Saan a Mapabasol ni Jehova
“Kas panangngaasi ti maysa nga ama kadagiti annakna, kasta ti panangngaasi ni Jehova kadagiti agbuteng kenkuana. Ta ammona ti pannakasukogtayo, isu a malagipna a datayo tapuktayo.”—SALMO 103: 13, 14.
1, 2. Asino ni Abraham, ken kasano a nakapagtaeng ni kaanakanna a Lot iti dakes a siudad ti Sodoma?
SAAN a mapabasol ni Jehova kadagiti pakarigatan a mapasarantayo gapu kadagiti bidduttayo. Iti daytoy a banag usigenyo ti napasamak ag-3,900 a tawenen ti napalabas. Rimmang-ay iti kasta unay ti gayyem ti Dios a ni Abraham (Abram) ken ni kaanakanna a Lot. (Santiago 2:23) Kinaagpaysona, nakaad-adu ti sanikua ken animal a tarakenda ta ‘ti daga dina ida nalaon tapno agnaedda nga agtitipon.’ Maysa pay, rimsua ti susik iti nagbaetan dagiti pastorda. (Genesis 13:5-7) Ania ngay ti inda aramiden?
2 Tapno agsardeng ti susik, insingasing ni Abraham nga agsinada, ket pinagpilina nga immuna ni Lot. Nupay natataengan ni Abraham ken rumbeng nga isu koma ti pinagustuan ti kaanakanna a mangala iti kasayaatan a lugar, pinili ni Lot ti kasayaatan a daga—ti intero a nasayaat pannakapadanumna a distrito ti Akimbaba a Jordan. Makaallilaw ti akinruar a langa, ta adda iti asideg dagiti managbasol a siudad ti Sodoma ken Gomorra. Idi agangay immalis ni Lot ken ti pamiliana idiay Sodoma, ket daytoy ti namagpeggad kadakuada iti naespirituan. Mainayon pay, natiliwda idi a pinarmek ni Ari Codor-laomer ken dagiti kaalyadona ti agturay ti Sodoma. Inispal ida ni Abraham ken dagiti tattaona, ngem nagsubli ni Lot ken ti pamiliana idiay Sodoma.—Genesis 13:8-13; 14:4-16.
3, 4. Aniat’ napasamak ken ni Lot ken dagiti kameng ti pamiliana idi a dinadael ti Dios ti Sodoma ken Gomorra?
3 Gapu iti seksual a kinarugit ken kinadakes ti Sodoma ken Gomorra, inkeddeng ni Jehova a dadaelen dagidiay a siudad. Sikakaasi a nangibaon iti dua nga anghel a nangipanaw ken ni Lot, ti asawana, ken ti dua a babbalasangna iti Sodoma. Masapul a dida a tumaltalliaw, ngem timmalliaw ti asawa ni Lot, nalabit nailalaan kadagiti napanawanda a material a bambanag. Ket iti dayta a kanito, isut’ nagbalin a teddek ti asin.—Genesis 19:1-26.
4 Anian a pukaw da Lot ken ti babbalasangna! Pinanawan dagiti annakna dagiti lallaki a pakiasawaanda koma. Awanen ti asawa ken material a kinabaknang ni Lot. Kinaagpaysona, nagtungpalanna nagtaeng da Lot ken dagiti annakna a babbai iti rukib. (Genesis 19:30-38) Ti nakasaysayaat idi iti panangmatmatna nagbalin a kasungani dayta. Nupay nalawag a nakaaramid kadagiti nakaro a biddut, idi agangay isut’ naawagan a “ni nalinteg a Lot.” (2 Pedro 2:7, 8) Ket nalawag a saan a mapabasol ni Jehova a Dios kadagiti biddut ni Lot.
“Dagiti Biddut—Siasino ti Makailasin?”
