“Ti Sangolko Naasi ken ti Awitko Nalag-an”

“Ibaklayyo ti sangolko ket agsursurokayo kaniak.”​—MATEO 11:29.

1, 2. (a) Aniat’ napadasanyo a nangpabang-ar kadakayo? (b) Aniat’ masapul nga aramiden ti maysa tapno magun-odna ti bang-ar nga inkari ni Jesus?

TI NALAMIIS a digus iti ngudo ti nadagaang ken naagneb nga aldaw, wenno ti nargaan a turog iti rabii kalpasan ti nawatiwat ken makabannog a panagbiahe​—o, anian a makapabang-ar! Kasta met laeng no maikkat ti nadagsen nga awit wenno mapakawan dagiti basol ken salungasing. (Proverbio 25:25; Aramid 3:19) Ti bang-ar nga iyeg ti kasta a makapaganaygay a kapkapadasan pasalibukagennatayo, ken pabilgennatay nga agaramid iti ad-adu pay.

² Amin a madagdagsenan ken nabannogan mabalindat’ umadani ken Jesus, ta dayta ngarud ti inkarina kadakuada​—pannakapabang-ar. Nupay kasta, tapno magun-od ti bang-ar a makaay-ayo unay, adda banag a masapul a situtulok nga aramiden ti maysa. “Ibaklayyo ti sangolko ket agsursurokayo kaniak,” kinuna ni Jesus, “ket makasarakkayto ti bang-ar a maipaay kadagiti kararuayo.” (Mateo 11:29) Ania daytoy a sangol? Kasano a mangyeg dayta iti bang-ar?

Naasi a Sangol

3. (a) Ania a kita dagiti sangol ti naaramat idi tiempo ti Biblia? (b) Ania a piguratibo a kaipapanan ti nainaig iti sangol?

³ Yantangay agnanaedda iti kagimongan dagiti agtaltalon, pagaammo unay ni Jesus ken dagiti agdengdengngeg kenkuana ti maipapan iti sangol. Ti gagangay a sangol ket maysa nga atiddog a kayo nga adda dua a nagbakkug a paset iti unegna a maisingkaw kadagiti tengnged ti sangaparis nga animal a pagguyod, a masansan a baka, tapno pagkaasmangenda ida a mangguyod iti arado, karison, wenno dadduma pay nga awit. (1 Samuel 6:7) Naaramat met dagiti sangol nga agpaay kadagiti tao. Dagitoy ket simple a kayo wenno assiw a maibaklay nga adda naisab-it nga awit iti kada pungto. Babaen kadagitoy, makabagkat dagiti trabahador kadagiti nadagsen nga awit. (Jeremias 27:2; 28:10, 13) Gapu ta nainaig daytoy kadagiti awit ken trabaho, masansan a naaramat ti sangol iti Biblia iti piguratibo a pamay-an a mangiladawan iti panangituray ken panangtengngel.​—Deuteronomio 28:48; 1 Ar-ari 12:4; Aramid 15:10.

4. Aniat’ iladladawan ti sangol nga ididiaya ni Jesus kadagidiay umadani kenkuana?

⁴ Ania ngarud a sangol ti inyawis ni Jesus nga ibaklay a mismo dagidiay umadani kenkuana maipaay iti pannakapabang-ar? Lagipenyo a kinunana: “Ibaklayyo ti sangolko ket agsursurokayo kaniak.” (Mateo 11:29) Ti agsursuro ket maysa nga adalan. No kasta, nabatad a ti panangibaklay iti sangol ni Jesus kaipapanannat’ panagbalin nga adalanna. (Filipos 4:3) Nupay kasta, saan laeng a ti basta panangammo kadagiti pannursurona ti kalikaguman daytoy. Kasapulan ti panagtignay maitunos kadagitoy​—panangaramid iti trabaho nga inaramidna ken panangtulad iti wagas ti panagbiagna. (1 Corinto 11:1; 1 Pedro 2:21) Kalikagumannat’ situtulok a panagpasakup iti autoridadna ken kadagidiay pangitedanna iti autoridad. (Efeso 5:21; Hebreo 13:17) Kaipapanannat’ panagbalin a dedikado, bautisado a Kristiano, nga awaten ti amin a pribilehio ken responsabilidad a kakuyog ti kasta a dedikasion. Dayta ti sangol nga indiaya ni Jesus iti amin nga umadani kenkuana maipaay iti liwliwa ken pannakapabang-ar. Situtulokkay kadi a mangawat iti dayta?​—Juan 8:31, 32.

