungaren ni Kristo Jesus, nga addan iti makannawan ti Dios+ ken agpakpakaasi met para kadatayo.+

35 Anianto ti makaisina kadatayo iti ayat ti Kristo?+ Ti kadi rigat wenno panagsagaba wenno pannakaidadanes wenno bisin wenno kinalamolamo wenno peggad wenno espada?+ 36 Ta kas iti naisurat: “Maigapu kenka, kanayon a maipaspasangokami ken patay; naibilangkami a kas kadagiti karnero a maparti.”+ 37 Ngem mapagballigiantayo amin dagita a banag iti tulong daydiay mangay-ayat kadatayo.+ 38 Ta kombinsidoak nga uray ti ipapatay wenno ti biag wenno dagiti anghel wenno dagiti gobierno wenno ti bambanag nga addan wenno ti bambanag nga umayto wenno dagiti pannakabalin+ 39 wenno ti kangato wenno ti kauneg wenno ti aniaman a sabali pay a parsua ket saandatayo a kabaelan nga isina iti ayat ti Dios nga adda ken Kristo Jesus nga Apotayo.

9 Kas pasurot ni Kristo, ibagbagak ti kinapudno; diak agul-ulbod, ta babaen ti nasantuan nga espiritu, paneknekan ti konsiensiak 2 a napalalo ti ladingitko ken saan nga agsardeng ti ut-ot iti pusok. 3 Ta no mabalin la koma ket maisinaak iti Kristo kas daydiay nailunod maigapu iti kakabsatko, dagiti mismo a kabagiak 4 nga Israelita. Naamponda kas annak+ ken inawatda ti dayag, dagiti tulag,+ ti Linteg,+ ti sagrado a panagserbi,+ ken dagiti kari.+ 5 Kaputotan ida dagiti nagkauna nga amma,+ ket isuda met ti nagtaudan ti Kristo.+ Agnanayon koma a maidaydayaw ti Dios a kangatuan iti amin. Amen.

6 Ngem saan a kayat a sawen dayta a napaayen ti sao ti Dios. Ta saan nga amin a nagtaud iti Israel ket pudpudno nga “Israel.”+ 7 Saan a gapu ta kaputotan* ida ni Abraham ket annakna amin ida;+ imbes ketdi, “Agtaudto ken Isaac ti maawagan a kaputotam.”*+ 8 Kayatna a sawen, talaga a saan nga annak ti Dios dagiti annak iti lasag,+ ngem ti maibilang a kaputotan* ket dagiti nayanak gapu iti kari.+ 9 Ta kastoy ti naikari: “Agsubliak iti kastoy met laeng a tiempo ket addanton anak ni Sara.”+ 10 Saan laeng nga idi no di ket uray idi nagsikog ni Rebecca iti singin a putot ti maysa a lalaki, ni Isaac nga amatayo.+ 11 Ti panggep ti Dios maipapan iti panangpili ket saan a naibatay kadagiti aramid no di ket isu a mismo ti agpili iti daydiay kayatna nga ayaban. Isu nga idi saan pay a nayanak ti singin wenno idi saanda pay a nagaramid iti aniaman a naimbag wenno dakes, 12 naibagan ken Rebecca: “Ti inauna ti agbalinto nga adipen ti inaudi.”+ 13 Kas iti naisurat: “Inayatko ni Jacob, ngem ginurak ni Esau.”+

14 Ania ngarud ti makunatayo? Nakillo aya ti Dios? Saan!+ 15 Ta kunana ken Moises: “Kaasiak ti asinoman a kaasiak, ken makipagriknaak iti asinoman a kayatko a pakipagriknaan.”+ 16 No kasta ngarud, agdepende dayta iti naasi a Dios,+ saan nga iti tarigagay wenno panagregget ti tao.* 17 Ta kuna ti Kasuratan maipapan ken Faraon: “Pinagtalinaedka a sibibiag gapu iti daytoy a rason: tapno maipakitak kenka ti pannakabalinko ken maipakaammo ti naganko iti intero a daga.”+ 18 Kaasian ngarud ti Dios ti asinoman a kayatna a kaasian, ngem palubosanna a sumukir+ ti asinoman a kayatna.

19 Ibagamto ngarud kaniak: “Apay nga agbirok pay la iti kamali? Ta asino ti makalapped iti pagayatanna?” 20 Ngem sika a tao, asinoka koma tapno sungbatam ti Dios?+ Ibaga kadi ti namolde iti nangmolde kenkuana, “Apay nga inaramidnak a kastoy?”+ 21 Awan aya ti autoridad ti agdamdamili a mangaramid iti dua a banga iti isu met la a pila,+ maysa para iti nadayaw a panggep ken maysa para iti di nadayaw a panggep? 22 Kasanon no an-anusan ti Dios dagiti banga a maikari iti pungtot a nairanta a madadael uray no adda koma pannakabalinna a mangipakita iti pungtot ken pannakabalinna a mangdadael kadakuada? 23 Ken kasano ngay no inaramidna dayta tapno maipakaammona ti kinabaknang ti dayagna kadagiti banga a maikari iti asi,+ a nasaksakbay nga insaganana maipaay iti dayag, 24 nga awan sabali no di datayo, nga inayabanna saan laeng a manipud kadagiti Judio no di pay ket kadagiti nasion?+ 25 Kas met laeng iti imbagana iti Oseas: “Dagidiay saanko a tattao+ ket awagakto iti ‘tattaok,’ ken awagakto iti ‘ay-ayaten’ daydiay saan a naay-ayat;+ 26 ken iti lugar a nakaibagaan kadakuada iti ‘Saan a dakayo ti tattaok,’ sadiay a maawagandanto iti ‘annak ti sibibiag a Dios.’”+

