“Umun-una ti Kinapakumbaba Ngem ti Dayaw”

MAYSA nga agtutubo a lalaki ti adda iti pagbaludan ti Egipto maigapu iti ulbod a pammabasol. Isut’ nagsagaba ti adu a pannakalalais, ket kasla awanen ti inanama iti pannakawayawaya manipud iti pagbaludan. Kalpasanna nabilin nga agparang iti sango ni Faraon. Dagdagus nga inruar dagiti guardia iti pagbaludan. Nagahit, nagsukat kadagiti pagan-anayna, ket kalpasanna nagparang iti sanguanan ti agturay.

Adda pagsidaawan nga agur-uray ken ni Jose. Babaen iti tulong ni Jehova siuumiso nga impatarusna dagiti dua a tagtagainep ni Faraon. Kinuna ni Faraon: “Kitaem, insaadkan nga agturay iti amin a daga ti Egipto.” (Genesis 41:41) Anian a di nakapapati a kapadasan​—naggapu iti pagbaludan a nagturong iti palacio a napasamak amin iti maymaysa nga aldaw! Ti kapadasan ni Jose iyilustrarna ti nakapaltiingan ni Ari Salomon nga isurat kamaudiananna: “Ta rimmuar iti pagbaludan tapno agari.” Maitutop unay, namindua a nagsurat ni Salomon: “Umun-una ti kinapakumbaba ngem ti dayaw.”​—Eclesiastes 4:14; Proverbio 15:33; 18:12.

Tapno magunggonaan manipud iti nadiosan a kinapudno, imtuodenyo ti bagiyo met laeng: Ania ti nangtaginayon ken Jose bayat ti makalais a kapadasan? Kasano a daytoy a matalek nga adipen ni Jehova makapagballigi iti ulbod a pammabasol a nangipan kenkuana iti pagbaludan? Ania a dayaw ti adda iti panunot ni Jehova a maipaay ken Jose? Ania a kita ti dayaw ti agur-uray kadagidiay a bayat dagiti adu a siglo nagsagabada a simamatalek ken situtured iti pannakaidadanes ken pannakalalais? Kangrunaan ngem amin, ania ti tumulong kadatayo a mangsalimetmet iti natimbeng a kababalin no agsagsagabatayo iti pannakalalais?

Ni Jose mabalin a nakapagmennamenna a masansan maipapan kadagiti dua nga immun-una a naimpadtuan a tagtagainep a nangipamatmat a dagiti kakabsatna ken uray pay dagiti dadakkelna ket “agruknoydanto” kenkuana. Kinapudnona, dagiti kakabsatna, idi nangngegda ti immuna a tagtagainep, kinunada: “Pudno aya nga agarikanto kadakami?”​—Genesis 37:8-10.

Dagiti managimon a kakabsat ni Jose ti ngangngani nangpapatayen kenkuana! Ngem babaen iti panangiturong ni Jehova, ti 17-años nga agtutubo ti nailako kadagiti agdaldaliasat a negosiante, isu a, nangilako kenkuana ken ni Potifar, ti kangrunaan a guardia ni Faraon.

Kamaudiananna, nagbalin ni Jose a manangaywan iti sangakabbalayan ni Potifar, a ti asawana pinadasna a gargarien ti naguapo nga agtutubo a lalaki. Kaskasdi ni Jose nasungdo ken Jehova ket nakalisi. Ti tuso nga asawa pinabasolna a siuulbod ni Jose a pinanggepna ti mangrames kenkuana, ket namati ni Potifar kenkuana, gapuna naibalud ti daksanggasat a Jose.

Nupay kasta, nagtalinaed a nasungdo ken Jehova, isu a, kas nadakamaten, nangiyurnos a masapul a maipan ken Faraon tapno ipatarusna dagiti tagtagainepna. Kalpasanna intuding ni Faraon ni Jose iti nadayag a pribilehio a mangorganisar iti suplay ti taraon iti Egipto. Idi nagsaknap ti bisin iti Canaan, dagiti kakabsat ni Jose pudno a nagruknoyda kenkuana tapno makaalada iti taraon a maipaay iti pamiliada.

Dagiti Dadduma a Nakapadas nga Immun-una ti ‘Kinapakumbaba ngem ti Dayaw’

Ti sabali pay a matalek nga adipen ni Jehova a ti padron ti panagbiagna paneknekanna ti nadiosan a kinapudno nga “umun-una ti kinapakumbaba ngem ti dayaw” isu ni Moises. Napadakkel iti natan-ok a korte ni Faraon, ni Moises addaan iti makaay-ayo a masanguanan. Kalpasanna kasla dimmakes dagiti kasasaad. Nagtignay ni Moises gapu iti pammatina ken ni Jehova ken iti naayat a pannakaseknanna iti ilina, gapuna isut’ masapul a pumanaw a maipaay iti biagna manipud iti makapungtot a Faraon. Nagdaliasat nga agmaymaysa a napan idiay Midian. Iti 40 a tawtawen impakitana ti kinapakumbabana babaen ti panagbiagna iti simple a biag ti maysa a pastor, a nagserbi iti katuganganna a ni Jetro. Anian a makaparegta dayta ken Moises bayat ti 40 a tawen a nangmolde iti personalidadna a mangmennamenna ken Jehova bayat ti panangpakumbabana kenkuana ken ti mangpampanunot ti mabalin nga agur-uray kenkuana!

