SUHETO ITI AKKUB
Ti Nailemmeng a Salaysay Maipapan iti Panamarsua
BINILION ti nakabasan wenno nakangngegen iti ibagbaga ti Biblia maipapan iti nangrugian ti uniberso. Ti salaysay a 3,500 a tawen ti kabayagnan ket mangrugi babaen iti daytoy a nalatak a sasao: “Idi punganay, ti Dios pinarsuana ti langlangit ken ti daga.”
Ngem adu ti saan a makaammo iti kinapudno a dagiti lider ti Kakristianuan agraman dagiti makunkuna a creationist ken fundamentalist ket nangaramid iti adu nga estoria maipapan iti panamarsua ngem maikontra met iti agpayso a salaysay ti Biblia. Dagita nga interpretasion ket saan a maitunos iti nasientipikuan a kinapudno. Nupay dagita nga estoria ket awan iti Biblia, dagita ti makagapu nga ibilang ti dadduma a parparbo laeng ti salaysay ti Biblia.
Nagadu ti di makaammo iti pudno a salaysay ti Biblia maipapan iti panamarsua. Nakababain dayta ta kinaagpaysuanna, ipakita ti Biblia ti mapagtalkan ken lohikal unay a panangilawlawag maipapan iti nangrugian ti uniberso, ken maitunos pay ketdi dayta iti natakuatan ti siensia. Wen, mabalin a maragsakanka no maammuam ti nailemmeng a salaysay ti Biblia maipapan iti panamarsua!
TI DI NAPARSUA A NAMARSUA
Ti salaysay ti Biblia maipapan iti panamarsua ket naibatay iti kinapudno nga adda maysa a Katan-okan a Persona, Mannakabalin-amin a Dios a nangparsua iti amin a banag. Siasino isuna ken ania ti kinapudno maipapan kenkuana? Ipalgak ti Biblia nga isu ket interamente a naiduma kadagiti didiosen kadagiti nalatak a kultura ken kaaduan a relihion. Isuna ti Namarsua iti amin a banag, ngem nagbassit ti ammo ti kaaduan maipapan kenkuana.
Ti Dios ket maysa a persona, maysa nga indibidual. Saan a maysa a di masinunuo a puersa, awanan iti personalidad, agalla-alla nga awanan panggep iti uniberso. Adda pampanunot, rikrikna, ken panggepna.
Awan limitasion ti pannakabalin ken sirib ti Dios. Dayta ti makagapu a komplikado ti disenio ti sangaparsuaan, nangruna dagiti sibibiag a banag.
Pinarsua ti Dios ti amin a makita a banag. Saan ngarud a mabalin a nagtaud isuna kadagiti pisikal nga elemento a pinarsuana a mismo. Imbes ketdi, isu ket maysa nga espiritu wenno di makita a persona.
Awan inggana ti kaadda ti Dios. Kankanayon nga adda ken agnanayonto latta nga adda. Awan ngarud ti namarsua kenkuana.
Adda personal a nagan ti Dios, a rinibu a daras a mabasa iti Biblia. Jehova dayta a nagan.
Ay-ayaten ni Jehova a Dios dagiti tattao ken maseknan kadakuada.
KASANO KABAYAG A PINARSUA TI DIOS TI UNIBERSO?
Kuna ti Biblia a pinarsua ti Dios “ti langlangit ken ti daga.” Ngem daytoy a nalawa ti saklawenna a sasao dina dinakamat ti kaatiddog ti tiempo a nausar tapno maparsua ti uniberso wenno dagiti pamay-anna a nangbukel iti dayta. Ti ngay nasaknap a patpatien dagiti creationist a pinarsua kano ti Dios ti uniberso iti literal nga innem nga aldaw a sag-24 nga oras? Dayta nga ideya a saan nga akseptaren dagiti sientista ket naibasar iti agdadata a di umiso a pannakaawat iti salaysay ti Biblia. Usigem no ania a talaga ti kuna ti Biblia.
Ti Biblia dina supsuportaran dagiti fundamentalist ken creationist a mangibagbaga a literal a sag-24 nga oras dagiti aldaw ti panamarsua
Ti Biblia dina supsuportaran dagiti fundamentalist ken creationist a mangibagbaga a literal a sag-24 nga oras dagiti aldaw ti panamarsua.
Masansan nga us-usaren ti Biblia ti termino nga “aldaw” a mangtukoy iti nagduduma a periodo ti tiempo. Iti dadduma a kaso, saan a masinunuo ti kaatiddog dagitoy a tiempo. Ti maysa a pagarigan daytoy ket ti salaysay maipapan iti panamarsua a mabasa iti Genesis a libro ti Biblia.
