PITO, I

Maysa a tubong a mapuyot nga instrumento.​—Ge 4:21.

Di masigurado no ania daytoy nga instrumento ti musika a naawagan iti Hebreo kas ʽu·ghavʹ, yantangay saan a dineskribir ti Biblia; nupay kasta, dagiti moderno a patarus ti Biblia masansan nga ipatarusda ti Hebreo a sao kas “pito.” (Job 21:12; 30:31; Sal 150:4; AS, Da, NW, RS) Ngarud ti pito ti kaunaan a mapuyot nga instrumento a nadakamat iti Kasuratan. Ni Jubal, ti maikapito a kaputotan manipud ken Adan, ket nadakamat kas “namunganay [iti literal, ama] kadagidiay amin nga agar-aramat iti . . . pito [wenno, plauta].” (Ge 4:21, Rbi8 ftn) Mabalin nga ipasimudaag daytoy ti panangrugi ti maysa a propesion dagiti nasigo nga agar-aramid iti instrumento wenno dagidiay mangar-aramat kadagita.

Nupay ti ʽu·ghavʹ ket saan a pulos nailanad kas maysa kadagiti instrumento iti templo, patien ti dadduma nga eskolar a daytoy a nagan ket nagbalin a termino nga adu ti saklawenna, a tumukoy iti aniaman a mapuyot nga instrumento. Nupay kasta, mabalin a sigud nga espesipiko nga instrumento dayta, nalabit ti plauta wenno mabalin a maysa nga intar dagiti pito a nagduduma ti tonoda ken nasullatan ti maysa a murdongda sa mapuyotan ti awan sullatna a murdongda. Ti instrumento iti orkestra ni Nabucodonosor nga espesipiko a tukoyen ti Aramaiko a sao a mash·roh·qiʹ (“pito,” Da 3:5, 7, 10, 15; AT, Da, Mo, NW, RS) ket mabalin a kapadpada ti Hebreo nga ʽu·ghavʹ.