“Utobenyo a Sisisinged Daydiay Nakapagibtur”

1-3. (a) Kasano kakaro ti panagtuok ni Jesus idiay minuyongan ti Getsemani, ken ania ti makagapu? (b) Ania ti makunatayo maipapan iti panagibtur ni Jesus, ken ania dagiti tumaud a saludsod?

NAIRTENG ti kasasaad. Idi laeng a nagtuok iti kasta unay ti panunot ken rikna ni Jesus. Mabilbilangen ti orasna ditoy daga. Kaduana dagiti apostolna iti minuyongan ti Getsemani, maysa a pagaammo a disso a masansan a pagdadanonanda. Ngem iti daydi a rabii, kasapulanna ti panawen nga agmaymaysa. Pinanawanna dagiti apostolna, sa immadayo bassit a napan nagkararag a sipaparintumeng. Nakapaspasnek ti panagkararagna nga uray la a ti ling-etna “nagbalin a kas kadagiti tedted ti dara nga agtinnag iti daga.”​—Lucas 22:39-44.

² Apay a nariribukan iti kasta unay ni Jesus? Pudno, ammona a nakaro a panagsagaba ti agur-uray kenkuana, ngem saan a dayta ti pakatuokanna. Adda dagiti napatpateg a banag nga umuk-ukuok iti panunotna. Pakaseknanna unay ti nagan ni Amana ken mabigbigna a ti masakbayan ti sangatauan ket agpannuray iti panagtalinaedna a matalek. Ammo ni Jesus no kasano kapateg ti panagibturna. No mapaay, dakkel dayta a pakaibabainan ti nagan ni Jehova. Ngem saan a napaay ni Jesus. Iti daydi met laeng nga aldaw, sakbay la unay a nauyos ti biagna, ti tao a nangipasdek iti kasayaatan nga ulidan iti panagibtur sibaballigi nga impukkawna: “Naitungpalen!”​—Juan 19:30.

³ Idagadag ti Biblia nga ‘utobentayo a sisisinged daydiay nakapagibtur,’ ni Jesus. (Hebreo 12:3) Ngarud, tumaud dagiti napateg a saludsod: Ania ti dadduma kadagiti suot nga inibturan ni Jesus? Ania ti nakatulong kenkuana nga agibtur? Kasano a matuladtayo ti ulidanna? Ngem sakbay a sungbatantayo dagitoy a saludsod, usigentayo no ania ti ramanen ti panagibtur.

Ania ti Panagibtur?

4, 5. (a) Ania ti kaipapanan ti “panagibtur”? (b) Kasanotay a mayilustrar a ti panagibtur ket saan laeng a basta panagpasar iti di maliklikan a narigat a kasasaad?

⁴ Adda dagiti tiempo a ‘mapagleddaangtayo babaen iti nadumaduma a pakasuotan.’ (1 Pedro 1:6) No adda suot a mapaspasarantayo, kayatna kadi a sawen nga agib-ibturtayo? Saan. Ti kaipapanan ti Griego a nombre para iti “panagibtur” ket “panagandur iti sidong ti rigat.” Kastoy ti inlawlawag ti maysa nga eskolar maipapan iti kita ti panagibtur a sarsaritaen dagiti nangisurat iti Biblia: “Isu dayta ti galad a makaitured kadagiti bambanag, saan laeng a basta tumulok iti kasasaad, no di ket buyogen ti nasged a namnama . . . Isu dayta ti kalidad a mamagtalinaed iti maysa a tao a nakatakder a sisasango iti napigsa nga angin. Isu dayta ti galad a mamagbalin iti karigatan a pannubok a pakaidayawan agsipud ta iti labes ti rigat, masirmatana ti kalat.”

⁵ No kasta, ti panagibtur ket saan laeng a basta panagpasar iti di maliklikan a narigat a kasasaad. Sigun iti pannakaaramatna iti Biblia, ti panagibtur ramanenna ti panagtalinaed a natibker, panangsalimetmet iti umiso a panagpampanunot ken pananginanama iti baet dagiti pakasuotan. Usigem daytoy nga ilustrasion: Agpada ti kasasaad ti dua a lalaki nga adda iti pagbaludan ngem agduma ti pakaigapuan ti pannakaibaludda. Gagangay a kriminal daydiay maysa. Nasaem ti riknana ken sililiday nga inawatna ti kasasaadna. Maysa a pudno a Kristiano daydiay maikadua, a naibalud gapu iti kinamatalekna. Natibker latta ti pammatina ken positibo ti panangmatmatna agsipud ta ibilangna ti kasasaad kas gundawayna a mangipaneknek iti pammatina. Saan nga ulidan iti panagibtur daydiay kriminal, ngem daydiay nasungdo a Kristiano ket maysa a pagwadan iti daytoy a nagsayaat a galad.​—Santiago 1:2-4.

