Dagiti Kasar a Nadayaw iti Imatang ti Dios ken ti Tao
“Maysa a padaya ti kasar ti naangay idiay Cana . . . Naawis met ni Jesus ken dagiti adalanna iti padaya ti kasar.”—JUAN 2:1, 2.
1. Ania ti ipakita ti salaysay maipapan ken ni Jesus idiay Cana?
NI Jesus, ni nanangna, ken ti dadduma kadagiti adalanna pagaammoda ti rag-o a mabalin nga itden ti nadayaw a kasar kadagiti agdaydayaw iti Dios. Pinagbalin pay ketdi ni Kristo a naisangsangayan ti maysa a kasar babaen ti panangaramidna iti kaunaan a nairekord a milagrona, nga ad-adda a nangparagsak iti dayta nga okasion. (Juan 2:1-11) Nalabit nga addan dagiti dinar-ayam ken tinagiragsakmo a kasar dagiti Kristiano nga agtarigagay nga agserbi ken Jehova kas naragsak nga agassawa. Wenno panggepmo a kastanto met ti kasarmo wenno kayatmo a tulongan ti maysa a gayyem tapno agbalin a naballigi ti kasarna. Ania ti mabalin a maaramid tapno agbanag a kasta?
2. Ania nga impormasion ti linaon ti Biblia maipapan kadagiti kasar?
2 Napaneknekan dagiti Kristiano a ti balakad iti naipaltiing a Sao ti Dios ket dakkel ti maitulongna iti agnobio no agplanoda nga agkasar. (2 Timoteo 3:16, 17) Pudno a saan nga imbalabala ti Biblia dagiti eksakto nga addang a masurot iti Nakristianuan a kasar. Ngamin, agduduma dagiti kostumbre ken uray dagiti paglintegan sigun iti lugar ken panawen. Kas pagarigan, awan ti pormal a seremonia ti kasar iti nagkauna nga Israel. Iti aldaw ti kasar, ti nobio iyawidna ti nobia iti pagtaenganna wenno iti balay ni tatangna. (Genesis 24:67; Isaias 61:10; Mateo 1:24) Ti panangaramidda iti kasta iti imatang ti publiko kaipapananna a nagkasardan uray no awan ti pormal a seremonia a gagangay iti adu a kasar iti kaaldawantayo.
3. Ania nga okasion idiay Cana ti pinagbalin ni Jesus a naragsak?
3 Dagiti Israelita binigbigda dayta nga addang kas panagkallaysa wenno kasar. Kalpasan dayta, nalabit a dumar-ayda iti padaya, kas iti nadakamat iti Juan 2:1. Iti adu a bersion ti Biblia, kastoy ti pannakaipatarus dayta a bersikulo: “Adda kasar idiay Cana.” Ngem dayta a sao iti orihinal a lenguahe ket maitutop a naipatarus kas “padaya ti kasar” wenno “bangkete ti kasar.”a (Mateo 22:2-10; 25:10; Lucas 14:8) Ibatad ti salaysay a dimmar-ay ken pinagbalin ni Jesus a naragsak ti maysa a padaya ti kasar dagiti Judio. Ngem ti napateg a punto ket naiduma ti kasar idi kaaldawan ni Jesus no idilig iti gagangay a kasar ita.
4. Ania a kita ti kasar ti ikeddeng ti dadduma a Kristiano, ken apay?
4 Kadagiti adu a pagilian ita, adda dagiti paglintegan a masapul a suroten dagiti Kristiano no ikeddengdan ti agkasar. Apaman a masurotda dagita, mabalindan ti agkasar iti aniaman a legal a pamay-an. Mabalin a bassit ken simple a seremonia dayta nga idauluan ti maysa a hues, mayor, wenno ministro nga inautorisaran ti gobierno. Kasta ti kasar a kayat ti dadduma, a mabalin a mangawisda iti sumagmamano laeng a kabagian wenno Kristiano a gagayyem a dumar-ay kas legal a saksi wenno tapno makiraman laeng iti rag-o daytoy napateg nga okasion. (Jeremias 33:11; Juan 3:29) Umasping iti dayta, mabalin a saan a kayat ti dadduma a Kristiano ti dakkel a padaya a narikut nga iplano ken dakkel ti magastos. Imbes ketdi, mangyurnosda iti natalna a pannangan a kaduada ti dadduma kadagiti nasinged a gagayyemda. Aniaman dagiti personal a pagayatantayo iti daytoy a banag, rumbeng nga awatentayo a ti dadduma a nataengan a Kristiano mabalin nga addaanda kadagiti panangmatmat a naiduma kadatayo.—Roma 14:3, 4.
