OPISIAL A KAWES

Ti Hebreo a sao nga ʼad·deʹreth deskribirenna daydiay “nadaeg” wenno “natan-ok” (Eze 17:8; Zac 11:3) ken, no kawes ti matuktukoy, nabatad nga agaplikar iti akaba a kagay wenno nagayad a pagan-anay, nalabit nayaruat kadagiti abaga ken naaramid kadagiti lalat wenno iti lupot a naabel manipud dutdot wenno delana.

Ti pammaneknek a daytoy a termino tumukoy iti muldotan a kawes ket makita iti pannakadeskribir ni Esau nga inauna ni Isaac. Idi naipasngay, “rimmuar a nalabaga amin a kas iti opisial a kawes a muldot; gapuna pinanagananda iti Esau.” (Ge 25:25) Ti pannakiarngina iti maysa nga opisial a kawes ket mabalin a gapu ta isu muldotan, saan a gapu iti lumabaga a marisna.

Maipaay iti opisial a kawes nga inaramat da Elias ken Eliseo, naaramat iti Septuagint ti Griego a sao a me·lo·teʹ (kaipapananna ti lalat ti karnero wenno aniaman a nakersang a kasla delana a lalat) kas pakaipatarusan ti ʼad·deʹreth. (1Ar 19:13) Ipasimudaag daytoy a ti kawes ket naaramid kadagiti lalat a di naikkatan iti muldot, umasping iti pagan-anay a pinagkawes ti sumagmamano a Bedouin. Ti panangdeskribir ni Pablo kadagiti naidadanes nga adipen ti Dios a “nagpagnapagnada a sikakawes kadagiti lalat ti karnero, kadagiti lalat ti kalding,” mabalin a tumukoy iti kawes ti kakasta a mammadto ni Jehova. (Heb 11:37) Ni Juan a Manangbautisar nagkawes iti pagan-anay a dutdot ti kamelio, nupay saan a naibaga a daytoy ti opisial a kawesna kas mammadto.​—Mr 1:6.

Aniaman ti disenio dagitoy nga opisial a kawes a muldot, agparang a nagpaay daytoy kas pakabigbigan ti sumagmamano a mammadto. Idi nangngeg ni Ari Ocozias ti pannakadeskribir ti “maysa a lalaki nga agik-ikut iti kawes a muldot, addaan iti sinturon a lalat a naibarikes kadagiti lomona,” dagus a nabigbigna a ni mammadto Elias dayta. (2Ar 1:8) Daytoy nga opisial a kawes nagpaay kas aruaten a pangpulot a naipalladaw ken Eliseo idi ‘naayaban’ tapno panawanna ti arado ket sumurot ken Elias. (1Ar 19:19-21) Idi agangay, idi tiempo a nagpangato ni Elias iti allawig, daytoy a kawes naibati nga agpaay iti sumukat kenkuana, ket di nagbayag inaramatna dayta iti panangbisngayna iti Karayan Jordan, kas iti inaramid ti apona. (2Ar 2:3, 8, 13, 14) Agparang a dagiti ulbod a mammadto no dadduma nagkawesda kadagiti umasping a kawes a muldot tapno maallilaw dagiti tattao a mangawat kadakuada kas mararaem a mammadto ni Jehova, iti kasta mamagbalin kadagiti mensaheda a kasla ad-adda a mapagtalkan.​—Zac 13:4.

Ti termino nga ʼad·deʹreth naaramat met mainaig kadagiti nangina ken naarian a kawes, kas iti daydiay tinakaw ni Acan, “maysa nga opisial a kawes manipud Sinar, napintas.” (Jos 7:21, 24) Ti kadaanan a Babilonia, wenno Sinar, nalatak idi gapu kadagiti napintas ken nagayad a pagan-anayna. Ti ari ti Nineve “inuksobna . . . ti opisial a kawesna,” di pagduaduaan a maysa a nangayed ken nagayad a pagan-anay, ket kinawesanna ti bagina iti tinakpil tapno ipakitana ti panagbabawina.​—Jon 3:6.