Ni Jehova—Maysa a Dios a Mangisuro
“Sursuruanto amin ida ni Jehova.”—JUAN 6:45.
1. Ania ti ar-aramiden ni Jesus ita idiay Capernaum?
NABIIT pay a nangaramid ni Jesu-Kristo kadagiti milagro ket makita itan a mangisursuro iti maysa a sinagoga idiay Capernaum, nga asideg iti Baybay ti Galilea. (Juan 6:1-21, 59) Adu ti saan a mamati idi kunana: “Bimmabaak manipud langit.” Indayamudomda: “Saan aya nga isu daytoy ni Jesus nga anak ni Jose, a ti ama ken inana am-ammotayo? Kasano nga ita kunaenna, ‘Bimmabaak manipud langit’?” (Juan 6:38, 42) Tinubngar ida ni Jesus, a kunkunana: “Awan ti tao a makaumay kaniak malaksid no ti Ama, a nangibaon kaniak, ti mangiyasideg kenkuana; ket pagungarekto iti kamaudianan nga aldaw.”—Juan 6:44.
2. Aniat’ pagibatayan iti panamati iti kari ni Jesus maipapan iti panagungar?
2 Anian a nakaskasdaaw a kari—a mapagungar iti kamaudianan nga aldaw, inton agturay ti Pagarian ti Dios! Mabalintay a patien daytoy a kari agsipud ta patalgedan ti Ama, ni Jehova a Dios. (Job 14:13-15; Isaias 26:19) Wen, ni Jehova, a mangisursuro a mapagungarto dagiti natay, isut’ “katan-okan kadagiti amin a mannursuro.” (Job 36:22, Today’s English Version) Iti panangiturongna ti atension iti pannursuro ti Ama, simmaganad a kuna ni Jesus: “Adda a naisurat kadagiti Mammadto, ‘Ket sursuruanto amin ida ni Jehova.’”—Juan 6:45.
3. Aniada a saludsod ti usigentayo?
3 Awan duadua, maysa a pribilehio ti mairaman kadagidiay tinukoy ni mammadto Isaias idi insuratna: “Amin dagiti annakmo tattaodanto a sinursuruan ni Jehova.” (Isaias 54:13) Kastatay kadi? Siasino dagiti kas annak kenkuana ken immawat kadagiti pannursurona? Ania dagiti nagpateg a sursuro ni Jehova a masapul nga ammuen ken tungpalentayo tapno magun-od ti pammendisionna? Kasanot’ panangisuro ni Jehova idi napalabas, ket kasta kadi met laeng ti pamay-an a panangisurona ita? Dagitoy ti salsaludsod nga usigentayo.
Ama, Mannursuro, Asawa a Lalaki
4. Siasino dagiti immuna nga annak ni Jehova nga immawat kadagiti sursurona?
4 Ni Jehova immuna a nagbalin nga Ama ken Mannursuro idi pinarsuana ti bugbugtong nga Anakna, ni Jesus sakbay a nagbalin a tao. Naawagan daytoy kas “ti Sao” agsipud ta isut’ Kangrunaan a Pannakangiwat ni Jehova. (Juan 1:1, 14; 3:16) Nagserbi ti Sao iti “sibay [ti Ama] kas mamangulo nga agobra,” ken nakaadal a naimbag manipud iti panangisuro ni Amana. (Proverbio 8:22, 30) Kinapudnona, isut’ nagbalin nga Ahente, wenno instrumento, a babaen kenkuana pinarsua ti Ama amin a sabsabali pay a bambanag, agraman dagiti espiritu nga “annak ti Dios.” Kasta unay la ketdi a ragsakda a sinursuruan ti Dios! (Job 1:6; 2:1; 38:7; Colosas 1:15-17) Kamaudiananna, naparsua ti immuna a tao, ni Adan. Isut’ maysa met nga “anak ti Dios,” ken ipalgak ti Biblia nga isut’ sinursuruan ni Jehova.—Lucas 3:38; Genesis 2:7, 16, 17.
