Musika a Makaay-ayo iti Dios

Nadeskribir ti musika kas “ti kadaanan ken gagangay iti amin a kita ti arte.” Kas iti lenguahe, naisangsangayan a sagut daytoy a mangiduma iti tao kadagiti animal. Ti musika abbukayenna ti rikrikna, makaay-ayo iti panagdengngeg, ken agtalinaed iti isip. Kangrunaan iti amin, ti musika maay-ayona ti Dios.

KAS ipakita ti Biblia, pagay-ayat dagiti Israelita ti musika. Sigun iti Unger’s Bible Dictionary, ti musika ket “maysa a nalatak nga arte idi panawen ti Biblia.” Kas paset ti inaldaw a panagbiagda, agpadpada a karaman iti panagdayawda ti panagkanta ken musika a nadanggayan iti instrumento. Ngem ad-adu ti panagkanta.

Nangdutok ni Ari David iti mangibagi kadagiti Levita ‘a mangimaton iti panagkanta’ iti tabernakulo, sakbay ti pannakaidaton ti templo a binangon ni Solomon nga anakna. (1 Cronicas 6:31, 32) Idi naisangpet idiay Jerusalem ti lakasa ti tulag, a mangirepresentar iti kaadda ni Jehova, tinudingan ni David ti sumagmamano a Levita ‘nga agakem ken agyaman ken agdayaw ken Jehova.’ Nagkantada iti pagdayaw a dinanggayan ‘ti salterio ken arpa, . . . nga agpaawengda iti natbag kadagiti piangpiang, . . . a sitatangguyobda.’ Dagitoy a lallaki “nainagananda idi, tapno agyamanda ken Jehova, agsipud ta ti naayat a kinaimbagna agtaeng iti agnanayon.”​—1 Cronicas 16:4-6, 41; 25:1.

Ti maulit-ulit a liriko a ‘ti naayat a kinaimbag [ni Jehova] agtaeng iti agnanayon’ ket agparang iti adu a daras iti Salmo, ti libro ti Biblia a nangnangruna a nainaig iti musika. Kas pagarigan, agparang daytoy iti amin a maikadua a paset ti 26 a bersikulo ti Salmo 136. Kinuna ti maysa nga eskolar ti Biblia: “Mayanatup ti kaababana iti kanta dagiti tattao. Maimemoria ti asinoman a makangngeg iti dayta.”

Dagiti paulo dagiti salmo ipasimudaagda ti nasaknap a pannakausar dagiti instrumento ti musika. Dakamaten ti Salmo 150 dagiti tangguyob, arpa, pandereta, pito, ken piangpiang, malaksid pay kadagiti de kuerdas nga instrumento. Kaskasdi, ti kangrunaan a mangpapintas isu ti boses ti tao. Idagadag ti bersikulo 6: “Amin nga adda angesna idaydayawda koma ni Jehova. Idaydayawyo ni Jehova.”

Yantangay mayebkas iti musika ti rikriknatayo, naputar idi tiempo ti Biblia dagiti dung-aw wenno maulit-ulit a day-eng maigapu iti liday. Nupay kasta, nakedngan laeng ti paset daytoy a klase ti kanta iti musika ti Israel. Kuna ti encyclopedia ti Biblia nga Insight on the Scriptures:a “Iti kanta a dung-aw wenno un-unnoy, ad-adda a nasken ti estilo a panangulit-ulit iti kanta imbes nga iti samiweng ti musika wenno iti panagbaliwbaliw ti tono ken panangipaganetget no palawag koma.”

Nagkanta ni Jesus ken dagiti matalek nga apostolna kadagiti pagdayaw ken Jehova iti rabii sakbay ti ipapatay ni Jesus. Di pagduaduaan a kinantada dagiti Salmo ti Hallel. (Salmo 113-118) Anian a makapabileg daytoy kadagiti adalan ni Jesus a mangsango iti ipapatay ti Apoda! Malaksid iti dayta, ad-adda pay a napatibker ti determinasionda nga agtalinaed a matalek kas adipen ti Katan-okan a Soberano ti uniberso, ni Jehova, bayat a kinantada idi iti lima a daras ti paset a “ta ti kinamanagayatna agnanayon.”​—Salmo 118:1-4, 29.