27 Kanayonanna, impukkaw ni Isaias maipapan iti Israel: “Nupay ti bilang dagiti annak ti Israel ket kas kadagiti darat iti baybay, dagiti laeng natda ti maisalakan.+ 28 Ta agsingirto ni Jehova* ditoy daga. Ileppasna ken paababaenna dayta.”*+ 29 Maysa pay, kas iti impadto ni Isaias: “No saan a nangibati kadatayo ni Jehova* a panguluen dagiti armada iti kaputotan,* nagbalintayon a kas iti Sodoma, ken kaslatayon iti Gomorra.”+

30 Ania ngarud ti makunatayo? Gapu iti pammati,+ nagbalin a nalinteg dagiti tattao kadagiti nasion,+ nupay dida ikagkagumaan ti agbalin a nalinteg. 31 Ngem nupay inkagumaan ti Israel a suroten ti linteg ti kinalinteg, saanda a naan-anay a nasurot dayta a linteg. 32 Apay? Ngamin, inkagumaanda a suroten, saan a babaen ti pammati, no di ket babaen ti aramid. Naitibkolda iti “bato a pakaitibkolan”;+ 33 kas iti naisurat: “Mangisaadak idiay Sion iti bato+ a pakaitibkolan ken dakkel a bato a pakabasolan, ngem saanto a mapaay ti asinoman a mangibatay iti pammatina iti dayta.”+

10 Kakabsat, ti naimbag a tarigagay ti pusok ken ti pakaasik iti Dios para kadakuada ket talaga a para iti pannakaisalakanda.+ 2 Ta paneknekak nga adda regtada nga agserbi iti Dios,+ ngem saan a maitunos iti umiso a pannakaammo. 3 Saanda a nagpasakup iti kinalinteg ti Dios+ ta dida ammo ti kinalinteg ti Dios+ ngem ikagkagumaanda ketdi a paneknekan a nalintegda iti bukodda a pamay-an.+ 4 Ta ni Kristo ti pagpatinggaan ti Linteg,+ tapno agbalin a nalinteg ti amin a mangipakpakita iti pammati.+

5 Ta insurat ni Moises ti maipapan iti kinalinteg sigun iti Linteg: “Agbiagto ti tao a mangtungpal kadagita.”+ 6 Ngem kuna ti kinalinteg nga ibunga ti pammati: “Dimo ibaga iti pusom,+ ‘Asinonto ti umuli idiay langit?’+ kayatna a sawen, tapno iyulogna ni Kristo, 7 wenno, ‘Asinonto ti umulog iti nakaun-uneg nga abut?’+ kayatna a sawen, tapno pagungarenna ni Kristo.” 8 Ngem ania ti kunana? “Ti sao ket asideg kenka, iti ngiwatmo ken iti pusom”;+ kayatna a sawen, “ti sao” ti pammati nga ikaskasabatayo. 9 Ta no ipakaammom a ni Jesus ket Apo,+ ken naimpusuan nga ipakitam ti pammatim nga isu ket pinagungar ti Dios, maisalakankanto. 10 Ta babaen ti puso, ipakita ti maysa a tao ti pammatina para iti kinalinteg, ngem babaen ti ngiwat, ipakaammona iti publiko+ ti mensahe para iti pannakaisalakan.

11 Ta kuna ti kasuratan: “Saanto a mapaay ti asinoman a mangibatay iti pammatina kenkuana.”+ 12 Ta awan ti pagdumaan ti Judio ken Griego.+ Adda laeng maymaysa nga Apo ti isuamin, a nabaknang* iti amin nga umaw-awag kenkuana. 13 Ta “maisalakanto ti amin nga umawag iti nagan ni Jehova.”*+ 14 Ngem kasanoda nga awagan daydiay saanda a patien? Kasano met a patienda daydiay saanda a nangngeg? Ken kasano a mangngegda no awan mangasaba? 15 Kasano met a mangasabada no saanda a naibaon?+ Kas iti naisurat: “Anian a nagpintas dagiti saka dagidiay mangidandanon iti naimbag a damag maipapan iti nasayaat a bambanag!”+

