Kapitulo 29

Panangkanta iti Baro a Kanta ti Panagballigi

Sirmata 9​—Apocalipsis 14:1-20

Suheto: Ti 144,000 kaduada ti Kordero idiay Bantay Sion; naipangngeg ditoy daga dagiti proklamasion dagiti anghel; panagani

Panawen a pannakatungpalna: 1914 agingga iti dakkel a rigat

1. Ania dagiti naadaltayon iti Apocalipsis kapitulo 7, 12, ken 13, ket ania ti usigentayo ita?

ANIAN a makapabang-ar ti sumaruno a sirmata ni Juan! Maigiddiat kadagiti naglaad nga arig animal nga organisasion ti dragon, usigentayo ita ti maipapan kadagiti nasungdo nga adipen ni Jehova ken kadagiti aktibidadda kabayatan ti aldaw ti Apo. (Apocalipsis 1:10) Impalgak kadatayo ti Apocalipsis 7:1, 3 a matengngel ti uppat nga angin ti pannakadadael agingga a maselioan amin dagiti 144,000 a napulotan nga adipen. Impakaammo ti Apocalipsis 12:17 a dagitoy a ‘natda iti bin-i ti babai’ ti naisangsangayan a puntiria ni Satanas, ti dragon, kabayatan dayta a tiempo. Iti Apocalipsis kapitulo 13, silalawag a naipabigbig dagiti napolitikaan nga organisasion a binuangay ni Satanas a mangyeg iti nakaro a rigat ken nadangkok a pannakaidadanes kadagiti matalek nga adipen ni Jehova. Ngem dayta a kangrunaan a kabusor saanna a matungday ti panggep ti Dios! Maammuantay ita a nupay nagdakes ti ar-aramiden ni Satanas, naurnong a sibaballigi ti amin a 144,000.

2. Iti Apocalipsis 14:1, ania a pamalatpatan ti naragsak a pagnguduan ti impaay kadatayo ni Juan, ket siasino ti Kordero?

² Ni Juan, ken ti klase Juan a kaduana ita, naikkanda iti pamalatpatan maipapan iti dayta a naragsak a pagnguduan: “Ket nakitak, ket, adtoy! ti Kordero nga agtaktakder iti Bantay Sion, ket kaduana ti sangagasut uppat a pulo ket uppat a ribu nga addaan iti naganna ken iti nagan ni Amana a naisurat kadagiti mugingda.” (Apocalipsis 14:1) Kas nakitatayon, daytoy a Kordero ket isu met laeng ni Miguel a nangdalus iti langit babaen ti panangpaksiatna iti Diablo ken dagiti demoniona. Isu ti Miguel a dineskribir ni Daniel kas “agtaktakder maigapu iti annak ti ili [ti Dios]” bayat nga agsagsagana a ‘tumakder’ tapno ibanagna dagiti nalinteg a panangukom ni Jehova. (Daniel 12:1; Apocalipsis 12:7, 9) Sipud idi 1914 agtaktakderen idiay Bantay Sion kas Mesianiko nga Ari daytoy a managsakripisio a Kordero ti Dios.

