Sibibiag Aya dagiti Natay? Ti Ibagbaga dagiti Tattao
TI BAKET a negra ti masaksakit unay ti langana. Nasakit unay ti sakana a ngangngani di makapagna. Ti langana ti karkarna—ti buokna ti napulapolan iti nalabaga a pitak, isut’ nakaukkor kadagiti sumagmamano a bandana, ken dagiti im-ima ken saksakana ti naarkosan kadagiti anting-anting. Apay? Gapu ta iti nasurok a 50 años patienna nga isut’ naluganan iti espiritu dagiti inapona. Dagiti mangkukulam ti nangibaga a mangikabil iti pitak, dagiti bandana, ken anting-anting a “mangagas” kenkuana.
Maysa kadi a mammano laeng a pammati dayta? Saan kinaagpaysona. Idiay Africa laengen, ti biag dagiti di mabilbilangen a tattao ti agliklikmut iti pammati a dagiti natay nga inapoda ti addaan ti pannakabalin “a mangsalaknib kadagiti kaputotanda wenno mangtubngar kadakuada babaen kadagiti nalag-an a saksakit wenno dakes a gasat,” kas panangisao ti libro nga African Heritage. Ti umas-asping a panagdayaw kadagiti inapo ti mangal-alagad kadagiti adu pay a paspaset ti lubong. Mabalin a nakaskasdaaw, ti kasta a panagdaydayaw mabalin nga umasping kadagiti relihiuso a pammati iti pagtataenganyo. Kasano a kasta?
Dagiti Hindu ken kadagiti dadduma pay mamatida iti reinkarnasion. Dagiti espiritista patienda a mabalin a makasao ti maysa dagiti natay babaen kadagiti medium. Naisursuro kadagiti Katoliko nga iti ipapatay kaaduan kadagiti tattao ket madalusan dagiti basbasolda idiay purgatorio sakbay a makagtengdanto idiay langit ken dagiti napalalo ti kinadakesda mapanda idiay umap-apuy nga impierno. Kaaduan kadagiti Protestante mamatida a dagiti naimbag mapanda idiay langit ket dagiti dakes matutuokda idiay impierno, ket kumbinsido dagiti adu a daytoy ti isursuro ti Biblia. Dadduma a nakapadas a ngangngani matay ti kumbinsido nga adda banag nga agtultuloy a sibibiag kalpasan ti ipapatay ti bagi.
Nupay agduduma dagiti espisipiko a kapanunotan dagiti relihion maipapan iti biag kalpasan ti ipapatay, kaaduan kadakuada ti addaan iti daytoy a pagpapadaan—ti pammati a dagiti natay sibibiagda.
Pudno unay a ni patay ket maysa a nakabutbuteng a kabusor, a dumteng kadagiti tattao iti isuamin a rasa—baknang man wenno napanglaw, ubing man ken nataengan. Kas kuna ti Biblia: “Pudno a kaskayla maysa nga alibungubong nga iti apagbiit agparang ket agpukaw.” (Santiago 4:14) Inaldaw umariwekwek ti makapukpukaw kadagiti inay-ayatda ken patay.
Gapuna, adu a tattao ti agpampanunot: ‘Sadino ngata ti napananda? Pudno kadi a natayda wenno addada pay a sibibiag iti maysa a lugar? Makitatayto manen aya ida? Sadino ti pakasarakantayo kadagiti umiso a sungbat?’