Ania ti Mapaspasamaken iti Krismas?
SANGAPULO a tawenen ti napalabas iti daytoy a bulan, intampok ti magasin a U.S.News & World Report ti artikulo a “Panangusig iti Krismas” a nadakamat iti akkubna. Inlawlawag dayta nga artikulo no agbalbalinen a “napudpudno ken saan unayen a nakomersialan” ti Krismas. Kasta kadin ti mapaspasamak?
Inlawlawag ti artikulo dagiti makagapu a ditay namnamaen a kasta. Kastoy ti inlawlawagna: “Awan ti rekord nga opisial a narambakan ti pannakaipasngay ni Kristo agingga iti maikapat a siglo, idi a ni Constantino . . . ti emperador ti Roma.” Uray kaskasano, dayta “a bassit nga ebidensia suportaranna ti kinapudno nga awan ti makasigurado no kaano a naipasngay ni Jesus.” Binigbig ti artikulo a “saan a dinakamat dagiti Ebanghelio ti tawen, nangruna ti eksakto a bulan wenno aldaw.” Sigun iti maysa a historiador iti University of Texas, “ti pannakaipasngay ni Jesus ket saan ngamin a ramrambakan dagiti nagkauna a Kristiano.”
Iti sidong ti subtitulo a “Pagarup,” inlawlawag ti artikulo no “apay a pinili ti simbaan ti Disiembre 25” kas aldaw a pannakarambak ti Krismas. Kinunana: “Patien ti kaaduan a ti panggep dayta a piesta ket tapno agbalin a ‘Nakristianuan’ ti Saturnalia ken ti dadduma pay a piesta dagiti pagano.” “Babaen ti panangikeddengda a maangay ti Krismas iti arinunos ti Disiembre, ti tiempo a nakairuaman dagiti tattao ti agrarambak, nasigurado dagiti panguluen ti relihion ti nasaknap a pannakarambak ti pannakaipasngay ti Manangisalakan.” Idi ngalay ti maika-19 a siglo, nangrugin a nayunay-unay ti panaggatang ken panangted kadagiti regalo. “Ti baro a tradision a panagregalo no iti Krismas ti kellaat a nangpataud iti pagbaknangan. Di nagbayag, dagiti komersiante ken agar-aramid kadagiti patalastas rinugiandan a paglataken dayta.”
Ditay ngarud manamnama nga adda pay sabali a mapasamak iti Krismas malaksid iti isisiasina iti pudno a Kinakristiano. Nupay ti Krismas a maang-angay iti kaaldawantayo ket napno iti “naparammag a komersialismo,” kinapudnona, saan a pulos a rinambakan dagiti pudno a Kristiano ti pannakaipasngay ni Jesus. Imbes ketdi, ti subbot nga impaay ni Kristo babaen ti ipapatayna ken ti panagsublina idiay langit kalpasan ti panagungarna ti ipagpaganetget ti Biblia. (Mateo 20:28) Dayta ti agtalinaed a kapatgan iti amin a tiempo.