3. Ania ti “Bantay Sion” a ‘pagtaktakderan’ ti Kordero ken ti 144,000?

³ Maitunos dayta iti impadto ni Jehova: “Siak, mismo a siak, insaadko ti arik iti rabaw ti Sion, ti nasantuan a bantayko.” (Salmo 2:6; 110:2) Ti tuktukoyen daytoy ket saanen a ti naindagaan a Bantay Sion, ti disso a nakaisaadan ti naindagaan a Jerusalem, nga isu idi ti siudad a pagturturayan dagiti ari a kaputotan ni David. (1 Cronicas 11:4-7; 2 Cronicas 5:2) Saan, ta kalpasan ti ipapatay ken panagungar ni Jesus idi 33 K.P., isu ket naisaaden kas pamuon a bato a pasuli iti nailangitan a Bantay Sion, ti nailangitan a disso nga inkeddeng ni Jehova a pakaisaadan ti “siudad ti sibibiag a Dios, ti nailangitan a Jerusalem.” No kasta, ti “Bantay Sion” a nadakamat ditoy irepresentarna ti naitan-ok a saad ni Jesus ken dagiti makipagtawid kenkuana, a mangbukel iti nailangitan a Jerusalem, nga isu ti Pagarian. (Hebreo 12:22, 28; Efeso 3:6) Isu dayta ti nadayag a naarian a kasasaad a nangitan-okan kadakuada ni Jehova bayat ti aldaw ti Apo. Iti adun a siglo, dagiti napulotan a Kristiano, kas “sibibiag a bato,” sigagagar nga ur-urayenda ti panawen a panagtakderda iti dayta a nailangitan a Bantay Sion, a maikaykaysada ken ni naipadayag nga Apo Jesu-Kristo iti nadayag a Pagarianna.​—1 Pedro 2:4-6; Lucas 22:28-30; Juan 14:2, 3.

4. Kasano nga agtaktakder idiay Bantay Sion ti amin a kameng ti 144,000?

⁴ Saan laeng a ni Jesus ti nakita ni Juan a sitatakder iti rabaw ti Bantay Sion no di ket kaduana ti kompleto a bilang ti 144,000 a makipagtawid iti nailangitan a Pagarian. Iti dayta a sirmata, adu, ngem saan nga amin a kameng ti 144,000 ti addan idiay langit. Iti ud-udi dayta met laeng a sirmata, naammuan ni Juan a ti dadduma kadagiti sasanto masapul nga agibturda pay laeng ken agmatalekda agingga iti ipapatayda. (Apocalipsis 14:12, 13) No kasta, nabatad nga adda pay laeng ditoy daga ti dadduma a kameng ti 144,000. Kasano ngarud a nakita ni Juan a kadua amin ida ni Jesus a sitatakder idiay Bantay Sion?a Gapu ta kas miembro ti kongregasion dagiti napulotan a Kristiano, ‘immasidegdan iti Bantay Sion ken iti maysa a siudad ti sibibiag a Dios, ti nailangitan a Jerusalem.’ (Hebreo 12:22) Kas ken Pablo idi adda pay laeng ditoy daga, napagungardan​—iti naespirituan nga anag​—a naikaykaysa ken Kristo Jesus kadagiti nailangitan a disso. (Efeso 2:5, 6) Maysa pay, idi 1919 impangagda ti awis nga, “Umulikayo ditoy,” isu nga iti piguratibo a pamay-an “immulida sadi langit iti ulep.” (Apocalipsis 11:12) Maibatay kadagitoy a teksto, makitatayo nga amin dagiti 144,000​—iti naespirituan a pamay-an​—ket adda idiay Bantay Sion a kaduada ni Jesu-Kristo.

5. Makinnagan dagiti naisurat kadagiti muging ti 144,000, ket ania ti ipasimudaag ti tunggal nagan?

⁵ Saan a makipaset ti 144,000 kadagiti agdaydayaw iti atap nga animal, a namarkaan iti simboliko a numero a 666. (Apocalipsis 13:15-18) Maisupadi iti dayta, naisurat ti nagan ti Dios ken ti Kordero iti muging dagitoy a nasungdo. Di pagduaduaan a ni Juan, a maysa a Judio, nakitana ti nagan ti Dios kadagiti Hebreo a letra, יהוה.b Yantangay simboliko a naisurat ti nagan ti Ama ni Jesus kadagiti mugingda, dagitoy a naselioan ipakpakaammoda nga isuda dagiti saksi ni Jehova, adipenna ida. (Apocalipsis 3:12) Ti pannakaisurat met ti nagan ni Jesus kadagiti mugingda ipakitana a bigbigenda a kukua ida ni Jesus. Isu ti “asawa” a nakaitulaganda, ket isuda ti agbalin a ‘nobiana,’ “maysa a baro a parsua” nga agserserbi iti Dios nga addaan iti nailangitan a namnama. (Efeso 5:22-24; Apocalipsis 21:2, 9; 2 Corinto 5:17) Ti nasinged a relasionda ken Jehova kasta met ken Jesu-Kristo apektaranna dagiti amin a pampanunot ken tigtignayda.