16 Ngem aminda ket saan a nagtulnog iti naimbag a damag. Ta kuna ni Isaias: “Jehova,* asino ti namati iti imbagami?”*+ 17 No kasta, adda pammati gapu iti nangngeg.+ Adda met nangngeg gapu ta naikasaba ti sao maipapan ken Kristo. 18 Ngem damagek man, Saanda ngata a nangngeg? Kinapudnona, “nagsaknap ti mensaheda iti intero a daga, ken dimmanon dayta iti amin a suli ti mapagnaedan a daga.”+ 19 Ngem saludsodek man pay, Saan kadi a naawatan dayta ti Israel?+ Umuna, kinuna ni Moises: “Pagimonenkayo gapu iti awan serserbina a tattao; pagrurodenkayo gapu iti awan mamaayna a nasion.”+ 20 Ngem nakaturtured ni Isaias a nangibaga: “Nasarakandak dagidiay saan a mangsapsapul kaniak;+ nagparangak kadagidiay saan nga agsalsaludsod maipapan kaniak.”+ 21 Ngem imbagana maipapan iti Israel: “Agmalmalem nga inyunnatko ti imak iti ilik a di mangipangpangag ken nasukir.”+

11 Isaludsodko ngarud, inlaksid kadi ti Dios ti ilina?+ Saan! Ta maysaak met nga Israelita, manipud iti kaputotan* ni Abraham, iti tribu ni Benjamin. 2 Saan nga inlaksid ti Dios ti ilina a pinilina idi damo.+ Saanyo kadi nga ammo ti ibagbaga ti kasuratan maipapan ken Elias, idi agpakpakaasi iti Dios maikontra iti Israel? 3 “Jehova,* pinatayda dagiti propetam, dinadaelda dagiti altarmo, ken siak laengen ti nabati. Ngem ita, ikagkagumaanda nga alaen ti biagko.”*+ 4 Ngem ania ti imbaga ti Dios kenkuana? “Nangibatiak iti 7,000 a lallaki a saan a nagparintumeng ken Baal.”+ 5 Kasta met ita, adda natda+ a pinilina gapu iti nagpaiduma a kinaimbagna. 6 Ita, no gapu dayta iti nagpaiduma a kinaimbagna,+ saan ngaruden a babaen kadagiti aramid;+ ta no babaen latta kadagiti aramid, saan no kuan a nagpaiduma a kinaimbag dayta.

7 Ania ngaruden? Saan a nagun-odan ti Israel ti mismo nga ikagkagumaanna a maala, dagiti ketdi napili ti nakagun-od iti dayta.+ Saan a makaaw-awat ti isip ti dadduma,+ 8 kas iti naisurat: “Pinaturog ida ti Dios iti nairut,+ inikkanna ida iti mata a di makakita ken lapayag a di makangngeg, agingga iti daytoy nga aldaw.”+ 9 Imbaga met ni David: “Pagbalinem koma ti lamisaanda a pakasiluanda, pakatiliwanda, pakaitibkolanda, ken pakadusaanda. 10 Pagsipngetem koma dagiti matada tapno dida makakita, ken kanayon a pagkubbuem ti bukotda.”+

11 Isu nga isaludsodko, Naitibkolda kadi ken natumbada a didan nakabangon? Saan! Ngem gapu iti kamali nga addangda, maisalakan dagiti tattao kadagiti nasion, isu nga umapalda.+ 12 Ita no ti kamali nga addangda ket mangpabaknang iti lubong, ken ti ibabassit ti bilangda ket mangpabaknang iti tattao kadagiti nasion,+ lallalo pay nga umadu ti kinabaknang inton kompleton ti bilangda!

13 Ita, makisaritaak kadakayo a tattao kadagiti nasion. Gapu ta maysaak nga apostol kadagiti nasion,+ ipatpategko* unay ti ministeriok+ 14 bareng no umapal dagiti kailiak* ket maisalakan ti dadduma kadakuada. 15 Ta no ti kaipapanan ti pannakaikkatda+ ket pannakikappia para iti lubong, anianto ti kaipapanan ti panangawat kadakuada no di biag manipud kadagiti natay? 16 Kanayonanna, no nasantuan ti paset ti masa a naala kas umuna a bungbunga, nasantuan met ti intero a masa; ken no nasantuan ti ramut, nasantuan met dagiti sanga.

17 Ngem no nasip-ak ti sumagmamano a sanga ket naisulbongka kadagiti nabati a sanga, nupay maysaka a balang nga olibo, ken nairamanka iti kinabaknang ti ramut ti olibo, 18 saanka nga agtangsit* kadagiti nasip-ak a sanga. No ngarud agtangsitka* kadakuada,+ laglagipem a saanmo nga aw-awiten ti ramut no di ket ti ramut ti mangaw-awit kenka. 19 Ibagamto ngarud: “Nasip-ak dagiti sanga tapno maisulbongak.”+ 20 Agpayso dayta! Nasip-akda gapu ta awan ti pammatida,+ ngem nakatakderka gapu iti pammatim.+ Saanka nga agtangsit no di ket agbutengka. 21 Ta no sinip-ak ti Dios dagiti natural a sanga, mabalin a sip-akennakanto met. 22 Panunotem ngarud ti kinaimbag+ ken ti pannusa ti Dios. Madusa dagidiay matuang+ ngem ipakita kenka ti Dios ti kinaimbagna no la ket ta agtalinaedka iti kinaimbagna; ta no saan, masip-akkanto met. 23 Ken uray isuda, maisulbongda no ipakitada ti pammatida,+ ta kabaelan ti Dios nga isulbong manen ida. 24 Ta no nasip-akka iti balang a kayo nga olibo ket naisulbongka iti naimula a kayo nga olibo, a saan a gagangay a maar-aramid, nalaklaka nga amang nga isulbong manen dagitoy sanga ti naimula nga olibo iti mismo a nakasip-akanda!