6. Kasano a masursurotayo ti agibtur?

⁶ Nasken ti panagibtur tapno maisalakantayo. (Mateo 24:13) Nupay kasta, saan a naisigud kadatayo daytoy a napateg a galad. Masapul a sursuruentayo ti agibtur. Kasano? “Ti rigat mangpataud iti panagibtur,” kuna ti Roma 5:3. Wen, no pudno a kayattayo a sursuruen ti agibtur, saan a mabalin a sibubuteng a liklikantayo ti amin a pakasuotan ti pammati a sumangbay kadatayo no di ket masapul a sanguentayo dagita. Masursurotayo ti agibtur no sanguen ken maparmektayo dagiti dadakkel ken babassit a suot nga inaldaw a mapasarantayo. No malasatantayo ti tunggal pannubok, ad-adda a bumilegtayo a mangsaranget iti sumaruno. Siempre, saantayo a makapagibtur iti kabukbukodantayo. ‘Agpannuraytayo iti bileg nga ipaay ti Dios.’ (1 Pedro 4:11) Tapno makapagtalinaedtayo a natibker, impaay ni Jehova kadatayo ti kasayaatan a tulong​—ti ulidan nga impasdek ti Anakna. Sukimatentayo a naimbag ti maipapan iti awan pagkuranganna a panagibtur ni Jesus.

Dagiti Inibturan ni Jesus

7, 8. Ania ti inibturan ni Jesus idi umad-adanin ti ipapatayna?

⁷ Bayat nga umad-adani ti ipapatay ni Jesus, nadumaduma a kinaulpit ti inibturanna. Malaksid pay iti nakaro a panagtuok ti panunotna iti daydi maudi a rabiina, darepdepem ti pannakaupayna ken ti pannakaibabain a sinagabana. Liniputan ti nadekket a kaduana, pinanawan dagiti kasingedan a gagayyemna, ken naipasidong iti ilegal a pannakausig a kabayatan dayta isu ket pinagang-angawan, tinupraan, ken dinanog dagiti kameng ti kangatuan a narelihiosuan a pangukoman ti pagilian. Ngem inibturanna amin dagita buyogen ti naulimek a dignidad ken kinatibker.​—Mateo 26:46-49, 56, 59-68.

⁸ Kadagiti maudi nga oras ni Jesus, nakaro a pannakaparigat ti inibturanna. Nasapsaplit iti napalalo nga uray la a naglak-am iti “nadara, adalem, ken atiddog a sugsugat.” Isu ket nailansa, maysa a pamay-an ti panangpapatay a naikuna nga “in-inut a manguyos iti anges a napakuyogan iti nakaro unay nga ut-ot ken panagsagaba.” Panunotem laengen ti panagtuokna idi maipalpalok dagiti dadakkel a lansa kadagiti ima ken sakana iti kayo. (Juan 19:1, 16-18) Darepdepem ti umukuok nga ut-ot a sinagabana idi naipatakder ti kayo a nakailansaanna ket gapu iti dagsen ti bagina, nayatyat dagiti nalussok nga ima ken sakana ken nairadrad iti kayo ti bukotna a napno iti sugat. Inibturanna daytoy a nakaro a panagsagaba bayat a matutuok ti panunotna a kas iti nadeskribir iti pangrugian daytoy a kapitulo.

9. Ania ti ramanen ti panangibaklay iti ‘kayo a pagtutuokan’ ken panangsurot ken ni Jesus?

⁹ Kas paspasurot ni Kristo, ania ti nalabit nasken nga ibturantayo? Kinuna ni Jesus: “No ti asinoman kayatna ti sumurot kaniak, . . . bagkatenna ti kayona a pagtutuokan ket agtultuloy a surotennak.” (Mateo 16:24) Ti ebkas a ‘kayo a pagtutuokan’ ket nausar ditoy iti piguratibo a pamay-an a mangiladawan iti panagsagaba, pannakaibabain, wenno uray ipapatay. Saan a nalaka ti agbalin a pasurot ni Kristo. Naidumatayo gapu kadagiti Nakristianuan a pagalagadantayo. Kaguranatayo ti lubong gapu ta saantayo a paset ti lubong. (Juan 15:18-20; 1 Pedro 4:4) Nupay kasta, situtuloktayo a mangibaklay iti kayo a pagtutuokan​—wen, sisasaganatayo nga agsagaba, matay pay ketdi, imbes a tallikudantayo ti Pagwadantayo.​—2 Timoteo 3:12.