5. Apay a ti panangibaklay iti sangol ni Jesus ket saan a makatuok a kapadasan?

⁵ Saan kadi nga agsupadi a sasao ti pananggun-od iti bang-ar babaen ti panangibaklay iti sangol? Saan, yantangay kinuna ni Jesus a ti sangolna ket “naasi.” Daytoy a sao kaipapananna naalumamay, makaay-ayo, maanamongan. (Mateo 11:30; Lucas 5:39; Roma 2:4; 1 Pedro 2:3) Kas maysa idi a propesional nga allawagi, nalabit nagar-aramid idi ni Jesus kadagiti arado ken sangol, ket ammona la ketdi no kasanot’ mangsukog iti sangol a maikanatad tapno maaramid ti kaaduan a trabaho iti kanam-ayan a pamay-an. Mabalin a tinapalanna dagiti sangol iti lupot wenno lalat. Adut’ naaramid a kasta tapno saanda unay a garumiadan, wenno gasgasan, ti tengnged. Kasta met, ti piguratibo a sangol nga ituktukon ni Jesus kadatayo ket “naasi.” Nupay adda nagduduma nga annongen ken responsabilidad iti panagbalin nga adalanna, daytoy ket saan a makatuok wenno makairurumen a kapadasan no di ket makapabang-ar. Saan met a makapadagsen dagiti bilin ti Nailangitan nga Amana, ni Jehova.​—Deuteronomio 30:11; 1 Juan 5:3.

6. Aniat’ mabalin a pampanunoten ni Jesus idi kinunana: “Ibaklayyo ti sangolko”?

⁶ Adda pay maysa a banag a mamagbalin iti sangol ni Jesus a “naasi,” wenno nalaka nga awiten. Idi kinunana: “Ibaklayyo ti sangolko,” mabalin a pampanunotenna idi ti maysa kadagiti dua a banag. No ti doble a sangol ti pampanunotenna, a mamagtipon iti dua nga animal tapno guyodenda ti awit, aw-awisennatayo ngarud a makisangol kenkuana. Anian a bendision dayta​—ti kaadda ni Jesus iti sibaytayo a makipagguyod iti awittayo! Iti sabali a bangir, no ti pampanunoten ni Jesus ket ti sangol a landok nga ar-aramaten ti gagangay a trabahador, ididiayana ngarud kadatayo ti pamay-an a mabalintay nga awiten ti aniaman nga awit a masapul nga ibaklaytayo iti nalaklaka wenno nanamnam-ay a pamay-an. Aniaman kadagita, ti sangolna ket gubuayan ti pudpudno a bang-ar ta impanamnamana kadatayo: “Ta naalumamay ti kaririknak ken napakumbaba ti pusok.”

7, 8. Aniat’ di umiso nga aramiden ti dadduma no mariribukanda?

⁷ Ania ngarud ti rumbeng nga aramidentayo no mariknatay a saantayon a maibturan ken riribukendatay unayen dagiti parikut iti biag nga ibakbaklaytayo? Mabalin a sibibiddut nga ipapan ti dadduma a ti sangol iti panagbalin nga adalan ni Jesu-Kristo ket nakarigrigat wenno adu unay ti kalikagumanna, nupay dagiti pakaringgoran iti inaldaw a panagbiag ti makagapu kadagiti pakadagsenanda. Dadduma a kastat’ kasasaadda isardengdan ti tumabuno kadagiti Nakristianuan a gimong, wenno saandan a makipaset iti ministerio, a nalabit pagarupenda a daytat’ mangpabang-ar kadakuada. Ngem dakkel a biddut dayta.

