Agpannuraykayo iti Espiritu ti Dios iti Panangtaming Kadagiti Panagbalbaliw iti Biag

“Aramidem ti amin a kabaelam a mangiparang iti bagim a naanamongan iti Dios.”​—2 TIMOTEO 2:15.

1. Aniada a panagbalbaliw ti mangsubok iti espiritualidadtayo?

AGTULTULOY nga agbalbaliw dagiti kasasaad iti lubong. Makitatayo dagiti nakaskasdaaw a panagrang-ay iti siensia ken teknolohia agraman ti nakaro a panagrakaya dagiti moral a pagalagadan. Kas nausig iti immuna nga artikulo, masapul a liklikan dagiti Kristiano ti espiritu ti lubong a maibusor iti Dios. Ngem bayat nga agbalbaliw ti lubong, adu met a panagbalbaliw ti mapasarantayo. Agmataengantayo, agbaliw ti kaadu ti sanikua, kasasaad ti salun-at, ken kadakkel ti pamilia. Saantayo a kontrolado ti adu kadagita a panagbalbaliw, ket mabalin a mangyegda kadagiti baro ken dakkel a pannubok iti espiritualidadtayo.

2. Ania dagiti panagbalbaliw iti biag ni David?

² Manmano a tattao ti nakapasar iti naidumduma a panagbalbaliw iti biagda kas iti napasamak ken ni David nga anak ni Jesse. Ni David ket maysa laeng idi a gagangay nga ubing a pastor agingga a nagbalin a nalatak a bannuar ti pagilian. Kalpasanna, kasla maysa nga animal nga inanup ti maysa a managimon nga ari. Idi agangay, nagbalin ni David kas ari ken nangparmek kadagiti kabusor. Inibturanna ti nasaem a bunga ti nadagsen a basol. Napasaranna ti pannakadidigra ken pannakariribuk ti pamiliana. Nakaurnong iti kinabaknang, limmakay, ken napasaranna dagiti sagubanit a kakuyog ti panaglakay. Ngem iti laksid ti adu a panagbalbaliw iti biagna, imparangarang ni David ti tungpal biag a panagtalekna ken ni Jehova ken iti espirituna. Inaramidna ti amin a kabaelanna tapno maiparangna ti bagina a “naanamongan iti Dios,” ket binendisionan ti Dios. (2 Timoteo 2:15) Nupay naiduma ti kasasaadtayo iti kasasaad ni David, makasursurotayo iti pamay-anna a nangtaming kadagiti bambanag iti biagna. Makatulong ti kapadasanna tapno maawatantayo no kasano a magun-odtayo ti tulong ti espiritu ti Dios iti sidong dagiti panagbalbaliw iti biagtayo.

Ti Kinapakumbaba ni David​—Nasayaat nga Ulidan

3, 4. Kasano a limmatak ni David iti pagilianna nupay isu ket dati a gagangay nga ubing a pastor?

³ Idi ubing, saan a nalatak ni David uray iti mismo a pamiliana. Idi napan ni propeta Samuel idiay Betlehem, inyam-ammo ti ama ni David ti pito kadagiti walo nga annakna. Ni David, ti inaudi, isu ti nabati a mangipastor kadagiti karnero. Ngem ni David ti pinili ni Jehova nga agbalinto nga ari iti Israel. Napaayaban ngarud ni David. Kalpasanna, kuna ti rekord ti Biblia: “Innala ni Samuel ti sara ti lana ket pinulotanna iti tengnga ti kakabsatna. Ket ti espiritu ni Jehova nangrugi nga agtignay ken David manipud iti dayta nga aldaw ken agpatpatuloy.” (1  Samuel 16:12, 13) Nagpannuray ni David iti dayta nga espiritu iti unos ti panagbiagna.

⁴ Di nagbayag, daytoy nga ubing a pastor ket nagbalin a nalatak iti pagilianna. Nadutokan nga agserbi ken agtokar iti musika para iti ari. Pinapatayna ti mannakigubat a ni Goliat, maysa a nauyong a higante a kabuteng uray dagiti eksperiensiado a soldado ti Israel. Kas lider iti buyot ti Israel, ni David pinarmekna dagiti Filisteo. Isut’ kaay-ayo dagiti tattao. Nangputarda kadagiti kanta a mangitan-ok kenkuana. Sakbayna, ti maysa a mammagbaga ni Ari Saul dineskribirna ni agtutubo a David kas maysa a ‘nasigo nga agtokar’ iti arpa ken “maysa a maingel, nabileg a lalaki ken maysa a lalaki ti gubat ken maysa a nasaririt a pumapalawag ken maysa a nataer a lalaki.”​—1 Samuel 16:18; 17:23, 24, 45-51; 18:5-7.