5. Kasanot’ panangmatmat ni David kadagiti biddut ken iti kinakuspag?
5 Gapu ta imperpekto ken managbasoltayo, agbidduttayo amin. (Roma 5:12; Santiago 3:2) Kas ken Lot, mabalin a maallilawtayo iti pammarang a langa ken agbiddut iti pangngeddeng. Isu a nagpakpakaasi ni David: “Dagiti biddut—siasino ti makailasin? Dalusannak kadagiti nalmeng a basol. Igawidmo met ti adipenmo kadagiti nakuspag nga aramid; dimo ipalubos nga iturayandak. Iti kasta naan-anayakto, ket agtalinaedak a nadalus iti adu a salungasing.” (Salmo 19:12, 13) Ammo ni David nga isut’ mabalin a makaaramid kadagiti basol a dina pay ketdi mapuotan. Gapuna, dinawatna ti pannakapakawan dagiti salungasing a mabalin a nalmeng uray kenkuana. Idi nakaaramid iti nakaro a biddut gapu iti panangiduron ti imperpekto a lasagna nga agaramid iti dakes, tinarigagayanna unay ti tulong ni Jehova. Tinarigagayanna nga isut’ igawid ti Dios kadagiti nakuspag nga aramid. Di kayat ni David ti kinakuspag nga agbalin a kangrunaan a kababalinna. Imbes ketdi, tinarigagayanna ti agbalin a naan-anay iti debosionna ken Jehova a Dios.
6. Ania a liwliwa ti maadawtayo idiay Salmo 103:10-14?
6 Kas agdama-aldaw a dedikado nga ad-adipen ni Jehova, imperpektotayo met ket ngarud agbidduttayo. Kas ken Lot, kas pangarigan, mabalin nga agkamalitayo iti panangpilitayo iti lugar a pagnaedan. Nalabit mapalabastayo ti gundaway a mangpalawa iti sagrado a serbisiotayo iti Dios. Nupay makita ni Jehova dagita a biddut, ammona dagidiay addaan iti puso nga agannayas iti kinalinteg. Uray no makaaramidtayo iti nadagsen a basol ngem agbabbabawitayo, pakawanen ken tulongannatayo ni Jehova ken itultuloynatayo a matmatan kas nadiosan a tattao. “Saanna nga impaay kadatayo ti kas mayannatup kadagiti basbasoltayo; dinatayo met sinupapakan iti katutopan dagiti kinadangkestayo,” kinuna ni David. “Ta kas kangato dagiti langlangit iti ngatuen toy daga, kasta ti kadakkel ti kinamanagayatna kadagiti agbuteng kenkuana. Kas panagaddayo ti daya ken ti laud, kasta ti nangyadayuanna kadagiti salsalungasingtayo kadatayo. Kas panangngaasi ti maysa nga ama kadagiti annakna, kasta ti panangngaasi ni Jehova kadagiti agbuteng kenkuana. Ta ammona ti pannakasukogtayo, isu a malagipna a datayo tapuktayo.” (Salmo 103:10-14) Mabalin met a tulongannatayo ti manangaasi a nailangitan nga Amatayo a mangsulnit iti babaktayo wenno mabalin nga ikkannatayo iti sabali a gundaway a mangpalawa iti sagrado a serbisiotayo, iti pakaidayawanna.
Ti Biddut ti Panangpabasol iti Dios
7. Apay a mapasarantayo dagiti pakarigatan?
7 No rumsua dagiti parikut, agduyos ti tao a mangpabasol iti padana a tao wenno iti maysa a banag gapu iti napasamak. Pabasolen pay ketdi ti dadduma ti Dios. Ngem saan a nakem ni Jehova dagita a pakarigatan dagiti tao. Naimbag, saan a makadangran dagiti aramidna. Ket no “paruarenna ti initna kadagiti dakes ken naimbag ken pagtuduenna kadagiti nalinteg ken nakillo”! (Mateo 5:45) Ti kangrunaan a gapu nga agrigrigattayo ket agbibiagtayo iti lubong nga agtigtignay kadagiti inaagum a prinsipio ken adda iti babaen ti pannakabalin ni Satanas a Diablo.—1 Juan 5:19.
