Ti Panangmatmat ti Biblia

Napaay Kadi ti Kristianidad?

AGARUP kakatlo iti amin a tattao iti intero a lubong ti agkunkuna a Kristianoda. Ngem kasla nakarkaro pay ketdi ita ti saan a panagtutunos iti politika ken kinaranggas ditoy lubong. Kayatna kadi a sawen a kamali ti Kristianidad nga insuro ni Jesus? Wenno, maigapu ketdi dayta iti saan nga umiso a panangyaplikar dagiti tattao kadagiti pannursuro ni Jesus?

Usigen daytoy nga artikulo no ania a talaga ti insuro ni Jesus ken ti ulidan nga impakitana kadagiti pasurotna. Usigenna pay ti kadawyan a panangmatmat dagiti agkunkuna a Kristiano, daydiay maisupadi iti pudno a kaipapanan ti Kristianidad.

Ballikug a Kristianidad

Iti agarup 400 a tawen kalpasan ti ipapatay ni Kristo, ti ballikug a Kristianidad ti naipangpangruna a relihion iti Imperio ti Roma. Gapuna, dimteng ti panawen a saanen a naibilang a di matarigagayan a ganggannaet dagiti kameng daytoy a grupo dagiti agkunkuna a Kristiano. Dayta ti makagapu a di nagbayag, nagbalindan a mabigbigbig iti gobierno ken katan-okan iti kagimongan ti Roma. Dagiti pangulo ti simbaan, kas ken Augustine, ginundawayanda daytoy a panagbalbaliw babaen ti panangisuroda a dimtengen ti ur-urayenda a Pagarian ti Dios. Insuro dagita a pangulo a ti kabbaro nga impluensiada iti politika ken iti relihion isu ti pamay-an a mangibanag iti pagayatan ti Dios ditoy daga. Gapuna, naipaganetget nga adda maaramidan ti tao no maipapan iti panangiturong kadagiti ar-aramid ditoy daga.

Nagbanaganna, adu ti namati a masapul a makipaset ti maysa a Kristiano iti napolitikaan nga ar-aramid ti kagimongan. No kasta, mamati ti kaaduan a no maminsan masapul nga ikompromiso ti Kristiano ti dadduma kadagiti patpatienna ket sumurot iti pagayatan ti komunidad. Kas pagarigan, adu ti agkuna nga annurotenda dagiti pannursuro ni Kristo nga ayat ken kappia, ngem makiramanda met kadagiti nadamsak a gubat. Maysa pay, parparegtaen dagiti simbaan nga ikararag dagiti pasurotda ti Pagarian ti Dios ngem supsuportaranda met dagiti manangirurumen nga agtuturay.

Saan nga impasdek ni Jesus daytoy nga ulbod a kita ti Kristianidad. Ti tao ti nangipasdek iti dayta ken an-annuroten ita ti kaaduan nga agkunkuna a Kristiano. Talaga a napaay daytoy a Kristianidad, kas ipamatmat ti nasaknap a pannakayaleng-aleng dagiti alagaden ti Biblia iti intero a Kakristianuan ita.

Ania a Talaga ti Insuro ni Jesus?

Mabalin a masdaaw ti dadduma a talaga nga imbaga ni Jesus kadagiti adalanna a ‘saanda koma nga agbalin a paset ti lubong a kas kenkuana a saan a paset ti lubong.’ (Juan 17:15, 16) Apay a pinaregta ni Kristo dagiti adalanna a kasta ti takderda? Kastoy ti sungbat ni apostol Juan, ti dungdunguen nga adalan ni Jesus: “Ti intero a lubong adda iti pannakabalin daydiay nadangkes.”​—1 Juan 5:19.

No kasta, dagiti pannursuro ni Kristo dina iturong dagiti tattao kadagiti organisasion ti tao, kas instrumento a mangipaay iti naan-anay ken nalinteg a lubong ditoy daga, no di ket iti nailangitan a Pagarian ti Dios. (Mateo 6:10) Saan a pulos nga imparipirip ni Jesus a kayatna ti makiraman kadagiti ar-aramid dagiti tattao idi kaaldawanna. Nagkedked a maaddaan iti saad iti gobierno. (Juan 6:15) Dina anamongan ti kinaranggas tapno marisut dagiti panagsusupiat. (Mateo 26:50-53; Juan 18:36) Saan a nangibati ni Jesus kadagiti konstitusion ti pagilian wenno linteg ti tao. Awan ti napolitikaan nga isyu a dinasiganna idi kaaldawanna. Kas pagarigan, saanna nga intandudo ti kalintegan dagiti adipen, wenno nakikadua kadagiti Judio a nakidangadang maibusor iti Roma.

Ngem dina kayat a sawen a saan a maseknan ni Jesus kadagiti tattao ken kadagiti pakarigatanda. Adu ti insuro ni Jesus maipapan iti rebbengen ti maysa a tao iti padana a tao. Imparegtana nga agbalinda a mapagpiaran no iti panagbayad iti buis ken impaganetgetna nga agpaiturayda kadagiti naisaad nga agtuturay. (Mateo 22:17-21) Insurona no kasano a maseknan ti maysa iti pagimbagan dagiti agkasapulan. Insurona pay no kasano a raemen ti dayaw ti sabsabali ken no kasano ti makipagrikna, mamakawan, ken mangngaasi. (Mateo kapitulo 5-7) Nakabatbatad a ti pannursuro ni Jesus ket naipamaysa iti panagayat iti Dios ken iti pada a tao.​—Marcos 12:30, 31.

Pudno a Kristianidad Ita

Kasano ngarud nga agtignay ti pudno a pasurot ni Kristo? Masapul a tuladenna ti inaramid ni Jesus. Nupay simamatalek a pagtulnoganna dagiti paglintegan ti pagilian, agtalinaed koma a neutral kadagiti napolitikaan nga ar-aramid. (Juan 12:47, 48) Uray no nakaro ti pannakapilitna, dina koma ikompromiso dagiti Nakristianuan a prinsipio. (1 Pedro 2:21-23) Ngem saan met koma a basta agpaliiw lattan. Kas ken Jesus, ti pudno a Kristiano interesado koma iti pagimbagan dagiti adda iti aglawlawna. (Marcos 6:34) Ikagumaanna met a tulongan ti sabsabali a mangtarus ken agbiag a maitunos kadagiti pannursuro ni Kristo tapno agbalin a naragragsak ti biagda.​—Juan 13:17.

Maitunos iti dayta, ikagumaan dagiti Saksi ni Jehova ita a tuladen ni Kristo iti pannakilangenda kadagiti adda iti aglawlawda. Nupay umilida a natalna ken natulnog iti linteg, saanda a paset ti lubong. Kas ken Jesus, agkedkedda a makipaset iti aniaman a kinaranggas ken napolitikaan a panagsususik a gagangayen ita. Natibker ti namnamada a ti Pagarian ti Dios ti mangrisut kadagiti parikut a maipaspasango iti lubong. Ti pudno a Kristianidad agtungpalto iti naragragsak a biag ken panagtutunos dagiti miembrona. (Juan 13:34, 35) Sigurado a saan a napaay dayta.

NAPANUNOTYO KADIN?

◼ Rumbeng kadi a makiraman dagiti Kristiano iti politika?​—Juan 6:15.

◼ Insuro kadi ni Kristo a ti kinaranggas ti maysa a pamay-an tapno marisut dagiti panagsusupiat?​—Mateo 26:50-53.

◼ Ania ti pakabigbigan dagiti pudno a Kristiano?​—Juan 13:34, 35.

[Picture Credit Line iti panid 18]

EL COMERCIO, Quito, Ecuador