5. Ania ti mabalin a mangituggod ken ni David nga agpangas, ket kasanotay nga ammo a saan a kasta ti napasamak?

⁵ Kinatan-ok, kinataer, kinaagtutubo, kinalaing nga agpalawag, kinasigo nga agtokar, kinabileg a makigubat, anamong ti Dios​—kasla adda aminen ken ni David. Aniaman kadagita ti mabalin a mangituggod kenkuana nga agpangas. Ngem nagtalinaed a napakumbaba ni David. Imutektekanyo ti sungbatna idi intukon ni Ari Saul ti anakna tapno agbalin nga asawana. Sipapakumbaba a kinuna ni David: “Siasinoak ken siasino ti kakabagiak, ti pamilia ni amak, iti Israel, tapno agbalinak a manugang ti ari?” (1 Samuel 18:18) Kastoy ti komento ti maysa nga eskolar iti daytoy a bersikulo: “Kayat a sawen ni David nga uray maibatay iti personalidadna, wenno iti takderna iti kagimongan, wenno iti kapuonanna, awan ti kalinteganna nga agbalin a manugang ti ari.”

6. Apay a nasken a sukayentayo ti kinapakumbaba?

⁶ Ti kinapakumbaba ni David ket naibatay iti panangbigbigna a natantan-ok nga amang ni Jehova ngem kadagiti imperpekto a tattao iti aniaman nga aspeto. Nasdaaw pay ketdi ni David ta ti Dios inikkanna iti atension dagiti tattao. (Salmo 144:3) Ammona met nga aniaman a nagun-odna a kinatan-ok, maigapu laeng dayta iti kinapakumbaba ni Jehova, nga impababana ti bagina tapno tulongan, salakniban, ken aywananna ni David. (Salmo 18:35) Anian a nagsayaat a leksion kadatayo! Ditay koma pulos agpangas aniaman dagiti talento, gapuanan, ken pribilehiotayo. “Kinapudnona, ania ti adda kenka a dika inawat?” insurat ni apostol Pablo. “No, ita, pudno nga inawatmo dayta, apay nga agpasindayagka a kasla dika inawat dayta?” (1 Corinto 4:7) Tapno matagiragsaktayo ti nasantuan nga espiritu ken anamong ti Dios, masapul a sukayen ken taginayonentayo ti kinapakumbaba.​—Santiago 4:6.

“Diyo Ibalesan ti Bagbagiyo”

7. Kaano a mabalin koma a ginundawayan ni David a papatayen ni Ari Saul?

⁷ Nupay saan nga impannakkel ni David ti kinatan-okna, dayta ti nangriing iti makapapatay nga imon ni Ari Saul, a pinanawan ti espiritu ti Dios. Nupay awan ti basol ni David, nagpeggad ti biagna isu a naglibas ket nagnaed idiay let-ang. Naminsan, iti porsegido a panangkamatna ken ni David, simrek ni Ari Saul iti maysa a rukib a dina ammo a naglemmengan da David ken dagiti kakaduana. Indagadag dagiti kakadua ni David a gundawayanna ti kasla inted ti Dios nga oportunidadna a mangpapatay ken ni Saul. Mailadawantayo ti kaaddada iti sipnget bayat nga iyar-arasaasda ken ni David: “Adtoy ti aldaw nga iti dayta kuna kenka ni Jehova, ‘Adtoy! Iyawatko ti kabusormo ita imam, ket masapul nga aramidem kenkuana kas iti pagarupem a naimbag kadagita matam.’”​—1 Samuel 24:2-6.

8. Apay a minedmedan ni David ti bagina nga agibales?

⁸ Nagkedked ni David a mangdangran ken ni Saul. Buyogen ti pammati ken panaganus, kaykayatna nga italek laengen ken ni Jehova dagiti bambanag. Kalpasan a rimmuar ti ari iti rukib, nagpukkaw ni David ket kinunana kenkuana: “Mangukom koma ni Jehova iti nagbaetanta; ket ibalesannakto ni Jehova kenka, ngem saanto nga agdisso kenka ti bukodko nga ima.” (1 Samuel 24:12) Uray ammona a ni Saul ti nagkamali, saan a nagibales ni David; saanna met a pinagsasawan wenno nagsao iti maibusor ken ni Saul. Adu a daras a minedmedan ni David ti bagina nga agibales. Imbes ketdi, nagtalek a ni Jehova ti mangilinteg kadagiti bambanag.​—1 Samuel 25:32-34; 26:10, 11.