8. Aniat’ inaramid ni Adan idi rimsua dagiti parikut?
8 Di nainsiriban ken napeggad ti panangpabasol ken Jehova a Dios kadagiti pakarigatan nga ibunga dagiti bidduttayo. Daytanto pay ketdi ti pakapukawan ti biagtayo. Rumbeng laeng nga indayaw koma ti immuna a tao, ni Adan, ti Dios gapu kadagiti amin a nasayaat a bambanag nga inawatna. Wen, rumbeng nga impakitana koma ti nalaus a panagyaman ken Jehova gapu iti biag a mismo ken kadagiti parabur a tinagiragsakna iti kasla parke a pagtaengan, ti minuyongan ti Eden. (Genesis 2:7-9) Aniat’ inaramid ni Adan idi a rimsua dagiti parikut gapu iti panagsukirna ken Jehova ken pannanganna iti naiparit a bunga? Nagreklamo ni Adan iti Dios: “Ti babai nga intedmo a kaduak, inikkannak iti bungana ket kinnanko.” (Genesis 2:15-17; 3:1-12) Nalawag a ditay koma pabasolen ni Jehova, a kas ti inaramid ni Adan.
9. (a) No maipasangotayo kadagiti pakarigatan gapu kadagiti di nainsiriban a tignaytayo, manipud iti ania a makagun-odtayo iti liwliwa? (b) Sigun iti Proverbio 19:3, aniat’ aramiden dagiti dadduma no mangyegda kadagiti pakarigatan kadagiti bagbagida?
9 No maipasangotayo kadagiti pakarigatan gapu ta di nainsiriban dagiti tignaytayo, maliwliwatayo iti pannakaammo nga ad-adda a maawatan ni Jehova dagiti pagkapuyantayo ngem datayo ken ispalennatayo iti pakarigatantayo no la ket ta ipaaytay kenkuana ti naan-anay a debosion. Rumbeng nga apresiarentayo ti tulong nga aggapu iti Dios, a pulos a ditay pabpabasolen ti Dios kadagiti parikut wenno pakarigatan a gapuanantayo met laeng. Iti daytoy a banag, kunaen ti masirib a proverbio: “Ti kinamaag ti tao ballikugenna ti dalanna, ket ti pusona agpungtot a maibusor ken Jehova a mismo.” (Proverbio 19:3) Kunaen ti sabali a patarus: “Adda tattao a mangdadael kadagiti bagbagida babaen dagiti minamaag nga aramidda sada pabasolen ti APO.” (Today’s English Version) Sa kunaen ti maysa pay a patarus: “Ti kinanengneng ti tao riribukenna dagiti aramidna ket makapungtot ken Jehova.”—Byington.
10. Kasano a ti kinamaag ni Adan ‘binallikugna ti dalanna’?
10 Maitunos iti prinsipio daytoy a proverbio, siaagum a nagtignay ni Adan ket ti minamaag a panunotna ‘binallikugna ti dalanna.’ Timmallikud ti pusona ken Jehova a Dios, ket innalana ti bukodna nga inaagum, managwaywayas a kurso. Unayen ta di binigbig ni Adan ti utangna a naimbag a nakem ken pinabasolna ti Namarsuana ket iti kasta inaramidna ti bagina a kabusor ti Kangatuan! Dinadael ti basol ni Adan ti bukodna a dalan agraman iti pamiliana. Anian a ballaag daytoy kadatayo! Nasayaat para kadagidiay agannayas a mangpabasol ken Jehova kadagiti di matarigagayan a kasasaad a saludsodanda dagiti bagbagida: Padpadayawak met laeng kadi ti Dios gapu kadagiti naimbag a bambanag a tagtagiragsakek? Agyamyamanak met laeng kadi ta sibibiagak kas maysa kadagiti parsuana? Saan ngata a dagiti bukodko a biddut ti nangyeg iti pakarigatak? Maikariak kadi iti anamong wenno tulong ni Jehova gapu iti panangsurot iti panangidalanna, kas nailanad iti naipaltiing a Saona, ti Biblia?