5. Ania a nagpateg a pribilehio ti napukaw ni Adan, ngem siasino dagiti sinursuruan ni Jehova, ken apay?
5 Nakalkaldaang, gapu iti sipapakinakem a panagsukirna, napukaw ni Adan ti pribilehio nga agtultuloy nga agbalin nga anak ti Dios. Ngarud, saan a maibilang dagiti kaputotanna a kas annak ti Dios gapu laeng iti pannakayanak. Nupay kasta, sinursuruan ni Jehova dagiti imperpekto a tattao a nagpannuray iti panangiwanwanna. Kas pagarigan, ni Noe ket napaneknekan kas maysa a “nalinteg a tao” a “nakipagna iti pudno a Dios,” isu a sinursuruan ni Jehova ni Noe. (Genesis 6:9, 13–Ge 6:13 agingga 7:5) Gapu iti kinatulnogna, pinaneknekan ni Abraham nga isu ket “gayyem ni Jehova,” ket ngarud sinursuruan met ni Jehova.—Santiago 2:23; Genesis 12:1-4; 15:1-8; 22:1, 2.
6. Siasino ti imbilang ni Jehova a kas “anak[na],” ken aniat’ kitana a mannursuro kadakuada?
6 Kalpasan ti sumagmamano a panawen, idi kaaldawan ni Moises, nakitulag ni Jehova iti nasion ti Israel. Gapuna, nagbalin dayta a nasion kas ili a pinilina ken namatmatan kas “anak[na].” Kinuna ti Dios: “Ti Israel isu ti anakko.” (Exodo 4:22, 23; 19:3-6; Deuteronomio 14:1, 2) Maibatay iti dayta a pannakitulag, maikuna ngarud dagiti Israelita, kas inlanad ni mammadto Isaias: “Sika, O Jehova, ti Amami.” (Isaias 63:16) Imbaklay ni Jehova ti pagrebbenganna kas ama ken siaayat a sinursuruanna dagiti annakna, ti Israel. (Salmo 71:17; Isaias 48:17, 18) Kinapudnona, idi timmallikudda, impakpakaasina kadakuada: “Agsublikayo, O managlikud nga annak.”—Jeremias 3:14.
7. Aniat’ relasion idi ti Israel ken Jehova?
7 Gapu iti pannakitulagna iti Israel, iti piguratibo a pamay-an, nagbalin met ni Jehova nga Asawa a Lalaki ti nasion, ket daytoy ti nagbalin a piguratibo nga asawana. Maipapan kenkuana [ti asawa a babai], insurat ni mammadto Isaias: “Ti Naindaklan a Nangaramid kenka isu ti asawam a lalaki, ni Jehova dagiti buybuyot ti naganna.” (Isaias 54:5; Jeremias 31:32) Nupay tinungpal ni Jehova iti nadayaw a pamay-an ti akemna kas Asawa a Lalaki, ti nasion ti Israel ket nagbalin a di matalek nga asawa. “Kas ti maysa nga asawa a babai sumina a sigugulib iti asawana,” kinuna ni Jehova, “kasta, O balay ti Israel, ti panangaramidyo a sigugulib kaniak.” (Jeremias 3:20) Nagtultuloy a nagpakpakaasi ni Jehova kadagiti annak ti di matalek nga asawana; nagtultuloy nga isu ti “Naindaklan nga Instruktor[da].”—Isaias 30:20; 2 Cronicas 36:15.
8. Nupay ti Israel kas maysa a nasion ket linaksid ni Jehova, isu ket addaan pay laeng iti ania nga antitipiko a piguratibo nga asawa a babai?
8 Idi linaksid ken pinapatay ti Israel ti Anakna, ni Jesu-Kristo, isut’ linaksid ti Dios kamaudiananna. Gapuna, dayta a nasion a Judio saanen a maysa a piguratibo nga asawa kenkuana, wenno saan metten nga Ama ken Mannursuro dagiti nasukir nga annakna. (Mateo 23:37, 38) Nupay kasta, ti Israel ket maysa laeng a tipiko, wenno simboliko, nga asawa a babai. Inadaw ni apostol Pablo ti Isaias 54:1, a nangdakamat iti maysa a “babai a lupes ” a naisalsalumina ken naiduma iti “babai nga addaan asawa a lalaki,” ti nasion ti natural nga Israel. Ipalgak ni Pablo a dagiti napulotan a Kristiano ket annak ti “babai a lupes,” nga inawaganna iti “Jerusalem sadi ngato.” Daytoy nga antitipiko a piguratibo a babai isu ti nailangitan nga organisasion ti Dios a buklen dagiti espiritu a parsua.—Galacia 4:26, 27.
