Aramidenyo Amin a Bambanag Gapu iti Naimbag a Damag
“Ket aramidek amin a banag gapu iti naimbag a damag, tapno agbalinak a manangiraman iti dayta kadagiti dadduma.”—1 CORINTO 9:23.
1. Ania a kababalin ti pagpapadaantay amin, ngem agpaay ti ania a nangipaay ti Dios ti pakaibatayan?
NUPAY naggigiddiattayo iti maysa ken maysa iti nadumaduma a pamay-an, addaantay amin ti pagpapadaan a kababalin. Babaen ti tawid ken Adan, naiyanaktay amin a managbasol a naisinan iti Kangatuan a Dios, nga isu ni Jehova. (Roma 5:12; Colosas 1:21) Kas insurat ni Kristiano nga apostol Pablo: “Ta isuda amin nagbasolda ket agkurangda iti dayag ti Dios.” (Roma 3:23) Ngarud, agpaay iti pannakaisalakan, dagiti tattao iti tunggal rasa ken nasion masapul a makikappiada iti Dios. Ket anian ti panagyamantayo ta, gapu iti di maartapan nga ayat ken asina, nangted ni Jehova ti pakaibatayan ti pannakaikappiatayo kenkuana!
2. (a) Ania a ministerio ti naitalek kadagiti napulotan a Kristiano? (b) Makin-ulidan ti pakasursuruantayo, ken apay? (1 Corinto 11:1)
2 Iti sangapulo ket siam a siglo a napalabasen, naitalek kadagiti napulotan a saksi ni Jehova “ti ministerio ti pannakikappia.” Kuna ni Pablo: “Kas maibaon iti biang ni Kristo dawatenmi: ‘Makikappiakay iti Dios.’” (2 Corinto 5:18-20) Iti ania a kababalin nga intungpal ti apostol daytoy a ministerio? “Ta idinto a siwayawayaak kadagiti isuamin,” kinunana, “pinaadipenak kadagiti isuamin, tapno mairagpatko dagiti ad-adu.” (1 Corinto 9:19) Awan duadua, sipapasnek a nagreggetan ni Pablo nga iparang ti mensahena iti epektibo a pamay-an, ta kinunana pay met: “Ket aramidek amin a banag gapu iti naimbag a damag, tapno agbalinak a manangiraman iti dayta kadagiti dadduma.” (1 Corinto 9:23) Gapu itoy, aniat’ maadaltayo manipud ehemplo ni Pablo?
Panangtulong kadagiti Napakumbaba a Judio
3. Kasano a ti kinatulok ni Pablo a mangaramid ti amin a banag gapu iti naimbag a damag naipakita maipapan ken Timoteo ken kadagiti Judio?
3 Ti nalikudan ni Pablo kas Judio ken ti kinatulokna a mangaramid amin a banag gapu iti naimbag a damag ti nangkabal kenkuana a tumulong kadagiti napakumbaba a Judio a mangakseptar ken Jesus kas Mesias. Kas pangarigan, panunotenyo no aniat’ inaramid ti apostol idi a pinilina ni Timoteo kas kaduana iti panagdaldaliasat. Ni Timoteo, a ti amana ket maysa a Griego, saan idi a nakugit kas kadagiti Judio a lallaki nga annak. (Levitico 12:2, 3) Ammo ni Pablo a mabalin a maitibkol dagiti Judio no ti maysa a di nakugit nga agtutubo a lalaki ti mangpadpadas a tumulong kadakuada a maikappia iti Dios. Gapu itoy, tapno dagiti nasingpet panagpuspusona a Judio ket saanda a malapdan a mangakseptar ken Jesus, aniat’ inaramid ni Pablo? “Idi nga innalana [ni Timoteo] kinugitna gapu kadagiti Judio.” Naaramid daytoy numan pay ti panangkugit ket saan idin a Nakristianuan a pagalagadan.—Aramid 16:1-3.
