Magatang Kadi ti Kinabaknang ti Ragsak?
NALAWAG a ti kaadu ti kuarta dina pagbalinen dagiti tattao a naragragsak. Kuna ti magasin a Psychology Today: “No nasaysayaaten ti kasasaadmo ngem dagiti napanglaw, ti ad-adu a mateggedan bassit laeng ti pakainaiganna iti kinaragsak.”
Napasingkedan daytoy iti maysa nga obituary (pakaammo iti ipapatay) ti New York Times idi Oktubre 29, 1993, nga addaan iti paulo a: “Ni Doris Duke, 80, Agtawid iti Nagdakkelan a Kinabaknang a Dina Magatang ti Kinaragsak, Ket Natayen.” Kinuna ti artikulo: “Iti maysa a naladaw a rabii idiay Roma idi 1945, ni Miss Duke, nga agtawen idi ti 33, ti nangibaga iti maysa a gayyem a ti nagdakkelan a kinabaknangna ket lapped iti kinaragsak no dadduma.”
“Amin dayta a kuarta ket parikut no dadduma,” impudno ni Duke iti maysa a gayyem. “Kalpasan ti pannaki-date-ko iti maysa a lalaki iti sumagmamano a daras, rugiannan nga ibaga a kasta unay ti panagayatna kaniak. Ngem kasano a maammuak no pudno ti ibagbagana? Kasano a masiguradok?” Kinuna ti Times: “Imbaga dagiti sasaona iti dayta a rabii a kasta unay ti pannakaapektar ti biagna, nasugatan pay, babaen iti kinabaknangna.”
Kasta met, kinuna ni Jean Paul Getty, a makuna idi a kabaknangan a lalaki iti lubong: “Talaga nga awan ti pakainaigan ti kuarta iti kinaragsak. Nalabit adda pakainaiganna iti kinaliday.” Ket kinuna ni Jane Fonda, maysa a nalatak nga artista iti Hollywood, nga idi dekada ’70 immawat iti kagudua milion a doliar iti tunggal pelikula: “Napadasakon ti [biag ti] baknang ken amin a material a bambanag. Awan aniaman a pategda. Adda sikiatrista a mapan iti tunggal paglanguyan ditoy, malaksid pay ti pannakidiborsio ken dagiti annak a kagurgurada dagiti dadakkelda.”
Nupay saan a pulos a maipaay ti kinabaknang laeng ti kinaragsak, di met maipaay ti napalaus a kinapanglaw ti kinaragsak. Gapuna kinuna ti maysa a masirib a tao idi ugma: “Dika kadi itden kaniak ti kinapanglaw wenno ti kinabaknang.” (Proverbio 30:8, 9) Kuna ti sabali pay a mannurat ti Biblia a ti kasapulan ti maysa a tao tapno agbalin a naragsak ket “nadiosan a debosion agraman ti pannakapnek. Ta awan ti inyegtayo iti lubong, ket ditay met mabalin ti mangitugot iti aniaman a banag. Gapuna, no adda pagtaraon ken pagkawestayo, mapnektayon kadagitoy a bambanag.”—1 Timoteo 6:6-10.