25 Ta kayatko kakabsat a maammuanyo daytoy a sagrado a palimed,+ tapno saanyo nga ipapan a masiribkayo: Saan a makaaw-awat ti isip ti dadduma nga Israelita agingga a naurnongen ti kompleto a bilang ti tattao dagiti nasion, 26 ket iti kastoy a pamay-an, maisalakanto ti intero nga Israel.+ Kas iti naisurat: “Ti mangisalakan* ket aggapu iti Sion+ ken pasardengenna dagiti annak ni Jacob iti panagaramidda iti dakes. 27 Ket daytoy ti tulagko kadakuada,+ inton ikkatek dagiti basolda.”+ 28 Wen, no maipapan iti naimbag a damag, isuda ket kabusor para iti pagimbaganyo; ngem no maipapan iti panangpili ti Dios, maay-ayatda gapu iti naikari kadagidi ammada.+ 29 Ta saan a pagbabawyan ti Dios dagiti sagut ken ti panangayabna. 30 Ta nasukirkayo idi iti Dios+ ngem impakitana ti asina+ kadakayo gapu iti kinasukirda,+ 31 isu a naasian kadakayo gapu iti kinasukirda, ngem kas resulta dayta, ipakitana met ti asina kadakuada. 32 Ta nasukirda amin ket pinagtalinaed ida ti Dios iti kasta a kasasaad+ tapno maipakitana ti asi iti amin a tattao.+

33 Anian a nakaad-adu ti kinabaknang ti Dios ken nakaun-uneg ti sirib ken pannakaammona! Saan a naan-anay a maawatan dagiti pangngeddengna ken saan a matunton dagiti dalanna! 34 Ta “asino ti nakaammo iti panunot ni Jehova,* wenno asino ti nagbalin a mammagbagana?”+ 35 Wenno, “asino ti kaunaan a nangted kenkuana tapno masapul a masubadan?”+ 36 Ta amin a banag ket naggapu kenkuana ken babaen kenkuana ken para kenkuana. Maited koma kenkuana ti dayag iti agnanayon. Amen.

12 Gapuna, ipakaasik kadakayo, kakabsat, babaen ti asi ti Dios, nga itedyo ti bagiyo+ a kas sibibiag a daton, nasantuan+ ken pakaragsakan ti Dios, maysa a sagrado a panagserbi babaen ti panangusaryo iti abilidadyo nga agpanunot.+ 2 Ken isardengyon ti agpaimpluensia* iti daytoy a sistema ti bambanag,* no di ket pabaruenyo ti kinataoyo babaen ti panangbalbaliwyo iti panunotyo,+ tapno mapaneknekanyo iti bagiyo+ ti nasayaat, makaay-ayo, ken perpekto a pagayatan ti Dios.

3 Ta gapu iti nagpaiduma a kinaimbag a naipakita kaniak, ibagak kadakayo amin dita a saankayo nga agpanunot iti nalablabes maipapan iti bagiyo ngem iti maiparbeng a panunotenyo.+ Ipakitayo ketdi a nasimbeng ti panunotyo maitunos iti pammati nga inted* ti Dios iti tunggal maysa kadakayo.+ 4 Ta no kasano nga adu ti paset ti maysa a bagi,+ ngem saan nga agpapada ti usarda, 5 kasta met kadatayo, nupay adutayo, maymaysatayo a bagi a naikaykaysa ken Kristo, ngem tunggal maysa kadatayo ket konektado iti maysa ken maysa.+ 6 Gapu ta nadumaduma ti sagut a naited kadatayo sigun iti nagpaiduma a kinaimbag a naipakita kadatayo,+ dayta man ket panagipadto, agipadtotayo sigun iti naibingay kadatayo a pammati; 7 wenno no ministerio, aramidentayo ti ministeriotayo; wenno iti daydiay mangisursuro, mangisuro koma;+ 8 iti daydiay mangparparegta,* mangparegta koma;+ iti daydiay agiwarwaras,* aramidenna koma a sipaparabur;+ iti daydiay mangidadaulo,* aramidenna koma a sipapasnek;*+ iti daydiay mangipakpakita iti asi, aramidenna koma a siraragsak.+

9 Saan koma a pammarang ti ayatyo.+ Guraenyo ti dakes;+ ayatenyo ti* naimbag. 10 Iti nainkabsatan nga ayat, ipakitayo ti nadungngo a panagayat iti maysa ken maysa. Iti panagpipinnadayaw, dakayo ti mangyun-una.*+ 11 Agbalinkayo a nagaget,* saan a nasadut.*+ Babaen ti espiritu, naregtakayo koma.*+ Agpaadipenkayo ken Jehova.*+ 12 Agrag-okayo iti namnama. Agibturkayo iti rigat.+ Itultuloyyo ti agkararag.+ 13 Ibingayanyo dagiti nasantuan sigun kadagiti kasapulanda.+ Iyugaliyo ti agpadagus.+ 14 Itultuloyyo ti mangbendision kadagiti mangidaddadanes;+ mangbendisionkayo ket saankayo a mangilunod.+ 15 Makipagragsakkayo kadagidiay naragsak; makipagsangitkayo kadagidiay agsangsangit. 16 Ti panangtratoyo iti sabali ket kas met laeng koma iti panangtratoyo iti bagiyo; diyo pampanunoten dagiti natan-ok a banag,* no di ket iturongyo ti atensionyo kadagiti nanumo a banag.+ Dikay agtalek iti bukodyo a sirib.+

