KAPITULO 2
“Ti Dalan ken ti Kinapudno ken ti Biag”
“Agbalinka a pasurotko”
1, 2. Apay a saantayo a makaadani ken Jehova iti kabukbukodantayo, ket maipanggep iti daytoy a banag, ania ti inaramid ni Jesu-Kristo maipaay kadatayo?
NAPADASAM kadin ti nayaw-awan? Nalabit malagipmo pay daydi pannakayaw-awanmo idi mapanmo sarungkaran ti gayyem wenno kabagiam. Bayat nga addaka iti saanmo a kabesado a dalan, simmardengka kadi ket nagdamagka iti maysa a tao no husto met laeng ti turturongem? Ania ngata ti riknam no, imbes nga ibagana laeng kenka no sadino a dalan ti surotem, kuna ti maysa a naimbag a tao: “Surotennak ta itulodka.” Anian a pannakabang-armo!
2 Kasta ti kayarigan ti ar-aramiden ni Jesu-Kristo maipaay kadatayo. Saantayo a makaadani iti Dios iti kabukbukodantayo. Gapu iti natawid a basol ken kinaimperpekto, nayaw-awan ti lubong ti sangatauan, “naisina iti biag a kukua ti Dios.” (Efeso 4:17, 18) Masapul nga adda mangidalan kadatayo. Saan laeng a basta mangbalakad ken agbilin ti aramiden ti naimbag a Pagwadantayo a ni Jesus. Kas nakitatayo iti Kapitulo 1, aw-awisennatayo ni Jesus, a kunkunana: “Umayka agbalinka a pasurotko.” (Marcos 10:21) Nupay kasta, inikkannatayo met iti napateg a rason no apay nga ipangagtayo dayta nga awis. Naminsan, kinuna ni Jesus: “Siak ti dalan ken ti kinapudno ken ti biag. Awan ti umay iti Ama malaksid no baeten kaniak.” (Juan 14:6) Usigentayo ti sumagmamano a rason no apay a makaadanitayo laeng iti Ama babaen ti Anak. Ket bayat a sipapanunottayo kadagita a rason, usigentayo no apay a talaga a ni Jesus “ti dalan ken ti kinapudno ken ti biag.”
Napateg nga Akem iti Panggep ni Jehova
3. Apay a makaadanitayo laeng iti Dios babaen ken Jesus?
3 Kangrunaan iti amin, makaadanitayo laeng iti Dios babaen ken Jesus gapu ta ti Anak ti pinili ni Jehova a pangtedan iti kapatgan nga akem.a Isu ti pinagbalin ti Ama a kangrunaan nga agakem iti pannakaibanag dagiti amin a panggepna. (2 Corinto 1:20; Colosas 1:18-20) Tapno maawatantayo ti napateg nga akem ti Anak, nasken nga usigentayo ti napasamak idiay minuyongan ti Eden, idi kimmanunong da Adan ken Eva iti iyaalsa ni Satanas maibusor ken Jehova.—Genesis 2:16, 17; 3:1-6.
4. Ania nga isyu ti pinataud ti iyaalsa idiay Eden, ket ania ti inkeddeng ni Jehova nga aramiden tapno marisut dayta nga isyu?
4 Nangpataud ti iyaalsa idiay Eden iti isyu a mangapektar iti amin a parsua ti Dios. Umiso kadi ti wagas ti panangituray ni Jehova a Dios kadagiti parsuana? Tapno marisut daytoy a napateg nga isyu, inkeddeng ni Jehova nga ibaonna ditoy daga ti maysa a perpekto nga espiritu nga anak. Nadagsen ti annongen a maipabaklay iti daytoy nga anak—isakripisiona ti biagna tapno maalangon ti kinasoberano ni Jehova ken agserbi kas subbot tapno maisalakan ti sangatauan. Babaen ti panagmatalekna agingga ken patay, ti anak a pilien ti Dios marisutna ti amin a parikut a pinarnuay ti iyaalsa ni Satanas. (Hebreo 2:14, 15; 1 Juan 3:8) Ngem addaan ni Jehova iti minilion a perpekto nga espiritu nga annak. (Daniel 7:9, 10) Asino kadakuada ti pinilina a mangibaklay iti daytoy a kapatgan nga annongen? Ni Jehova pinilina ti “bugbugtong nga Anakna,” daydiay naawagan idi agangay iti Jesu-Kristo.—Juan 3:16.
