Ti Relihion iti Panagdadangadang
“No adda nakalinea a lalaki ket isut’ paltogak, ania ti aramidek?” inimtuod ti Americano a soldado iti tsaplin ti armada.
“Paltogam a dagus,” insungbat ti klero, “ . . . ngem laglagipem a napateg ti biag.”
“TI PANNAKIGUBAT ken ti napasnek a panangsurot iti relihiuso a pammati saan a kankanayon nga agkabagay. Ngem, nupay kasta, no aggugubat dagiti nasnasion, masansan a ti relihion adda iti panagdadangadang, kas ipakita ti pangarigan iti ngato. Ti The Seattle Times kastoy ti panangikunana: “Ti relihion ita ad-adda a manggargari ngem mangpakalma kadagiti kaaduan kadagiti panagdadangadang a mangrirriribuk iti lubong.”
Gapuna iti nabiit pay a tawtawen nakitatayo dagiti Katoliko a bimmusor kadagiti Protestante idiay Makin-amianan nga Ireland. Dagiti “Kristiano” a maibusor kadagiti Muslim idiay Lebanon. Dagiti Muslin a maibusor kadagiti Judio idiay Makintengnga a Daya. Dagiti Hindus a maibusor kadagiti Muslim idiay India. Dagiti Buddhista a maibusor kadagiti Hindus idiay Sri Lanka. Dagiti Shi‘ite a Muslim a maibusor kadagiti Sunni a Muslim idiay Iran-Iraq. Ken agtultuloy pay ti listaan.
Saan nga amin dagiti kakasta a panagdadangadang ket maipapan iti nagdumaan iti relihion. Kadagiti dadduma a kaso, dayta mabalin a maipapan iti suppiat iti beddeng wenno ti kampania kadagiti sibli a kalintegan. Nupay kasta, ti relihion ti masansan nga adda iti likudan, a mangrubrob iti apuy. Kas pangarigan, idiay Iran-Iraq a suppiat iti pagbeddengan, dagiti papangulo ti Shi‘ite a Muslim paregtaenda dagiti agtutubo a soldadoda kadagitoy a sasao, “Allah akbar!” (“Naindaklan ti Dios!”) Dagiti agtutubo a lallaki mapanda makigubat a maibusor kadagiti Sunni a Muslim idiay Iraq a patienda a ti matay iti gubat mangipanamnama kadakuada iti iseserrekda idiay langit.
Gapuna no ti relihion adda iti panagdadangadang, ti konklusion ket, ‘Ti Dios adda iti dasigtayo.’ Gapuna agtultuloy ti kinaranggas, panangdadael, ken panangpapatay—amin iti nagan ti Dios. Ket kangrunaanna pay, no ti relihion ti kangrunaan nga adda iti likudan, ti panaggugubat masansan a nadardara ken narigrigat a mapasardeng. Kas panangikuna ni Ernest Lefever, presidente iti Ethics and Public Policy Center idiay Washington, D.C.: “No mariknam a ti Dios adda iti dasigmo, maikalintegam ti aniaman a panangdadael.”—U.S.News & World Report.
Ngarud tumaud ti saludsod: No maipapan iti gubat, pudno kadi a makidasig ti Dios? Daytoy a saludsod ti nangriribuk iti maysa a lalaki a nagtayab iti agarup 60 a mision ti panangbomba idiay Alemania ken Italia bayat ti Gubat Sangalubongan II. Mariknana ti panangriribuk ti konsiensiana gapu iti pannakipasetna iti panangpapatay kadagiti rinibribo a lallaki, babbai, ken ubbing. Awisendakayo a mangbasa, iti sumaganad nga artikulo ti makapnek a sungbat iti saludsod, “Makin-dasig ti dasigan ti Dios?”
[Picture Credit Line iti panid 3]
U.S. Army photo