Iti salaysay ti Biblia, tunggal maysa kadagiti innem nga aldaw ti panamarsua ket mabalin a nagpaut iti rinibu a tawen.
Nalpasen a pinarsua ti Dios ti uniberso agraman ti awan biagna a planeta a Daga idi nangrugin ti umuna nga aldaw ti panamarsua.
Agparang a ti innem nga aldaw ti panamarsua ket atiddog a tiempo kabayatan a ni Jehova a Dios insaganana ti daga a pagnaedan ti tao.
Ti salaysay ti Biblia maipapan iti panamarsua ket maitunos kadagiti konklusion ti siensia maipapan iti kabayagen ti kaadda ti uniberso.
EBOLUSION KADI TI INUSAR TI DIOS?
Adu ti di mamati iti Biblia. Akseptarenda ti teoria a dagiti sibibiag a banag ket naggapu kadagiti awan biagna a kemikal babaen iti di ammo ken awanan panggep a proseso. Adda kano tiempo idi a timmaud ti kasla bakteria a makapataud iti kakikitana nga organismo nga in-inut a nagbalin nga amin a kita nga adda ita. Ipakita ngarud daytoy a ti mamagpanunot a komplikado unay a tao ket nagtaud laeng iti bakteria.
Ti teoria nga ebolusion ket patien met ti adu a mangibagbaga nga akseptarenda ti Biblia kas sao ti Dios. Mamatida a ti Dios ti nangpataud iti umuna a biag ditoy daga ngem kalpasanna, binantayan ken nalabit inwanwanna ti proseso ti ebolusion. Ngem saan a kasta ti kuna ti Biblia.
Ti salaysay ti Biblia maipapan iti panamarsua ket maitunos iti naobserbaran ti siensia nga adda panagduduma ti maysa a kakikita
Sigun iti Biblia, pinarsua ni Jehova a Dios ti amin a kangrunaan a kita ti mula ken animal, agraman ti perpekto a lalaki ken babai a makabael nga agdesision, ken mangipakita iti ayat, sirib, ken kinahustisia.
Dagiti kita ti animal ken mula a pinarsua ti Dios ket nalawag a nagbalbaliw ken nakapataud iti agduduma a kakikitada. Iti adu a kasasaad, nakadkadlaw ti nagdudumaan dagita.
Ti salaysay ti Biblia maipapan iti panamarsua ket maitunos iti naobserbaran ti siensia nga adda panagduduma ti maysa a kakikita.
IPASIMUDAAG TI SANGAPARSUAAN NGA ADDA NAMARSUA
Idi katengngaan ti 1800’s, immanamong ti British biologist a ni Alfred Russel Wallace iti teoria ti ebolusion ni Charles Darwin a natural selection (dagiti laeng kapigsaan ti matda). Ngem uray dayta a biologist a nalatak nga ebolusionista ket naipadamag a nagkuna: ‘Para kadagidiay addaan iti mata a makakita ken isip a nairuam nga agpanunot, adda Isip wenno intelihente ken masirib a mangiwanwanwan kadagiti kabassitan a selula, iti dara, iti intero a daga, ken iti namituen nga uniberso.’
Agarup 2,000 a tawen sakbay ni Wallace, nabayagen a mabasa iti Biblia ti maipapan iti Dios: “Ta dagiti di makita a kualidadna ket silalawag a makita manipud pannakaparsua ti lubong ken agpatpatuloy, agsipud ta matarusan ida babaen iti bambanag a naaramid, ti mismo nga agnanayon a pannakabalin ken kina-Diosna.” (Roma 1:20) Mabalin a no dadduma, kayatmo nga utoben dagiti nakaskasdaaw a kinakomplikado dagiti bambanag a makita iti sangaparsuaan—manipud iti maysa a bulong ti ruot agingga iti di mabilang a bituen iti langit. No sukimatem ti sangaparsuaan, maamirismo nga adda la ketdi Namarsua.
Nalabit maisaludsodmo, ‘Ngem no adda naayat a Dios a nangparsua iti amin a banag, apay nga ipalpalubosna ti panagsagaba? Binaybay-anna kadin dagiti parsuana ditoy daga? Ania ti masakbayan?’ Naglaon ti Biblia iti adu pay a salaysay a nailemmeng—dagiti kinapudno a ginaburan dagiti natauan a kapanunotan ken narelihiosuan a pannursuro isu a nailimed iti kaaduan a tattao. Dagiti Saksi ni Jehova a mangipabpablaak iti daytoy a magasin ket maragsakan a tumulong kenka a mangsukimat iti nasin-aw a kinapudno iti Biblia ken mangammo iti ad-adu pay maipapan iti Namarsua ken iti masakbayan dagiti tattao a pinarsuana.