Nagkanta dagiti nagkauna a Kristiano idiay Efeso ken Colosas ‘kadagiti salmo ken daydayaw iti Dios’ (iti literal, “himno”). Innayonda kadagitoy ti “naespirituan a kankanta” a kinansionda kadagiti pusoda. (Efeso 5:19; Colosas 3:16) Iti panagkanta ken panagsasao, mayanatup nga inaramatda ti ngiwatda a nagdayaw. Saan kadi a kinuna ni Jesus a “ti naruay iti puso sawen ti ngiwat”?​—Mateo 12:34.

Musika a Saan a Makaay-ayo iti Dios

Saan nga amin a musika a nadakamat iti Biblia ket makaay-ayo iti Dios. Panunotenyo ti napasamak idiay Bantay Sinai, a nakaitedan ti Linteg ken Moises, agraman ti Sangapulo a Bilin. Idi sumalog ni Moises iti bantay, ania ti nangngegna? “Saan a timek dagiti mangiwaragawag iti balligi, saan met a timek dagiti un-unnoy dagiti maabak,” no di ket ‘uni dagiti agkankanta.’ Musika daytoy a nainaig iti idolatria, maysa nga aramid a di makaay-ayo iti Dios ken nakaigapuan ti pannakatalipupos ti agarup 3,000 kadagidiay nangputar kadagita a musika.​—Exodo 32:18, 25-28.

Nupay kabaelan ti tattao ti agputar, agtokar, ken mangtagiragsak iti amin a klase ti musika, dina kayat a sawen a makaay-ayo amin dagita a musika iti Dios. Apay a saan? Inlawlawag ni Kristiano nga apostol Pablo: “Amin nagbasol ken agkurang iti dayag ti Dios.” (Roma 3:23) Ti pinapagano a ritual ti kinabunga, ti doktrina nga imortal ti kararua, ken ti panagrukbab ken Maria kas “ina ti Dios” ti masansan a pannakatema dagiti musika. Nupay kasta, saan a pakaidayawan ti Dios ti kinapudno dagitoy a pammati ken kaugalian gapu ta maisupadi dagitoy iti adda a naipalgak iti naipaltiing a Saona, ti Biblia.​—Deuteronomio 18:10-12; Ezequiel 18:4; Lucas 1:35, 38.

Panangpili iti Nasayaat a Musika

Aglaplapusanan ti adda a pagpilian a musika. Nadisenio dagiti akkub dagiti compact disc a mangawis kadagiti tattao a gumatang iti aniaman a klase ti nairekord a musika. Ngem no kayat ti tao a maay-ayo ti Dios a pagdaydayawanna, masapul nga agannad ken nainsiriban nga agpili tapno maliklikanna dagiti kanta ken tokar a naibatay kadagiti di umiso a narelihiosuan a pammati wenno mangipagpaganetget iti imoralidad ken demonismo.

Ni Albert, a nagserbi idi kas Kristiano a misionero idiay Africa, aminenna a manmano laeng ti gundawayna a mangtokar iti piano sadiay. Ngem ulit-ulitenna idi a denggen ti sumagmamano a long-playing album nga awitna. Iti pagilianda ita, bisbisitaen ni Albert dagiti kongregasion Kristiano kas agdaldaliasat a manangaywan. Manmano la a makangngeg iti musika. Kunana: “Ni Beethoven ti paboritok a composer. Kadagiti naglabas a tawen, nakaurnongak kadagiti inrekordna a simponia, concerto, sonata, ken quartet.” Pagay-ayatna unay ti agdengngeg kadagitoy. Siempre, adda bukod a pili a musika ti tunggal tao. Ngem kas Kristiano, laglagipentayo ti balakad ni Pablo: “Uray no mangmangan wenno umin-inum wenno agar-aramidkayo iti aniaman pay a banag, aramidenyo ti isuamin a bambanag a maipaay iti dayag ti Dios.”​—1 Corinto 10:31.

