Panagserbi kas Dumadaklis Kadagiti Tao
“Kuna ni Jesus ken Simon: ‘Dika agbuteng. Manipud ita kalapemto a sibibiag dagiti tattao.’”—LUCAS 5:10.
1, 2. (a) Aniat’ akemen ti panagdaklis iti historia ti sangatauan? (b) Ania a baro a kita ti panagdaklis ti naiyam-ammo agarup 2,000 a tawen ti napalabasen?
ITI rinibo a tawen, nagdaklisen ti sangatauan maipaay iti taraonna kadagiti baybay, danaw, ken karayan ti daga. Dagiti ikan manipud Nilo ket napateg a paset ti taraon idiay kadaanan nga Egipto. Idi a dagiti danum ti Nilo ket nagbalin a dara idi kaaldawan ni Moises, nagsagaba dagiti Egipcio saan laeng a gapu iti imbungana a kinakirang ti danum no di ket gapu met ta natay dagiti ikan, a nangapektar iti abastoda a taraon. Idi agangay, idiay Sinai, idi nga inted ni Jehova ti Linteg iti Israel, kunana kadakuada a sumagmamano kadagiti ikan ti mabalin a kanen ngem dagiti sabsabali ket narugitda, saan a makan. Impabigbig daytoy a dagiti Israelitas mangandanto iti ikan inton makagtengda idiay Naikari a Daga, gapuna a dadduma kadakuada ti agbalinto a dumadaklis.—Exodo 7:20, 21; Levitico 11:9-12.
2 Nupay kasta, ngangngani 2,000 a tawen ti napalabasen, sabali pay a kita ti panagdaklis ti naiyam-ammo iti sangatauan. Daytoy ket maysa a naespirituan a kita ti panagdaklis a manggunggona saan laeng a kadagiti dumadaklis no di ket uray met kadagiti ikan! Daytoy a kita ti panagdaklis ket maar-aramid pay laeng ita, buyogen dadakkel a gunggona kadagiti minilion iti sangalubongan.
‘Panangkalap a Sibibiag kadagiti Tattao’
3, 4. Asinoda a dua a dumadaklis ti nangipakita iti dakkel nga interes ken Jesu-Kristo?
3 Idi tawen 29 K.P., ni Jesus, Daydiay mangiyam-ammo iti daytoy baro a porma ti panagdaklis, ket nabautisaran idiay karayan Jordan babaen ken Juan a Mammautisar. Sumagmamano a lawas kalpasanna, ni Juan intudona ni Jesus kadagiti dua nga adalanna ket kunana: “Kitaenyo, ti Kordero ti Dios!” Maysa kadagitoy nga adalan, a ti naganna ket Andres, ti sidadaras a nangibaga ken kabsatna a Simon Pedro: “Nasarakanmin ti Mesias”! Makapainteres, agpada a panagdaklis ti pagsapulan da Andres ken Simon.—Juan 1:35, 36, 40, 41; Mateo 4:18.
4 Nabayag bassit kalpasanna, mangaskasaba ni Jesus kadagiti bunggoy iti igid ti Baybay ti Galilea, saan nga adayo manipud iti pagnanaedan da Pedro ken Andres. Kunkunana kadagiti tattao: “Agbabawikayo, dakayo a tattao, ta asidegen ti pagarian ti langlangit.” (Mateo 4:13, 17) Mapanunottayo a magagaran da Pedro ken Andres a makangngeg iti mensahena. Nalabit, nupay kasta, dida nabigbig a saritaenen kadakuada ni Jesus ti maysa a banag nga agnanayon a mangbalbaliw iti biagda. Kasta pay met, ti ibaga ken aramiden ni Jesus iti imatangda ket addaan napateg a kaipapanan para kadatayo amin ita.
