Ti Mata ti Agila

BABAEN TI MANNURAT TI AGRIINGKAYO! IDIAY ESPAÑA

DESKRIBIREN dagiti Español ti natadem ti panagkitkitana a lalaki a kamatmatana ti agila (vista de águila). Adda umasping a sasao dagiti Aleman para iti dayta (Adlerauge). Maitutop dayta agsipud ta iti adun a siglo, masansan a mausar iti panamagdilig ti natadem a panagkita ti agila. Iti libro a Job, a naisurat nasurok a tallo a ribu a tawenen ti napalabas, kastoy ti kunana maipapan iti agila: “Agingga iti adayo kumitkita dagiti matana.”​—Job 39:27, 29.

Kasano kaadayo ti aktual a makita ti maysa nga agila? Kastoy ti ilawlawag ti The Guinness Book of Animal Records: “Iti sidong dagiti nasayaat a kasasaad, madlaw ti maysa a kita ti agila a napanaganan iti golden eagle (Aquila chrysaetos) uray ti bassit laeng a panagkutikuti ti maysa a koneho manipud iti kaadayo a nasurok a [2 a kilometro].” Pattapattaen ti dadduma nga ad-adayo ti kabaelan ti agila a kitaen!

Apay a nakatadtadem ti panagkita ti agila? Umuna iti amin, adda dua a nagdadakkel a mata ti golden eagle a mangokupar iti dakkel a paset ti ulona. Kuna ti Book of British Birds no maipapan kadagiti mata ti golden eagle: “Kinapudnona, nakadakdakkel ngem saan unay a nadagsen a mabalin a mangparigat iti panagtayabna.”

Kanayonanna, agarup maminlima nga ad-adu ti selula ti mata ti agila a mangawat iti lawag ngem iti adda kadatayo​—agarup 1,000,000 a cone iti kada milimetro kuadrado no idilig iti adda kadatayo a 200,000. Dandani tunggal selula a mangawat iti lawag ket konektado iti maysa a neuron. Kas resultana, ti optic nerve ti agila, a mangyallatiw kadagiti mensahe manipud iti mata agingga iti utek, ket mamindua nga ad-adu dagiti amuratda ngem iti adda iti maysa a tao. Di pakasdaawan a naglawag ti de kolor a panagkita dagitoy a parsua! Kamaudiananna, dagiti tumatayab nga agkaan iti padada nga animal, kas iti dadduma a tumatayab, ket addaan kadagiti mata a napigsa ti pannakalenteda a nagpartak nga agbalbaliw ti maipokusda manipud iti bambanag a sangapulgada laeng ti kaasidegda agingga kadagiti adda iti nakaad-adayo. Natadtadem nga amang dagiti matada ngem iti matatayo iti daytoy a kasasaad.

Natadtadem ti panagkita ti agila no naariwanas, ngem no rabii, napigpigsa ti panagkita dagiti kullaaw. Dagitoy a tumatayab nga aktibo iti rabii ken agkaan iti padada nga animal ket aduan kadagiti rod, wenno selula ti mata a makadlaw iti lawag ken nalawa a rabaw ti pannakalenteda. Kas resultana, mamin-100 a daras a nalawlawag ti makitada no rabii ngem iti makitatayo. Ngem kadagiti manmano a kasasaad a naan-anay ti kinasipngetna, masapul nga agpannuray a naan-anay dagiti kullaaw iti natadem a panagdengngegda tapno makasarakda iti anupenda.

Siasino ti nangted kadagita a galad kadagitoy a tumatayab? Inyimtuod ti Dios ken ni Job: ‘Mabilinmo aya ti maysa nga agila a tumayab nga agpangato?’ Nabatad nga awan ti tao a makaibaga nga isu ti rumbeng a mapadayawan iti daytoy nakaskasdaaw a parsua. Sipapakumbaba nga inamin ni Job: “Naammuak a kabaelam nga aramiden [Jehova] ti amin a bambanag.” (Job 39:27; 42:1, 2) Ti mata ti agila ket maysa laeng a kanayonan nga ebidensia iti kinasirib ti Dios.

[Ladawan iti panid 24]

Golden eagle

[Ladawan iti panid 24]

Snowy owl