9. (a) Siasino ti tuktukoyen ni Jesus idi dinakamatna ti maipapan ‘kadagiti annakmo a sinursuruan ni Jehova’? (b) Aniat’ pagibatayan a dagiti tattao agbalinda a naespirituan nga annak ti Dios?
9 Ngarud, iti sinagoga idiay Capernaum, idi inadaw ni Jesus ti padto ni Isaias nga: “Amin dagiti annakmo tattaodanto a sinursuruan ni Jehova,” tuktukoyenna dagidiay agbalinto nga “annak” ti “Jerusalem sadi ngato,” ti arig asawa a babai a nailangitan nga organisasion ti Dios. Babaen ti panangawat kadagiti sursuro ti pannakabagi ti Dios manipud langit, ni Jesu-Kristo, dagidi Judio nga agdengdengngeg mabalinda ti maibilang nga annak ti sigud a lupes a nailangitan a babai a kukua ti Dios ken mangbukel iti “maysa a nasantuan a nasion,” ti naespirituan nga “Israel ti Dios.” (1 Pedro 2:9, 10; Galacia 6:16) Iti panangiladawanna iti naindaklan a gundaway a linuktan ni Jesus para iti panagbalin a naespirituan nga annak ti Dios, insurat ni apostol Juan: “Immay iti bukodna a pagtaengan, ngem saan nga inawat dagiti kailianna. Nupay kasta, kadagiti amin nga immawat kenkuana, kadakuada intedna ti kinaturay nga agbalin nga annak ti Dios, agsipud ta inal-alagadda ti pammati iti naganna.”—Juan 1:11, 12.
Dagiti Nagpateg a Sursuro ni Jehova
10. Dagdagus kalpasan ti iyaalsa idiay Eden, aniat’ insuro ni Jehova maipapan iti “bin-i,” ket napaneknekan a siasino daytoy a Bin-i?
10 Kas naayat nga Ama, ipakaammo ni Jehova kadagiti annakna dagiti panggepna. Gapuna, idi sinugsogan ti maysa a rebelde nga anghel ti immuna a natauan a pagassawaan nga agsukir, dagus nga impakaammo ni Jehova kadakuada ti aramidenna tapno matungpal ti panggepna a pagbalinen a paraiso daytoy daga. Kinunana a pagginnuraennanto “ti kadaanan a serpiente,” nga isu ni Satanas a Diablo, “ken ti babai.” Kalpasanna inlawlawagna a ni Satanas sugatento ti “bin-i” ti babai “iti ulo.” (Genesis 3:1-6, 15; Apocalipsis 12:9; 20:9, 10) Kas nakitatayon, ti babai—a kamaudiananna naipabigbig kas ti “Jerusalem sadi ngato”—isut’ nailangitan nga organisasion ti Dios a buklen dagiti espiritu a parsua. Ngem siasino ti “bin-i[na]”? Isu ti Anak ti Dios, ni Jesu-Kristo, daydiay naibaon manipud langit ken daydiay mangdadaelto ken Satanas kamaudiananna.—Galacia 4:4; Hebreo 2:14; 1 Juan 3:8.
11, 12. Kasano nga imbuksilan ni Jehova daytoy nagpateg a sursuro maipanggep iti “bin-i”?
11 Imbuksilan ni Jehova daytoy nagpateg a sursuro maipanggep iti “bin-i” idi inkarina ken Abraham: “Paaduekto ti bin-im kas kadagiti bituen ti langit . . . Ket babaen ti bin-im mabendisionanto dagiti amin a nasion iti daga.” (Genesis 22:17, 18) Inaramat ni Jehova ni apostol Pablo a mangilawlawag a ni Jesu-Kristo ti naikari a Bin-i ni Abraham ngem adda sabsabali pay nga agbalin met a paset ti “bin-i.” “No kukuanakayo ni Kristo,” insurat ni Pablo, “pudno a bin-inakayo ni Abraham, dagiti agtawid mainaig iti maysa a kari.”—Galacia 3:16, 29.