⁸ Maawatantayo a “naasi” ti sangol nga ituktukon ni Jesus. No saan nga umiso ti panangisangoltayo, mabalin a makagasgas. No kasta, rumbeng a sukimatentayo ti sangol nga adda kadagiti abagatayo. No naperdi ti sangol wenno saan nga umiso ti pannakaikabilna gapu iti aniaman a rason, ti panangaramat iti dayta saannatay laeng a parigaten no di ket mangpataud pay iti ut-ot. Iti sabali a pannao, no mangrugi nga agparang a kasla makapadagsen kadatayo dagiti teokratiko nga aramid, masapul a sukimatentayo no umiso met laeng ti panangibaklaytay kadagitoy. Aniat’ motibotayo iti ar-aramidentayo? Nakasaganatay kadi met laeng a naan-anay no mapantayo kadagiti gimong? Nakasagana kadi ti bagi ken panunottayo no makiramantay iti tay-ak ti ministerio? Tagtagiragsakentay kadi ti nasinged ken nasayaat a relasion kadagiti sabsabali iti kongregasion? Ken, kangrunaan iti amin, komusta ngay ti personal a relasiontayo kada Jehova a Dios ken iti Anakna, ni Jesu-Kristo?

9. Apay a saan koma a pulos nga agbalin a nadagsen unay nga awit ti Nakristianuan a sangol?

⁹ No awatentayo a naimpusuan ti sangol nga ididiaya ni Jesus ken sursuruentay nga ibaklay dayta a siuumiso, awan a pulos ti rason tapno matmatantay daytoy kas nadagsen unay nga awit. Kinapudnona, no mailadawantay ti kasasaad​—ti pannakisangol ni Jesus kadatayo​—saantay a marigatan a mangkita no siasino ti ad-adda a mangibakbaklay iti kaaduan nga awit. Mayasping daytoy iti bassit nga ubing a nakasadag iti pagkaptan ti stroller-na, a pampanunotenna a kasla isut’ mangidurduron, ngem iti kinapudnona, siempre, ti nagannak ti mangar-aramid iti dayta. Kas naayat nga Ama, ammo unay ni Jehova a Dios dagiti limitasion ken pagkapuyantayo, ket ipaayna dagiti masapsapultayo baeten ken Jesu-Kristo. ‘Ti Dios ipaaynanto a naan-anay ti amin a kasapulanyo iti madanon dagiti kinabaknangna iti dayag babaen ken Kristo Jesus,’ kinuna ni Pablo.​—Filipos 4:19; idiligyo ti Isaias 65:24.

10. Aniat’ kapadasan ti maysa a nangipapuso iti kaipapanan ti panagbalin nga adalan?

¹⁰ Naawatan daytoy ti adu a dedikado a Kristiano babaen ti personal a kapadasan. Kas pagarigan, adda dita ni Jenny, a nakakita a ti panagserbi kas auxiliary pioneer iti kada bulan ken ti amin-tiempo a panagtrabaho iti narigat a sekular a pagtrabahuan ket makaburibor unay kenkuana. Nupay kasta, mariknana a ti panagpayunir isut’ pudno a tumultulong kenkuana a mangtaginayon iti kinatimbeng ti isipna. Ti panangtulong kadagiti tattao a mangammo iti kinapudno ti Biblia ken ti pannakakita iti panagbalbaliwda tapno anamongan ida ti Dios​—isu daytoy ti nangyeg kenkuana iti kadakkelan a rag-o iti okupado a panagbiagna. Isut’ naimpusuan nga umanamong iti sasao ti proverbio a kunana: “Ti bendision ni Jehova​—daytat’ mangpabaknang, ket saanna nga anayan iti ladingit.”​—Proverbio 10:22.