4. Sigun iti 1 Corinto 9:20, aniat’ panggep ni Pablo?
4 Gapuna ni Pablo ti agar-aramid idi kadagiti bambanag gapu iti naimbag a damag idi inyebkasnat’ naayat a pannakaseknanna kadagiti padana a Judio. Insuratna: “Iti kasta kadagiti Judio nagbalinak a Judio, tapno mairagpatko dagiti Judio; kadagiti adda iti babaen ti linteg, nagbalinak a kasla adda iti babaen ti linteg idinto nga awanak iti babaen ti linteg, tapno mairagpatko dagiti adda iti babaen ti linteg.” (1 Corinto 9:20) Wen, kas naiyilustrar iti kaso ni Timoteo, inaramid ni Pablo ti kabaelanna tapno mairagpatna dagiti Judio, a tulongan ida nga agbalin a Kristiano. Ngem kasta met aya ti inaramidna kadagiti Gentil?
Ti Panangsapulna a Mairagpat dagiti Gentil
5. Kadagiti siasino ti nangasabaan ni Pablo idiay Corinto, ket aniat’ resultana?
5 Kalpasan ti idadateng ni Pablo idiay siudad ti Corinto agarup idi otoño ti 50 K.P., linawas a nagpalpalawag iti sinagoga a dagiti managdengngeg ket Judio ken Griego a proselita iti pammati a Judio. Ngem ti naregta a panangaskasabana ti nangparissik ti kasta unay nga ibubusor ta kinunana kadagiti kabusorna: “Ti darayo agdisso koma iti uloyo. Siak nadalusak. Manipud ita innakto kadagiti tattao ti nasnasion.” Binendisionan ni Jehova daytoy a panagtignay, ta “adu kadagiti taga Corinto ti nagdengngeg, namatida ket nabautisaranda” kas Kristiano. Pudno unay, iti maysa a sirmata, binagbagaan ti Apo ni Pablo nga agtalinaed iti dayta a nakaitudinganna, nga imbagbagana kenkuana: “Ta adu dagiti tattaok iti daytoy a siudad.”—Aramid 18:1-10.
6. Aniat’ nangtignay ti interes ni Pablo kadagidiay naiduma kenkuana ti nalikudan?
6 Ti pudno a tarigagay ni Pablo a mairagpatna dagiti kumberte a Gentil iti Kinakristiano ti nangtignay kenkuana nga aginteres met kadagiti tattao a ti nalikudanda ket naigiddiat iti nalikudanna. “Kadagiti [Gentil] nga awan lintegda kaslaak la awan lintegna, idinto nga addaanak ti linteg ti Dios iti babaen ti linteg ni Kristo, tapno mairagpatko dagiti awan ti lintegda.” (1 Corinto 9:21) Kasanot’ namay-an ti apostol tapno mairagpatna dagiti Gentil?
7. Maipapan ti panangkugit, apay a ti kasasaad ni Tito naiduma ken ni Timoteo?
7 Idi napan ni Pablo idiay Jerusalem idi agarup 49 K.P. tapno tumabuno iti nakapatpateg a miting ti bagi a manarawidwid ti kongregasion Kristiano, isut’ kinuyog ti Griego nga adalan a ni Tito. Kadagiti kakabsat a nagtataripnong, inyebkas ni Pablo ti report ti panangaskasabana kadagiti tattao ti nasnasnion, sana insurat iti kamaudiananna: “Ngem uray ni Tito, a naikuyog kaniak, idinto a Griego, saan a napilit a nakugit.” (Galacia 2:1-3) Saan a kas ken Timoteo, inaramid a nangnangruna ni Tito ti ministeriona kadagiti di nakugit a tattao ti nasnasion. Gapu itoy, ti isyu maipapan ti panagkugit saan a rimsua kenkuana.—2 Corinto 8:6, 16-18, 23; 12:18; Tito 1:4, 5.