Panagkanta iti Kasla Maysa a Baro a Kanta

6. Ania a kanta ti nangngeg ni Juan, ket kasanona a dineskribir dayta?

⁶ Maitunos iti dayta, impadamag ni Juan: “Ket nangngegko ti maysa a daranudor manipud langit a kas iti daranudor ti adu a danum ken kas iti daranudor ti natbag a gurruod; ket ti daranudor a nangngegko kas kadagiti kumakanta a mangdanggay iti bagbagida iti arpa nga agtoktokarda kadagiti arpada. Ket agkankantada iti kasla maysa a baro a kanta iti sanguanan ti trono ken iti sanguanan ti uppat a sibibiag a parsua ken dagiti panglakayen; ket awan makabael a mangadal a nalaing iti dayta a kanta no di ti sangagasut uppat a pulo ket uppat a ribu, a nagatang manipud iti daga.” (Apocalipsis 14:2, 3) Di ngarud pakasdaawan nga idi nangngeg ni Juan ti 144,000 nga agdadanggay a mangkankanta iti nagpintas a koro, nalagipna ti daranudor ti dissuor ken ti natbag a gurruod. Anian a makaay-ayo dayta a kasla arpa a kompaniarna! (Salmo 81:2) Ania koma a grupo dagiti kumakanta ditoy daga ti makatulad iti kinangayed dayta a nakasaysayaat a koro?

7. (a) Ania ti baro a kanta iti Apocalipsis 14:3? (b) Kasano a ti kanta iti Salmo 149:1 ket baro iti kaaldawantayo?

⁷ Ania dayta a “baro a kanta”? Kas naammuantayon iti panangusig iti Apocalipsis 5:9, 10, dayta a kanta ket adda pakainaiganna kadagiti panggep ti Pagarian ni Jehova ken ti nakaskasdaaw a probisionna, babaen ken Jesus, iti panangaramidna iti naespirituan nga Israel “kas pagarian ken papadi iti Diostayo.” Kanta dayta ti pammadayaw ken Jehova a mangipablaak kadagiti baro a bambanag nga itungtungpalna babaen ti Israel ti Dios ken agpaay met iti dayta. (Galacia 6:16) Dagiti kameng daytoy a naespirituan nga Israel impangagda ti awis ti salmista: “Idaydayawyo ni Jah! Kantaanyo ni Jehova iti baro a kanta, ti pannakaidaydayawna iti kongregasion dagidiay nasungdo. Agragsak koma ti Israel iti Naindaklan a Nangaramid kenkuana, ti annak ti Sion​—agrag-oda koma iti Arida.” (Salmo 149:1, 2) Pudno a sinigsiglon ti napalabas manipud idi naisurat dagita a sasao, ngem makankanta dagita iti kaaldawantayo buyogen ti baro a pannakaawat. Naipasngay ti Mesianiko a Pagarian idi 1914. (Apocalipsis 12:10) Idi 1919, ti ili ni Jehova ditoy daga inrugina nga inwaragawag ti “sao ti pagarian” buyogen ti napabaro a regta. (Mateo 13:19) Gapu iti pannakagutugotda iti teksto ti tawen idi 1919 (Isaias 54:17) ken ti pannakaparegtada gapu iti pannakaisublida iti naespirituan a paraiso, iti dayta a tawen inrugida a ‘kinantaan ni Jehova buyogen iti musika kadagiti pusoda.’​—Efeso 5:19.

