SALLAPINGAW
[Heb., derohrʹ].
Ti Hebreo a sao a derohrʹ ket pumadpada ti pormana iti Hebreo a sao a naipatarus a “wayawaya.” (Le 25:10; Isa 61:1) Patien ti sumagmamano a komentarista a daytoy a nagan ket deskribirenna ti makaay-ayo a sallapingaw a siwayawaya ti panagtayab ken panagtignayna.
Masansan nga aramiden dagiti sallapingaw ti kasla kopa nga umokda (naaramid kadagiti nagtutukel a pitak) iti balbalay wenno dadduma pay a patakder, masansan nga iti sirok dagiti sagumaymay. Nagumokda idi kadagiti patakder ti templo idiay Jerusalem, kas iti ar-aramidenda met laeng ita kadagiti patakder iti intero nga Israel. Idi agangay, adda dagiti naaramid a natadem ken bimmalitok a tirad nga agrungrungarong iti tuktok ti templo ni Herodes tapno malapdan ti panagumok sadiay dagiti tumatayab.—The Jewish War, ni F. Josephus, V, 224 (v, 6).
Idi impakaammo ti salmista ti tarigagayna nga agnaed kadagiti paraangan ti balay ni Jehova, tinukoyna ti panagaramid ti sallapingaw iti umokna a pangikabilanna kadagiti urbonna—wen, iti mismo a templo, nabatad nga iti maysa a lugar iti aglawlaw ti ‘naindaklan nga altar’ ni Jehova. (Sal 84:1-3) Yantangay ti salmista ket Levita a saan a padi, maysa laeng a lawas iti kada innem a bulan ti panagserbina idiay templo, idinto ta ammona nga adda permanente a pagyanan sadiay ti sallapingaw. Gapuna, inyebkasna ti tarigagayna a kanayon koma nga adda kadagiti paraangan ti tabernakulo ni Jehova.
Natukoy pay ti sallapingaw iti Proverbio 26:2, a naikuna a “no kasano a ti tumatayab adda makagapu iti panagtalawna ken no kasano a ti sallapingaw iti itatayabna, kasta met a ti mismo a lunod saan nga umay nga awan pudpudno a makagapu.” (NW) Ti Hebreo a sasao ket impatarus ti dadduma a bersion kas “lunod nga awan gapgapuna [ken] saan nga agdisso” (RS; kitaenyo met ti AS, Ro) ket impapanda ngarud a ti tuktukoyen ti teksto ket ti awan gapgapuna a lunod saan a matungpal wenno “agdisso” no di ket umasping iti awan-sardayna a panagtayab ti sallapingaw bayat nga agtultuloy a kasla di mabambannog nga agtaytayab tapno agtiliw iti kanenna nga insekto. Iti konteksto daytoy a bersikulo, ti mannurat salsalaysayenna ti maysa a maag ken dagiti dalanna, gapuna a ti patarus nga immuna a naisitar (NW) kaipapananna a no kasano nga adda pudpudno a makagapu nga agtayab dagiti tumatayab no lisianda ti peggad wenno agbirokda iti taraon, kasta met nga adda pudpudno a makagapu no ti aramid ti maysa a maag ket agbanag kenkuana iti lunod; gapu iti minamaag a tignay a naaramidanna.—Idiligyo ti Pr 26:3; kasta met ti 1:22-32.
Naruay idiay Palestina ti kadawyan a sallapingaw wenno sallapingaw ti kamarin (Hirundo rustica). Adda maysa a kita ti sallapingaw nga agyan sadiay iti las-ud ti makatawen, idinto ta ti dadduma aggapuda iti makin-abagatan nga Africa iti Marso ket pumanawda no umadanin ti panawen ti lam-ek. Adu ti lumasat sadiay bayat ti panagakarda no primavera ken otonio. Bassit laeng ti sallapingaw ngem addaan iti atiddog ken nabileg a paypayak ken kadawyanna a timminidor ti ipusna. Daytoy a tumatayab ket naisalsalumina ti kinapintasna ken napartak ti panagtayabna, a kabaelanna ti agtayab kadagiti nawatiwat a distansia no umakar iti sabali a daga. Masansan a narangrang a bimmullalayaw ti maris ti dutdotna; makaay-ayo a denggen ti kantana a kombinasion ti nasinggit nga uni ken panaganibaar.