12 Impalgak met ni Jehova a ni Kristo, ti Bin-i, aggapu iti naarian a kaputotan ni Juda ket kenkuana “agtulnogto dagiti tattao.” (Genesis 49:10) Maipanggep ken ni Ari David iti tribu ti Juda, inkari ni Jehova: “Ti bin-ina pagpautekto met nga agnanayon, ket ti tronona kas kadagiti al-aldaw ti langit. Ti bin-ina agpautto nga agnanayon, ken ti tronona kas ti init iti sanguanak.” (Salmo 89:3, 4, 29, 36) Idi impakaammo ni anghel Gabriel ti pannakaipasngay ni Jesus, inlawlawagna a ti ubing isut’ Agturay a dinutokan ti Dios, ti Bin-i ni David. “Daytoy a maysa naindaklanto ket maawaganto iti Anak ti Kangatuan,” kinuna ni Gabriel, “ket ni Jehova a Dios itednanto kenkuana ti trono ni David nga amana, . . . ket awanto ti panungpalan ti pagarianna.”—Lucas 1:32, 33; Isaias 9:6, 7; Daniel 7:13, 14.
13. Tapno magun-od ti bendision ni Jehova, kasanot’ rumbeng a panagtignaytayo maitunos iti sursurona?
13 Tapno magun-od ti bendision ni Jehova, kasapulan a maammuan ken agtignaytayo a maitunos iti daytoy nagpateg a sursuro maipapan iti Pagarian ti Dios. Kasapulan a mamatitayo a ni Jesus bimmaba manipud langit, nga isu ti Ari a dinutokan ti Dios—ti naarian a Bin-i a mangaywanto iti pannakaisubli ti Paraiso ditoy daga—ken pagungarennanto dagiti natay. (Lucas 23:42, 43; Juan 18:33-37) Idiay Capernaum, idi nagsao ni Jesus maipapan iti panagungar dagiti natay, rumbeng koma a nalawagen kadagiti Judio a pudno ti sinaona. Ngamin, sumagmamano a lawas laeng sakbayna, nalabit nga idiay mismo Capernaum, pinagungarna ti 12-tawenna a balasitang ti maysa a mangidadaulo nga opisial iti sinagoga! (Lucas 8:49-56) Awan duadua nga addaantayo met iti umdas a rason a mamati ken agtignay maitunos iti makaipaay-namnama a sursuro ni Jehova maipanggep iti Pagarianna!
14, 15. (a) Kasanot’ kapateg ken Jesus ti Pagarian ni Jehova? (b) Aniat’ kasapulan a matarusan ken mailawlawagtayo maipapan iti Pagarian ni Jehova?
14 Impamaysa ni Jesus ti biagna ditoy daga iti panangisuro maipapan iti Pagarian ni Jehova. Pinagbalinna dayta a tema ti ministeriona, ken insurona pay ketdi dagiti pasurotna nga ikararagda dayta. (Mateo 6:9, 10; Lucas 4:43) Addaan idi dagiti natural a Judio iti gundaway nga agbalin nga “annak ti pagarian,” ngem gapu iti kinaawan pammati, napukaw ti kaaduan kadakuada dayta a pribilehio. (Mateo 8:12; 21:43) Impalgak ni Jesus a ti laeng “bassit nga ipastoran” ti umawat iti pribilehio nga agbalin nga “annak ti pagarian.” Agbalin dagitoy nga “annak” a “makipagtawid ken Kristo” iti nailangitan a Pagarianna.—Lucas 12:32; Mateo 13:38; Roma 8:14-17; Santiago 2:5.
15 Mano dagiti agtawid iti pagarian nga alaen ni Kristo idiay langit tapno makipagturay kenkuana iti intero a daga? Sigun iti Biblia, 144,000 laeng. (Juan 14:2, 3; 2 Timoteo 2:12; Apocalipsis 5:10; 14:1-3; 20:4) Ngem kinuna ni Jesus nga adda “sabsabali a karnero[na],” nga agbalinto nga iturayan dayta a Pagarian ditoy daga. Tagiragsakento dagitoy ti perpekto a salun-at ken talna iti agnanayon iti maysa a paraiso a daga. (Juan 10:16; Salmo 37:29; Apocalipsis 21:3, 4) Kasapulan a matarusan ken mailawlawagtayo ti sursuro ni Jehova maipapan iti Pagarian.