17 Diyo subadan iti dakes dagiti agaramid kadakayo iti dakes.+ No ania ti ibilang* ti amin a tao a nasayaat, dayta ti aramidenyo. 18 Agingga a posible, aramidenyo ti amin a kabaelanyo a makikappia iti amin a tao.+ 19 Ay-ayatek a kakabsat, saanyo nga ibalesan ti bagiyo, no di ket bay-anyo a ti pungtot ti Dios ti agibales;+ ta naisurat: “‘Kukuak ti pammales; siakto ti agibales,’ kuna ni Jehova.”*+ 20 Ngem “no mabisin ti kabusormo, pakanem; no mawaw, ikkam iti inumenna; ta no kasta ti aramidem, mangur-urnongka iti beggang iti ulona.”*+ 21 Dimo ipalubos a parmekennaka ti dakes, no di ket itultuloymo a parmeken ti dakes babaen ti naimbag.+

13 Tunggal tao* ket agpaituray koma kadagiti nangatngato nga autoridad,+ ta awan ti autoridad a saan a naggapu iti Dios;+ insaad ti Dios dagiti adda nga autoridad iti relatibo* a saadda.+ 2 Gapuna, asinoman a bumusor iti autoridad konkontraenna ti urnos ti Dios; dagidiay mangkontra iti dayta mangar-aramidda iti pakaukomanda. 3 Ta dagiti agtuturay ket pagbutngan dagiti agar-aramid iti dakes, saan a dagiti agar-aramid iti naimbag.+ Kayatmo kadi nga awan panagbutengmo iti autoridad? Itultuloymo ti agaramid iti naimbag,+ ket maidaydayawkanto gapu iti dayta; 4 ta ministro ida ti Dios para iti pagsayaatanyo. Ngem agbutengkayo no agar-aramidkayo iti dakes, ta saanda nga usaren ti pannakabalinda a mangdusa* nga awan gapgapuna. Adipen ida ti Dios, a mangdusa* kadagiti agar-aramid iti dakes.

5 Adda ngarud dakkel a rason nga agpaituraykayo, saan laeng a tapno malisianyo ti dusa no di ket gapu pay iti konsiensiayo.+ 6 Dayta ti makagapu nga agbaybayadkayo met iti buis; ta adipen ida ti Dios iti publiko, nga agtultuloyda nga agserserbi maitunos iti daytoy a panggep. 7 Itedyo iti amin dagiti karbenganda: buis kadagidiay masapul a pangtedan iti buis;+ bayad kadagidiay masapul a pangtedan iti bayad; buteng kadagidiay masapul a pagbutngan;+ dayaw kadagidiay masapul a maidayaw.+

8 Dikay koma makautang iti aniaman a banag iti asinoman, malaksid iti panagiinnayatyo;+ ta ti mangay-ayat iti padana a tao ket tungtungpalenna ti linteg.+ 9 Ta ti bilin ti linteg a, “Dika makikamalala,+ dika pumatay,+ dika agtakaw,+ dika agagum,”+ ken ti aniaman a sabali pay a bilin, ket napagmaymaysan iti daytoy a bilin, “Masapul nga ayatem ti kaarrubam a kas iti bagim.”+ 10 Ti tao nga addaan iti ayat ket saan nga agaramid iti dakes iti kaarrubana;+ isu a ti panagayat ket panangtungpal iti linteg.+

11 Aramidenyo daytoy gapu ta ammoyo no ania itan ti panawen, nga orasen ti panagriingyo,+ ta as-asideg itan ti pannakaisalakantayo ngem idi nagbalintayo a manamati. 12 Dandanin lumabas ti rabii; asidegen ti bigat. Ibellengtayo ngarud dagiti aramid a konektado iti kinasipnget+ ket isuottayo dagiti armas ti lawag.+ 13 Agtignaytayo koma a desente+ kas iti panagtignaytayo iti aldaw, saan nga iti nalabes a panagragragsak* ken panagbarbartek, saan nga iti immoral a pannakidenna ken nakaal-alas a kababalin,*+ saan nga iti panagaapa ken imon.+ 14 No di ket tuladenyo* ni Apo Jesu-Kristo,+ ken saankayo nga agplano a nasaksakbay para kadagiti tarigagay ti lasagyo.+

14 Awatenyo ti tao nga adda pagkapuyan ti pammatina,+ ngem saankayo a mangukom maibatay iti agduduma nga opinion.* 2 Ti tao a napigsa ti pammatina ket kanenna ti amin, ngem nateng laeng ti kanen ti tao a nakapuy ti pammatina. 3 Daydiay mangmangan dina koma umsien daydiay saan a mangmangan, ken daydiay saan a mangmangan dina koma umsien daydiay mangmangan,+ ta inawat ti Dios dayta a tao. 4 Asinoka a mangukom iti adipen ti sabali?+ Ti apona ti addaan kalintegan a mangikeddeng no umiso wenno saan ti ar-aramiden dayta a tao.+ Kinapudnona, gapu ta tultulongan ni Jehova,* agbalin a nasayaat ti takderna iti imatang ti Dios.