5. Kasano a nabalinan ni dumadaklis a Pedro ti agserbi ken Jesus?
5 Mabasatayo: “Idi aguummong dagiti umariwekwek iti ayanna ken agim-imdengda iti sao ti Dios, isu ket sitatakder iti igid ti danaw ti Genezaret. Ket nakitana ti dua a barangay nga adda iti asideg ti igid ti danaw, ngem dagiti agkalkalap dimsaagda kadakuada ket inug-ugasanda dagiti iketda.” (Lucas 5:1, 2) Idi, dagiti nalalaing a dumadaklis masansan nga agtrabahoda iti rabii, ket dagitoy a lallaki bugbugguanda dagiti iketda kalpasan panagdaklisda iti rabii. Inkeddeng ni Jesus nga usarenna ti maysa kadagiti barangayda tapno ad-adda nga epektibo a makapangasaba iti umariwekwek. “Iti iluluganna iti maysa kadagiti barangay, nga isu daydi kukua ni Simon, dinawatna kenkuana nga iyadayona bassit iti daga. Kalpasanna isu ket timmugaw, ket manipud iti barangay rinugianna nga insuro dagiti umariwekwek.”—Lucas 5:3.
6, 7. Ania a milagro a mangiramraman iti panagdaklis ti inaramid ni Jesus, a nangituggod iti ania nga ebkas maipapan panagdaklis?
6 Paliiwenyo nga adda pay maysa a banag iti panunot ni Jesus malaksid iti panangisuro kadagiti umariwekwek: “Idi nagsardeng a nagsao, kinunana ken Simon: ‘Agpataawka, ket iwayatyo dagiti iketyo ta kumalapkayo pay.’” Laglagipenyo, dagitoy a dumadaklis nagtrabahodan a nagpatpatnag. Saan a nakaskasdaaw, insungbat ni Pedro: “Mannursuro, nagbannogkami a nagpatpatnag ket awan ti naalami, nupay kasta gapu iti kalikagummo iwayatko dagiti iket.” Aniat’ napasamak idi inaramidda daytoy? “Nakasakawda iti adu unay nga ikan. Kinapudnona, nabesbessang dagiti iketda. Gapuna a sininiasanda dagidi kasugponda iti sabali a barangay tapno umayda koma tulongan ida; ket immayda ket pinunnoda dagiti dua a barangay ket iti kasta arilennedenda.”—Lucas 5:4-7.
7 Nangaramid ni Jesus ti maysa a milagro. Dayta a dappat ti baybay ket awan naggianna nga ikan iti agpatnag; ita napuspuseken iti ikan. Daytoy a milagro naaddaan nabileg nga epekto ken Pedro. “Ni Simon Pedro nagparintumeng iti sanguanan ni Jesus, a kunkunana: ‘Adaywannak Apo, ta taoak a managbasol.’ Ta isu ken dagiti amin nga adda a kaduana nasdaawda gapu iti pannakakalapda kadagiti ikan a naalada, kasta met da Santiago ken Juan nga annak ni Zebedeo, a kasugpon ida ni Simon.” Pinagtalna ni Jesus ni Pedro ket kalpasanna insawangna dagiti sasao a mangbalbaliw iti biag ni Pedro. “Dika agbuteng. Manipud ita kalapemto a sibibiag dagiti tattao.”—Lucas 5:8-10.
Dumadaklis kadagiti Tao
8. Kasano a simmungbat ti uppat a nalaing a dumadaklis iti awis a ‘mangkalap a sibibiag kadagiti tao’?
8 Inyarig ngarud ni Jesus dagiti tattao kadagiti ikan, ket inawisna daytoy a nanumo a dumadaklis a panawanna ti sekular a pagsapulanna maipaay iti adayo a dakdakkel a porma ti panagdaklis—panangkalap a sibibiag kadagiti tattao. Ni Pedro, ken ni kabsatna nga Andres, inawatda ti awis. “Ket dagus a pinanawanda dagiti iket, ket simmurotda kenkuana.” (Mateo 4:18-20) Simmaruno nga inayaban ni Jesus da Santiago ken Juan, nga addada iti barangayda nga agdadait kadagiti iketda. Inawisna met dagitoy nga agbalin a dumadaklis kadagiti tao. Kasanot’ isusungbatda? “Ket dagus a pinanawanda di barangay ken ni amada, ket simmurotda kenkuana.” (Mateo 4:21, 22) Impakita ni Jesus ti laingna kas managdaklis kadagiti kararua. Iti daytoy a kanito isut’ nakakalap a sibibiag iti uppat a tao.
9, 10. Ania a pammati ti impakita ni Pedro ken dagiti kakaduana, ken kasano a nasanayda iti naespirituan a panagdaklis?
