KRISIS ITI LUBONG

1 | Protektaram ti Salun-atmo

NO APAY NGA IMPORTANTE

Gapu iti krisis wenno kalamidad, mabalin a maapektaran ti salun-at dagiti tattao iti adu a pamay-an.

No adda dakes a mapasamak, ma-stress dagiti tattao. Ket no agtultuloy dayta, nalaklakada a makaptan iti sakit.
Gapu iti trahedia wenno pandemia, mabalin a saanen a maasikaso a naimbag dagiti ospital dagiti masakit, ken limitadon ti suplay ti agas.
No adda kalamidad, rumigat ti biag isu a saanen a magatang dagiti tattao dagiti kangrunaan a kasapulanda, kas iti nasustansia a makan wenno agas.

Ti Masapul a Maammuam

Ti nakaro a sakit ken stress apektaranna ti panagdesisionmo, ket mabalin a mabaybay-amon dagiti bambanag a pagsayaatan ti salun-atmo. Lallalo pay no kua, nga agsakitka.
No mabaybay-an ti sakit, baka kumaro dayta ket mabalin pay ketdi a pakatayan.
No nasalsalun-atka, makaaramidka kadagiti nasayaat a desision uray nakaro ti krisis.
Adda man kuartam wenno awan, adda maaramidam tapno maprotektaram ti salun-atmo.

Ti Maaramidam Itan

Panunoten ti masirib a tao dagiti posible a peligro ken ikarigatanna a lisian dagita. Kasta met laeng iti salun-at. Maksayan ti posibilidad nga agsakitka, wenno maliklikam a kumaro ti sakitmo, no iyugalim ti nasayaat a hygiene wenno kinamanagdaldalus. Tay kunadan, “prevention is better than cure.” Kayatna a sawen, nasaysayaat a lapdan ti sakit ngem tay agasan.

“Sigsiguraduenmi a kanayon a nadalus ti bagimi ken ti balaymi, isu a makatipidkami iti pagpadoktor ken pagpaagasmi.”—Andreas.a

a Nabaliwan ti dadduma a nagan iti daytoy a magasin.

KASANOM A SANGUEN?—Makatulong a Tip

Iti tiempo ti krisis, aramidem dagitoy tapno maprotektaram ti salun-atmo

IYUGALIM TI KINAMANAGDALDALUS

Iyugalim ti nasayaat a hygiene

Kuna ti Biblia: “Makita ti masirib a tao ti peggad ket aglemmeng.” (Proverbio 22:3) Panunotem dagiti posible a pakaalaam iti sakit ken liklikam dagita.

Kanayonka nga agbuggo ken sabonam ta imam aglalo no kagapgapum iti CR ken no sakbayka a mangan.
Regular a dalusam ken i-disinfect-mo ti balayyo lalo dagiti gamit ken paset ti balay a kanayon a maig-iggaman.
No posible, liklikam ti umasideg kadagiti adda makaakar a sakitna.

KANAYON KOMA A NASUSTANSIA TI IPAUNEGMO

Kanayon a manganka iti nasustansia

Kuna ti Biblia: “Awan pay a pulos ti tao a nanggura iti bukodna a bagi, no di ket pakanen ken dungdungnguenna dayta.” (Efeso 5:29) Ipakpakitatayo nga ipatpategtayo ti bagitayo no naannadtayo kadagiti ipapaunegtayo.

Uminumka iti adu a danum.
Manganka iti nagduduma a prutas ken natnateng.
Dika unay mangan iti nataba, naapgad, ken nasam-it wenno nangato ti sugar-na.
Liklikam ti agsigarilio, agdroga, wenno nalabes a panaginum iti arak.

“Kanayon a nasustansia ti inumen ken kanenmi; ta no saan, mapan amin iti doktor ken agas ti bassit a masapulanmi. Usarenmi lattan ti kuartami a panggatang kadagiti nasustansia a makan.”—Carlos.

AG-EXERCISE KEN AGINANAKA A NAIMBAG

Ag-exercise-ka

Kuna ti Biblia: “Nasaysayaat ti sangarakem nga inana ngem ti dua a rakem a napasnek a panagtrabaho ken panangkamat iti angin.” (Eclesiastes 4:6) Masapul nga agtrabahotayo ngem kasapulan met nga aginanatayo a naimbag.

Ag-exercise-ka. Padasem nga umuna ti agpagnapagna. Makatulong iti salun-atmo no aktiboka iti pisikal uray no nataengan, baldado, wenno adda nakaro a sakitmo.
Aginanaka

Aginanaka a naimbag. No kurang ti turogmo, nalaklakaka a ma-stress ken marigatanka nga agpokus. Ket no kanayon a kasta, di agbayag, baka makaalaka iti nakaro a sakit.
Mangyeskediulka iti realistiko nga oras ti pannaturogmo ket surotem dayta. Iruammo ti maturog ken agriing iti isu met la nga oras kada aldaw.
Liklikam ti agbuya iti TV wenno agusar iti gadyet no addakan iti iddam.
Saanka a mangan iti adu, agkape, ken uminum iti arak sakbayka a maturog.

“Nadlawko a dakkel ti koneksion ti pannaturogko iti salun-atko. No napuyatak, agsakit ti ulok no kua ken agsakit ti bagbagik. Ngem no kompleto ti turogko, panagriknak, naglag-an ti bambanag. Nagpigsaak pay ken manmanoak nga agsakit.”—Justin.