Maysa a Peggad Uray kadagiti Adipen ti Dios
11. No maipanggep iti Dios, aniat’ nakabasolan dagiti umuna-siglo a Judio a relihiuso a papangulo?
11 Inaklon dagiti Judio a relihiuso a papangulo idi umuna a siglo nga agserserbida iti Dios ngem dida intaltalek ti sao ti kinapudno ken nagtalgedda iti bukodda a pannakaawat. (Mateo 15:8, 9) Gapu ta imbutaktak ni Jesu-Kristo ti rinuker a panunotda, isut’ pinapatayda. Idi agangay, napalalo ti panangbusorda kadagiti adalanna. (Aramid 7:54-60) Kasta unay ti pannakaballikug ti dalan dagidiay a tattao ta aktual a ni Jehova a mismo ti binusorda.—Idiligyo ti Aramid 5:34, 38, 39.
12. Ania a pangarigan ti mangipakita a pabasolen uray dagiti dadduma a naitimpuyog iti kongregasion Kristiano ni Jehova kadagiti pakarigatanda?
12 Uray iti kongregasion Kristiano adda dagiti indibidual a nangpatanor kadagiti napeggad a panagpampanunot, a pabasolenda ti Dios kadagiti pakarigatan a naipasango kadakuada. Kas pangarigan, impaayan dagiti nadutokan a panglakayen iti maysa a kongregasion ti maysa nga ubing pay a naasawaan a babai iti naasi ngem natibker a Nainkasuratan a balakad maibusor iti pannakikuyog iti taga-lubong a lalaki. Iti maysa a panagsasarita, pinabasolna ti Dios gaput’ dina kano panangtulong kenkuana a nangsaranget iti sulisog nga inyeg kenkuana ti nagtultuloy a pannakikuyogna iti lalaki. Aktual nga imbagana a marurod iti Dios! Awan mamaay ti Nainkasuratan a pannakirinnason ken maulit-ulit a panagreggetda a timmulong kenkuana, ket nagangayanna isut’ natnag iti imoralidad a nagtungpal iti pannakailaksidna iti kongregasion Kristiano.
13. Apay a liklikantayo ti panagtanabutob?
13 Ti panagtanabutob mabalin nga iturongna ti maysa a mangpabasol ken Jehova. Addaan dagiti “awanan dios a tattao” a nakastrek iti umuna-siglo a kongregasion iti kasta a dakes a kababalin, ket napakuyogan dayta kadagiti dadduma pay a kita ti naespirituan a rinuker a panagpampanunot. Kas kinuna ni adalan a Judas, dagitoy a tattao “pinagbalinda a derrep ti di kaikarian a kinamanangaasi ti Diostayo ket pinaglikudanda ti kakaisuna a Makinkukua ken Apotayo, a ni Jesu-Kristo.” Kinuna pay ni Judas: “Dagitoy isuda dagiti managtanabutob, managreklamo maipapan iti kasasaadda iti biag.” (Judas 3, 14, 16) Nainsiriban nga ikararag dagiti nasungdo nga adipen ni Jehova a maaddaanda koma iti manangapresiar a kababalin, saan a managtanabutob a kababalin a mabalin a mamagpungtot kadakuada agingga iti punto a mapukawda ti pammati iti Dios ken pagpeggadenda ti pannakirelasionda kenkuana.