5 Adda tao a mangibilang a napatpateg ti maysa nga aldaw ngem iti sabali nga aldaw;+ adda met tao nga agpapada ti amin nga aldaw para kenkuana;+ bay-anyo a ti tunggal maysa ket kombinsido unay iti patienna nga umiso. 6 Ti mangngilin iti aldaw ngilinenna dayta para ken Jehova.* Ti met mangan ket mangan para ken Jehova,* ta agyamyaman iti Dios;+ ket ti saan a mangan saan a mangan para ken Jehova,* ngem agyamyaman latta iti Dios.+ 7 Kinapudnona, awan kadatayo ti agbiag a para laeng iti bagina,+ ken awan ti matay a para laeng iti bagina. 8 Ta no agbiagtayo, agbiagtayo para ken Jehova,*+ ket no mataytayo, mataytayo para ken Jehova.* Isu nga agpadpada a no agbiagtayo ken no mataytayo, kukuanatayo ni Jehova.*+ 9 Ta maigapu iti dayta a natay ni Kristo ken nagbiag manen, tapno isu koma ti Apo agpadpada dagiti natay ken dagiti sibibiag.+

10 Ngem apay nga ukomem ni kabsatmo?+ Wenno apay nga umsiem met ni kabsatmo? Ta agtakdertayo amin iti sanguanan ti pangukoman ti Dios.+ 11 Ta naisurat: “‘Ikarik, kas sibibiag a Dios,’+ kuna ni Jehova,* ‘agparintumengto kaniak ti tunggal tumeng, ken ipakaammonto ti tunggal dila a bigbigenna a siak ti Dios.’”+ 12 Tunggal maysa ngarud kadatayo ket manungsungbatto iti Dios.+

13 Saantayo ngarud koma nga agiinnukomen,+ no di ket determinadotayo a saan a mangikabil iti pakaitibkolan wenno bangen iti sango ti maysa a kabsat.+ 14 Ammok ken kombinsidoak ken Apo Jesus nga awan ti aniaman a banag a narugit;+ malaksid no ibilang ti maysa a tao a narugit dayta a banag, narugit dayta kenkuana. 15 Ta no maitibkol ni kabsatmo gapu iti taraon, saankan nga agtigtignay a maitunos iti ayat.+ Gapu iti taraon, saanmo a dadaelen daydiay a maipaay kenkuana natay ni Kristo.+ 16 Saanyo ngarud nga ipalubos a dakes ti maibagada iti naimbag nga ar-aramidenyo. 17 Ta ti Pagarian ti Dios saanna a kaipapanan ti pannangan ken iyiinum,+ no di ket kinalinteg ken talna ken rag-o nga ipaay ti nasantuan nga espiritu. 18 Ta makaparagsak iti Dios ken kadagiti tattao ti asinoman nga agpaadipen ken Kristo iti daytoy a pamay-an.

19 Surotentayo koma ngarud dagiti bambanag a mamataud iti talna+ ken ti bambanag a makapabileg iti maysa ken maysa.+ 20 Isardengyo a dadaelen ti aramid ti Dios maigapu laeng iti taraon.+ Agpayso a nadalus ti amin a banag ngem makadangran* iti tao ti mangan no makaitibkol dayta.+ 21 Ti kasayaatan ket ti saan a pannangan iti karne wenno iyiinum iti arak wenno panangaramid iti aniaman a pakaitibkolan ti kabsatmo.+ 22 Iti sanguanan ti Dios, pagtalinaedem iti bagim ti pammati nga adda kenka. Naragsak ti tao nga agtignay maitunos iti desisionna ken saanna nga ukomen ti bagina. 23 Ngem no agduadua, sana kanen latta, isu ket nakabasol, ta saan a mangan maibatay iti pammati. Kinapudnona, amin a banag a saan a maibatay iti pammati ket basol.

15 Datayo ngarud a napigsa masapul nga anusantayo dagiti pagkapuyan dagidiay saan a napigsa,+ ken saan la a ti pagimbagantayo ti pampanunotentayo.+ 2 Panunoten koma ti tunggal maysa kadatayo ti pagimbagan ti kaarrubana tapno mapabilegna.+ 3 Ta uray ti Kristo saan la a ti pagimbaganna ti pinanunotna,+ kas iti naisurat: “Siak ti nagtupakan ti pananguyaw dagidiay manguy-uyaw kenka.”+ 4 Ta amin a naisurat ket nasaksakbay a naisurat a pakasursuruantayo,+ tapno maaddaantayo koma iti namnama babaen ti panagibturtayo+ ken babaen ti liwliwa manipud iti Kasuratan.+ 5 Ita, ti Dios a mangpabpabileg kadakayo nga agibtur ken mangliwliwa kadakayo ti tumulong koma kadakayo a maaddaan iti isu met laeng a panagpampanunot a kas ken Kristo Jesus, 6 tapno agkaykaysa+ ti timekyo* a mangidaydayaw iti Dios ken Ama ni Apotayo a Jesu-Kristo.