Musika ken Dedikasion

Musika ti kangrunaan a pagduyosan ni Susie. Kunana: “Rinugiak ti agpiano idi agtawenak iti 6, agbiolin idi agtawenak iti 10, ken kamaudiananna agtokar iti arpa idi agtawenak iti 12.” Idi agangay, nangala ni Susie iti kurso a panagtokar iti arpa iti Royal College of Music idiay London, Inglatera. Uppat a tawen a nagadal iti babaen ti maysa a nalatak nga Español a tumutokar iti arpa ken makatawen iti Paris Conservatoire, ket nakagun-od iti nangato a marka iti musika agraman kadagiti diploma gapu iti panagtokarna iti arpa ken panangisurona iti piano.

Naikameng ni Susie iti maysa a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova idiay London. Dita a nasarakanna ti pudno a pannakaseknan ken ayat iti nagbabaetan dagiti padana a Saksi. In-inut a rimmayray ti ayatna ken Jehova ken ti regtana nga agserbi kenkuana. Nagutugot a mangbirok kadagiti pamay-an a makapagserbi iti Dios. Dayta ti makagapu a nagdedikar ken nagpabautisar. “Maysa a dedikado a panagbiag ti karera iti musika isu a gagangay kaniak ti dedikado a biag,” kuna ni Susie. Naksayan ti tiempona nga agkonsierto bayat a nakiraman iti Nakristianuan a ministerio a panangikasaba iti naimbag a damag ti Pagarian ti Dios kas panagtulnog kadagiti bilin ni Jesus.​—Mateo 24:14; Marcos 13:10.

Kasano ti panagriknana ita ta limitado laengen ti mabusbosna a tiempo iti karerana mainaig iti musika? Aminenna: “No dadduma, medio maupayak ta nakedngan laengen ti tiempok nga agensayo, ngem agtokarak ken maay-ayatanak pay latta iti musika. Sagut ni Jehova ti musika. Ad-adda a magustuak ita gapu ta inyun-unak iti biagko ti panagserbi kenkuana.”​—Mateo 6:33.

Musika a Mangidayaw iti Dios

Da Albert ken Susie, agraman ti agarup innem a milion a Saksi ni Jehova, kanayonda nga idaydayaw ni Jehova a Dios babaen ti musika. Kadagiti Nakristianuan a gimong a maang-angay kadagiti Kingdom Hall iti 234 a pagilian, luktan ken serraanda dagiti gimongda, no posible, iti kanta nga agpaay ken Jehova. Iti nagduduma nga ayug, naglaon dagiti makaay-ayo a samiweng kadagiti naibatay iti Kasuratan a liriko a pagdayaw ken Jehova a Dios.

Amin a tumabuno kantaanda a sibabara ni Jehova kas Dios a manangipateg (Kanta 44). Agkantada iti pagdayaw ken Jehova (Kanta 190). Iparangarang dagiti kantada dagiti rag-o ken rebbengen a paset ti Nakristianuan a panagkakabsat, panagbiag, ken kababalin. Mangnayon iti ragsakda ti nadumaduma nga estilo ti pannakaputar dagiti kanta nga inusar dagiti Saksi manipud Asia, Australia, Europa, ken North ken South America.b

Dagitoy dagiti umuna a sasao ti naindaklan a kanta a naputar idi panawen ti salmista: “O kantaanyo ni Jehova iti baro a kanta: kantaanyo ni Jehova, dagup ti daga. Kantaanyo ni Jehova, bendituenyo ti naganna; iparangarangyo ti panangisalakanna nga inaldaw-aldaw. Ipalawagyo ti dayagna kadagiti nasnasion. Dagiti nakaskasdaaw nga ar-aramidna kadagiti amin a tattao.” (Salmo 96:1-3) Kastoy ti ar-aramiden dagiti Saksi ni Jehova iti lugaryo, ket awisendakayo a makipagkanta iti daytoy a pagdayaw. Maabrasakayo kadagiti Kingdom Hall-da, a pakaadalanyo no kasano nga idayaw ni Jehova babaen ti musika a makaay-ayo kenkuana.

[Footnotes]

[Ladawan iti panid 28]

Panagkanta iti panangidayaw ken Jehova