14. Kasanot’ mabalin a panagtignay ti maysa no sinair ti padana a Kristiano, ngem apay a di umiso daytoy a tignay?
14 Mabalin a kunaenyo a di mapasamak daytoy kadakayo. Ngem, mabalin a dagiti parikut nga ibunga dagiti bidduttayo wenno dagiti biddut ti dadduma ti pakaigapuan a pabasolentayo ti Dios. Kas pangarigan, mabalin a masair ti maysa gapu iti panagsasao wenno panagtigtignay ti kapammatianna. Ti nasair nga indibidual—nalabit maysa a sisusungdo nga agserserbi ken Jehova iti adun a tawen—mabalin a kunaenna: ‘No adda iti kongregasion dayta a tao, diak makigimong.’ Mabalin a maupay iti kasta unay ti maysa ta kunaenna iti pusona: ‘No agtultuloy a kasta dagiti bambanag, diak kayat ti agbalin a paset iti kongregasion.’ Ngem maiparbeng kadi iti maysa a Kristiano ti kasta a kababalin? No sinaktannakayo ti padayo nga imperpekto a tao, apay ngay a marurodkayo iti intero a kongregasion dagiti tattao nga anamongan ti Dios ken sisusungdo nga agserserbi kenkuana? Apay koma ngay nga isardeng ti maysa a nagdedikar ken Jehova ti agaramid iti nadiosan a pagayatan ken marurod iti Dios? Ania ngay ti pagimbagan ti panangpalubos iti maysa a tao wenno kasasaad a mangdadael iti nasayaat a pannakirelasion ken Jehova? Kinamaag ken basol ti panagsardeng nga agdaydayaw ken Jehova a Dios gapu iti aniaman a rason.—Santiago 4:17.
15, 16. Aniat’ nakabasolan ni Diotrefes, ngem kasanot’ panagtignay ni Gayo?
15 Iladawanyo nga agkakongregasionkayo iti maysa a naayat a Kristiano a ni Gayo. Isut’ ‘mangar-aramid iti matalek nga aramid’ iti panangsangailina kadagiti padana a managdaydayaw—uray pay no gangannaetda! Ngem adda iti dayta met la a kongregasion ti maysa a natangsit a lalaki a ni Diotrefes. Dina bigbigen ni Juan, maysa kadagiti apostol ni Jesu-Kristo. Kinaagpaysona, pinadpadakes pay ni Diotrefes ni Juan. Kinuna ti apostol: “Saan pay a mapnek itoy, dina [ni Diotrefes] pay awaten dagiti kakabsat buyogen ti panagraem, ket dina met palubosan dagiti mayat nga umawat ken pagtalawenna ida iti kongregasion.”—3 Juan 1, 5-10.
16 No umay ni Juan iti kongregasion, panggepna nga ipalagip ti ar-aramiden ni Diotrefes. Kabayatanna, kasanot’ panagtignay ni Gayo ken dagiti dadduma a managpadagus a Kristiano iti dayta a kongregasion? Awan ipakita ti Kasuratan nga adda nangikuna kadakuada: ‘Agingga nga adda ni Diotrefes iti kongregasion, diak kayat ti agbalin a paset dayta. Dinak makita kadagiti gimong.’ Awan duadua a nagtalinaed a natibker ni Gayo ken dagiti dadduma a kas kenkuana. Saanda a pinalubosan ti aniaman a nangpasardeng kadakuada a nangaramid iti nadiosan a pagayatan, ket saanda la ketdi a nagpungtot a maibusor ken Jehova. Talaga a saan, ken saanda a timmulok kadagiti nasikap a panggep ni Satanas a Diablo, a nagrag-o koma no saanda a nagtalinaed a matalek ken Jehova ken pinabasolda ti Dios.—Efeso 6:10-18.
Dikay Pulos Agpungtot a Maibusor ken Jehova!