8. Kasanot’ panangted ni Pablo ti pammaneknek idiay Atenas?
8 Idi nangasaba idiay Atenas, indemostra manen ni Pablo nga inaramidna amin a banag gapu iti naimbag a damag. Babaen ti panangikuenta ti panagpampanunot dagiti agnaed iti dayta a kabisera ti Grecia, imbagana kadakuadat’ maipapan ti Dios a dida am-ammo ket nagadaw pay kadagiti bumibersoda a da Aratus ken Cleanthes, a nagkuna: “Ta kaputotannatayo met.” Sinapsapul ngarud ti apostol a tulongan dagiti managdengngegna a maawatan a “di[da] rebbeng a pagarupen a ti Dios umasping iti . . . kinitikitan a parnuay ti laing ken ti isip ti tao.” Mainayon pay, inrason ni Pablo: “Dagiti ngarud tiempo ti kinakuneng pinalabas ida ti Dios, ngem ita ibilinna kadagiti amin a tao kadagiti isuamin a disso nga agbabawida.” Sieepektibo nga inturongnat’ atension iti “Apo ti langit ken daga,” a ni Jehova. Ket ti resultana? “Dadduma a tao nakitiponda kenkuana ket namatida.” (Aramid 17:22-34) Wen, naballigi dagiti metodo ni Pablo!
9. Kasano a ni Pablo nagbalin a ‘nakapuy gapu kadagiti nakapuy,’ ken apay?
9 “Kadagiti nakapuy nagbalinak a kas nakapuy, tapno mairagpatko dagiti nakapuy,” kuna ni Pablo. (1 Corinto 9:22a) Nupay ti panagsaona ket napuersa, pinanunot ti apostol dagiti nakapuy a konsiensia ti sumagmamano a Judio ken Gentil iti kongregasion. Inggunamgunamna kadagiti Kristiano idiay Roma: “Awatenyo ti nakapuy iti pammati, ngem saan a kasuppiat kadagiti pampanunot a pagduaduaan.” Imbes a mangukom, kuna ni Pablo: “Surotentayo dagiti bambanag nga agpataud iti talna ken dagiti bambanag a makapalaing iti maysa ken maysa.” (Roma 14:1, 13, 19) Imbalakadna: “Datayo ngarud a napigsa rebbengtayo nga anusan dagiti kinakapuy dagiti nakapuy, ken ditayo ay-aywen ti bagitay met laeng.” (Roma 15:1) Gapu ta pagaammona ti obligasionna a baliwan ti panagsasao ken panagtigtignayna tapno matulonganna dagiti sabsabali, insuratna: “Nagbalinak nga isuamin kadagiti isuamin.”—1 Corinto 9:22b; Galacia 3:28.
Parang-ayenyo ti Laingyo a Mangasaba
10. Kasano a matuladtay ni Pablo itatta?
10 Dagiti Saksi ni Jehova itatta kasapulan a tuladenda ni Pablo kas panangtuladna ken Kristo. (1 Corinto 11:1) Ti apostol ket nasigo a manangaskasaba nga addaan espiritu ti panagmisionero. Mabalin a pudno met dayta kadatayo, nupay dagiti sirkumstansiatayo ket dinatay palubosan nga agserbi iti tay-ak iti ballasiw-taaw. Kas ken Pablo, masapul nga ‘aramidentayo ti amin a banag gapu iti naimbag a damag tapno mairanudtay met dayta kadagiti dadduma.’ (1 Corinto 9:23) Ngem aniat’ mangparang-ay ti laingtayo kas manangaskasaba ti Pagarian ken mangaramid ti ad-adalan?—Mateo 28:19, 20.