16. Ania a nagpateg a sursuro ni Jehova ti kasapulan nga ammuen ken aramidentayo?
16 Impabigbig ni apostol Pablo ti maysa pay a nagpateg a sursuro ni Jehova. Kinunana: “Sinursuruannakayo a mismo ti Dios nga ayatenyo ti maysa ken maysa.” (1 Tesalonica 4:9) Tapno maay-ayo ni Jehova, kasapulan nga iparangarangtayo ti kasta nga ayat. “Ti Dios ket ayat,” kuna ti Biblia, ket masapul a tuladentayo ti ulidanna iti panangipakita iti ayat. (1 Juan 4:8; Efeso 5:1, 2) Nakalkaldaang, saan a nasursuro ti kaaduan a tattao nga ayaten dagiti padada a tattao kas isursuro ti Dios nga aramidentayo. Datay met ngay? Ipangpangagtay kadi daytoy a sursuro ni Jehova?
17. Makinkababalin ti rumbeng a tuladentayo?
17 Nagpateg nga ipangagtayo ti amin a sursuro ni Jehova. Sapay koma ta ti kababalintayo ket kas kadagiti salmista ti Biblia a nagsurat: “Ipakaammom kaniak dagiti daldalanmo, O Jehova; isurom kaniak dagiti dandanam. Iturongnak iti kinapudnom ket isuronak.” “Isurom kaniak dagiti al-alagadem. Isurom kaniak ti kinaimbag, kinamanakem ken pannakaammo . . . Isurom kaniak dagiti hudisial a pangngeddengmo.” (Salmo 25:4, 5; 119:12, 66, 108) No mariknayo ti kas iti narikna dagiti salmista, mabalin a maibilangkayo iti dakkel a bunggoy a sinursuruan ni Jehova.
Dakkel a Bunggoy a Nasursuruan
18. Aniat’ impadto ni propeta Isaias a mapasamak iti kaaldawantayo?
18 Impadto ni propeta Isaias ti mapasamak iti kaaldawantayo: “Maaramidto kadagiti maud-udi nga al-aldaw a ti bantay ti balay ni Jehova mabangonto iti rabaw dagiti banbantay . . . Ket adu dagiti inilin-ili a mapanto ken agkuna: ‘Umaykayo, dakayo a tattao, ket sumang-attayo iti bantay ni Jehova, iti balay ti Dios ni Jacob; ket isuronatayonto kadagiti dalanna.’” (Isaias 2:2, 3; Mikias 4:2) Siasino dagitoy tattao a sinursuruan ni Jehova?
19. Siasino ita ti nairaman kadagidiay sinursuruan ni Jehova?
19 Mairaman kadakuada dagiti sabsabali malaksid pay dagidiay makipagturay ken Kristo idiay langit. Kas nadakamaten, kinuna ni Jesus nga adda “sabsabali a karnero[na]”—dagiti iturayan ti Pagarian ditoy daga—malaksid pay iti “bassit nga ipastoran” nga agtawid iti Pagarian. (Juan 10:16; Lucas 12:32) Ti “dakkel a bunggoy,” a makalasat iti “dakkel a rigat,” ket mairaman iti klase sabsabali a karnero, ken tagtagiragsakenda ti naanamongan a takder iti sanguanan ni Jehova maibatay iti pammatida iti naiparukpok a dara ni Jesus. (Apocalipsis 7:9, 14) Nupay dagiti sabsabali a karnero ket saan a direkta a nairaman kadagiti “annak” a nadakamat iti Isaias 54:13, naparaburanda gapu ta isursuro ida ni Jehova. Gapuna, siuumiso nga awaganda ti Dios kas “Ama” gapu ta, iti kinapudnona, isut’ agbalinto nga Apongda baeten ti “Agnanayon nga Ama,” ni Jesu-Kristo.—Mateo 6:9; Isaias 9:6.
No Kasanot’ Panangisuro ni Jehova
20. Ania dagiti pamay-an ni Jehova a mangisuro?
20 Adu ti pamay-an ni Jehova a mangisuro. Kas pagarigan, aramidenna dayta babaen kadagiti pinarsuana, a mangpaneknek agpadpada iti kaaddana ken iti naindaklan a siribna. (Job 12:7-9; Salmo 19:1, 2; Roma 1:20) Maysa pay, mangisuro babaen ti direkta a pannakisarita, kas iti inaramidna iti panangisurona ken Jesus sakbay a nagbalin a tao. Kasta met, iti tallo a nailanad a gundaway, isut’ direkta a nagsao manipud langit kadagiti tattao ditoy daga.—Mateo 3:17; 17:5; Juan 12:28.