9. Apay a ditay agibalbales no makapasartayo iti ibubusor wenno pannakaidadanes?

⁹ Kas ken David, mabalin a maipasangokayo met kadagiti narigat a kasasaad. Nalabit a busoren wenno idadanesdakayo dagiti kaeskuelaan, katrabahuan, kameng ti pamilia, wenno dadduma a diyo kapammatian. Dikay agibalbales. Urayenyo ni Jehova, a kiddawenyo ti tulong ti nasantuan nga espirituna. Posible a dagiti saan a manamati matignayda iti nasayaat a konduktayo ket agbalinda a manamati. (1 Pedro 3:1) Aniaman kadagita, manamnamayo nga ammo ni Jehova ti kasasaadyo ket agtignayto iti umiso a tiempo. Insurat ni apostol Pablo: “Dikay ibalesan ti bagbagiyo, dungdungnguen, no di ket ipaayanyo ti lugar ti pungtot; ta adda a naisurat: ‘Kukuak ti pammales; supapakakto, kuna ni Jehova.’”​—Roma 12:19.

“Umimdengkayo iti Disiplina”

10. Kasano a natnag ni David iti basol, ken kasanona a pinadas nga ilimed dayta?

¹⁰ Limmabas ti panawen. Nagbalin ni David a madungdungngo ken nalatak nga ari. Ti naisangsangayan a kinamatalekna iti unos ti panagbiagna, agraman dagiti agkakapintas a salmo a pinutarna kas panangidayawna ken ni Jehova, ti mabalin a mangted iti impresion a saan a pulos a makaaramid iti nadagsen a basol daytoy a lalaki. Kaskasdi, natnag ni David iti serioso a basol. Naminsan iti tuktok ti palasiona, napaliiw ti ari ti maysa a napintas a babai nga agdigdigus. Nagpalutpot ni David. Idi naammuanna a ni Bat-seba dayta a babai ken adda iti paggugubatan ti asawana a ni Urias, pinaayaban ni David ket dinennaanna. Idi agangay, natakuatanna a masikog ti babai. Anian nga iskandalo ti pataudenna no maibutaktak dayta! Iti sidong ti Mosaiko a Linteg, pannakapapatay ti dusa ti pannakikamalala. Nalawag nga impagarup ti ari a mabalin a mailimed ti naaramidna a basol. Gapuna, imbilinna iti buyot a pagawidenda ni Urias idiay Jerusalem. Namnamaen ni David a dennaan ni Urias ti asawana ngem saan a napasamak dayta. Gapu ta desperadon ni David, pinasublina ni Urias iti paggugubatan nga awitna ti surat ken ni Joab, ti komander ti militar. Sigun iti surat, naibilin a maipuesto ni Urias iti maysa a posision a nalaka a pakatayanna. Nagtulnog ni Joab, ket napapatay ni Urias. Kalpasan ti panangngilin ni Bat-seba iti kaugalian a periodo ti panagleddaang, innala ni David kas asawana.​—2 Samuel 11:1-27.

11. Ania ti insalaysay ni Natan ken ni David, ket ania ti reaksion ti ari?

¹¹ Kasla nagballigi dayta a gakat, ngem pinanunot koma ni David a nakita ni Jehova ti amin a napasamak. (Hebreo 4:13) Limmabas ti bulbulan ket naipasngay ti ubing. Kalpasanna, napan ni propeta Natan ken ni David kas imbilin ti Dios. Insalaysayna iti ari ti maipapan iti maysa a nabaknang nga aduan iti arban ngem nangala ken nangpapatay iti kakaisuna a karnero nga ipatpateg ti maysa a napanglaw a lalaki. Gapu iti dayta, kayat ni David a maipakat ti hustisia ngem dina napanunot ti pudno a kaipapanan dayta a salaysay. Dagus nga inkeddeng ni David a madusa dayta a nabaknang a lalaki. Sipupungtot a kinunana ken ni Natan: “Kas sibibiag ni Jehova, ti lalaki nga agar-aramid iti kastoy maikari a matay!”​—2 Samuel 12:1-6.

12. Ania a dusa ti impaulog ni Jehova maibusor ken ni David?

¹² “Sika a mismo ti lalaki!” kinuna ti propeta. Ni David a mismo ti nangukom iti bagina. Awan duadua a ti pungtot ni David ket dagus a nasuktan iti nakaro a bain ken ladingit. Naikuleng bayat a dengdenggenna ni Natan a nangipaulog iti di maliklikan a panangukom ni Jehova. Awan dagiti makaliwliwa a sasao. Inumsi ni David ti sao ni Jehova babaen ti dakes nga inaramidna. Saan aya a pinapatayna ni Urias babaen ti kampilan ti kabusor? Dumtengto met ti kampilan iti balay ni David. Saan aya a sililimed nga innalana ti asawa ni Urias? Dumtengto met ti umasping a didigra kenkuana, saan a sililimed no di ket sipapanayag.​—2 Samuel 12:7-12.

