Panangmama iti Pagsagabaandanto met Laeng
BABAEN TI KORESPONSAL TI AGRIINGKAYO! IDIAY INDIA
DAGITI makaallukoy a kanta iti radio ti mangiparparegta iti tattao nga usarenda dayta. Dagiti artista ti mangitantandudo iti dayta kadagiti komersial iti TV, magasin, ken periodiko kas makaituggod iti makapagagar, makaitan-ok a wagas ti biag. Ngem mamakdaar ti nayimprenta iti babassit a letra a mangdangran iti salun-atyo ti panangusar iti produkto. Ania dayta? Maysa a makaadikto ken makadangran a substansia a pagaammo kas mama.
Maus-usar ti mama idiay Asia—nakasaksaknap idiay India. Iti tradisional a kitana, daytat’ buklen ti naglaok a nabayo a bua, tabako, ken dadduma a mangpananam a ramen. Ti tabako ken bua ti mamagbalin iti mama a makaadikto. Maikabil daytoy iti bulong ti gawed a napulagidan iti apug ken catechu, maysa a produkto ti nasagangasang a mula. Malukot ti bulong tapno maserraan ti naikabil, sa maisakmol ti intero a bungon. Ti nalatak a kita isut’ maawagan a pan masala, ti isu met la a ramen a nailaok iti nagango a kita ken nabungon iti babassit a nalaka a maaw-awit a supot ken mausar iti aniaman nga oras.
Medio mabayag ti panagngalngal ken mangpataud iti adu a katay, a masapul a pasaray maitupra. Kaaduan a balay a paglatakan ti mama ti addaan iti pagtupraan, ngem iti ruar ti balay, ti pagnaan wenno pader ti agbalin a pagtupraan. Daytoy ti pakaigapuan ti kayumanggi ti kolorna a mantsa a makita kadagiti agdan ken koridor ti adu a pasdek idiay India.
Sigun iti panagadal ti Tata Institute of Fundamental Research, kanser iti ngiwat ti 10 a porsiento kadagiti kabbaro a kaso ti kanser idiay India iti kada tawen—agarup mamindua iti promedio ti lubong. Makidanggay ni Dr. R. Gunaseelan, maysa a siruhano ti ngiwat ken panga, kadagiti siruhano ti intero nga India a mangpabasol a nangnangruna iti panagmama. Kunana iti Indian Express: “Makadangran iti ngiwat ti amin a kita ti mama.” Insuratna a “talaga a makakanser iti ngiwat” ti mama ket ti “panagmama iti dayta kayariganna ti panagmayat a maaddaan depekto ti rupa.” Isu a ti panagmama ti maysa a pamay-an a pagsagabaandanto met laeng.
[Ladawan iti panid 31]
Kanser iti ngiwat ti 10 a porsiento kadagiti kabbaro a kaso ti kanser idiay India
[Credit Line]
Rinetrato ni Eric Schwab iti WHO