9 Ti maysa a nalaing a dumadaklis agbiag babaen iti panangilakona kadagiti makalapanna, ngem ti maysa a naespirituan a dumadaklis dina maaramid dayta. Ngarud, nangipakita dagitoy nga adalan ti dakkel a pammati idi a pinanawanda ti isuamin tapno surotenda ni Jesus. Awanandat’ panagduadua, nupay kasta, a ti naespirituan a panagdaklisda ket agballiginto. Nabaelan ni Jesus a pagbalinen a napusek kadagiti literal nga ikan dagiti awan makalapan a dandanum. Umasping met, inton iwayatda dagiti iketda kadagiti danum ti nasion nga Israel, makasigurado dagiti adalan a, buyogen tulong ti Dios, makalapda a sibibiag dagiti tattao. Ti trabaho a naespirituan a panagdaklis a nangrugi idi ket agtultuloy, ket mangmangted pay laeng ni Jehova iti nabaknang nga apit.
10 Iti nasurok a dua a tawen, dagidiay nga adalan ket sinanay ni Jesus iti panagdaklis kadagiti tao. Sagpaminsan inikkanna ida kadagiti naannad a panangisuro ken pinaunana ida a mangasaba. (Mateo 10:1-7; Lucas 10:1-11) Idi a ni Jesus ket naliputan ken napapatay, nakigtot dagiti adalan. Ngem kinaipapanan kadi ti ipapatay ni Jesus nga awanen ti panagdaklis kadagiti tattao? Di nagbayag dagiti pasamak intedda ti sungbat.
Panagdaklis iti Baybay ti Sangatauan
11, 12. Kalpasan panagungarna, ania a milagro ti inaramid ni Jesus nga adda pakainaiganna iti panagdaklis?
11 Kalpasan unay ti ipapatay ni Jesus iti ruar ti Jerusalem ken ti panagungarna, nagsubli dagiti adalan idiay Galilea. Naminsan pito kadakuada ti agkakadua idiay asideg ti Baybay ti Galilea. Kuna ni Pedro nga isut’ mapan agkalap, ket kimmuyog kenkuana dagiti sabsabali. Kas kannawidan, nagdaklisda iti rabii. Kinapudnona, inwayatda manen dagiti iketda iti nagpatpatnag nga awan aniaman a naalada. Sa idi pumarbangonen, maysa a tao ti nakitada a sitatakder iti igid ti baybay nga immawag kadakuada iti ballasiw: “Annakko, adda kadakayo ti aniaman a makan?” Simmungbat dagiti adalan: “Awan!” Gapuna a daydiay agtaktakder iti igid ti baybay kunana kadakuada: “‘Iwayatyo ti iket iti bakrang a makanawan ti barangay ket makaalakayto.’ Inwayatda ngarud, ngem saanda idi a mabalinen a guyoden maipuon iti kaadu dagiti ikan.”—Juan 21:5, 6.
12 Anian a makapakellaat a kapadasan! Nalabit nalagip dagiti adalan ti immun-una a milagro maipapan iti panagdaklis, ket di kumurang a maysa kadakuada ti nakabigbig no siasino ti tao nga adda iti igid ti baybay. “Dayta nga adalan nga inay-ayat unay ni Jesus kunana ken Pedro: ‘Isu ti Apo!’ Ngarud ni Simon Pedro, apaman pannakangngegna nga isu ti Apo, imbarikesna ti pagan-anayna, ta lamolamo idi, ket timpuak iti baybay. Ngem dagiti dadduma nga adalan immayda iti bilog, ta saanda unay nga adayo manipud iti daga, no di agarup tallo gasut a kadapan laeng.”—Juan 21:7, 8.
13. Kalpasan iyuuli ni Jesus idiay langit, ania a programa ti internasional a panagdaklis ti nairugi?
13 Aniat’ impabigbig ti milagro? A ti trabaho a panagdaklis kadagiti tao ket saan a nalpas. Daytoy a kinapudno ket naipaganetget idi a namitlo a kinuna ni Jesus ken Pedro—ken baeten kenkuana kadagiti amin nga adalan—a pakanenda dagiti karnero ni Jesus. (Juan 21:15-17) Wen, maysa a naespirituan a panagpakan ti adda iti masanguanan. Sakbay ipapatayna, impadtonan: “Daytoy naimbag a damag ti pagarian maikaskasabanto iti amin a mapagnaedan a daga agpaay a pammaneknek kadagiti amin a nasion.” (Mateo 24:14) Daytat’ tiempon a panangrugi ti umuna-siglo a kaitungpalan dayta a padto. Dagiti adalanna ket iwayatdan dagiti iketda iti baybay ti sangatauan, ket saan a maakas dagiti iket nga awan naggianda.—Mateo 28:19, 20.