Nalag-an nga Awit

11, 12. Aniat’ kayat a sawen ni Jesus idi kinunana: “Ti awitko nalag-an”?

¹¹ Mainayon pay iti panangikarina kadatayo iti “naasi” a sangol, ipanamnama kadatayo ni Jesus: “Ti awitko nalag-an.” Ti “naasi” a sangol pagbalinennan a nalaklaka ti trabaho; no mapalag-an pay ti awit, pudno a makaparagsak ti trabaho. Ngem ania ti pampanunoten ni Jesus idi imbagana dayta?

¹² Usigenyo no aniat’ aramiden ti mannalon no kayatna a baliwan ti trabaho dagiti animalna, kas koma no agar-arado iti talon sananto pagpaguyod iti karison. Ikkatenna nga umuna ti arado sananto isingkaw ti karison. Minamaag no paggiddanenna nga isingkaw ti arado ken karison kadagiti animal. Kasta met, saan nga imbaga ni Jesus kadagiti tattao nga iparabawda ti awitna iti datin nga aw-awitenda. Kinunana kadagiti adalanna: “Awan ti adipen iti balay a makapagpaadipen iti dua nga appo.” (Lucas 16:13) Gapuna, pagpilpilien idi ni Jesus dagiti tattao. Itultuloyda kadi pay laeng nga awiten ti nadagsen nga awitda, wenno ibabada ket awatenda ti ididiayana? Impaayan ida ni Jesus iti naayat a pananggutugot: “Ti awitko nalag-an.”

13. Ania ti awit nga ibakbaklay idi dagiti tattao idi kaaldawan ni Jesus, ket aniat’ resultana?

¹³ Idi kaaldawan ni Jesus, marigrigatan idi dagiti tattao iti sidong ti nadagsen nga awit nga impabaklay kadakuada dagiti nadangkok nga agtuturay ti Roma ken dagiti nainget, managinsisingpet a relihioso a papangulo. (Mateo 23:23) Iti panangpadpadasda a rumuk-at iti turay ti Roma, dadduma a tattao inkagumaanda a mismo ti mangaramid kadagiti panagbalbaliw. Nakiramanda kadagiti napolitikaan a dangadang, a nagbanag laeng iti makadidigra a pagtungpalan. (Aramid 5:36, 37) Determinado idi ti dadduma a mangpasayaat iti kasasaadda babaen ti napalalo a panagpabaknang. (Mateo 19:21, 22; Lucas 14:18-20) Idi indiaya ni Jesus kadakuada ti pananggun-od iti bang-ar babaen ti panangawisna kadakuada nga agbalin nga ad-adalanna, saan nga amin ket nakasagana idi a mangawat. Nupay nadagsen, bumdengda idi a mangibaba iti awit a bakbaklayenda, ket alaenda ti awit [ni Jesus]. (Lucas 9:59-62) Anian a nagdakkel a biddut!

14. Kasano a padagsenandatay dagiti pakaringgoran iti biag ken dagiti namaterialan a tarigagay?

¹⁴ No saantay a naannad, mabalin a makaaramidtay met iti umasping a biddut itatta. Ti panagbalin nga ad-adalan ni Jesus wayawayaannatayo manipud panangragpat kadagiti isu met laeng a kalat ken panangtulad iti kababalin dagiti tattao ti lubong. Nupay kaskasdi a kasapulan nga agtrabahotay a sipipinget tapno makagun-od kadagiti inaldaw a masapsapul, ditay ipangpangruna dagitoy a banag iti biagtayo. Ngem mabalindatay a petpetan a siiirut dagiti pakaringgoran iti biag ken ti sulisog kadagiti material a pagnam-ayan. No palubosantay daytoy, dagiti kasta a tarigagay mabalinda pay a leppesen ti kinapudno a sigagagar nga inawattayo. (Mateo 13:22) Mabalin a makumikomtay unay iti panangpennek kadagiti kasta a tarigagay ket agbalinen dagiti Nakristianuan a responsabilidadtayo a makabannog nga annongen a kayattay laeng a malpas a dagus ken basta makuna laeng nga inaramidtayo. Sigurado a ditay manamnama ti aniaman a bang-ar nga itden ti panagserbitayo iti Dios no kastat’ panagpampanunottayo.

