Agimtuod dagiti Agtutubo. . .
Kasano Kaserioso ti Masturbesion?
“Pampanunotek no ti masturbesion ket dakes iti imatang ti Dios. Apektaranna kadi ti pisikal ken/wenno mental a salun-atko iti masanguanan ken no makiasawaakto?”—15-años a ni Melissa.
DAGITOY a salsaludsod ti nangriribuken kadagiti adu nga agtutubo. Ti makagapu? Ti masturbesion, wenno ti ingagara a panangtignay iti bagi met laeng a magargari a makidenna, ket nasaknapen. Naipadamag nga, agarup 97 porsiento kadagiti lallaki ken nasurok a 90 porsiento kadagiti babbai ti nagaramiden iti masturbesion idi agtawenda iti 21. Kasta met, daytoy nga aramid ti mapabasol kadagiti amin a kita iti saksakit—manipud tukak-tukak ken nalabaga a kalub ti mata agingga iti epilepsy ken ti panagmauyong.
Awan ti pisikal a sakit, nupay kasta, a napaneknekan ti moderno a medikal a panagsirarak a patauden ti masturbesion. Kuna pay dagiti managsirarak a da William Masters ken Virginia Johnson: “Awan ti naipasdek a medikal a pammaneknek a ti masturbesion, kasano man ti kasansanna, ket mangiturong iti panagmauyong.”
Nupay kasta, adu a Kristiano nga agtutubo ti maseknan maipapan iti kinadakes daytoy nga ugali. “No tumulokak iti dayta [masturbesion], mariknak nga agbasbasolak ken ni Jehova a Dios,” insurat ti maysa nga agtutubo. “No dadduma malidayak iti kasta unay.” Inyimtuod ti sabali pay nga agtutubo: “Ti kadi masturbesion maysa a basol a di mapakawan?”
Ania ti Kunaen ti Biblia?
Nupay dagiti basol a kas iti panagdenna sakbay ti panagkasar (pannakiabig), homoseksualidad, pannakikamalala, ken bestialidad ti nalawag a makondenar a kas nadagsen a basol iti Biblia, ti masturbesion saan a nadakamat. (Genesis 39:7-9; Levitico 18:20, 22, 23; 1 Corinto 6:9, 10) Ti masturbesion ket gagangayen kadagiti Griego ti pagsasaona a lubong bayat iti tiempo ti Biblia, ket sumagmamano a Griego a pagsasao ti nausar a mangdeskribir iti aramid. Makapainteres, awan ti uray maysa kadagitoy a sasao ti nausar idiay Biblia.a
Agsipud ta ti masturbesion saan a direkta a kondenaren ti Biblia, daytoy kadi kayatna a sawen a saan a makadangran? Naan-anay a saan! Uray pay dagidiay a saan a maseknan a nangnangruna iti panangmatmat iti Dios mariribukanda iti aramid. Kas pangarigan, ni Dr. Aaron Hass iti surbeyna kadagiti seksual nga ar-aramid 625 a tin-edyer ti nagkuna: “Ti kaaduan a babbarito/babbalasitang nga agaramid iti masturbesion ibagada a makariknada iti pannakabasol, pannakabain, kinarugit, kinamaag, pannakaibabain, wenno mariknada a saan a gagangay a kasasaad.” Sigurado, ti masturbesion ket narugit nga ugali. Ngem agsipud ta ti “kinarugit,” sigun iti Biblia, ket maysa a termino a mangsaklaw iti adu a kasasaad iti panagbasol, ti masturbesion nairaman a kas iti kinadakes iti pannakiabig wenno dadduma pay a kita iti nadagsen a seksual nga imoralidad.—Efeso 4:19.
Nupay kasta, mabigbig ti Dios a ti panangalagad iti panangiparit ti Biblia iti nakaro a seksual nga imoralidad ket saan a nalaka. Ngarud, isut’ mamalakad maipapan iti no kasano ti panangliklik iti seksual nga imoralidad. Isut’ ‘mangisuro kenka a maipaay iti gunggonam.’ (Isaias 48:17) Dagiti prinsipio iti Saona ipamatmatna a “magunggonaanka” babaen iti napinget a panangliklik iti daytoy a narugit nga aramid, nangnangruna gapu ta . . .