11. Kas ministro, apay a patanorenyo dagiti pannakabalinyo nga agpaliiw?
11 Pagreggetan a patanoren dagiti pannakabalinyo nga agpaliiw. No managpaliiwkayo, adut’ maadalyo a makatulong kadakayo a mangibagay ti presentasionyo ti naimbag a damag kadagiti intunggal bumalay. Kas pangarigan, no mangaskasabakayo kadagiti agnanaed iti siudad, matmatanyo dagiti kandado iti ruangan, ti narelihiusuan a dekorasionda, ken dagiti replan a nakapaskil iti tawtawa. Dagitoy a bambanag ti makatulong kadakayo a mangted pammaneknek a mangsagid ti puspuso dagiti tattao nga agnanaed kadagita a pagtaengan. Talaga a ni Pablo ket managpaliiw. Idiay Atenas inusarna ti altar a “Maipaay iti Dios a Di Ammo” kas maysa a paset ti nasayaat a pammaneknekna maipapan “ti Dios a nangaramid iti lubong ken dagiti amin a banag nga adda kenkuana.” (Aramid 17:22-25) Mabalinyo met ti mangaramid ti umasping a bambanag iti ministerioyo.
12. Ania a paset ti maaramidan ti pannakaawat iti ministeriotayo?
12 Agusar ti pannakaawat iti ministerio. Dikay koma maup-upay gaput’ damo a panagtukkiad ti tao a manglukat ti ruangan ken makisao kadakayo. Imbes a palubosanyo ti bagiyo a mapapanaw gaput’ nakarupanget a rupa, mangipakita ti kinamanangaasi ken agusar ti pannakaawat. Pagreggetanyo nga ibagay ti panangasabayo sigun iti sirkumstansia. Buyogen ti uray ababa a panagpanunot a sikakararag, mabalin a makaisaokayo ti banag a mangkalbit ti dumngeg a puso ti tao.—Idiligyo iti Nehemias 2:4-6.
13. Kasanotay a maipakita ti konsiderasion kadagidiay kaskasabaantayo?
13 Agbalin a nakonsiderasion. Iti daytoy a banag, nadumaduma a bambanag ti mabalin a maaramidan a gapu iti naimbag a damag. Kas pangarigan, ti kinakonsiderasion ti di mangipalubos kadakayo a pagtaktakderen a nakabaybayag ti nataenganen wenno masakit a tattao idiay ruangan. Mabalin nga isingasingyo ti pannakisarita kadakuada idiay uneg ti balayda, a sadiay ad-adda a makainanada. Wenno mabalin a maikeddengyo nga iti kakasta a sirkumstansia nasaysayaat no pagbalinenyo nga ab-ababa ti ibibisitayo. Iti aniaman a kaso, agbalin a nakonsiderasion. Ipakitayo a maseknankayo!—Mateo 9:35, 36.
14. No mangaskasaba, kasanotay a mapagin-awa dagiti agdengdengngeg?
14 Agsao iti pamay-an a dagiti dumdumngeg kadakayo makagin-awada. Rugianyo ti panangasabayo babaen iti nainggayyeman a panangkablaaw a makaay-ayo iti lugaryo. (Mateo 10:12) Ikuentayo dagiti posible a pagbutbutnganda ken panagil-ilemda. Aramidenyo a sidadayaw dagiti sawenyo ken pudpudno a nainggayyeman. Makatulong daytoy a mangipasiguro kadagiti bumalay nga addakay sadiay tapno tumulong ken awan nakalinged a motiboyo.
15. Apay a mangted ti umdas nga impormasion maipapan iti bagiyo ken ti rason ti isasarungkaryo iti maysa a pagtaengan?
15 Kasapulan a maammuan dagiti bumalay no asino ti sumarsarungkar ken no apay. Gapuna, mangted umdas nga impormasion maipapan iti bagiyo. Iti dadduma a luglugar, nangnangruna idiay Africa ken Asia, interesado unay dagiti tattao kadagiti bisita ta magagaranda a maaddaan sungbat kadagiti salsaludsod kas ti: Asinoka? Sadinot’ pagtaengam? Adda kadi asawam? Adda kadi pamiliam? Tapno makatulong iti makaay-ayo nga okasion, dawaten ti kustombre a sungbatam dagitoy a salsaludsod sakbay nga ilawlawagmot’ panggep ti ibibisitam. Dikay matmatmatan dagita a panangkablaaw a kasla di nesesita, no di ket usarenyo ti panawen a mangpaliiw iti tao ken mangibangon ti nadayaw a pannakipinnereng kenkuana.