14. Iti ania a pamay-an a nabendisionan ti panagdaklis dagiti pasurot ni Jesus kadagiti tawen sakbay ti pannakadadael ti Jerusalem?
14 Sakbay nga immuli iti trono ni Amana idiay langit, kuna ni Jesus kadagiti pasurotna: “Umawatkayto ti pannakabalin inton umay kadakayo ti nasantuan nga espiritu, ket dakayonto dagiti saksik sadi Jerusalem ken iti amin a Judea ken Samaria ken agingga iti ungto ti daga.” (Aramid 1:8) Idi a naiparukpok kadagiti adalan ti nasantuan nga espiritu idi Pentecostes 33 K.P., ti naindaklan a trabaho a naespirituan a panagdaklis ket nangrugin iti intero a lubong. Iti aldaw ti Pentecostes laeng, tallo ribo a kararua ti nakalap a sibibiag, ket di nagbayag kalpasanna “ti bilang dagiti lallaki nagbalin nga agarup lima ribo.” (Aramid 2:41; 4:4) Nagtultuloy ti iyaadu. Ibaga kadatayo ti rekord: “Dagiti manamati iti Apo nagtultuloy a nanayonan, adu unay a lallaki ken babbai.” (Aramid 5:14) Di nagbayag, dagiti taga Samaria impangagda ti naimbag a damag, ket kalpasanna unay inaramid met dayta dagiti di nakugit a Gentil. (Aramid 8:4-8; 10:24, 44-48) Agarup 27 a tawen kalpasan Pentecostes, insurat ni apostol Pablo kadagiti Kristiano a taga Colosas a ti naimbag a damag ket “naikasaban iti amin a parsua iti baba ti langit.” (Colosas 1:23) Nalawag, dagiti adalan ni Jesus nakaadayodan iti panagdaklisda manipud dandanum ti Galilea. Inwayatdan dagiti iketda kadagiti Judio a naiwaras iti aglikmut ti Imperio ti Roma, kasta met kadagiti kasla awan panginanamaanna a baybay dagiti saan a Judio a tattao. Ket napusek dagiti iketda. Iti pakasapulan dagiti umuna-siglo a Kristiano, ti padto ni Jesus idiay Mateo 24:14 ket natungpal sakbay a nadadael ti Jerusalem idi 70 K.P.
Panagdaklis kadagiti Tao iti “Aldaw ti Apo”
15. Idiay libro ti Apocalipsis, ania a dakdakkel a trabaho a panagdaklis ti naipadto, ken kaano a maiwayatto daytoy?
15 Nupay kasta, adut’ adda pay iti masanguanan. Asideg iti ngudo ti umuna a siglo, sinagutan ti Dios ti maudi a sibibiag nga apostol, ni Juan, iti maysa a paltiing dagiti bambanag a mapasamak kabayatan “ti aldaw ti Apo.” (Apocalipsis 1:1, 10) Maysa a naidumduma a tampok isunto ti sangalubongan a pannakaibaga ti naimbag a damag. Mabasatayo: “Nakitak ti sabali pay nga anghel nga agtaytayab iti nagtangatangan, nga adda ipakaammona a naimbag a damag nga agnanayon kadagiti agnaed iti daga, ken iti tunggal nasion ken tribo ken pagsasao ken il-ili.” (Apocalipsis 14:6) Iti sidong ti panangiwanwan dagiti anghel dagiti adipen ti Dios literal nga ikasabada ti naimbag a damag iti amin a mapagnaedan a daga, saan laeng nga iti intero nga Imperio ti Roma. Maysa a sangalubongan a trabaho a panagdaklis kadagiti kararua ti maaramid, ket ti kaaldawantayo isu ti nakatungpalan dayta a sirmata.
16, 17. Kaano a nangrugi ti maud-udi nga aldaw a trabaho a naespirituan a panagdaklis, ken kasano a binendisionanen daytoy ni Jehova?