10-12. (a) Apay a dagiti pagkapuyan dagiti sabsabali ket maysa a pannubok iti panagibtur ni Jesus? (b) Ania ti dadduma kadagiti narigat a kasasaad nga inibturan ni Jesus?

¹⁰ Bayat ti ministeriona, adda dadduma pay a pakasuotan a napasaran ni Jesus gapu kadagiti pagkapuyan dagiti sabsabali. Laglagipem nga isu ti “nasigo a managobra,” nga inusar ni Jehova a nangparsua iti daga ken iti amin a nabiag nga adda iti dayta. (Proverbio 8:22-31) No kasta, ammo ni Jesus ti panggep ni Jehova iti sangatauan; iyanninawda dagiti galadna ken tagiragsakenda ti perpekto a biag ken salun-at. (Genesis 1:26-28) Idi adda ni Jesus ditoy daga, nakitana dagiti nasaem a bunga ti basol ta nagbiag a mismo kas tao nga addaan kadagiti natauan a rikna. Naladingitan la ketdi idi mismo a makitana ti nakaro a kinaimperpekto dagiti tattao no idilig iti perpekto a kasasaad a tinagiragsak idi damo da Adan ken Eva! Nasubok ngarud ti panagibtur ni Jesus. Naupay ken nauma kadi, a pinanunotna nga awanen ti namnama pay nga agbalbaliw dagiti managbasol a tattao? Kitaentayo.

¹¹ Gapu iti kinasubeg dagiti Judio, naladingitan ni Jesus nga uray la nakasangit. Bimmaaw kadi ti regtana wenno insardengna ti nangasaba gapu iti kinaaleng-alengda? Saan, no di ket “napan nangisursuro nga inaldaw idiay templo.” (Lucas 19:41-44, 47) “Naan-anay a napaladingit” iti kinatangken ti panagpuspuso dagiti Fariseo a mangpalpaliiw no paimbagenna ti maysa a lalaki iti aldaw ti Sabbath. Nagbuteng kadi kadagidiay a bumusbusor, a nalinteg ti panangmatmatda iti bagida? Saan! Nagtalinaed a natibker ket pinaimbagna daydi lalaki​—iti tengnga a mismo ti sinagoga!​—Marcos 3:1-5.

¹² Adda pay sabali a sigurado a nangsuot ken ni Jesus​—dagiti pagkapuyan dagiti kasingedan nga adalanna. Kas naadaltayo iti Kapitulo 3, kinalkalikagumanda ti agbalin a prominente. (Mateo 20:20-24; Lucas 9:46) Saan laeng a namnaminsan a binalakadan ida ni Jesus a masapul nga agpakumbabada. (Mateo 18:1-6; 20:25-28) Ngem nabannayatda a mangipangag. Kinapudnona, iti daydi maudi a rabii a panagtitiponda, timmaud ti “nabara a supiat” no siasino ti katan-okan kadakuada! (Lucas 22:24) Napunnuan kadi ni Jesus kadakuada, a pinanunotna nga awanen ti namnama nga agbalbaliwda? Saan. Inan-anusanna latta ida, tinaginayonna ti positibo a panangmatmat ken saan a naawanan iti namnama kadakuada. Dagiti nasayaat a galadda ti kinitana. Ammona a naimpusuan nga ay-ayatenda ni Jehova ken talaga a kayatda nga aramiden ti pagayatanna.​—Lucas 22:25-27.

13. Ania dagiti suot a mabalin a pakaipasanguantayo a kas kadagidiay inibturan ni Jesus?

¹³ Mabalin a maipasangotayo kadagiti pakasuotan a kas kadagidiay inibturan ni Jesus. Kas pagarigan, mabalin a makasaraktayo kadagiti tattao a saan a mangipangag wenno bumusor pay ketdi iti mensahe maipapan iti Pagarian. Ipalubostayo kadi a maupaytayo gapu kadagita a negatibo a reaksion, wenno itultuloytayo ti mangasaba a sireregta? (Tito 2:14) Mabalin a masuottayo gapu kadagiti pagkapuyan dagiti padatayo a Kristiano. Mabalin a masairtayo no saan a naannad ti panagsasao wenno tigtignay ti maysa. (Proverbio 12:18) Maumatayo kadi kadagiti kapammatiantayo gapu kadagiti pagkurkuranganda, wenno itultuloytay nga anusan dagiti biddutda ket dagiti nasayaat a galadda ti kitaentayo?​—Colosas 3:13.