Kalpasanna immayen ti dayaw. Intuding ni Jehova ni Moises nga agbalin a mensaherona a mapan ken ni Faraon ken mangiruar iti ilina iti Egipto. Anian a nagdayag a pribilehio ni Moises idi isut’ direkta a nairaman iti sangapulo a saplit ket inturongna ti Israel a limmasat iti Nalabaga a Baybay! Kamaudiananna, inawat ni Moises ti Linteg manipud ken ni Jehova idiay Bantay Sinai. Idi isut’ simmalog, ti ili “saanda idi a mabalin nga iperreng ti matada iti langa ni Moises gapu iti dayag ti rupana.”​—2 Corinto 3:7.

Panunotenyo met ni Job, ti kadakkelan kadagiti amin nga annak iti Daya. Isut’ “maysa a napalungdo ken nalinteg a lalaki, maysa a managaligaget iti Dios ken liklikanna ti dakes.” (Job 1:2, 3, 8) Idin, kellaat, napukawna dagiti sangapulo nga annakna ken amin dagiti rinibo a karnero, kamelio, bakbaka, ken as-asno.

Saan laeng a dayta. Ni Job nalapunos kadagiti busbusali, a namagbalin kenkuana a makapasarwa iti pisikal. Ti asawana a mismo ti nanglais kenkuana: “Salimetmetam pay laeng aya ta kinatarnawmo? Idiam ti Dios ket matayka!” (Job 2:9) Nakaro ti pannakasuot ken pannalalais ni Job, ngem pulos a dina ammo ti nailangitan a panagsuppiat ni Jehova ken ti kangrunaan a managalsa, ni Satanas. Ti kasasaad saan a pinasayaat ti napaut a pannakisarita dagiti tallo a “gagayyem” ni Job. Nupay kasta, sinalimetmetan ni Job ti kinatarnawna. Sipapakumbaba pay nga inawatna ti nainsiriban a balakad ni Eliu​—maysa a lalaki nga ub-ubing nga amang ngem isu.​—Job 32:4.

Nagunggonaan kadi ni Job? Wen. Pinaimbag ni Jehova ni Job, dinoblena ti kaadu dagiti arbanna, ken nangted kenkuana kadagiti pito nga annak a lallaki ken tallo nga annak a babbai​—dagiti kapipintasan iti daga! Anian a nagdayag a nagbanagan iti kinapakumbaba ni Job! Anian ti kinapudnona​—“umun-una ti kinapakumbaba ngem ti dayaw.”​—Job 42:12-15.

Nadumaduma a Kita iti Dayaw

Nalawag nga adda adu a nagduduma a kita iti dayaw​—manipud iti dayaw iti buok ti babai agingga iti dayaw iti rupa ni Moises bayat a simmalog iti Bantay Sinai. (1 Corinto 11:15; 2 Corinto 3:7) Dagiti nakaskasdaaw nga ilelennek ti init addaanda ti naraniag a dayag, ket sabali ti dayag dagiti bitbituen.​—1 Corinto 15:41.

Dagiti nadumaduma a porma ti sao a “dayag” ket nausarda iti ginasgasut a daras iti Biblia. No usigen dagitoy a reperensia ken dagiti kontekstoda, nalawag a ni Jehova ti gubuayan ti amin a dayag. Dagiti matalek nga ad-adipenna ken ti obra-maestra iti panamarsuana mabalinna a mennamennaen daytoy a dayag iti adu a pamay-an ken iti nadumaduma a kasasaad.

Iti maika-20 a siglotayo, adut’ pammaneknektayo kadagiti pannakalais a sinagaba dagidiay addaan iti nadayag a namnama iti nailangitan a biag. Bayat ti Gubat Sangalubongan I, dagiti kangrunaan a miembro iti Watch Tower Society idiay Brooklyn, Nueva York, ti nasentensiaan iti 20 a tawen iti pagbaludan gapu kadagiti ulbod a pammabasol. Iti dayta met laeng a tiempo, napasamak ti pannakaidadanes iti adu a luglugar. Kas pangarigan, ni J. B. Siebenlist ket naibalud iti tallo nga aldaw nga awan ti pammaneknek ken awanan ti taraon, malaksid iti tallo a pedaso a cornbread. Isut’ innala dagiti managderaaw iti pagbaludan, linabosanda, binukbukanda ti napudot nga alkitran, ken binaotda iti baot nga addaan ti barot iti pungtona. Iti naminsan a panangbista ti abogado kinunana: “Kaduam iti impierno ti Bibliam; rumbeng a mapanka iti impierno a natukkol ti bukotmo; rumbeng a maibitayka.”