16 Kumustan ti panagdaklis kabayatan daytoy maika-20 a siglo? Idi rugina, bassit laeng dagiti dumadaklis. Kalpasan panagpatingga ti Gubat Sangalubongan I, adda laeng idi agarup uppat a ribo nga aktibo a manangikasaba ti naimbag a damag, naregta a lallaki ken babbai a kaaduan kadakuada ket napulotan. Inwayatda dagiti iketda iti sadinoman a pangiturongan ni Jehova, ket adu a kararua ti nakalapan a sibibiag. Simmaruno iti maikadua a gubat sangalubongan, linukatan ni Jehova dagiti kabbaro a danum maipaay iti panagdaklis. Dagiti misionero a timmabuno iti Watchtower Bible School of Gilead indauluanda ti trabaho kadagiti adu a daga. Dagiti pagilian kas iti Japan, Italia, ken España, nga idi damo ket kasla awan makalapan kadakuada, idi agangay nangibungada iti naruay a kararua. Naadaltayo met iti kallabes no kasano kaballigin ti panagdaklis idiay Makindaya nga Europa.
17 Ita, kadagiti adu a pagilian ngangngani la mapigis dagiti iket. Ti dakkel a pannakaburas dagiti kararua kinasapulanna ti panangorganisar kadagiti baro a kongregasion ken sirkito. Tapno adda pagianan dagitoy, dagiti kabbaro a Kingdom Hall ken Assembly Hall ket kankanayon a maibangbangon. Ad-adu pay a panglakayen ken ministerial nga adipen ti kasapulan a mangtaming iti iyaadu. Ti nabileg a trabaho ket rinugian dagidiay matalek idi pay 1919. Iti literal a pamay-an, natungpalen ti Isaias 60:22. ‘Ti bassit agbalinto a sangaribo,’ bayat a dagidiay uppat a ribo a dumadaklis nagbalindan a nasurok nga uppat a milion ita. Ket saan pay a dimteng ti panungpalan.
18. Kasanotayo a matulad ti naimbag nga ulidan dagiti umuna-siglo a naespirituan a dumadaklis kadagiti tao?
18 Aniat’ kaipapanan amin daytoy kadatayo kas indibidual? Kunaen ti kasuratan nga idi a da Pedro, Andres, Santiago, ken Juan ket naawisda nga agbalin a dumadaklis kadagiti tao, “isuda . . . pinanawanda ti isuamin ket simmurotda [ken Jesus].” (Lucas 5:11) Anian a nagsayaat nga ulidan ti pammati ken dedikasion! Masukayantayo kadi ti isu met laeng nga espiritu ti panagsakripisio, ti isu met laeng a kinatulok nga agserbi ken Jehova uray aniat’ mapukaw? Minilion ti simmungbaten a maaramidanda. Idi umuna a siglo, dagiti adalan nagdaklisda kadagiti tattao sadinoman nga impalubos ni Jehova. Kadagiti man Judio wenno Gentil, nagdaklisda nga awan pagpambarna. Mangasabatayo met koma iti isuamin nga awan panagkitakit wenno panangidumdumana.
19. Aniat’ rebbeng nga aramidentayo no dagiti danum a pagdakdaklisantayo ket kasla saanda a nabunga?
19 Ania ngay, nupay kasta, no ti teritoriayo iti agdama ket kasla saan a nabunga? Saankayo a maup-upay. Laglagipenyo, pinunno ni Jesus dagiti iket dagiti adalan kalpasan nga awan naalada iti panagdaklisda iti agpatnag. Mabalin a mapasamak ti isu met laeng iti naespirituan a wagas. Idiay Ireland, kas pangarigan, dagiti matalek a Saksi nagbannogda iti adu a tawen buyogen dagiti bassit a resulta. Kaskasdi, iti kallabes nagbaliw dayta. Ipadamag ti 1991 Yearbook of Jehovah’s Witnesses nga iti ngudo ti 1990 a tawen serbisio, tinagiragsak ti Ireland ti 29 a nagsasaruno a kangatuan a bilang dagiti agibumbunannag! Nalabit inton madanon ti teritoriayo kastanto met ti panagbungana. Agingga nga ipalubos ni Jehova, itultuloy ti panagdaklis!
