Isuro Kadi ti Sao ti Dios ti Reinkarnasion?
SIASINOMAN a mangusig iti Biblia a manginanama a makasarak iti pammaneknek iti doktrina a reinkarnasion ket pudno a maupayto. Awan ti masarakan [idiay Biblia] a dagiti tattao nagbiagda idin. Kasta met, dikay makasarak kadagiti ebkas a kas “reinkarnasion” wenno “yaakar ti kararua (transmigration)” wenno “saan a matay a kararua” idiay Biblia.
Nupay kasta, dadduma a mamati iti reinkarnasion padasenda nga ilawlawag daytoy a kinakurang ti pammaneknek ti Biblia babaen ti panagkunada a ti kapanunotan a reinkarnasion ket gagangay unay idi ugma ta saanen a kasapulan ti aniaman a panangilawlawag. Pudno, nakabaybayagen ti doktrina a reinkarnasion, ngem kasano man ti kabayagna wenno kinagagangayna wenno saanna a kinagagangay, agtalinaed pay laeng ti saludsod, Isuro kadi ti Biblia dayta?
Idiay 2 Timoteo 3:16, 17, nagsurat ni apostol Pablo: “Amin a Kasuratan impaltiing ti Dios ken makagunggona iti panangisuro, iti panangtubngar, iti panangpalinteg iti bambanag, iti panangdisiplina iti kinalinteg, tapno ti tao ti Dios naan-anay koma a makabael, naan-anay a nakabalan maipaay iti tunggal naimbag nga aramid.” Wen, ti Biblia ket naipaltiing a Sao ti Dios, ti pannakisaritana iti pamilia ti tao. Ken kas insurat ni Pablo, pagbalinenna ti napudno a managimtuod a “naan-anay a makabael, naan-anay a nakabalan” a mangsungbat kadagiti amin a napateg a saludsod maipapan iti biag, agraman dagiti saludsod maipapan iti napalabas, agdama, ken iti masanguanan.
Kinuna pay ni Pablo: “Idi inawatyo ti sao ti Dios, a nangngegyo kadakami, inawatyo dayta, saan a kas sao dagiti tattao, no di ket, kas iti kinapudno daytoy, kas sao ti Dios.” (1 Tesalonica 2:13) Yantangay linaon ti Biblia dagiti kapanunotan ti Dios, saan a dagiti [kapanunotan] ti imperpekto a tao, ditay koma masdaaw a masansan a naiduma ti Biblia kadagiti kapanunotan ti tao uray pay no dagitoy ket nalatakda iti adun a tawtawen. Ngem mabalin a kunayo, ‘Saan kadi nga, iti dadduma a paset, ti Biblia isingasingna ti reinkarnasion?’
Di Umiso a Pannakaawat iti Teksto
Dagidiay a mamati iti reinkarnasion kunaenda a ti Biblia medio dakamatenna ti tema idiay Mateo 17:11-13, a sadiay inaig ni Jesus ni Juan a Mammautisar iti propeta idi ugma a ni Elias. Mabasa daytoy a teksto: “‘Ni Elias, iti kinapudnona, umay ket isublinanto amin a bambanag. Nupay kasta, kunak kadakayo a ni Elias immayen . . .’ Idin dagiti adalan nailasinda a nagsao kadakuada maipapan ken Juan a Mammautisar.”
Iti panangikunana itoy, ti kadi kayat a sawen ni Jesus ket ni Juan a Mammautisar isut’ reinkarnasion ni mammadto nga Elias? Ammo a mismo ni Juan a saan nga isu dayta. Iti maysa nga okasion idi napagsaludsodan, “Sika kadi ni Elias?” nalawag a simmungbat ni Juan: “Saan a siak.” (Juan 1:21) Nupay kasta, naipadto a ni Juan umun-una ngem ti Mesias “buyogen ti espiritu ken pannakabalin ni Elias.” (Lucas 1:17; Malakias 4:5, 6) Iti sabali a pannao, ni Juan a Mammautisar isu ni “Elias” gapu iti punto nga imbanagna ti trabaho a maipadis iti trabaho ni Elias.