5, 6. Kasano nga impakita ni Jehova ti panagtalekna iti Anakna, ket ania ti nakaibatayan daytoy a panagtalek?
5 Rumbeng kadi a masdaawtayo no apay a ni Jesus ti pinili ni Jehova? Saan! Naan-anay ti panagtalek ti Ama iti bugbugtong nga Anakna. Sinigsiglo sakbay ti iyaay ti Anakna ditoy daga, impakauna ni Jehova nga agtalinaed a nasungdo daytoy nga Anak iti laksid ti nadumaduma a rigat a sagabaenna. (Isaias 53:3-7, 10-12; Aramid 8:32-35) Utobem ti kaipapanan dayta. Kas kadagiti amin a dadduma pay nga intelihente a parsua, addaan ti Anak iti wayawaya nga agdesision, mangikeddeng no ania ti kayatna nga aramiden. Kaskasdi, gapu ta dakkel ti panagtalek ni Jehova, impakaunana nga agtalinaed a matalek ti Anakna. Ania ti nakaibatayan daytoy a panagtalek? Iti ababa a pannao, naibatay dayta iti pannakaammo. Ni Jehova am-ammona unay ti Anakna ken ammona a tarigagayan unay ti Anakna nga aramiden ti makaay-ayo iti Amana. (Juan 8:29; 14:31) Ti Anak ay-ayatenna ti Amana, ket ni Jehova ay-ayatenna met ti Anakna. (Juan 3:35) Ti ayat ti Ama ken Anak iti maysa ken maysa ti mangbukel iti di magsat a singgalut ti panagkaykaysa ken panagtalek.—Colosas 3:14.
6 Gapu iti napateg nga akem ti Anak, gapu iti panagtalek kenkuana ti Ama, ken gapu iti ayat a namagsinggalut iti Ama ken Anak, nakaskasdaaw kadi no apay a makaadanitayo laeng iti Dios babaen ken Jesus? Ngem adda pay sabali a rason no apay a ti laeng Anak ti makaiturong kadatayo iti Ama.
Ti Laeng Anak ti Makaam-ammo a Naan-anay iti Ama
7, 8. Apay a siuumiso a naikuna ni Jesus nga awan ti makaam-ammo a naan-anay iti Ama “no di ti Anak”?
7 Adda dagiti nasken nga aramidentayo tapno makaadanitayo ken ni Jehova. (Salmo 15:1-5) Malaksid iti Anak, siasino pay koma ti ad-adda a makaammo no ania ti kasapulan tapno matungpaltayo dagiti pagalagadan ti Dios ken magun-odtayo ti anamongna? Kinuna ni Jesus: “Amin a banag inyawaten kaniak ni Amak, ket awan ti makaam-ammo a naan-anay iti Anak no di ti Ama, awan met ti asinoman a makaam-ammo a naan-anay iti Ama no di ti Anak ken ti asinoman a kayat a pangipalgakan kenkuana ti Anak.” (Mateo 11:27) Kitaentayo no apay nga umiso ken saan a panaglablabes ti kinuna ni Jesus nga awan ti makaam-ammo a naan-anay iti Ama “no di ti Anak.”
8 Kas “ti inauna iti isuamin a parsua,” naisangsangayan ti kinasinged ti Anak ken ni Jehova. (Colosas 1:15) Darepdepem ti nadekket a relasion a timmanor iti nagbaetan ti Ama ken ti Anak iti las-ud ti nakaun-unday a panawen idi duduada pay laeng—manipud idi punganay ti panamarsua agingga a napaadda dagiti dadduma pay nga espiritu a parsua. (Juan 1:3; Colosas 1:16, 17) Panunotem laengen ti nagpateg a gundaway a tinagiragsak ti Anak iti denna ni Amana. Naipasagepsep kenkuana ti pampanunot ni Amana ken nasursurona ti pagayatan, dagiti pagalagadan, ken wagasna. Wen, saan a panaglablabes ti panangikuna a ni laeng Jesus ti makaam-ammo a naan-anay iti Amana. Gapu iti kastoy a kinasinged, nabaelan ni Jesus nga impalgak ti Amana kadagiti wagas a di kabaelan ti uray siasino.