8. Apay a dagiti laeng 144,000 ti makasursuro iti baro a kanta iti Apocalipsis 14:3?

⁸ Ngem apay a ti laeng 144,000 ti makasursuro iti kanta a nadakamat iti Apocalipsis 14:3? Gapu ta nainaig dayta kadagiti kapadasanda kas napili a makipagtawid iti Pagarian ti Dios. Isuda laeng ti naampon kas annak ti Dios ken napulotan iti nasantuan nga espiritu. Isuda laeng ti nagatang manipud iti daga tapno agbalinda a paset dayta a nailangitan a Pagarian, ket isuda laeng ti agbalin a ‘papadi ken makipagturay ken Jesus kas ar-ari’ iti unos ti sangaribu a tawen tapno agbalin a perpekto ti sangatauan. Isuda laeng ti nakita nga agkankanta iti “kasla maysa a baro a kanta” iti imatang a mismo ni Jehova.c Dagitoy a nagpaiduma a kapadasan ken namnama ti makagapu nga apresiarenda unay ti Pagarian ken tignayenna ida nga agkanta maipapan iti dayta iti wagas a saan nga ammo ti siasinoman.​—Apocalipsis 20:6; Colosas 1:13; 1 Tesalonica 2:11, 12.

9. Kasano ti panagtignay ti dakkel a bunggoy iti panagkanta dagiti napulotan, ket ania a balakad ti tinungpalda?

⁹ Nupay kasta, adda dagiti dimngeg ken nagtignay iti panagkantada. Sipud idi 1935 ti dumakdakkel a bunggoy ti sabsabali a karnero nangngegda ti kanta ti panagballigi ket natignayda a makidanggay a mangiwaragawag iti Pagarian ti Dios. (Juan 10:16; Apocalipsis 7:9) Pudno a dagitoy a kabbaro dida matulad ti eksakto a pannakakanta ti baro a kanta a kankantaen dagiti agturayto iti Pagarian ti Dios. Ngem nagsayaat met ti panangkantada iti koro a pammadayaw ken Jehova nga isu dayta ti himno a mangitan-ok kenkuana gapu kadagiti baro a bambanag nga itungtungpalna. Gapuna tungtungpalenda ti imbalakad ti salmista: “Kantaanyo ni Jehova iti baro a kanta. Kantaanyo ni Jehova, dakayo amin a tattao iti daga. Kantaanyo ni Jehova, bendituenyo ti naganna. Iti inaldaw-aldaw ibagayo ti naimbag a damag ti panangisalakanna. Ti dayagna ideklarayo kadagiti nasion, kadagiti amin nga ili ti nakaskasdaaw nga ar-aramidna. Ipaayyo ken Jehova, O dakayo a pampamilia dagiti ili, ipaayyo ken Jehova ti dayag ken pigsa. Sawenyo iti tengnga dagiti nasion: ‘Ni met laeng Jehova nagbalinen nga ari.’”​—Salmo 96:1-3, 7, 10; 98:1-9.

10. Kasano a ti 144,000 ket agkankantada “iti sanguanan” ti simboliko a 24 a panglakayen?

¹⁰ Kasano nga agkanta ti 144,000 iti “sanguanan” dagiti panglakayen idinto ta ti 24 a panglakayen isuda met laeng ti 144,000 iti nadayag a nailangitan a saadda? Idi rugrugi ti aldaw ti Apo, dagidiay “natay a naikaykaysa ken Kristo” napagungarda kas espiritu a parsua. Gapuna, dagiti matalek a napulotan a Kristiano a nagballigi addada itan idiay langit, nga ar-aramidenda iti simboliko a wagas dagiti trabaho nga umasping kadagiti annongen dagidiay 24 a papadi a panglakayen. Nairamanda iti sirmata maipapan iti nailangitan nga organisasion ni Jehova. (1 Tesalonica 4:15, 16; 1 Cronicas 24:1-18; Apocalipsis 4:4; 6:11) No kasta ti natda iti 144,000 nga adda pay laeng ditoy daga agkankantada iti baro a kanta iti sanguanan, wenno iti imatang, dagiti kakabsatda a napagungaren idiay langit.