No Apay a Nagibtur ni Jesus

14. Ania a dua a banag ti nakatulong ken ni Jesus nga agibtur?

¹⁴ Ania ti nakatulong ken ni Jesus nga agtalinaed a natibker ken natarnaw iti baet ti amin a pannakaibabain, pannakaupay, ken rigat a napasaranna? Adda dua a napateg a banag a nakatulong ken ni Jesus. Umuna, nagpannuray iti “Dios a mangipaay iti panagibtur.” (Roma 15:5) Maikadua, inturongna ti imatangna iti pagbanagan ti panagibturna. Saggaysaentayo nga usigen dagitoy.

15, 16. (a) Ania ti mangipakita a nakapagibtur ni Jesus saan a gapu iti bukodna a pigsa? (b) Ania ti ninamnama ni Jesus iti Amana, ken apay?

¹⁵ Nupay perpekto nga Anak ti Dios, saan a gapu iti bukodna a pigsa a nakapagibtur ni Jesus. Imbes ketdi, nagpannuray iti nailangitan nga Amana ken nagkararag a dimmawat iti tulong ti Dios. Insurat ni apostol Pablo: “Nangidaton ni Kristo kadagiti araraw ken kasta met kadagiti dawat iti Daydiay a makabalin a mangisalakan kenkuana iti ipapatay, buyogen dagiti napigsa nga ikkis ken lulua.” (Hebreo 5:7) Imutektekam ta saan laeng nga ar-araraw ti ‘indaton’ ni Jesus no di pay ket dawdawat. Naimpusuan ken napasnek a panagpakpakaasi​—wen, panagkiddaw iti tulong​—​ti kayat a sawen ti termino a “dawat.” Ti ebkas a “kadagiti dawat” ipasimudaagna a saan a naminsan laeng a nagpakpakaasi ni Jesus ken ni Jehova. Kinapudnona, idiay minuyongan ti Getsemani, maulit-ulit ken sipapasnek a nagkararag ni Jesus.​—Mateo 26:36-44.

¹⁶ Naan-anay a nagtalek ni Jesus nga ipangag ni Jehova dagiti dawatna, ta ammona a ni Amana ti “Managdengngeg iti kararag.” (Salmo 65:2) Sakbay a nagbalin a tao, nakita ti inauna nga Anak ti panangsungbat ni Amana kadagiti kararag dagiti nasungdo nga agdaydayaw kenkuana. Idiay langit, kas pagarigan, ti Anak nakitana ti panangibaon ni Jehova iti anghel a nangsungbat iti naimpusuan a kararag ni propeta Daniel​—uray idi madama pay laeng nga agkarkararag ni Daniel. (Daniel 9:20, 21) Sigurado ngarud a ti Ama impangagna ti bugbugtong nga Anakna idi inyebkasna ti linaon ti pusona “buyogen dagiti napigsa nga ikkis ken lulua.” Sinungbatan ni Jehova ti panagpakpakaasi ti Anakna ket nangibaon iti anghel a mangpakired kenkuana a mangibtur iti rigat a sagabaenna.​—Lucas 22:43.

17. Tapno makapagibturtayo, apay a rumbeng nga agpannuraytayo iti Dios, ket kasanotay a maaramid dayta?

¹⁷ Tapno makapagibturtayo, masapul nga agpannuraytayo met iti Dios a ‘mangmangted iti pannakabalin.’ (Filipos 4:13) No kinasapulan ti perpekto nga Anak ti Dios ti dumawat iti tulong ni Jehova, ad-adda a rumbeng nga aramidentayo dayta! Kas ken Jesus, mabalin a saan la a mammaminsan nga umararawtayo ken ni Jehova. (Mateo 7:7) Nupay ditay namnamaen a sarungkarannatayo ti maysa nga anghel, masiguradotayo daytoy: Ti naayat a Diostayo ipangagna ti panagpakpakaasi ti nasungdo a Kristiano nga “agtultuloy kadagiti panagararaw ken panagkararag iti rabii ken aldaw.” (1 Timoteo 5:5) Uray ania a suot ti sumangbay kadatayo​—sakit man, ipapatay ti patpatgentayo iti biag, wenno panangidadanes dagiti bumusbusor​—​sungbatan ni Jehova ti napasnek a panagdawattayo iti sirib, tured, ken kired tapno makapagibturtayo.​—2 Corinto 4:7-11; Santiago 1:5.