9, 10. (a) Kadagiti ania a wagas nga impalgak ni Jesus ti Amana? (b) Tapno anamongannatayo ni Jehova, ania ti masapul nga aramidentayo?
9 Inyanninaw dagiti sursuro ni Jesus ti naan-anay a pannakaawatna iti pampanunot ken rikrikna ni Jehova ken no ania ti iparebbeng ni Jehova kadagiti agdaydayaw kenkuana.b Ni Jesus impalgakna ti Amana iti sabali pay a naidumduma a wagas. Kinuna ni Jesus: “Ti nakakita kaniak nakitana met ti Ama.” (Juan 14:9) Saan a nagkurang ni Jesus iti panangtuladna iti Amana iti amin a sao ken aramidna. Isu a no basaentayo iti Biblia ti maipapan ken Jesus—dagiti makagutugot ken makaay-ayo a balikas nga inusarna iti panangisurona, ti asi a nangtignay kenkuana a mangpaimbag kadagiti sabsabali, ken ti pannakipagladingitna—kas man la ni Jehova a mismo ti agsasao ken mangar-aramid kadagita a banag. (Mateo 7:28, 29; Marcos 1:40-42; Juan 11:32-36) Dagiti wagas ken ti pagayatan ti Ama ket naan-anay a naiparangarang iti sasao ken tigtignay ti Anak. (Juan 5:19; 8:28; 12:49, 50) Tapno ngarud anamongannatayo ni Jehova, nasken nga ipangagtayo dagiti sursuro ni Jesus ken tuladentayo ti ulidan nga impasdekna.—Juan 14:23.
10 Yantangay ni Jesus am-ammona unay ni Jehova ken saan a nagkurang iti panangtuladna kenkuana, saan a nakaskasda-aw a ti Anak ti pinili ni Jehova a pamay-an iti iyaadani iti Ama. Ita ta maawatantayon no apay a babaen laeng ken Jesus a makaadanitayo ken ni Jehova, usigentayo ti kayat a sawen ni Jesus idi kinunana: “Siak ti dalan ken ti kinapudno ken ti biag. Awan ti umay iti Ama malaksid no baeten kaniak.”—Juan 14:6.
“Siak ti Dalan”
11. (a) Apay a babaen laeng ken Jesus a mabalintay ti maaddaan iti naanamongan a relasion iti Dios? (b) Kasano a ti sasao a nailanad iti Juan 14:6 ipaganetgetna ti naisangsangayan nga akem ni Jesus? (Kitaem ti footnote.)
11 Naammuantayon a saantayo a makaadani iti Dios no saantayo nga agdalan ken Jesus. Usigentayo a naimbag no ania ti kaipapanan daytoy kadatayo. Ni Jesus “ti dalan” agsipud ta babaen laeng kenkuana a mabalintay ti maaddaan iti naanamongan a relasion iti Dios. Apay a kasta? Babaen ti panagtalinaedna a matalek agingga ken patay, impaay ni Jesus ti biagna kas daton a pangsubbot. (Mateo 20:28) No awan daytoy a subbot, saantayo a pulos makaadani iti Dios. Gapu iti basol, nabangenan ti tao nga umasideg iti Dios, ta nasantuan ni Jehova ket ngarud saanna a pulos anamongan ti basol. (Isaias 6:3; 59:2) Ngem ti daton ni Jesus inikkatna dayta a bangen; dayta ti mangabbong iti basol. (Hebreo 10:12; 1 Juan 1:7) No awatentayo ti probision ti Dios babaen ken Kristo ken mamatitayo iti dayta, magun-odtayo ti anamong ni Jehova. Awanen ti sabali pay a pamay-an tapno ‘maikappiatayo iti Dios.’c—Roma 5:6-11.