11. Apay a dagiti napulotan a nagballigi natukoyda kas 24 a panglakayen ken 144,000?

¹¹ Iti daytoy a punto mabalin met nga isaludsodtayo: Apay a dagitoy a napulotan a nagballigi natukoyda kas simboliko a 24 a panglakayen ken kas 144,000? Gapu ta iti Apocalipsis nagduma a punto de bista ti pannakailadawan daytoy a maymaysa a grupo. Kanayon a naipakita ti 24 a panglakayen iti ultimo a puestoda iti aglikmut ti trono ni Jehova, a naisaaddan kas ar-ari ken papadi idiay langit. Isimsimboloda ti intero a grupo ti 144,000 iti nailangitan a saadda, nupay adda pay laeng ita ditoy daga ti sumagmamano a natda kadakuada. (Apocalipsis 4:4, 10; 5:5-14; 7:11-13; 11:16-18) Ngem iti Apocalipsis kapitulo 7, naipamaysa ti pannakagatang ti 144,000 manipud iti sangatauan, ken naipaganetget ti nadayag a panggep ni Jehova a mangselio iti kompleto a bilang dagiti naespirituan nga Israelita ken mangisalakan iti di mabilang a dakkel a bunggoy. Pasingkedan ti Apocalipsis kapitulo 14 a ti kompleto a klase Pagarian a buklen ti 144,000 a nagballigi maurnongdanto a kadua ti Kordero idiay Bantay Sion. Tapno maibilangda iti 144,000, naipakaammo met dagiti kualipikasion a masapul a ragpatenda, kas makitatayo itan.d

Dagiti Pasurot ti Kordero

12. (a) Kasano ti panangituloy ni Juan iti panangdeskribirna iti 144,000? (b) Iti ania nga anag a birhen ti 144,000?

¹² Kas panangituloy iti panangdeskribirna iti 144,000 a “nagatang manipud iti daga,” ibaga kadatayo ni Juan: “Dagitoy isuda dagidiay saan a nangtulaw iti bagbagida kadagiti babbai; iti kinapudnona, birhenda. Dagitoy isuda dagidiay agtultuloy a sumursurot iti Kordero iti uray sadino a papananna. Nagatang dagitoy manipud iti sangatauan kas umuna a bungbunga iti Dios ken iti Kordero, ket awan nasarakan a kinaulbod kadagiti ngiwatda; awan pakapilawanda.” (Apocalipsis 14:4, 5) Ti pannakadakamat ti 144,000 kas ‘birhen’ dina kayat a sawen nga awan ti assawada. Insurat idi ni apostol Pablo kadagiti Kristiano nga addaan iti nailangitan a namnama a nupay adda dagiti pagsayaatan ti Kristiano nga awanan asawa, adda dagiti kasasaad a nasaysayaat no mangasawada. (1 Corinto 7:1, 2, 36, 37) Birhen iti naespirituan ti pakabigbigan daytoy a klase. Liniklikanda ti naespirituan a pannakikamalala iti nailubongan a politika ken iti palso a relihion. (Santiago 4:4; Apocalipsis 17:5) Kas naitulag a nobia ni Kristo, nagtalinaedda a nadalus, “nga awan pakapilawanna iti tengnga ti nakillo ken tiritir a kaputotan.”​—Filipos 2:15.

13. Apay a ti 144,000 ket maitutop a nobia ni Jesu-Kristo, ket kasano ti ‘agtultuloy a panangsurotda iti Kordero iti uray sadino a papananna’?

¹³ Maysa pay, “awan nasarakan a kinaulbod kadagiti ngiwatda.” Iti daytoy a pamay-an, kasda la iti Arida a ni Jesu-Kristo. Kas perpekto a tao, “saan a nakaaramid iti basol, awan met ti nasarakan nga allilaw iti ngiwatna.” (1 Pedro 2:21, 22) Gapu ta agpada nga awan pakapilawan ken napudnoda, nakasaganan ti 144,000 kas nadalus a nobia ti naindaklan a Nangato a Padi ni Jehova. Idi adda ni Jesus ditoy daga, inawisna dagidiay napudno ti panagpuspusoda a sumurot kenkuana. (Marcos 8:34; 10:21; Juan 1:43) Dagidiay nangipangag tinuladda ti wagas ti panagbiagna ken tinungpalda dagiti pannursurona. Ngarud, bayat ti panagbiagda ditoy daga, ‘agtultuloy a sumursurotda iti Kordero iti uray sadino a papananna’ bayat nga iwanwanwanna ida a lumasat iti lubong ni Satanas.