20. Kaanot’ rebbeng a pannakiramantayo iti panagdaklis kadagiti tao?
20 Idiay Israel, dagiti mangngalap nagdaklisda iti rabii, idi a dagiti sabsabali ket naimeng ken kumportableda iti pagiddaanda. Rimmuarda, saan nga idi kumbeniente kadakuada, no di ket iti tiempo nga adu nga ikan ti makalapanda. Rebbeng met nga adalentayo ti teritoriatayo tapno mapantayo agdaklis, no ar-arigen, inton ti kaaduan kadagiti tao ket addada idiay pagtaengan ken umawatda. Mabalin a daytoy ket kadagiti rabii, kadagiti ngudo ti lawas, wenno iti sabali a tiempo. Kaanoman dayta, aramidentayo ti amin a kabaelantayo a mangsarak kadagiti nalinteg-panagpuspusona a tattao.
21. Aniat’ rebbeng a laglagipentayo no ti teritoriatayo ket assitgan pannakatrabahona?
21 Ania ngay no ti teritoriatayo ket masansan a mawanas? Dagiti nalaing a dumadaklis ti lubong masansan nga agreklamoda a dagiti pagkalapanda ket assitgan unay pannakaasakna. Ngem mabalin kadi a nalabes kasansanna ti pannakaasak dagiti naespirituan a pagkalapantayo? Saan a kasta! Adu a teritoria ti agbunga iti iyaadu uray assitgan ti pannakawanasna. Dadduma ad-adda a nabungada gapu iti nasayaat a pannakatrabahoda. Nupay kasta, no dagiti pagtaengan ket masansan a masarungkaran, siguruenyo a naimbag nga amin a saan a nadanon kadagiti pagtaenganda ket mailista ken masublian. Sursuruenyo dagiti nagduduma a tema iti pannakipatang. Laglagipenyo a maysa a tao ti sumarungkarto manen iti saan a mabayag, gapuna a dikay unay agbaybayag gapu ta pinadanondakayo wenno di-ginagara a sumsumraenyo ti sangakabbalayan. Ken patanorenyo dagiti laingyo iti trabaho iti lansangan kasta met iti impormal a panangasaba. Iwayatyo dagiti naespirituan nga iketyo iti amin a panawen ken iti tunggal posible a pamay-an.
22. Ania nga engrande a pribilehio ti tagiragsakentayo iti daytoy a tiempo?
22 Laglagipenyo, iti daytoy a panagdaklis agpada a dagiti mangngalap ken dagiti ikan ket magunggonaanda. No dagidiay makalapantayo ket makapagandurda, makapagbiagda nga agnanayon. Pinaregta ni Pablo ni Timoteo: “Agtalinaedka kadagitoy a bambanag, ta no aramidem daytoy isalakanmonto ti bagim ken dagidiay dumngegto kenka.” (1 Timoteo 4:16) Ni Jesus isu ti immuna a nangsanay kadagiti adalanna iti naespirituan a panagdaklis, ket maar-aramid pay laeng daytoy a trabaho iti sidong ti panangiwanwanna. (Idiligyo ti Apocalipsis 14:14-16.) Anian a naindaklan a pribilehio ti adda kadatayo iti panagtrabaho iti sidongna a panangiringpas iti daytoy! Itultuloytayo nga iwayat dagiti ikettayo agingga nga ipalubos ni Jehova. Ania koma pay ti dakdakkel a trabaho ngem ti panangkalap a sibibiag kadagiti kararua?
Malagipmo Kadi?
◻ Ania a trabaho ti nangsanayan ni Jesus kadagiti pasurotna nga aramidenda?
◻ Kasano nga impakita ni Jesus a ti trabaho a naespirituan a panagdaklis ket saan nga impatingga ti ipapatayna?
◻ Iti ania a pamay-an a binendisionan ni Jehova ti trabaho a naespirituan a panagdaklis idi umuna a siglo?
◻ Ania a nabaknang a buras ti ikan ti nakalapan kabayatan “ti aldaw ti Apo”?
◻ Kasanotayo kas indibidual nga agbalin a nabalballigi pay a dumadaklis kadagiti tao?
[Ladawan iti panid 15]
Kalpasan panagungar ni Jesus, insaknap dagiti apostolna ti nadiosan a trabaho a panagdaklis kadagiti tao