12. Kadagiti ania a pamay-an a ni Jesus “ti dalan”?
12 Ni Jesus “ti dalan” no maipapan iti kararag. Babaen laeng ken Jesus a makaadanitayo ken ni Jehova iti kararag, ket makapagtalektayo nga ipangag ni Jehova dagiti naimpusuan nga ararawtayo. (1 Juan 5:13, 14) Kinuna a mismo ni Jesus: “No dumawatkayo iti Ama iti aniaman a banag itednanto dayta kadakayo iti naganko. . . . Dumawatkayo ket umawatkayto, tapno maan-anay koma ti rag-oyo.” (Juan 16:23, 24) Mayanatup ngarud nga iti nagan ni Jesus, makaadanitayo ken ni Jehova babaen ti kararag ken mabalintay nga awagan kas ‘Amatayo.’ (Mateo 6:9) Ni Jesus “ti dalan” iti sabali pay nga anag—babaen ti ulidanna. Kas nadakamaten, saan a nagkurang ni Jesus iti panangtuladna iti Amana. Ipakita kadatayo ti ulidan ni Jesus no kasano ti agbiag iti wagas a makaay-ayo ken ni Jehova. Tapno ngarud makaadanitayo ken ni Jehova, masapul a surotentayo dagiti addang ni Jesus.—1 Pedro 2:21.
“Siak . . . ti Kinapudno”
13, 14. (a) Kasano a napudno ni Jesus no iti sao? (b) Tapno ni Jesus “ti kinapudno,” ania ti masapul nga aramidenna, ken apay?
13 Kanayon a sinao ni Jesus ti pudno maipapan iti naimpadtuan a sao ni Amana. (Juan 8:40, 45, 46) Awan a pulos ti insawangna a kinaulbod. (1 Pedro 2:22) Uray dagiti bumusbusor kenkuana binigbigda nga insuro ni Jesus “ti dalan ti Dios maitunos iti kinapudno.” (Marcos 12:13, 14) Nupay kasta, idi kinuna ni Jesus a “siak . . . ti kinapudno,’ saan laeng a ti panangisao, panangikasaba, ken panangisurona iti pudno ti kayatna a sawen. Saan laeng a sao ti ramanenna.
14 Sinigsiglo sakbayna, pinaltiingan ni Jehova dagiti mannurat iti Biblia a mangilanad iti adu a padto maipapan iti Mesias, wenno Kristo. Impakauna dagitoy a padto dagiti detalye maipapan iti biag, ministerio, ken ipapatay ni Jesus. Kanayonanna, naglaon ti Mosaiko a Linteg kadagiti naimpadtuan a padron a nainaig iti Mesias. (Hebreo 10:1) Agtalinaed ngata a matalek ni Jesus agingga ken patay, iti kasta matungpalna ti amin a naipadto maipapan kenkuana? Masapul, tapno maalangon ni Jehova kas Dios ti pudno a padto. Naipabaklay ken Jesus dayta a nagdagsen a responsabilidad. Babaen ti wagas ti panagbiagna—iti amin a sao ken aramidna—tinungpal ni Jesus dagiti amin a padto maipapan kenkuana. (2 Corinto 1:20) No kasta, ni Jesus “ti kinapudno” gapu ta ni Jesus ti nakatungpalan ti naimpadtuan a sao ni Jehova.—Juan 1:17; Colosas 2:16, 17.
“Siak . . . ti Biag”
15. Ania ti kaipapanan ti panamati iti Anak, ket mangiturong dayta iti ania?
15 Ni Jesus “ti biag,” ta babaen laeng kenkuana a magun-odtayo ti biag—kayatna a sawen, “ti pudpudno a biag.” (1 Timoteo 6:19) Kuna ti Biblia: “Ti mangwatwat iti pammati iti Anak adda agnanayon a biagna; ti sumukir iti Anak saannanto a makita ti biag, ngem agtalinaed kenkuana ti pungtot ti Dios.” (Juan 3:36) Ania ti kaipapanan ti panamati iti Anak ti Dios? Kaipapananna a patientayo a ditay magun-od ti biag no awan ni Jesus. Kaipapananna pay nga iparangarangtayo ti pammatitayo babaen dagiti aramid, itultuloytayo ti agsursuro ken Jesus, ken ikagumaantayo ti agbiag a mayannurot iti pannursurona ken tuladentayo ti ulidan nga impasdekna. (Santiago 2:26) No kasta, ti panamati iti Anak ti Dios ket mangiturong iti biag nga agnanayon—imortal nga espiritu a biag idiay langit para iti “bassit nga ipastoran” a buklen dagiti napulotan iti espiritu a Kristiano ken perpekto a natauan a biag iti naindagaan a paraiso para iti “dakkel a bunggoy” dagiti “sabsabali a karnero.”—Lucas 12:32; 23:43; Apocalipsis 7:9-17; Juan 10:16.