14. (a) Kasano a ti 144,000 ti “umuna a bungbunga iti Dios ken iti Kordero”? (b) Iti ania nga anag a ti dakkel a bunggoy ket maawagan met kas umuna a bungbunga?

¹⁴ Ti 144,000 ket “nagatang manipud iti daga,” ‘nagatangda manipud iti sangatauan.’ Naamponda kas annak ti Dios, ket kalpasan ti panagungarda, saandan a tattao. Kas nadakamat iti bersikulo 4, agbalinda nga “umuna a bungbunga iti Dios ken iti Kordero.” Pudno nga idi umuna a siglo, ni Jesus ti “umuna a bungbunga kadagidiay naturog ken patay.” (1 Corinto 15:20, 23) Ngem ti 144,000 ti “maysa a kita ti umuna a bungbunga” ti imperpekto a sangatauan, a nagatang babaen ti sakripisio ni Jesus. (Santiago 1:18) Nupay kasta, saan nga agpatingga kadakuada ti pannakaurnong ti bungbunga ti sangatauan. Nadakamaten iti libro nga Apocalipsis ti pannakaani ti di mabilang a dakkel a bunggoy a mangipukpukkaw iti kastoy: “Ti pannakaisalakan utangmi iti Diostayo, a situtugaw iti trono, ken iti Kordero.” Daytoy a dakkel a bunggoy makalasatdanto iti dakkel a rigat, ket bayat nga itultuloyda ti mabang-aran babaen “kadagiti ubbog ti dandanum ti biag,” agbalindanto a perpekto a tattao ditoy daga. Kalpasan ti dakkel a rigat, addanto tiempo nga awanen ti nagyan ti Hades, ken riniwriwto ti mapagungar ken maaddaan iti gundaway nga uminum iti isu met laeng a dandanum ti biag. No sipapanunottayo iti daytoy, maitutop ngarud a maawagan ti dakkel a bunggoy kas ti umuna a bungbunga ti sabsabali a karnero​—isuda ti umuna a ‘nanglaba kadagiti pagan-anayda ket pinapudawda ida iti dara ti Kordero’ buyogen ti namnama nga agbiag nga agnanayon ditoy daga.​—Apocalipsis 7:9, 10, 14, 17; 20:12, 13.

15. Kadagiti piesta a narambakan iti sidong ti Mosaiko a Linteg, ania dagiti katupag ti tallo a nagduduma nga umuna a bungbunga?

¹⁵ Dagitoy a tallo nga umuna a bungbunga (ni Jesu-Kristo, ti 144,000, ken ti dakkel a bunggoy) addaanda kadagiti makapainteres a katupag kadagiti piesta a narambakan maitunos iti nagkauna a Mosaiko a Linteg. Iti Nisan 16, bayat ti Piesta Dagiti Di Pinaalsa a Tinapay, adda sangareppet kadagiti umuna a bunga ti naani a sebada a maidaton ken Jehova. (Levitico 23:6-14) Nisan 16 ti aldaw a pannakapagungar ni Jesus. Iti maika-50 nga aldaw manipud Nisan 16, iti maikatlo a bulan, rambakan idi dagiti Israelita ti piesta ti pannakaani dagiti umuna a natangkenan a bungbunga ti trigo. (Exodo 23:16; Levitico 23:15, 16) Naawagan daytoy a piesta iti Pentecostes (manipud iti Griego a sao a kaipapananna “maikalimapulo”), ket idi Pentecostes 33 K.P. a napulotan iti nasantuan nga espiritu dagiti immuna a kameng ti 144,000. Kamaudiananna, iti maikapito a bulan no naummong aminen nga ani, adda maangay a Piesta dagiti Abong-abong. Tiempo dayta ti naragsak a panagyaman a kabayatan dayta, agnaed dagiti Israelita iti makalawas kadagiti abong-abong a nalagalaga kadagiti sanga ti palma ken dadduma pay a banag. (Levitico 23:33-43) Umasping iti dayta, ti dakkel a bunggoy a paset ti dakkel a panagummong, agyamyamanda iti sanguanan ti trono nga addaanda iti “sangsanga ti palma kadagiti imada.”​—Apocalipsis 7:9.