7 Isu nga awatenyo* ti maysa ken maysa+ kas iti panangawat kadakayo ti Kristo tapno maidaydayaw ti Dios.+ 8 Ta ibagak kadakayo a nagserbi ni Kristo kadagiti nakugit+ kas pammaneknek a pudno ti Dios, tapno mapatalgedan dagiti inkarina kadagidi ammada,+ 9 ken tapno idaydayaw koma dagiti nasion ti Dios gapu iti asina.+ Kas adda a naisurat: “Isu nga idaydayawkanto kadagiti nasion, ket agkantaakto iti panangidaydayaw iti naganmo.”+ 10 Ken imbagana manen: “Makipagragsakkayo iti ilina, dakayo a nasion.”+ 11 Ken manen: “Idaydayawyo ni Jehova,* dakayo amin a nasion, ket idaydayaw koma ti amin a tattao.”+ 12 Ken imbaga met ni Isaias: “Addanto ti ramut ni Jesse,+ a mangituray kadagiti nasion;+ mangnamnamanto kenkuana dagiti nasion.”+ 13 Sapay koma ta ti Dios a mangted iti namnama punnuennakayo iti kasta unay a ragsak ken talna gapu ta nagtalekkayo kenkuana, tapno dumakkel* ti namnamayo babaen ti pannakabalin ti nasantuan nga espiritu.+

14 Kombinsidoak a mismo kakabsatko, a napnuankayo met iti kinasayaat ken pannakaammo, ken makapagbibinnalakadkayo.* 15 Nupay kasta, mas prangkaak nga agsurat kadakayo maipapan iti sumagmamano a banag, tapno palagipankayo manen, gapu iti nagpaiduma a kinaimbag ti Dios kaniak 16 tapno agbalinak nga adipen ni Kristo Jesus kadagiti nasion.+ Makiramramanak iti nasantuan a trabaho a panangikasaba iti naimbag a damag ti Dios,+ tapno dagitoy a nasion ket agbalin koma a makaay-ayo a daton a dinalusan ti nasantuan nga espiritu.

17 Isu nga adda rasonko nga agragsak ken Kristo Jesus gapu iti bambanag nga adda koneksionna iti Dios. 18 Ta diakton agsao maipapan iti aniaman nga ar-aramidek malaksid iti inaramid ni Kristo babaen kaniak tapno agtulnog dagiti nasion, babaen ti sao ken aramidko, 19 babaen ti pannakabalin dagiti pagilasinan ken nakaskasdaaw a bambanag,*+ ken ti pannakabalin ti nasantuan nga espiritu ti Dios, tapno naan-anay a maikasabak ti naimbag a damag maipapan iti Kristo+ manipud Jerusalem ken iti intero a lugar agingga idiay Ilirico. 20 Iti kasta, pinanggepko a saan nga idanon ti naimbag a damag kadagiti lugar a nakaipakaammuanen ti nagan ni Kristo, tapno saanko nga itultuloy ti trabaho a rinugianen ti sabali a tao;* 21 no di ket kas iti naisurat: “Makitadanto ti saanda pay a nadamag maipapan kenkuana, ken maawatanda dagiti saanda pay a nangngeg.”+

22 Dayta met ti rason no apay a namin-adun a nalapdanak nga umay kadakayo. 23 Ngem ita, awanen ti saanko a nakasabaan a teritoria kadagitoy a rehion, ken adu* a tawenen nga il-iliwek ti umay kadakayo. 24 Isu nga inton mapanak idiay Espania, sapay koma ta makitakayo ken kuyogendak biit iti dalan dita kalpasan ti ababa a tiempo a pannakikaduak kadakayo. 25 Ngem mapanak pay laeng ita idiay Jerusalem tapno tumulong kadagiti nasantuan.+ 26 Ta naragsakan dagiti adda idiay Macedonia ken Acaya a mangted iti kontribusion kadagiti napanglaw a nasantuan idiay Jerusalem.+ 27 Wen, naragsakanda a mangted, ken talaga a nakautangda kadakuada; ta no dagiti nasion ti nangibingayan dagiti nasantuan iti naespirituan a bambanag nga inawatda, obligasion met ngarud dagiti nasion ti tumulong kadakuada kadagiti material a kasapulanda.+ 28 Isu nga inton nalpasko daytoy ken sitatalged a naitedkon kadakuada daytoy a kontribusion,* dumagasakto kadakayo inton mapanak idiay Espania. 29 Ammok met nga inton umayak kadakayo, umayakto a napno iti bendision manipud ken Kristo.