21. Siasino nga anghel ti nangnangruna nga inaramat ni Jehova kas pannakabagina, ngem kasanotay nga ammo a nausar met ti sabsabali?
21 Mangar-aramat met ni Jehova kadagiti anghel kas pannakabagi tapno mangisuro, a pakairamanan ti Inaunana, “ti Sao.” (Juan 1:1-3) Nupay kabaelan met ni Jehova ti direkta a makisarita iti perpekto a natauan nga anakna, ni Adan, idiay minuyongan ti Eden, nalabit nga inaramatna ni Jesus sakbay a nagbalin a tao nga agsao para Kenkuana. (Genesis 2:16, 17) Daytoy ket nalabit isu “ti anghel ti pudno a Dios a nagna iti sango ti pakarso ti Israel” ket maipanggep kenkuana imbilin ni Jehova: “Agtulnogkayo iti timekna.” (Exodo 14:19; 23:20, 21) Awan duadua a ni Jesus, sakbay a nagbalin a tao, isu met laeng ti “prinsipe ti buyot ni Jehova” a nagparang ken Josue a nangpabileg kenkuana. (Josue 5:14, 15) Inaramat met ni Jehova dagiti dadduma nga anghel a mangipakaammo kadagiti sursurona, kas kadagidiay inusarna a nangited iti Linteg ken Moises.—Exodo 20:1; Galacia 3:19; Hebreo 2:2, 3.
22. (a) Siasino ditoy daga ti inaramat ni Jehova a mangisuro? (b) Aniat’ kangrunaan a pamay-an a panangisuro ni Jehova kadagiti tattao ita?
22 Kasta met, mangar-aramat ni Jehova a Dios kadagiti tao kas pannakabagina a mangisuro. Masapul a sursuruan dagiti nagannak idiay Israel dagiti annakda; dagiti mammadto, papadi, prinsipe, ken Levita ti nangisuro ti Linteg ni Jehova iti nasion. (Deuteronomio 11:18-21; 1 Samuel 12:20-25; 2 Cronicas 17:7-9) Ni Jesus ti Kangrunaan a Pannakangiwat idi ti Dios ditoy daga. (Hebreo 1:1, 2) Masansan a kinuna ni Jesus a ti insurona apag-isu nga isut’ nasursurona iti Ama, gapuna a dagiti dimngeg kenkuana, iti kinapudnona, ket sinursuruan ni Jehova. (Juan 7:16; 8:28; 12:49; 14:9, 10) Impailanad ni Jehova dagiti sasaona, ket iti kaaldawantayo isursurona dagiti tattao kangrunaanna babaen kadagitoy naipaltiing a Kasuratan.—Roma 15:4; 2 Timoteo 3:16.
23. Aniada a saludsod ti mausigto iti sumaganad nga artikulo?
23 Napateg ti panawen a pagbibiagantayon, tangay inkari ti Kasuratan a ‘kadagiti maud-udi nga al-aldaw [a pagbibiagantayon] adu a tattao ti masursuruanto kadagiti dalan ni Jehova.’ (Isaias 2:2, 3) Kasanoda a masursuruan? Aniat’ masapul nga aramidentayo tapno magunggonaantayo, kasta met makiraman, iti naindaklan a programa a panangisuro ni Jehova a maar-aramid ita? Usigentayto dagitoy a saludsod iti sumaganad nga artikulo.
Kasanoyo a Sungbatan?
◻ Kasano a ni Jehova nagbalin nga Ama, Mannursuro, ken Asawa a Lalaki?
◻ Aniat’ isursuro ni Jehova maipanggep iti “bin-i”?
◻ Ania a nagpateg sursuro ti Dios ti masapul nga ipangagtayo?
◻ Kasanot’ panangisuro ni Jehova?
[Ladawan iti panid 10]
Ti pannakapagungar ti balasitang ni Jairo nangipaay ti pagibatayan iti panamati iti panagungar nga inkari ni Jesus