18. Kasano nga inturong ni Jesus ti imatangna iti agur-uray kenkuana, iti labes ti panagsagabana?

¹⁸ Ti maikadua a banag a nakatulong ken ni Jesus nga agibtur isu ti panangmatmatna iti masanguanan, iti labes ti panagsagaba, iti agur-uray kenkuana. Maipapan ken Jesus, kuna ti Biblia: “Gapu iti rag-o a naikabil iti sanguananna inibturanna ti kayo a pagtutuokan.” (Hebreo 12:2) Ipakita ti ulidan ni Jesus no kasano nga agkakanaig ti namnama, rag-o, ken panagibtur. Mabalin a gupgopen iti kastoy: ti namnama mangiturong iti rag-o, ti rag-o iti panagibtur. (Roma 15:13; Colosas 1:11) Nagsayaat ti agur-uray idi ken Jesus. Ammona a ti kinamatalekna ket makatulong a mangalangon iti kinasoberano ni Amana ken mamagbalin kenkuana a maikari a mangsubbot iti sangatauan manipud iti basol ken patay. Addaan met ni Jesus iti namnama nga agturay kas Ari ken agserbi kas Nangato a Padi, a mangyeg kadagiti kanayonan a bendision kadagiti natulnog a tattao. (Mateo 20:28; Hebreo 7:23-26) Iti panangpampanunotna kadagita, nalapunos iti di matukod a rag-o ti puso ni Jesus, ket dayta a rag-o ti nakatulong kenkuana nga agibtur.

19. No sumangbay dagiti pakasuotan ti pammati, ania ti maaramidan kadatayo ti namnama, rag-o, ken panagibtur?

¹⁹ Kas ken Jesus, bay-antayo nga agtignay kadatayo ti namnama, rag-o, ken panagibtur. “Agrag-okayo iti namnama,” kuna ni apostol Pablo. Sana innayon: “Agibturkayo iti sidong ti rigat.” (Roma 12:12) Adda kadi mapaspasaram a nakaro a pakasuotan ti pammati? No kasta, kumitaka iti masanguanan. Dimo liplipatan a maidaydayaw ti nagan ni Jehova no agibturka. Pagtalinaedem a nalawag iti panunotmo ti nagpateg a namnama nga itden ti Pagarian. Darepdepem nga addaka iti baro a lubong ti Dios a mangsagsagrap kadagiti bendision iti Paraiso. Ti panangnamnama iti kaitungpalan dagiti nakaskasdaaw a banag nga inkari ni Jehova​—agraman ti pannakaalangon ti kinasoberanona, ti pannakaikkat ti kinadakes ditoy daga, ken ti pannakapukaw dagiti sakit ken ti ipapatay—​lapunosenna ti pusom iti rag-o, ket dayta a rag-o matulongannaka nga agibtur uray ania a suot ti sumangbay kenka. No idilig kadagiti kasasaad a tagiragsakentayto iti sidong ti Pagarian, pudno nga “apagkanito ken nalag-an” laeng ti aniaman a rigat a sagsagabaem iti daytoy agdama a sistema.​—2 Corinto 4:17.

“Sisisinged a Surotenyo Dagiti Addangna”

20, 21. No maipapan iti panagibtur, ania ti namnamaen ni Jehova kadatayo, ket ania koma ti determinasiontayo?

²⁰ Ammo ni Jesus a saan a nalaka ti agbalin a pasurotna ta kalikaguman daytoy ti panagibtur. (Juan 15:20) Ngem nakasagana a mangidalan kadatayo. Ammona a ti ulidanna ket makapabileg kadagiti sabsabali. (Juan 16:33) Pudno, awan pagkurangan ti ulidan iti panagibtur nga impasdek ni Jesus, ngem saantayo a perpekto. Ania ti namnamaen ni Jehova kadatayo? Kastoy ti inlawlawag ni Pedro: “Ni Kristo nagsagaba a maipaay kadakayo, a nangibati kadakayo iti pagwadan tapno sisisinged a surotenyo dagiti addangna.” (1 Pedro 2:21) Agserbi a “pagwadan,” wenno pagtuladan, ti panangibtur ni Jesus kadagiti suot.a Ti panagibturna ket mayarig kadagiti “addang,” wenno tugot. Ditay masurot nga eksakto dagita nga addang, ngem “sisisinged” a masurottayo dagita.

²¹ Sapay koma ngarud ta determinadotayo a mangaramid iti amin a kabaelantayo a mangtulad iti ulidan ni Jesus. Pulos a ditay koma liplipatan a no ad-adda a surotentayo a naimbag dagiti addang ni Jesus, ad-adda a makapagibturtayo “agingga iti panungpalan”​—panungpalan daytoy daan a sistema dagiti bambanag wenno panungpalan ti biagtayo. Ditay ammo no ania kadagita ti umuna, ngem ammotayo daytoy: Agnanayon a gunggonaannatayto ni Jehova gapu iti panagibturtayo.​—Mateo 24:13.