15. Aniat’ impakdaar ni Jesus maipanggep kadagiti namaterialan a tarigagay?

¹⁵ Inlawlawag ni Jesus a ti pannakapnek iti biag ket saan nga aggubuay iti panangikagumaan a manggun-od iti amin a kayattayo, no di ket babaen ti panangsigurado kadagiti napatpateg a banag iti biag. “Isardengyo ti maringgoran maipapan kadagiti kararuayo no ania ti kanenyonto wenno no ania ti inumenyonto, wenno maipapan kadagiti bagiyo no ania ti ikawesyonto,” imbalakadna. “Saan kadi a ti kararua ad-adda ti kaipapananna ngem iti taraon ket ti bagi ngem iti pagan-anay?” Kalpasanna, dinakamatna dagiti tumatayab iti tangatang ket kinunana: “Dida agmula iti bin-i wenno agani wenno agipempen kadagiti kamalig; kaskasdi a ti nailangitan nga Amayo taraonanna ida.” Iti panangdakamatna kadagiti lirio iti talon, kinunana: “Dida agbannog, wenno mambi; ngem kunak kadakayo nga uray ni Solomon iti isuamin a dayagna saan a nakawesan a kas iti maysa kadagitoy.”​—Mateo 6:25-29.

16. Aniat’ impakita ti kapadasan no maipapan kadagiti ibunga dagiti namaterialan a kalat?

¹⁶ Adda kadi masursurotayo kadagitoy a simple a praktikal a pagarigan? Gagangayen a mapasaran ti maysa a tao a bayat nga ad-adda a parang-ayenna ti panagbiagna, ad-adda met nga isut’ masimbalud kadagiti nailubongan a kalat ken dumagsen ti awitna. Nakaad-adu dagiti negosiante iti lubong a nagsagaba kadagiti nasaem a bunga ti namaterialan a panagballigida kas iti pannakasinasina ti pamilia, pannakadadael ti panagasawa, sakit, ken adu pay. (Lucas 9:25; 1 Timoteo 6:9, 10) Kinuna naminsan ni Albert Einstein, a napadayawan iti premio Nobel: “Diak tarigagayan dagiti sanikua, pammarang a balligi, kinalatak, kinaluho. Patiek a ti simple ken nanumo a panagbiag isut’ kasayaatan agpaay iti isuamin.” Ikallangogan laeng daytoy ti simple a pammagbaga ni apostol Pablo: “Dayta ket maysa a wagas a pakagunggonaan iti dakkel, daytoy nadiosan a debosion agraman iti pannakapnek.”​—1 Timoteo 6:6.

17. Ania a kita ti panagbiag ti iparparegta ti Biblia?

¹⁷ Adda napateg a banag a ditay koma liplipatan. Nupay adut’ pagimbagan ti “simple ken nanumo a panagbiag,” saan a daytoy ti mismo a mangyeg iti pannakapnek. Adu dagiti simple ti panagbiagda gapu kadagiti di maliklikan a kasasaad, ngem pulos a saanda a kontento wenno naragsak. Saannatay a parparegtaen ti Biblia a mangiwaksi kadagiti namaterialan a pagragsakan ken agbiag kas ermitanyo. Ti naipaganetget ket nadiosan a debosion, saan a bukod a pannakapnek. No laeng pagtiponentayo dagitoy a dua a magun-odtayo ti “wagas a pakagunggonaan iti dakkel.” Ania a gunggona? Iti panagtultuloyna iti isu met laeng a surat, ilawlawag ni Pablo a dagidiay ‘mangisadag ti namnamada, saan a kadagiti pagduaduaan a kinabaknang, no di ket iti Dios,’ “sitatalged nga agur-urnongda a maipaay iti bagbagida iti maysa a nasayaat a pamuon maipaay iti masanguanan, tapno mapetpetanda a sititibker ti pudpudno a biag.”​—1 Timoteo 6:17-19.