13. Ania ti tignay ni David iti panangdisiplina ni Jehova?

¹³ Naimbag met ta saan nga inlibak ni David ti basolna. Dina pinagsasawan ni propeta Natan. Dina pinabasol ti dadduma wenno inkalintegan ti inaramidna. Binigbigna dagiti basolna, a kunkunana: “Nagbasolak a maikaniwas ken Jehova.” (2 Samuel 12:13) Ipakita ti Salmo 51 ti nakaro a pannakasidir ti konsiensiana ken ti napalaus a panagbabawina. Nagpakpakaasi ken ni Jehova: “Saannak nga ibelleng manipud iti sanguanam; ket ti nasantuan nga espiritum O saanmo nga ikkaten kaniak.” Patienna a babaen ti asi ni Jehova, saan nga umsien ti Dios “ti puso a nadunor ken naidagel” gapu iti basol. (Salmo 51:11, 17) Nagtultuloy a nagtalek ni David iti espiritu ti Dios. Nupay saan nga inikkat ni Jehova dagiti napait a resulta ti basol ni David, pinakawanna daytoy.

14. Ania koma ti tignaytayo iti panangdisiplina ni Jehova?

¹⁴ Imperpekto ken agbasoltayo amin. (Roma 3:23) No dadduma, makaaramidtayo kadagiti nadagsen a basol, kas ken David. No kasano a ti naayat nga ama disiplinaenna ti anakna, ilinteg met ni Jehova dagidiay mangikagkagumaan nga agserbi kenkuana. Nupay makagunggona ti disiplina, saan a nalaka nga awaten dayta. Kinapudnona, “makapaladingit” dayta no dadduma. (Hebreo 12:6, 11) Wen, no ‘umimdengtayo iti disiplina,’ awatennatayo manen ni Jehova. (Proverbio 8:33) Tapno agtultuloy a matagiragsak ti parabur ti espiritu ni Jehova, masapul nga awatentayo ti pannubngar ken ikagumaantayo ti agbalin a makaay-ayo iti Dios.

Ditay Agtalek Kadagiti Saan a Natalged a Kinabaknang

15. (a) Pangus-usaran ti dadduma kadagiti kinabaknangda? (b) Ania ti tarigagayan ni David a pangusaran iti kinabaknangna?

¹⁵ Awan ti mangipasimudaag a naggapu ni David iti maysa a prominente wenno nabaknang a pamilia. Ngem bayat ti panagturayna, nagun-od ni David ti adu a kinabaknang. Kas pagaammoyo, adu ti mangidulin iti kinabaknangda, a siaagum a paaduenda dayta, wenno busbosenda para laeng iti bagida. Usaren ti dadduma ti kuartada a mangitan-ok iti bagida. (Mateo 6:2) Ngem naiduma ti nangusaran ni David iti kinabaknangna. Kayatna nga idaydayaw ni Jehova. Imbagana idi ken ni Natan ti tarigagayna a mangbangon iti templo para ken ni Jehova a pagsaadan ti lakasa ti tulag, nga adda idi idiay Jerusalem “iti tengnga dagiti lupot ti tolda.” Naay-ayo ni Jehova iti panggep ni David ngem imbagana kenkuana babaen ken ni Natan a ti anakna a ni Solomon ti mangibangon iti templo.​—2 Samuel 7:1, 2, 12, 13.

16. Ania a panagsagana ti inaramid ni David mainaig iti pannakabangon ti templo?

¹⁶ Insagana ni David dagiti materiales a mausar iti dayta a dakkel a proyekto a panagbangon. Kinuna ni David ken ni Solomon: “Nangisaganaak maipaay iti balay ni Jehova iti sangagasut a ribu a talento a balitok ken maysa a milion a talento a pirak, ket ti gambang ken ti landok awan ti mabalin a pannakatimbangda agsipud ta immabutda iti kasta a kaadu; ket nangisaganaak iti kaykayo ken batbato, ngem nayonamto dagita.” Manipud iti bukodna a kinabaknang, nangted iti 3,000 a talento ti balitok ken 7,000 a talento ti pirak.a (1 Cronicas 22:14; 29:3, 4) Ti kinaparabur ni David ket saan a pammarang laeng, no di ket ebkas ti pammati ken debosionna ken ni Jehova a Dios. Kas panangbigbigna iti Gubuayan ti kinabaknangna, kinunana ken ni Jehova: “Aggapu kenka ti amin a banag, ket manipud iti bukodmo nga ima nangtedkami kenka.” (1 Cronicas 29:14) Ti naparabur a puso ni David ti nangtignay kenkuana a mangaramid iti amin a kabaelanna a mangitandudo iti nasin-aw a panagdayaw.