Bayat ti Gubat Sangalubongan II, dadduma a matalek nga ad-adipen ni Jehova nagsagabada iti kasta unay kadagiti kampo konsentrasion a Nazi. Ti maysa isu ni Martin Poetzinger, maysa a napulotan a Saksi a nakalasat a nagbalin a miembro iti Manarawidwid a Bagi dagiti Saksi ni Jehova. Dineskribirna ti Dachau a kas “pagtaengan dagiti demonio.” Iti kampo idiay Mauthausen, “pinadas ti Gestapo ti isuamin a pamay-an tapno gargariendakami a mangsalungasing iti pammatimi ken ni Jehova. Ti nagbassitan a taraon, ti mangallilaw a pannakipagayam, ti kinarungsot, panagtakder iti maysa a kuadro iti inaldaw-aldaw, pannakaibitin iti sangapulo-pie a poste a natiritir ti punguapunguan iti likudan, pannakababaot​—amin dagitoy ken dagiti dadduma pay . . . napadasda.”

Aniat’ Nangtaginayon Kadagitoy a Matalek a Kristiano?

Iti sidong dagita a nakalkaldaang ken makaipababa a kasasaad, natulonganda nga agibtur babaen iti pammatida iti pagbanagannanto iti kamaudianan, agraman ti pananginanama iti nadayag a masanguanan para kadagidiay mangsalimetmet iti kinatarnawda. Para iti “bassit nga ipastoran” dagiti napulotan a Saksi, daytoy ket maysa a nailangitan a tawid. (Lucas 12:32) Maysa a naisangsangayan a kita iti dayag ditoy daga ti naisagana a maipaay kadagiti dadduma a matalek. Kasta met, “maysa a dakkel a bunggoy” ti agserserbi ditoy daga itatta. (Apocalipsis 7:9, 15) Ania ti masanguananda?

Maysa a nabaknang a masanguanan ti agur-uray kadakuada. Ti nailangitan a gobierno iti sidong ni Jesu-Kristo maaddaanto kadagiti naindagaan a pannakabagi a mangiyaplikarto kadagiti instruksion a naisurat kadagiti lukot a natukoy idiay Apocalipsis 20:12. Dagita maaddaandanto kadagiti nadayag a pribilehio, saan a kas ar-ari, no di ket “kas piprinsipe iti amin a daga,” ken kaduadanto, ti di mabilang a napakumbaba, matalek a tattao, agraman dagiti napagungar, magun-odandanto ti agnanayon a biag iti maysa a nadayag a paraiso a daga.​—Salmo 45:16.

Itatta addada dagiti minilion a nangipakita iti kinapakumbabada babaen ti panangpanawda iti ulbod a relihion ken babaen iti siraragsak a pannakiraman iti panangasaba iti balaybalay a trabaho dagiti Saksi ni Jehova. Adu kadagitoy ti linalais dagiti miembro ti pamilia ken gagayyemda, ngem nagtalinaedda iti pudno a panagdayaw. Sipapakumbaba nga inawatda ti pannakakorehir ken disiplina tapno makapagserbida iti pudno a Dios, ni Jehova. Ti namnamada isu ti panagbiag iti naisubli a Paraiso, inton “ti daga mapnonton iti pannakaammo iti dayag ni Jehova a kas ti dandanum saknapanna ti baybay.”​—Habakkuk 2:14.

Addada dagiti al-aldaw iti panangsubok iti ili ni Jehova. Kasla ngangngani ganggannaettayo iti maysa a ganggannaet a daga. Ti nagdumaan iti pudno a panagdayaw ken ti ulbod kumarkaro ken lumawlawa. Datay amin agsagabatayo iti pannakalais iti nadumaduma a pamay-an. Ngem kas met ken Jesus maliwliwatayo ken mapabilegtayo babaen iti rag-o nga adda iti sanguananna, kasta met maparmektayo ti pannakasuot babaen ti pananglaglagiptayo iti kamaudianan a pagbanaganna.

Mamalakad ti Biblia: “Agpakumbabakayo iti imatang ni Jehova, ket isu itan-oknakayto.” (Santiago 4:10) No mapasanguankayo iti nakaro a pannakasuot, panunotenyo dagitoy a sasao: “Umun-una ti kinapakumbaba ngem ti dayaw.” Laglagipenyo, met, a saan a mangpaay ni Jehova!