Subbot Agpaay iti Adu

IDI Marso 31, 1970, maysa nga eroplano ti na-hijack iti asideg ti Mount Fuji idiay Japan. Siam a kameng ti maysa a grupo a pagaammo kas ti Japanese Red Army Faction ti nangkayaw kadagiti nasurok a 120 a pasahero ken tripolante ken kiniddawda ti maysa a natalged a panagdaliasat agturong idiay Amianan a Korea.

Idi a nagdisso ti eroplano idiay Seoul, Republika ti Korea, ti Hapones a bise-ministro ti transportasion a ni Shinjiro Yamamura nagboluntario a mangisebba iti biagna agpaay kadagiti nakayawan. Iti iyaanamongda a mangawat kenkuana kas pammasiguro iti bukodda a talged, dagiti hijacker pinalubosanda amin dagiti nakayawan malaksid kadagiti tripolante. Kalpasanna timmayabda agturong idiay Pyongyang, a sadiay simmukoda kadagiti autoridad ti Amianan a Korea. Idi agangay ni Mr. Yamamura ken ti piloto nagsublida idiay Japan a di nadangran.

Iti daytoy a kaso, maysa a tao ti nagserbi kas sukat ti biag dagiti nasurok a 120 a nakayawan. Mabalin a tumulong daytoy kadatayo a makatarus no kasano a ti maysa a tao maitedna ti biagna kas subbot agpaay iti adu. Ngem tapno maawatan ti doktrina ti Biblia maipapan iti subbot, masapul nga amirisentayo pay nga ad-adda daytoy a tema.

Iti maysa a banag, kasapulantayo nga ibuksilan ti namunganayan ti basol. “Baeten iti maysa a tao ti basol simrek iti lubong ken ti ipapatay baeten iti basol, ket ngarud ti ipapatay nagwaras iti amin a tao gapu ta nagbasolda amin,” ilawlawag ti Biblia. (Roma 5:12) Kasano a napasamak dayta? Ti tao a nadakamat sadiay isu ni Adan, ti immuna a tao a naparsua. Mabasayo ti historikal a salaysay ti pannakaparsuana ken no aniat’ nangituggod iti panagtallikudna manipud iti pagalagadan ti Dios. Daytoy ket naipakita idiay umuna a tallo a kapitulo ti libro ti Biblia a Genesis.

Ipanayag dayta a salaysay nga adda maysa a di makita a manangsugsog idi damo a nakaaramid iti basol ni Adan. Tapno mapnek ti bukodna a panaggartem iti pannakabalin, dayta a manangsugsog insikatna nga iturayan ni Adan ken ti asinoman a anaknanto. Ti manangsugsog isu ni Satanas a Diablo. Isu ket naawagan met “ti kadaanan nga uleg” gapu ta inusarna ti uleg iti panangituggod ken Adan nga agbasol. (Apocalipsis 12:9) Nupay ti naayat a Namarsua ti sangatauan imbaganan ken Adan a raemenna koma ti kalinteganna a mangeddeng no ania ti naimbag ken no ania ti dakes, ti uleg inallilawna ti asawa ni Adan, ni Eva, iti panangsupringna iti Dios. Kalpasanna sinulisogna ni lakayna a sumupring met. Babaen dayta a kurso, ni Adan inyebkasna ti panagwaywayas manipud iti Dios, sipapakinakem a nagbalin a managbasol, ket awan ayenna a maiyallatiwna dayta a kita ti biag kadagiti putotna.

Sagsagabaentayo pay laeng dagiti imbungana. Kasano a kasta? Bueno, sililinteg nga imbilin ti Namarsua a no sipapakinakem a pilien da Adan ken Eva ti isusukir, ti ibungana isu ti ipapatay. Babaen ngarud panagbasolda, inlako ni Adan ti amin a sangatauan iti pannakaadipen iti basol ken ipapatay.​—Genesis 2:17; 3:1-7.

Kasano a masubbot ti sangatauan manipud dayta a managbasol a kasasaad? Immay ni Jesu-Kristo ditoy daga “tapno itedna ti kararuana a subbot agpaay iti adu,” ket linukatan daytoy ti dalan tapno masubbot ti sangatauan.​—Mateo 20:28.

Panangabbong ken Panangluk-at

Ipakita ti Biblia a ti pamay-an ti panangsubbot iti sangatauan inramanna ti dua nga addang: (1) pananggatang manen ken (2) panangluk-at. Maipanggep iti Griego a sao (lyʹtron) a naipatarus a “subbot,” insurat ni eskolar ti Biblia nga Albert Barnes: “Ti sao a subbot kaipapananna ti literal a gatad a naibayad agpaay iti pannakasubbot dagiti nakayawan. Iti gubat, no dagiti balud ket innala ida ti maysa a kabusor, ti kuarta a nakiddaw maipaay iti pannakaluk-atda ket maaw-awagan subbot; nga, isu dayta ti pamay-an a maibulosda iti pannakawayawaya. Gapuna nga aniaman a mangluk-at iti asinoman manipud kasasaad ti pannakadusa, wenno panagsagaba, wenno basol, ket maaw-awagan subbot.”