Panangideklara iti Agnanayon a Naimbag a Damag

16, 17. (a) Sadino ti pagtaytayaban ti anghel a nakita ni Juan, ket ania ti iwarwaragawag daytoy nga anghel? (b) Siasino dagiti nainaig iti trabaho a panangikasaba iti Pagarian, ket ania dagiti kapadasan a mangipasimudaag iti daytoy?

¹⁶ Sumaruno nga isurat ni Juan: “Ket nakakitaak iti sabali pay nga anghel nga agtaytayab iti nagtangatangan, ket addaan iti agnanayon a naimbag a damag nga ideklarana kas naragsak a damag kadagidiay agnanaed iti daga, ken iti tunggal nasion ken tribu ken pagsasao ken ili, a kunkunana iti natbag a timek: ‘Agbutengkayo iti Dios ket idayawyo, agsipud ta dimtengen ti oras ti panangukomna, ket ngarud agdaydayawkayo iti Daydiay nangaramid iti langit ken iti daga ken baybay ken kadagiti ubbog ti dandanum.’” (Apocalipsis 14:6, 7) Agtaytayab ti anghel “iti nagtangatangan,” a pagtaytayaban dagiti tumatayab. (Idiligmo ti Apocalipsis 19:17.) No kasta, mangngeg iti intero a globo ti timekna. Anian a nasaksaknap ti madanon ti sangalubongan a proklamasion daytoy nga anghel no idilig iti madanon ti aniaman a damdamag iti telebision!

¹⁷ Naidagadag kadagiti isuamin nga agbutengda, saan nga iti atap nga animal ken iti ladawanna, no di ket ken Jehova, a nabilbileg nga amang ngem iti aniaman a simboliko nga animal a konkontrolen ni Satanas. Wen, pinarsua ni Jehova ti langit ken daga, ket ita dimtengen ti tiempo tapno ukomenna ti daga! (Idiligmo ti Genesis 1:1; Apocalipsis 11:18.) Idi adda ditoy daga, impadto ni Jesus maipapan iti tiempotayo: “Ket daytoy naimbag a damag ti pagarian maikaskasabanto iti intero a mapagnaedan a daga maipaay a pangsaksi kadagiti amin a nasion; ket iti kasta umayton ti panungpalan.” (Mateo 24:14) Tungtungpalen ti kongregasion dagiti napulotan a Kristiano daytoy nga annongen. (1 Corinto 9:16; Efeso 6:15) Ipalgak ditoy ti Apocalipsis a dagiti di makita nga anghel makiramramanda met iti dayta a trabaho a panangasaba. Anian a masansan a nakabatbatad a dagiti anghel ti mangiturturong iti maysa kadagiti Saksi ni Jehova iti pagtaengan nga ayan ti mariribukan a kararua, nga umar-araraw pay ketdi iti naespirituan a tulong!

18. Sigun iti anghel nga agtaytayab iti nagtangatangan, dimtengen ti oras agpaay iti ania, ket siasino dagidiay adda pay iwaragawagda?

¹⁸ Kas indeklara ti anghel nga agtaytayab iti nagtangatangan, dimtengen ti oras ti panangukom. Ania a panangukom ti ipakat itan ti Dios? Makapleng iti lapayag dagiti iwaragawag ti maikadua, maikatlo, maikapat, ken maikalima nga anghel.​—Jeremias 19:3.

[Dagiti Footnote]

[Dagiti ladawan iti panid 202, 203]

144,000

24 a panglakayen

Dagiti makipagtawid iti Kordero a ni Kristo Jesus, iti nagduma a punto de bista