16, 17. (a) Kasano a paneknekanto ni Jesus nga isu “ti biag” para kadagiti natayen? (b) Iti ania a makapagtalektayo?
16 Dagiti ngay natayen? Ni Jesus met “ti biag” para kadakuada. Sakbay a pinagungarna ni Lazaro a gayyemna, kinuna ni Jesus ken Marta a kabsat ni Lazaro: “Siak ti panagungar ken ti biag. Ti mangwatwat iti pammati kaniak, uray no matay, agbiagto.” (Juan 11:25) Ni Jehova intalekna iti Anakna “dagiti tulbek ni patay ken ti Hades,” nga inikkanna iti pannakabalin a mangpagungar. (Apocalipsis 1:17, 18) Ni naipadayag a Jesus usarennanto dagita a tulbek a manglukat kadagiti ruangan ti Hades tapno ruk-atanna amin dagidiay adda iti tanem.—Juan 5:28, 29.
17 “Siak ti dalan ken ti kinapudno ken ti biag.” Babaen dagita a nalawag a balikas, ginupgop ni Jesus ti panggep ti panagbiag ken ministeriona ditoy daga. Napnuan kaipapanan kadatayo ita dagita a sasao. Laglagipem a kinuna pay ni Jesus: “Awan ti umay iti Ama malaksid no baeten kaniak.” (Juan 14:6) Agaplikar ita ti sasao ni Jesus a kas idi insawangna dagita. Naan-anay ngarud a makapagtalektayo a no surotentayo ni Jesus, saantayto a pulos mayaw-awan. Isu laeng ti makaipakita kadatayo iti dalan nga agturong “iti Ama.”
Ania ti Aramidem?
18. Ania ti ramanen ti panagbalin a pudno a pasurot ni Jesus?
18 Gapu iti napateg nga akem ken naan-anay a pannakaammo ni Jesus iti Ama, adda nasayaat a panggapuantayo a mangsurot iti Anak. Kas nakitatayo iti napalabas a kapitulo, ti panagbalin a pudno a pasurot ni Jesus ramanenna ti aramid, saan laeng a sao wenno rikna. Ti panangsurot ken Kristo kaipapananna nga agbiagtayo a mayannurot iti pannursurona ken tuladentayo ti ulidan nga impasdekna. (Juan 13:15) Daytoy a libro nga agdama a basbasaem matulongannaka a mangaramid iti dayta.
19, 20. Ania ti linaon daytoy a libro a makatulong kenka iti panangikagumaam a mangsurot ken Kristo?
19 Kadagiti sumarsaruno a kapitulo, usigentayo a naimbag ti biag ken ministerio ni Jesus. Nabingaybingay dagitoy a kapitulo iti tallo a benneg. Umuna, usigentayo ti maipapan kadagiti galad ken wagasna. Maikadua, adalentayo ti mapagwadan a regtana iti panangasaba ken panangisuro. Maikatlo, amirisentayo no kasano nga imparangarangna ti ayat. Mangrugi iti Kapitulo 3, adda kahon a napauluan iti “Kasano a Matuladmo ni Jesus?” Dagiti teksto ken saludsod dita ket nairanta a tumulong kadatayo a mangutob no kasano a matuladtayo ni Jesus iti sao ken aramid.
20 Iti tulong ni Jehova a Dios, saan a kasapulan a mayaw-awan wenno maisinaka kenkuana gapu iti natawid a basol. Dakkel a sakripisio ti inaramid ni Jehova babaen ti siaayat a panangibaonna iti Anakna tapno ipakitana no kasano a maaddaantayo iti nasayaat a relasion iti Dios. (1 Juan 4:9, 10) Sapay koma ta matignayka, wenno magutugotka, a mangsubad iti dayta a naindaklan nga ayat babaen ti panangipangag ken panagtignaymo a maitunos iti awis ni Jesus nga: “Agbalinka a pasurotko.”—Juan 1:43.
a Nakapatpateg ti akem ti Anak, isu nga iti Biblia adu a naimpadtuan a nagan ken titulo ti nayawag kenkuana.—Kitaem ti kahon iti panid 23.
b Kitaem, kas pagarigan, ti sasao ni Jesus a nailanad iti Mateo 10:29-31; 18:12-14, 21-35; 22:36-40.