30 Iparegtak ngarud kadakayo kakabsat, baeten ken Apotayo a Jesu-Kristo ken ti ayat ti espiritu, a sipapasnek nga ikararagandak iti Dios a kas iti ar-aramidek,+ 31 tapno maisalakanak+ kadagiti di manamati idiay Judea ken tapno maragsakan dagiti nasantuan idiay Jerusalem a mangawat iti ipaayko a tulong,+ 32 ken no pagayatan ti Dios, maragsakanakto a makakita kadakayo ken makapagpipinnaregtatayo amin. 33 Adda koma kadakayo amin ti Dios a mangmangted iti talna.+ Amen.

16 Iyam-ammok* kadakayo ni Febe a kabsattayo, nga agserserbi iti kongregasion nga adda idiay Cencrea,+ 2 tapno awatenyo kas kapammatian iti pamay-an a maikari kadagiti nasantuan, ket itedyo ti aniaman a tulong a kasapulanna,+ ta talaga nga adun ti sinalsalaknibanna ket maysaak kadakuada.

3 Idanonyo ti pakomustak kada Prisca ken Aquila+ a kakaduak nga agserserbi ken Kristo Jesus. 4 Inrisgoda ti biagda para kaniak,*+ ket saan la a siak ti agyaman no di ket ti amin a kongregasion dagiti nasion. 5 Komustaenyo met ti kongregasion nga adda iti balayda.+ Komustaenyo ti patpatgek a ni Epeneto, a maysa kadagiti immuna iti Asia a nagbalin nga adalan ni Kristo. 6 Pakomustaanyo ni Maria, a nagaget a nagtrabaho para kadakayo. 7 Pakomustaanyo da Andronico ken Junias a kakabagiak+ ken padak a balud. Am-ammo unay ida dagiti apostol ken nabaybayagdan nga adalan ni Kristo ngem siak.

8 Idanonyo ti pakomustak ken Ampliato a patpatgek a kapammatiak. 9 Pakomustaanyo ni Urbano a padatayo nga agserserbi ken Kristo, ken ni Estakis a patpatgek a kabsat. 10 Pakomustaanyo ni Apeles, a matalek iti Kristo. Pakomustaanyo ti sangakabbalayan ni Aristobulo. 11 Pakomustaanyo ni Herodion a kabagiak. Pakomustaanyo dagidiay adda iti sangakabbalayan ni Narciso nga adalan ti Apo. 12 Pakomustaanyo da Trifena ken Trifosa a nagaget a babbai nga agtrabtrabaho para iti Apo. Pakomustaanyo ti dungdungnguentayo a ni Persida, ta nagaget a nagtrabaho para iti Apo. 13 Pakomustaanyo ni Rufo a naisangsangayan nga adipen ti Apo, ken ni nanangna, a kasla nanangko metten. 14 Pakomustaanyo da Asincrito, Flegonte, Hermes, Patrobas, Hermas, ken dagiti kaduada a kakabsat. 15 Pakomustaanyo da Filologo ken Julia, ni Nereo ken ti kabsatna a babai, ken ni Olimpas, ken ti amin a nasantuan a kaduada. 16 Agkikinnablaawkayo iti nasantuan nga agep. Pakpakomustaandakayo ti amin a kongregasion ti Kristo.

17 Ita kakabsat, bagbagaankayo nga agannadkayo kadagidiay mamagsisina ken mangitibtibkol maikontra iti sursuro a naadalyo, ket liklikanyo ida.+ 18 Ta dagita a klase ti tattao ket adipen ti bukodda a tian,* saan a ti Apotayo a Kristo, ket allilawenda ti puso dagiti inosente a tattao babaen ti nalamuyot a panagsao ken panangpasablog. 19 Nakita ti amin ti kinatulnogyo, isu a maragsakanak kadakayo. Ngem kayatko nga agbalinkayo a masirib no maipapan iti naimbag, ngem inosente no maipapan iti dakes.+ 20 Iti biang ti Dios a mangted iti talna, asidegen a rumekenna ni Satanas+ iti baba dagiti sakayo. Adda koma kadakayo ti nagpaiduma a kinaimbag ni Apotayo a Jesus.

21 Pakomustaannakayo ni Timoteo a katrabahuak agraman da Lucio, Jason, ken Sosipatro a kakabagiak.+

22 Siak, ni Tercio a nangisurat iti daytoy, komustaenkayo kas kapammatianyo iti Apo.

23 Pakomustaannakayo ni Gayo+ a mangpadpadagus kaniak ken ti intero a kongregasion. Pakomustaannakayo met ni Erasto a tesorero* ti siudad, ken kasta met ni Cuarto a kabsatna. 24* ——

25 Maidaydayaw koma ti Dios a makabael a mangpatibker kadakayo maitunos iti naimbag a damag nga idekdeklarak ken iti pannakaikaskasaba ti maipapan ken Jesu-Kristo, sigun iti pannakaipalgak ti sagrado a palimed+ a saan a naipakaammo iti nabayag a tiempo. 26 Ngem ita, naipalgak ken naipakaammon dayta. Babaen kadagiti padto iti Kasuratan, naammuan ti amin a nasion dayta a sagrado a palimed, maitunos iti bilin ti agnanayon a Dios a ti pagayatanna ket mamati ken agtulnog ti amin a nasion kenkuana. 27 Ti Dios, nga isu laeng ti masirib,+ ket maidaydayaw koma iti agnanayon babaen ken Jesu-Kristo. Amen.