Gargarienna ti “Derrep”
“Papatayenyo ngarud dagiti kamkamengyo,” iparegta ti Biblia, “nga isuda ti . . . derrep.” (Colosas 3:5) Daytoy a “derrep” saan a ti pannakaawis iti sekso a marikna dagiti kaaduan nga agtutubo bayat ti panagbarito/panagbalasang, isu a saan a pagbainan. Ti “derrep” tumaud no dagitoy a rikrikna ti kumaro a ti maysa dina matengngel. Dayta a derrep ti nangiturong iti nakaro a seksual nga imoralidad a dineskribir ni Pablo idiay Roma 1:26, 27.b
Ngem saan kadi a ti masturbesion “papatayenna” dagitoy a tarigagay? Maisuppadi ketdi, kas impudno ti maysa nga agtutubo: “No agaramidka iti masturbesion, pampanunotem dagiti dakes a tarigagay, ket ti aramiden dayta isu ti panangpakaro iti panagtarigagaymo kadakuada.” Masansan ti imoral a panagar-arapaap ti mausar a mangpakaro iti seksual a pagragsakan. (Mateo 5:27, 28) No maaddaanka iti umiso a gundaway, mabalin a nalaklakaka a matnag iti imoralidad. Maysa nga agtutubo ti nagsennaay kalpasan iti panangaramidna iti pannakiabig: “Iti naminsan, mariknak a ti masturbesion bang-aranna ti pannakaupay a saanak a mainaig iti maysa a babai. Ngem nakapataudak iti mangringbaw a tarigagay a makiabig.” Kinapudnona, ti intero a nasion a panagadal ipalgakna a kadagidiay nga agaramid iti masturbesion, ad-adu ti agar-aramid met iti pannakiabig. Lab-awanda ti bilang dagidiay birhen a nakiabig iti 50 porsiento! Pudno a ti aramid dina kinissayan ti “derrepda”!
Uray pay no mariknayo a matengngelyo ti bagiyo iti napeggad iti moral a kasasaad, apay a makigasanggasatkayo babaen ti pananggargariyo iti bagiyo met laeng iti pannakidenna babaen iti panagaramid iti masturbesion? No tumaud ti gundaway nga agaramid iti pannakiabig, kabaelanyo kadi a kunaen iti saan?
Pannakamulit ti Isip ken Emosion
Ti masturbesion ipasagepsepna met dagiti dadduma a kababalin a makamulit. (Idiligyo iti 2 Corinto 11:3.) Daytoy nga ugali isurona ti maysa a mangtrato iti bagina a kas maysa laeng a banag a mausar a maipaay a seksual a pagragsakan. No agaramid iti masturbesion, ti maysa a tao ipangpangrunana ti bukodna a rikrikna—naan-anay a naipamaysa iti bagina met laeng. Ti sekso agbalin a naisina iti ayat ket maibilang dayta a mairaman iti maysa a tignay a mangpataud iti pannakariribuk. Ngem ti Dios inrantana a ti seksual a tarigagay ti mapennek babaen iti panagdenna, maysa nga ebkas iti ayat iti nagbaetan ti lalaki ken ti asawana.—Proverbio 5:15-19.
Ti pannakapukaw daytoy a panangmatmat ti mabalin a mangiturong iti parparikut iti panangibagay iti umiso a relasion iti kasungani a sekso. Dagita ti mamatmatan a kas puntiria iti sekso wenno panagdenna imbes a kas sensitibo a natauan a parparsua. Mabalin a gundawayan ti maysa ti sabali a kas maysa laeng nga alikamen a maipaay iti seksual a pannakapnek. Dagita a di umiso a kababalin nga insuro ti masturbesion mulitanna ti “espiritu” ti maysa, wenno ti kangrunaan a mental a pagannayasanna. Adda ngarud naimbag a rason, a mamaregta ti Sao ti Dios: “Ay-ayatek, agdalustayo koma iti isuamin a kinarugit iti lasag ken espiritu.” (2 Corinto 7:1) Pudno, kalpasan iti panagkasar dagiti agassawa mabalin a marisotda dagiti parparikutda maipapan iti masturbesion. Kaskasdi, adu a pangarigan ti mangpaneknek no kasano karigat ken agtalinaed dagitoy a parparikut, a masansan apektaranna ti panagkabagay iti agassawa.
Ngem ania ngay no ti maysa a tao ikagkagumaanna a parmeken daytoy a dakes nga ugali ket, nupay kaaduanna naballigi, kaskasdi nga addaan pay laeng iti parikut iti dayta?