17. Kasano a ti balakad ti 1 Timoteo 6:17-19 agaplikar nga agpadpada iti nabaknang ken napanglaw?

¹⁷ Umasping iti dayta, mabalintayo nga usaren dagiti material a sanikuatayo tapno agaramid iti naimbag. Imbes nga agbalin a materialistiko, nasaysayaat a gun-oden ti anamong ti Dios​—dayta ti gubuayan ti pudpudno a sirib ken ragsak. Insurat ni Pablo: “Ibilinmo kadagidiay babaknang itoy agdama a sistema ti bambanag a saanda koma a napalangguad, ken isadagda ti namnamada, saan nga iti pagduaduaan a kinabaknang, no di ket iti Dios, a sibabaknang a mangipaay kadatayo iti amin a bambanag a pagragsakantayo; nga agaramidda iti naimbag, nga agbalinda a nabaknang iti nasayaat nga ar-aramid, nga agbalinda a naparabur, sisasagana a mangiranud, a sitatalged nga agurnongda maipaay iti bagbagida iti nasayaat a pamuon maipaay iti masanguanan, tapno mapetpetanda a sititibker ti pudpudno a biag.” (1 Timoteo 6:17-19) Aniaman ti kasasaadtayo iti biag, agpannuraytayo koma iti espiritu ti Dios ken agbiagtayo iti wagas a mamagbalin kadatayo a “nabaknang iti Dios.” (Lucas 12:21) Awanen ti napatpateg pay ngem iti naanamongan a takder iti imatang ti naayat a nailangitan nga Amatayo.

Iparangyo ti Bagiyo a Naanamongan iti Dios

18. Kasano a nangipasdek ni David iti nasayaat nga ulidan kadagiti Kristiano?

¹⁸ Iti unos ti panagbiagna, inkagumaan ni David ti agbalin a makaay-ayo ken ni Jehova. Inkantana: “Ipaayannak iti parabur, O Dios, ipaayannak iti parabur, ta kenka nagkamang ti kararuak.” (Salmo 57:1) Saan a nasayang ti panagtalekna ken ni Jehova. Limmakay ni David, a “napneken iti al-aldaw.” (1 Cronicas 23:1) Nupay nakaaramid ni David kadagiti nadagsen a basol, isu ket malaglagip kas maysa kadagiti adu a saksi ti Dios a nangipakita iti naisangsangayan a pammati.​—Hebreo 11:32.

19. Kasanotayo a maiparang ti bagitayo a naanamongan iti Dios?

¹⁹ Bayat a sanguenyo dagiti agbaliwbaliw a kasasaad iti biag, laglagipenyo a no kasano a ni David ket tinulongan, pinabileg, ken tinubngar ni Jehova, kabaelanna met nga aramiden ti kasta kadakayo. Kas ken David, naipasango ni apostol Pablo iti adu a panagbalbaliw iti biag. Ngem nagtalinaed a matalek babaen ti panagpannurayna iti espiritu ti Dios. Insuratna: “Ta iti amin a bambanag addaanak iti bileg gapu iti daydiay mangmangted kaniak iti pannakabalin.” (Filipos 4:12, 13) No agpannuraytayo ken ni Jehova, tulongannatayo nga agballigi. Kasta ti kayatna. No umimdeng ken umadanitayo kenkuana, ipaayna kadatayo ti bileg a mangaramid iti pagayatanna. Ket no agtultuloytayo nga agpannuray iti espiritu ti Dios, mabaelantayo nga ‘iparang ti bagitayo a naanamongan iti Dios’ ita ken iti agnanayon.​—2 Timoteo 2:15.

[Footnote]

Ania ti Sungbatyo?

• Kasanotayo a maliklikan ti agpangas?

• Apay a ditay koma agibalbales?

• Ania koma ti panangmatmattayo iti disiplina?

• Apay a rumbeng nga agtalektayo iti Dios imbes nga iti kinabaknang?

[Ladawan iti panid 16, 17]

Nagpannuray ni David iti espiritu ti Dios ken inkagumaanna a pinaragsak ti Dios. Kasta kadi ti ar-aramidenyo?

[Ladawan iti panid 18]

“Ta aggapu kenka ti amin a banag, ket manipud iti bukodmo nga ima nangtedkami kenka”