Idiay Juan 9:1, 2, mabasatayo: “Ita bayat nga isu [ni Jesus] lumablabas nakitana ti maysa a lalaki a bulsek nanipud pannakaiyanakna. Ket dagiti adalanna inimtuodda kenkuana: ‘Rabbi, siasino ti nagbasol, daytoy a lalaki wenno dagiti nagannakna, iti kasta isu naiyanak a bulsek?’” Isingasing dagiti dadduma a mamati iti reinkarnasion a yantangay naipasngay daytoy a tao a bulsek, ti basolna mabalin a napasamak idi immuna a panagbiagna.
Ngem aniaman ti nangtignay kadagiti adalan nga agimtuod, ti inted ni Jesus a sungbat ti mangikeddeng iti dayta a banag. Kinunana: “Di nagbasol daytoy a lalaki wenno uray dagiti nagannakna.” (Juan 9:3) Daytoy kontraenna ti reinkarnasion, a mangipamatmat a dagiti pakapilawan agpannurayda kadagiti basol iti immuna a panagbiag. Ti punto nga awan ti mabalin nga agbasol sakbay ti pannakaipasngay ket inyebkas met ni Pablo idi nagsurat maipapan ken Esau ken Jacob a “saanda pay a naiyanak wenno nangannurot iti aniaman a banag a naimbag wenno nakadakdakes.”—Roma 9:11.
Panagungar, Saan a Reinkarnasion
Nupay ti Biblia dina paneknekan ti doktrina ti reinkarnasion, awan koma ti maupay. Itukon ti mensahe ti Biblia ti banag nga ad-adda pay a makaliwliwa ngem ti kapanunotan a maipasngay manen ti maysa iti lubong a napno iti sakit, panagladingit, rigat, ken ipapatay. Ket saan laeng a makaliwliwa ti itukon ti Biblia no di ket dayta ti kinapudno, ti Sao ti Dios a mismo.
Kastoy ti panangiyebkas ni Pablo iti makaparegta a doktrina: “Adda inanamak iti Dios . . . nga addanto panagungar agpadpada dagiti nalinteg ken dagiti nakillo.” Ti sao a “panagungar,” wenno dadduma a porma dayta, masarakan iti nasurok a 50 a daras iti Kristiano a Griego a Kasuratan, ket saritaen ni Pablo dayta kas maysa a kangrunaan a doktrina iti Nakristianuan a pammati.—Aramid 24:15; Hebreo 6:1, 2.
Ti panagungar manipud kadagiti natay nalawag a kaipapananna, nga adda ipapatay. Awanto ti masarakanyo iti Biblia a mangiparipirip a ti tao ket addaan iti di matay a kararua. No ti tao addaan iti di matay a kararua a sumina iti bagi iti ipapatay ket napan iti agnanayon a pagtungpalan idiay langit wenno idiay impierno wenno nag-reinkarnasion, ngarud saanen a kasapulan ti panagungar. Iti kasumbangirna, ipakita ti agarup sangagasut a teksto ti Biblia a ti natauan a kararua ket, saan a di matay, no di ket matay ken madadael. Kankanayon a saritaen ti Biblia ti ipapatay a kas ti kasupadi ti biag, kayatna a sawen, kaawan a maisupadi iti kaadda.
Ti ipapatay, wenno kaawan, isu ti dusa ti basol da Adan ken Eva a maibusor iti Dios. Daytat’ dusa, saan a pamay-an iti iseserrek iti imortal a biag iti sabali a lugar. Nalawag a kinuna ti Dios nga agsublida iti nakaalaanda—ti tapuk ti daga: “Isu ti nakabuklam. Ta tapukka ket iti tapuk agsublikanto.” (Genesis 3:19) Awananda ti di matay a kararua sakbay a pinarsua ida ti Dios ken inkabilna [ida] iti daga, iti minuyongan ti Eden, ket awananda [iti dayta] kalpasan a natayda.