17. Kasanot’ panagtignaytayo no sairen wenno rurodennatayo ti maysa nga indibidual wenno kasasaad?
17 Uray no adda dagiti indibidual wenno kasasaad iti kongregasion a mamagrurod wenno mangsair iti adipen ti Dios, balballikugen laeng daydiay agipempempen iti gura ti bukodna a dalan no isardengna ti makitimpuyog iti ili ni Jehova. Madi ti panagpampanunot dayta a tao. (Hebreo 5:14) Gapuna, determinadokay koma a mangsaranget iti amin a pakarigatan kas manangsalimetmet iti kinatarnaw. Agtalinaedkayo a nasungdo ken Jehova, Jesu-Kristo, ken iti kongregasion Kristiano. (Hebreo 10:24, 25) Awanen ti pakasarakan pay iti kinapudno a mangiturong iti biag nga awan inggana.
18. Nupay ditay maawatan no dadduma dagiti pannakilangen ti Dios, aniat’ masiertotayo maipapan ken Jehova a Dios?
18 Laglagipenyo met a di suoten ni Jehova ti asinoman kadagiti dakes a bambanag. (Santiago 1:13) Naimbag dagiti aramid ti Dios, nga isu ti mismo a ladawan ti ayat, nangruna agpaay kadagidiay mangayat kenkuana. (1 Juan 4:8) Nupay ditay maawatan no dadduma dagiti pannakilangenna, makapagtalektayo a kanayon nga aramiden ni Jehova a Dios ti kasayaatan agpaay kadagiti adipenna. Kas kinuna ni Pedro: “Agpakumbabakayo ngarud iti mannakabalin nga ima ti Dios, tapno isu itan-oknakayo iti umiso a tiempo; bayat nga itaklinyo kenkuana ti amin a pagdanaganyo gapu ta isu aywanannakayo.” (1 Pedro 5:6, 7) Wen, pudno nga aywanan ni Jehova ti ilina.—Salmo 94:14.
19, 20. Kasanot’ panagtignaytayo koma uray no pagladingitennatayo dagiti pakasuotan no dadduma?
19 Gapuna, dikay palubosan ti aniaman wenno asinoman a mangitibkol kadakayo. Kas ti mayanatup la unay a kinuna ti salmista, “dakkel a talna ti maadda kadagiti agayat iti linteg [ni Jehova a Dios], ket awan kadakuada ti pakaitibkolanda.” (Salmo 119:165) Amintayo mapasaranna dagiti suot, ket mabalin a dagitoy ti mangpaladingit wenno mangupay kadatayo no dadduma. Ngem diyo pulos ipalubos nga agsakit ti nakemyo, nangruna ken Jehova. (Proverbio 4:23) Babaen ti tulongna ken iti Nainkasuratan a pamay-an, tamingenyo dagiti parikut a marisutyo ken ibturanyo dagidiay agtalinaed.—Mateo 18:15-17; Efeso 4:26, 27.
20 Diyo pulos palubosan ti riknayo a pagtignayennakayo a simamaag ket iti kasta ballikugenyo ti dalanyo. Agsao ken agtignaykayo iti wagas a mamagrag-o iti puso ti Dios. (Proverbio 27:11) Umawagkayo ken Jehova iti napasnek a kararag, nga ammoyo a pudno nga aywanannakayo kas maysa kadagiti adipenna ken itdenna kadakayo ti pannakaawat a kasapulan tapno makapagtalinaed iti dana ti biag a kadua ti ilina. (Proverbio 3:5, 6) Kangrunaan iti amin, dikay agpungtot a maibusor iti Dios. No rumsua dagiti parikut, kanayon a laglagipenyo a saan a mapabasol ni Jehova.
Kasanot’ Panangsungbatmo?
◻ Ania a biddut ti naaramid ni Lot, ngem kasanot’ panangmatmat ti Dios kenkuana?
◻ Kasanot’ panangmatmat ni David kadagiti biddut ken iti kinakuspag?
◻ No rumsua dagiti parikut, apay a ditay koma pabasolen ti Dios?
◻ Aniat’ makatulong kadatayo a mangliklik iti panagpungtot a maibusor ken Jehova?
[Ladawan iti panid 15]
Idi nakisina ken ni Abraham, nagbiddut ni Lot iti panangpilina iti lugar a pagnaedanna