Wen, “aniaman a mangluk-at iti asinoman” ket matukoy kas lyʹtron. Gapuna a daytoy a Griego a sao itampokna ti tignay wenno pamay-an ti panangluk-at.a

Inusar ni apostol Pablo ti nainaig a sao nga an·tiʹly·tron tapno ipaganetgetna ti pateg ti gatad a naibayad kas subbot. Idiay 1 Timoteo 2:6, insuratna a “[ni Jesus] intedna ti bagina” kas “katupag a subbot iti amin.” Iti panagkumentona iti daytoy, kunaen ti Greek and English Lexicon to the New Testament ni Parkhurst: “Siuumiso nga iladawanna ti maysa a gatad a nakasubbotan dagiti nakayawan manipud iti kabusor; ket dayta a kita ti panangsukat a ti biag ti maysa ket nasubbot babaen iti biag ti sabali.” Ti panangipaganetget ditoy ket adda iti katupag a kualidad wenno ti panagkurri ti gatad ti subbot a naibayad iti panangbalanse kadagiti pagtimbangan ti kinahustisia. Kasano a ti daton a subbot ni Jesus ket maituding a “maysa a katupag a subbot”?

Maysa a Katupag a Subbot

Inlako ni Adan amin a sangatauan, agraman datayo, iti basol ken ipapatay. Ti gatad, wenno dusa, nga imbayadna isu ti perpekto a natauan a biagna, buyogen kabaelan nga agbiag nga agnanayon. Tapno maabbongan daytoy, sabali manen a perpekto a biag​—maysa a katupag a subbot​—ti kasapulan a maibayad. Nupay kasta, awan kadagiti naiyanak manipud imperpekto a tattao ti makaipaay iti kasapulan a perpekto a natauan a biag. (Job 14:4; Salmo 51:5) Iti siribna, nupay kasta, linukatan ti Dios ti maysa a dalan a ruaran manipud kadagitoy napeggad a dana. Inyalisna ti perpekto a biag ti bugbugtong nga Anakna manipud kadagiti langit iti aanakan ti maysa a birhen, nga impalubosna nga isut’ maiyanak kas maysa a perpekto a tao. (Lucas 1:30-38; Juan 3:16-18) Daytoy a pannursuro maipapan iti pannakaipasngay ni Jesus babaen iti maysa a birhen ket saan a sarsarita a mangitan-ok iti nangipasdek iti maysa a relihion. Imbes ketdi, ilawlawagna ti nainsiriban nga addang iti probision ti Dios a subbot.

Tapno maaramid ti panangsubbot, kasapulan a taginayonen ni Jesus ti nadalus a rekord iti amin a tiempo a kaaddana ditoy daga. Inaramidna daytoy. Kalpasanna pimmusay iti maysa a daton nga ipapatay. Iti daytoy a pamay-an, imbayad ni Jesus ti gatad ti perpekto a natauan a biag kas subbot tapno maisalakan ti sangatauan. (1 Pedro 1:19) Gapuna a siuumiso a maikunatayo a ti “maysa a tao natay agpaay iti amin.” (2 Corinto 5:14) Wen, “no kasano a ken Adan matay amin a tao, kasta met mabiagdanto amin ken Kristo.”​—1 Corinto 15:22.

Maysa a Tao Agpaay iti Adu

Iti kaso ti panag-hijack a nadakamat nga immun-una, dagiti nakayawan dida mawayawayaan dagiti bagbagida, uray no nabaknangda. Kasapulan ti tulong manipud ruar, ken ti tao nga agserbi kas sukat masapul a makapudno kadagiti sumagmamano a kondision. Pudno met laeng dayta iti naun-uneg pay a pamay-an no maipapan iti subbot a kasapulan tapno masubbot ti sangatauan. Insurat ti maysa a salmista: “Dagidiay . . . agtultuloy a mangipasindayag ti kinaruay dagiti sanikuada, awan kadakuada ti makabalin babaen iti aniaman a pamusposan a manubbot iti kabsatna, wenno mangted man iti Dios iti supapakna; (ken ti gatad ti subbot ti kararuada ket nangina unay a daytat’ simmardengen iti agnanayon).” (Salmo 49:6-8) La ketdi, adda pagkasapulan iti tulong maipaay iti sangatauan manipud iti ruar. Ti biag ti maysa a tao ket umdasen a mangsubbot iti amin a sangatauan no la ketdi makapudno kadagiti kondision a makalikaguman tapno mabalanse dagiti pagtimbangan ti Dios iti kinahustisia. Ni Jesu-Kristo isu ti kakaisuna a perpekto a tao a makasabet kadagiti kualipikasion.

