Ammoyo Kadi?
Ania a sensus ti nangitunda iti pannakaipasngay ni Jesus idiay Betlehem?
Sigun iti Ebanghelio ni Lucas, idi imbilin ni Cesar Augusto ti sensus iti intero nga Imperio ti Roma, “amin a tattao nagdaliasatda tapno maipasalistada, tunggal maysa iti bukodna a siudad.” (Lucas 2:1-3) Idiay Betlehem ti siudad ni Jose, ti pannakaama ni Jesus, isu a ti panagdaliasat da Jose ken Maria kas panagtungpalda iti bilin ket nagresulta iti pannakaipasngay ni Jesus iti dayta a siudad. Panggep dayta a panagparehistro a mapasayaat ti panagkolekta iti buis ken ti pannakaayab dagiti agsoldado.
Idi a dagiti Romano pinarmekda ti Egipto idi 30 K.K.P. (Kasakbayan ti Kadawyan a Panawen wenno Before the Common Era), adun a tawen a maar-aramid ti sensus idiay Egipto. Patien dagiti eskolar a tinulad dagiti Romano ti sistema ti sensus dagiti Egipcio ket inaramidda dayta a pamay-an iti dadduma pay a masakupan ti imperio.
Mapaneknekan ti kasta a panagparehistro iti pammilin ti Romano a gobernador ti Egipto idi 104 K.P. (Kadawyan a Panawen wenno Common Era). Masarakan iti British Library ti maysa a kopia dayta a pammilin, a pakabasaan ti: “(Kuna) ni Gaius Vibius Maximus, Prepekto ti Egipto: Gapu ta asidegen ti sensus iti binalaybalay, amin dagidiay agnanaed iti ruar ti distrito gapu iti aniaman a rason masapul nga agsublida kadagiti mismo a lugarda tapno mairamanda iti regular a maipapaulog a sensus, ken tapno siaanep a masukayda met dagiti nailatang a dagada.”
Apay a pinanggep ni Jose nga idiborsio ni Maria idinto ta saanda pay a nagkasar?
Sigun iti Ebanghelio ni Mateo, naammuan ni Jose a masikog ni Maria bayat a “naikari a mayasawa ken Jose” wenno sakbay ti kasarda. Gapu ta saanna nga ammo a masikog ni Maria “babaen iti nasantuan nga espiritu,” napanunot la ketdi ni Jose a saan a nagmatalek ni Maria kenkuana, isu a pinanggepna nga idiborsio.—Mateo 1:18-20.
Kadagiti Judio, maibilangen nga agassawa dagiti agnobio ngem saanda pay a mabalin ti agdenna agingga a saan a malpas ti seremonia ti kasar. Serioso unay ti relasionda kas agnobio, isu a no saan a natuloy ti kasarda gapu ta nagbabawi ti nobio wenno gapu iti dadduma a makagapu, saan a nawaya ti babai a makiasawa agingga a saan a makaala iti sertipiko ti diborsio. No matay ti nobio sakbay ti kasar, maibilang ti nobia kas balo. Iti sabali a bangir, no nakiabig ti nobia, maibilang a mannakikamalala ket madusa iti ipapatay.—Deuteronomio 22:23, 24.
Awan duadua a napanunot ni Jose dagiti sagabaen ni Maria no agbalin a bubuyaen iti publiko gapu iti panagsikogna. Nupay nariknana a masapul nga iyumanna dayta kadagiti maseknan nga autoridad, tinarigagayanna a salakniban ni Maria iti pannakadangran ken pannakaibabain. Gapuna, inkeddengna nga idiborsio a sililimed ni Maria. Total, no adda sertipiko ti diborsio nga iggem ti agwaywayas nga ina, mangipakita dayta nga adda dati nga asawana.
[Ladawan iti panid 16]
Ti pammilin ti Romano a gobernador ti Egipto mainaig iti sensus idi 104 K.P.
[Credit Line]
© The British Library Board, all rights reserved (P.904)