16. Kasano a dagiti naimbag a salsaludsod makatulong a mangtaginayon ti komunikasion iti bumalay?
16 Usarenyo dagiti naimbag a salsaludsod tapno mataginayon ti komunikasion iti bumalay. Nupay ti rupa ti maysa a tao mabalin nga adda ipanayagna, ti pampanunot ken rikriknana masapul a matarusan. Gapu itoy, mabalin a sisisigo nga usarenyo ti salsaludsod a mangtignay ti bumalay a mangiyebkas kadagiti panangmatmat ken rikriknana. Kas panangiyilustrar: Maysa nga awan anakna a babai a mangipapaay ti dakkel nga atension kadagiti an-animal ti nagkuna iti daytoy maipapan ti ibibisita ti maysa a Saksi: “Ti malaglagipko maipapan ti naisem a rupana isut’ kinatalna. Nagsiddaawak pay. Sinaludsod daytoy a babai kaniak no aniat’ pakaseknak unay maipapan kadagiti kasasaad iti daga. Kunak a maaburiduanak maipapan ti panangtartrato dagiti tattao kadagiti an-animal, ket impakitana kaniak ti Isaias 11:6-9 maipapan ti panagbiagton dagiti an-animal iti pudpudno a kinatalna. Kayatko nga adu pay komat’ maammuak.”
17. Apay agbalin nga alerto kadagiti komento nga ar-aramiden ti bumalay maipapan kadagiti sirkumstansiana?
17 Agalerto kadagiti komento a mabalin nga aramiden ti bumalay maipapan ti adda a sirkumstansiana, nangnangruna kadagiti masansan a mawanwanas a teritoria. Iti daytoy a pamay-an, uray kadagiti ababa laeng a panagpapatang, nalabit adda naimbag a banag a maammuam maipapan iti tao. Kalpasan ti ipapanawyo iti ruangan, isuratyo iti ababa dagita nga impormasion iti house-to-house record. Ngem kasanon no ti bumalay nagsaludsod ti dikay masungbatan? No kasta agsukimat kadagiti publikasion ti Watch Tower Society tapno madeterminaryo ti kasayaatan a pamay-an a panangiranud ti naimbag a damag iti dayta a tao iti sumaganad a panagsarungkaryo.
Maysa nga Ehemplo Agpaay kadagiti Misionero
18. Aniat’ maadal dagiti misionero ken dagiti dadduma manipud ken Pablo?
18 Kadagidiay agar-aramid iti amin a banag gapu iti naimbag a damag isuda dagiti misionero a nasanay idiay Watchtower Bible School of Gilead. Makaadalda ken Pablo, nga addaan nagsayaat nga espiritu ti kinamisionero. Kas pangarigan, saanna kayat nga isut’ responsable kadagiti lapped a mabalin mangtuben kadagiti Judio ken Gentil a mangakseptar ti kinapudno. Gapuna, nakaan-annad ti apostol no aniat’ kanenna ken binagbagaanna dagiti Kristiano a taga Corinto nga agannad a ti panangalagadda iti kalinteganda a mangan ti dadduma a taraon di koma makaitibkol kadagiti dadduma. (1 Corinto 8:8, 9) Idiay New Century Bible, kuna ni Propesor F. F. Bruce: “Kadagiti amin a kadawyan a bambanag (kas ti taraon nga isut’ mapagsasalisalan idiay [1 Corinto] kapitulo 8), [ni Pablo] kumumporme iti ug-ugali dagidiay pakikadkaduaanna iti dayta a tiempo, tapno saan a makaikabil ti lapped iti dalan a ‘panangallukoyna’ kadakuada iti ebanghelio.” (Roma 14:21) Umar-arngi iti dayta, dagiti misionero kadagiti Saksi ni Jehova saanda met a padpadasen a baliwan ti ug-ugali dagiti tattao kadagiti nakaitudinganda, nupay dagiti kabbaro ti maik-ikkan naespirituan a tulong tapno makaaramiddat’ panagbalbaliw a makaay-ayo iti Dios.—Roma 12:1, 2.