Ti Natimbeng a Panangmatmat iti Biddut
Nupay no ti basol ket basol, pudno nga ipakita ti Biblia a matmatan ti Dios ti panagbasoltayo a nadumaduma ti kadagsenna, ket manangngaasi unay. “Ta sika, O Jehova, naimbagka ken sisasaganaka a mamakawan; ken aglaplapusananka iti kinamanagayat kadagiti amin nga umawag kenka.” (Salmo 86:5) No ti maysa a Kristiano matnag iti masturbesion, ti pusona ti masansan a mangkondenar iti bagina met laeng. Kaskasdi, kunaen ti Biblia a “ti Dios dakdakkel ngem iti pusotayo ket isu ammona amin.” (1 Juan 3:20) Makita ti Dios saan laeng a dagiti basbasoltayo. Ti kinadakkel ti pannakaammona ti mamagbalin kenkuana a dumngeg a buyogen iti pannakipagrikna kadagiti napasnek nga ar-ararawtayo a maipaay iti pammakawan. Kas insurat iti maysa nga agtutubo a babai: “Mariknak a nakabasolak iti kasta unay, ngem ti pannakaammok no kasano a ni Jehova ket nakaay-ayat a Dios ken isu kabaelanna a basaen ti pusok ken ammona dagiti amin a panangikagumaanko ken pangpanggepko ti mangtaginayon kaniak a saan unay a maleddaangan no makabasolak sagpaminsan.” Babaen iti pannakidangadang iti masturbesion, mabalin a saankayo a makaaramid iti nadagsen a basol a pannakiabig.
Ti Pebrero 15, 1954, a ruar iti kadua ti magasintayo, a Ti Pagwanawanan kinunana: “[Mabalin] a makabasoltayo iti mamin-adu a daras a ditay nabigbig a nakaron ti pannakaigamertayo iti dati a wagas ti panagbiagtayo. Ket mabalin a mariknatayo a maupaytayo iti kasta unay ken mariknatayo nga awan ti mamaaytayo . . . Dikay maupay. Dikay pagarupen a nakaaramidkayon iti di mapakawan a basol. Kasta laeng ti kayat ni Satanas a panagrasonyo. Ti kinapudno a makariknakayo iti panagladingit ken mariribukankayo ket pammaneknek a mismo a saankay pay a dakes unay. Dikay koma mauma a sipapakumbaba ken sipapasnek nga agturong iti Dios, a sapulen iti pammakawanna ken ti panangdalusna ken ti tulongna. Mapankayo kenkuana a kas ti ipapan ti maysa nga ubing iti amana no adda parikutna, kasano man ti kasansan dayta iti isu met laeng a pagkapuyan, ket ni Jehova sipaparabur nga ipaayna ti tulong gapu iti di kaikarian a kinamanangngaasina ket, no napasnekkayo, itdennanto ti kaadda ti nadalus a konsiensiayo.”
[Dagiti Footnote]
a Ti Dios pinapatayna ni Onan gapu iti ‘panangibukbokna ti semiliana iti daga.’ Nupay kasta, ti nalapdan a pannakidenna, saan a ti masturbesion, ti nairaman. Kasta met, ti pannakapapatayna ket gapu iti siaagum a dina panangaramid iti annong ti kabsat ti asawa a lalaki tapno maitultuloy ti linea ti pamilia ti natay a kabsat a lalaki. (Genesis 38:1-10) Ti “panangibukbok iti semilia” a nadakamat idiay Levitico 15:16-18 nalawag a tuktukoyenna, saan a ti masturbesion, no di ket ti rummuar iti rabii agraman ti panagdenna ti agasawa.
b Ti orihinal a Griego a sao a maipaay iti “derrep” (paʹthos) ti inusar ti umuna-siglo a historiador a ni Josephus a mangdeskribir iti asawa ni Potiphar, isu a, gapu iti “nalabes a derrep [paʹthos],” pinadasna a gargarien ni agtutubo a Jose; ket ti lalaki a ni Amnon, isu a, “buyogen iti umap-apuy a tarigagay ken induron iti derrep [paʹthos], minulitanna [rinamesna] ti kabsatna a babai.” Ti derrep ti asawa ni Potiphar ken ni Amnon ket saanen a matengngel.—Genesis 39:7-12; 2 Samuel 13:10-14.
[Ladawan iti panid 21]
Nupay no ti masturbesion mamataud iti nakaro a pannakarikna iti panagbiddut, ti napasnek a kararag a maipaay iti pammakawan ti Dios ken ti panangikagumaan a manglapped iti aramid ket makaipaay iti nasayaat a konsiensia