Ti panagungar manipud iti ipapatay ket naipadis iti panagriing manipud iti turog, wenno panaginana. Kas pagarigan, kinuna ni Jesus ken Lazaro a mapanna idi pagungaren: ‘Ni Lazaro . . . napan naginana, ngem mapanak sadiay tapno riingek manipud iti pannaturogna.’ (Juan 11:11) Maipapan ken mammadto a Daniel, mabasatayo: “Ta aginanakanto ken agtakderkanto iti bingaymo iti panungpalan dagiti al-aldaw.”—Daniel 12:13.
Biag nga Agnanayon Ditoy Daga
Anianto ti pagbanagan dagidiay mapagungar manipud ken patay? Saritaen ti Biblia ti dua a kita ti panagungar—maysa a nailangitan ken maysa a naindagaan. Ti naindagaan a panagungar ti pagbanagan iti kaaduan kadagidiay a nagbiag ken natay. Mammano laeng ti addaan iti nailangitan a panagungar a makipagturay ken Kristo iti nailangitan a Pagarian ti Dios. (Apocalipsis 14:1-3; 20:4) Kaanonto ti panangrugi ti naindagaan a panagungar? Daytat’ mangruginto kalpasan ti panangdadael ti Dios itoy agdama a dakes a sistema ket ti “maysa a baro a daga,” maysa a nalinteg a baro a kagimongan ti tao, ti naibanagen.—2 Pedro 3:13; Proverbio 2:21, 22; Daniel 2:44.
Iti “baro a daga,” awanton ti sakit wenno panagsagaba. Awanton ti ipapatay no di ket masukatanton iti namnama a biag nga agnanayon. “[Ti Dios] punasennanto ti amin a lua kadagiti matada, ket awanton ni patay, awanto metten ti panagleddaang wenno panagsangit wenno ut-ot. Dagiti immuna a bambanag naglabasdan.” (Apocalipsis 21:4) Kasta met, impadto ti salmista: “Ti sililinteg tawidennanto ti daga, ket agtaengto kenkuana nga agnanayon.” (Salmo 37:29) Umasping iti dayta, kinuna ni Jesus: “Naragsak dagiti naalumamay ti kaririknada, yantangay tawidendanto ti daga.”—Mateo 5:5.
Idiligyo dagidiay a naindaklan a karkari ti Dios iti doktrina ti reinkarnasion. Sigun iti dayta a kapanunotan, maipagarup nga agsublika a kanayon nga agbiag iti daytoy met laeng a daan [ken] dakes a sistema dagiti bambanag. Kaipapananto dayta nga agtultuloy a malikmutka iti kinadakes, panagsagaba, sakit, ken ipapatay iti awan patinggana a siklo. Anian a kinaawan namnama dayta a panangmatmat!
Gapuna, sungbatan ti Biblia dagiti saludsod a, Nagbiagkayo kadi idin? ken, Agbiagkayto kadi manen? iti kastoy: Saan, awan ti sabali a biag a nagbiaganyo malaksid iti agdama. Ngem mapagpautyo ti panagbiagyo, kinapudnona, iti agnanayon. Itatta, kadagitoy “maudi nga al-aldaw” daytoy agdama a sistema, mabalin a maaddaankay iti namnama a makalasat itoy panungpalan ti lubong ken makastrek iti baro a lubong ti Dios a saanen a matay. (2 Timoteo 3:1-5; Apocalipsis 7:9-15) Wenno no mataykayo sakbay ti idadateng ti baro a lubong ti Dios, mabalin a maaddaankayo iti namnama a mapagungar iti biag nga agnanayon iti maysa a paraiso a daga.—Lucas 23:43.
No mamatikayo ken Jesus, aniaman ti mapasamak, dagiti sasao ni Jesus ken ni Marta idi natay ti kabsatna a lalaki a ni Lazaro agaplikar met kadakayo: “Siak ti panagungar ken ti biag. Ti mangalagad iti pammati kaniak, uray no matay, agbiagto; ket tunggal maysa a sibibiag ken alagadenna ti pammati kaniak saanto a pulos matay.”—Juan 11:25, 26.
[Blurb iti panid 8]
Awan ti di matay a kararua ni Adan no di ket nagsubli iti tapuk idi natay
[Ladawan iti panid 9]
Isuro ti Sao ti Dios ti panagungar, saan a ti reinkarnasion