18. (a) Kasano a mabirokan ti maysa ti pudno a bang-ar? (b) Kasanot’ rumbeng a panangmatmattayo kadagiti panagbalbaliw a mabalin a kasapulan nga aramidentayo?

¹⁸ Dumteng kadatayo ti bang-ar no masursurotay nga ibaba ti mismo a nadagsen nga awittayo a mabalin a bakbaklayentayo ket alaentay ti nalag-an nga awit nga ididiaya ni Jesus. Adu dagidiay nangbalbaliw iti panagbiagda tapno mabalindat’ makiraman a naan-anay iti serbisio ti Pagarian ti nakasarak iti dana nga agturong iti naragsak ken makapnek a panagbiag. Siempre, kasapulan ti pammati ken tured tapno makapagtignay a kasta ti maysa, ket mabalin nga adda dagiti bangen iti dalan. Ngem palagipannatay ti Biblia: “Ti mangpaliiw iti angin dinto agmula; ket ti mangikankano kadagiti ul-ulep dinto agani.” (Eclesiastes 11:4) Adu a banag ti pudno a saan a kastat’ karigatna no determinadotayo a mangaramid kadagitoy. Agparang a ti karirigatan a paset isut’ panagbalin a determinado. Amangan no bambannogentay ti bagitayo gapu iti panagpangadua wenno panagkitakittayo a mangawat iti narigat a trabaho. No patibkerentay ti nakemtayo ken awatentay ti karit, mabalin a maklaattay a makakita iti bendision nga ibungana. Indagadag ti salmista: “Nanamenyo ket kitaenyo ta ni Jehova naimbag, O dakayo a tattao.”​—Salmo 34:8; 1 Pedro 1:13.

“Bang-ar a Maipaay Kadagiti Kararuayo”

19. (a) Aniat’ manamnamatayo bayat a dumakdakes dagiti kasasaad iti lubong? (b) Kabayatan nga adda iti sangol ni Jesus, aniat’ manamnamatayo?

¹⁹ Pinalagipan ni apostol Pablo dagiti adalan idi umuna a siglo: “Masapul a sumrektayo iti pagarian ti Dios babaen kadagiti adu a rigat.” (Aramid 14:22) Agaplikar pay laeng dayta itatta. Bayat a dumakdakes dagiti kasasaad ti lubong, rumigatto pay dagiti suot a mapasaran dagiti amin a determinado nga agbiag iti kinalinteg ken nadiosan a debosion. (2 Timoteo 3:12; Apocalipsis 13:16, 17) Kaskasdi, mariknatay ti kas iti narikna ni Pablo idi kinunana: “Marikutankami iti tunggal pamay-an, ngem saan a mailetan a di makagunay; mariribukankami, ngem saan a naan-anay nga awanan ruaran; maidadaneskami, ngem saan a nabaybay-an iti rigat; maituangkami, ngem saan a nadadael.” Ti rason ket makapagtalektayo ken Jesu-Kristo nga ikkannatay iti di gagangay a bileg. (2 Corinto 4:7-9) Babaen ti naimpusuan a panangawattayo iti sangol ti panagbalin nga adalan, tagiragsakentayto ti kaitungpalan ti kari ni Jesus: “Makasarakkayto ti bang-ar a maipaay kadagiti kararuayo.”​—Mateo 11:29.

Mailawlawagyo Kadi?

◻ Ania ti naasi a sangol nga indiaya ni Jesus?

◻ Aniat’ rumbeng nga aramidentayo no mariknatay a ti sangoltayo ket agbalbalinen a dadagsen?

◻ Aniat’ kayat a sawen ni Jesus idi kinunana: “Ti awitko nalag-an”?

◻ Kasanotay a masigurado nga agtalinaed a nalag-an ti awittayo?