19. Iti panagaramid ti adalan, ania a panagbalbaliw ti nesesita (a) kadagidiay adda iti kinamisionero? (b) kadagiti amin nga agibumbunannag ti Pagarian?
19 Dagidiay mangrugrugi iti nakaitudinganda kas misionero masapul nga ammuenda dagiti pamay-an ken ug-ugali dagiti tattao. Makapabaknang daytoy a kapadasan ken makatulong kadagiti misionero nga agbalin nga ad-adda nga epektibo iti panangaskasabada. Kinapudnona, tapno di makaitibkol kadagiti dadduma, mabalin a kasapulan ti panagbalbaliwda kadagiti bambanag kas ti panagkawes ken panagbubuokda. Kas pangarigan, idi simmangpet ti maysa a kabsat a babai a misionero idiay West Africa, naammuanna a ti panagusarna ti kolorete isut’ naglaka a mangibilang kenkuana a kadua dagiti babbai a nalulok iti moral iti dayta a lugar. Gapu itoy, tapno saan a pagduaduaan dagiti dadduma dagiti motibona, dagus a sinuktanna ti wagas a panagusarna ti make-up. Siempre, amin a Saksi ni Jehova rebbeng nga usarenda ti nasayaat a pangngeddeng maipapan iti panagbadbado ken panagbubuok tapno makatulong kadagiti dadduma iti naespirituan. Dagiti Kristiano, a mabagbagaan a ‘di mangikabil ti pakaitibkolan ti kabsatna’ ken suroten dagiti makapalaing iti maysa ken maysa, sigurado a dida kayat ti mangitibkol iti uray siasino.—Roma 14:13, 19.
20. (a) Kas pananggupgop, aniat’ makatulong kadatayo nga “aramiden amin a banag gapu iti naimbag a damag”? (b) Ania a salsaludsod ti agtalinaed a masungbatan pay?
20 Ti panagballigi kas manangiwaragawag ti Pagarian ket agpannuray nangnangruna iti bendision ni Jehova. (1 Corinto 3:6, 7) Ngem, kasapulantay met ti agregget. Gapuna agbalin a managpaliiw, kas ken Pablo idi iti ministeriona. Agusar ti pannakaawat, agbalin a nakonsiderasion, pagbalinen a makagin-awa dagiti bumalay, ken usarenyo dagiti naimbag a salsaludsod a mangtaginayon ti pannakikomunikar kadakuada. Makibagay kadagiti ugali a kasla karkarna ngem saan met a di nainkasuratan. Wen, aramidentayo ‘amin a banag gapu iti naimbag a damag, tapno agbalintay a manangiraman iti dayta kadagiti dadduma.’ (1 Corinto 9:23) Ngem aniat’ mapasamak no ti dadduma ket kamengdan iti Nakristianuan a panagkakabsattayo? Kasanot’ panangtratotay kadakuada?
Kasanot’ Panangsungbatyo?
◻ Aniat’ inaramid ni Pablo tapno tulongan dagiti Judio nga agbalin a Kristiano?
◻ Kasanot’ panangikagumaan ni Pablo tapno mairagpatna dagiti Gentil?
◻ Aniadat’ sumagmamano a pamay-an tapno maparang-ay ti kinasigotayo a mangasaba?
◻ Ni Pablo ti nangted ania nga ulidan kadagiti misionero ken dadduma pay a manangiwaragawag ti Pagarian?