Nangipaay ni Jehova a Dios maipaay iti pannakaispal ti sangatauan baeten iti panangibayad ni Jesu-Kristo iti subbot. Ngem ad-adu pay ti naaramidan ti Dios. Inyallatiwna ti sentensia ti ipapatay ken Satanas a Diablo, daydiay nangituggod iti sangatauan iti basol. (Apocalipsis 12:7-9) Din agbayag ket ipupoken ni Jehova dayta a managbasol ket iwayatnanton kamaudiananna ti panangukom babaen ‘panangitappuakna kenkuana idiay danaw nga apuy ken asupre,’ nga isimsimbolona ti agnanayon a pannakadadael. (Apocalipsis 20:1-3, 7-10, 14) Babaen pannakaikkat daytoy dakes nga espiritu a parsua ken baeten ti pannakaipakat ti subbot, tagiragsakento ti sangatauan ti pannakaispal saan laeng manipud panangpetpet ni basol ken ipapatay no di ket uray met manipud impluensia ni Satanas. Ti ngarud pannakawayawayada ken maigapu iti naan-anay a panagkurri ti daton a subbot ni Kristo, rumang-ayto ti sangatauan agturong iti natauan a kinaperpekto.

Ti Urnos ti Subbot ken Dakayo

Apaman pannakaadal maipapan iti daton a subbot ni Jesu-Kristo, adu iti Dumaya ti siuuneg nga inapresiardan no ania ti naaramidanen ti Dios para kadakuada. Ni Kazuo ket maysa a pangarigan. Ti biagna ket naisentro iti panaglang-ab ken pannakabartek iti pangpasayaw iti pinta. Iti panagmammanehona iti sidong daytoy nga impluensia, naulit-ulit a napirdina dagiti kotsena. Tallo kadagiti gagayyemna ti nagbekkel kalpasan a nadadaelda ti salun-atda. Ginandat met ni Kazuo ti agbekkel. Idi agangay, isut’ nangrugi nga agadal ti Biblia. Natignay gapu iti kinapudno a naadalna, inkeddengna a dalusanna ti biagna. Isut’ nakidangadang iti ugalina a panangabuso iti bagina babaen iti pangpasayaw iti pinta, ket adu dagiti rigatna. Agin-innagaw kenkuana ti panangtungpalna iti nainlasagan a tarigagayna ken ti panagtarigagay nga agaramid ti naimbag. Anian a ragsakna ta isut’ nakapagkararag iti Dios maipaay iti pammakawan baeten ti pateg ti daton a subbot ni Jesu-Kristo! Baeten iti kararag ken buyogen tulong manipud kadagiti Nakristianuan a gagayyem, naparmek ni Kazuo ti bisiona ket agserserbi itan ken Jehova kas maysa a naragsak a ministro nga addaan nadalus a konsiensia.

Malagipyo kadi ni Chisako, a nadakamat iti rugi ti immuna nga artikulo? Baeten iti panagadal ti Biblia, naawatanna met ti naayat nga urnos ti subbot. Isut’ natignay unay idi naadalna nga inted ti Dios ti Anakna tapno maluk-atan ti sangatauan manipud basol. Indedikar ni Chisako ti biagna ken Jehova. Uray itan, iti tawenna a 77, isut’ mangbusbusbos iti agarup 90 nga oras iti tunggal bulan iti panangibagana kadagiti sabsabali maipapan iti naindaklan nga ayat ni Jehova ken ti di-kaikarian a kinamanangaasi nga ipakpakitana.

Ti subbot rebbeng a napateg met kadakayo. Babaen iti dayta, ilukat ti Dios ti dalan agturong iti pudno a wayawaya agpaay iti sangatauan​—wayawaya manipud basol ken ipapatay. Maysa nga engrande a masanguanan a biag nga agnanayon iti maysa a paraiso a daga ti agur-uray kadagidiay mangawat iti daton a subbot ni Jesu-Kristo. Pangngaasiyo ta makiumankayo kadagiti Saksi ni Jehova ket amirisenyo maipaay iti bagiyo no kasano a matagiragsakyo ti wayawaya manipud basol ken ipapatay baeten iti naayat nga urnos ti subbot.

[Footnote]

[Picture Credit Line iti panid 5]

Impaay ti Mainichi Shimbun