5. Apay a kayat ti adu a Kristiano nga adda palawag iti kasarda, ken ania ti itampok dayta?
5 Kaaduan nga agkasar a Kristiano kayatda nga adda naibatay-Biblia a palawag iti kasarda.b Bigbigenda a ni Jehova ti namunganay iti panagasawa ket mangipapaay ti Saona iti nainsiriban a balakad no kasano nga agballigi ken agbalin a naragsak ti panagasawa. (Genesis 2:22-24; Marcos 10:6-9; Efeso 5:22-33) Kayat met ti kaaduan nga agkasar a kaduadanto dagiti Kristiano a gagayyem ken kabagianda iti dayta a naragsak nga okasion. Nupay kasta, kasano ti rumbeng a panangmatmattayo iti nagadu a paglintegan, pamay-an, ken uray dagiti agdama a kostumbre iti lugartayo? Usigen daytoy nga artikulo dagiti kasasaad iti nadumaduma a rehion. Dadduma ti mabalin a naiduma unay iti ammom wenno iti kadawyan iti lugaryo. Nupay kasta, maammuam dagiti masinunuo a gagangay a prinsipio wenno aspeto a napateg kadagiti adipen ti Dios.
Nadayaw a Panagasawa—Legal a Kasar
6, 7. Apay a rumbeng a pakaseknantayo dagiti legal nga aspeto ti kasar, ken kasanotayo a maipakita dayta?
6 Nupay ni Jehova ti namunganay iti panagasawa, adda met karbengan ti gobierno a mangipaalagad kadagiti linteg mainaig iti kasar. Maiparbeng dayta. Kinuna ni Jesus: “Ibayadyo ken Cesar ti bambanag ni Cesar, ngem iti Dios ti bambanag ti Dios.” (Marcos 12:17) Umasping iti dayta, imbilin ni apostol Pablo: “Tunggal kararua paiturayan koma kadagiti nangatngato nga autoridad, ta awan ti autoridad no saan a babaen iti Dios; dagiti adda nga autoridad impasdek ti Dios kadagiti relatibo a saadda.”—Roma 13:1; Tito 3:1.
7 Iti kaaduan a pagilian, ni Cesar wenno ti gobierno ti mangikeddeng no siasino ti kualipikado nga agkasar. Gapuna, no ti dua a Kristiano ket addaan iti Nainkasuratan a wayawaya nga agkasar, surotenda dagiti paglintegan iti lugarda. Mabalin a nainaig dayta iti panangala iti lisensia, panagkasar iti saklang ti pannakabagi ti gobierno, ken nalabit panangirehistro iti naaramid a kasar. Idi kinalikaguman ni Cesar Augusto ti “panagpasalista,” nagtulnog da Maria ken Jose, a nagdaliasatda a napan idiay Betlehem tapno ‘maipasalistada.’—Lucas 2:1-5.
8. Kaano a maibilang nga addan bileg ti kasar, ken ania ti sursuroten dagiti Saksi ni Jehova a mangipakita iti dayta a pannakaawat?
8 No legal ken lehitimo ti kasar ti dua a Kristiano, maibilangen nga adda bilegna, wenno addan sungsungbatanda iti maysa ken maysa iti imatang ti Dios. Gapuna, dagiti Saksi ni Jehova saandan nga uliten ti seremonia ti kasar ken saanda metten a pabaruen ti panagkinnarida a kas koma no angayenda ti maika-25 wenno maika-50 nga anibersario ti kasarda. (Mateo 5:37) (Dadduma a relihion saanda a bigbigen ti seremonia ti kasar a sibil nga anamongan ti linteg. Kunada a sa la kano balido ti kasar no padi wenno klero ti mangkasar wenno mangideklara nga agassawan ti nobio ken nobia.) Iti adu a pagilian, ti gobierno autorisaranna ti maysa a ministro dagiti Saksi ni Jehova tapno mangkasar. No posible dayta, kayatna la ketdi nga iti Kingdom Hall a mangkasar ken mangipaay iti palawag ti kasar. Iti maysa a lugar, dayta ti pasdek ti pudno a panagdayaw ken maitutop a pagpalawagan maipapan iti daytoy nga urnos nga inyussuat ni Jehova a Dios.
9. (a) Iti kasar a sibil, ania ti mabalin nga ikeddeng nga aramiden dagiti agnobio a Kristiano? (b) Kasano ti mabalin a pannakiraman dagiti panglakayen kadagiti plano a nainaig iti kasar?
9 Iti dadduma a pagilian, kalikaguman ti linteg a ti kasar ket maangay iti opisina ti gobierno, kas iti munisipio, wenno iti sango ti natudingan a pannakabagi ti gobierno. Dayta a legal nga addang ket kaaduanna a pasarunuan dagiti Kristiano iti palawag ti kasar a maangay iti Kingdom Hall iti isu met la nga aldaw wenno iti kabigatanna. (Saanda a kayat nga adu nga aldaw ti baet ti seremonia a sibil ken ti naibatay-Biblia a palawag, agsipud ta legal a nagkasardan iti imatang ti Dios ken tao, agraman ti kongregasion Kristiano.) No ti agnobio nga agkasar iti sibil ket kayatda a pasarunuan dayta iti palawag ti kasar iti maysa a Kingdom Hall, nasken a sapsapaenda ti agkiddaw iti pammalubos dagiti panglakayen a mangbukel iti Komite ti Serbisio ti Kongregasion. Malaksid a pasingkedanda a nasayaat ti reputasion ti agnobio, siguraduen pay dagitoy a manangaywan a ti oras ti kasar saanna nga apektaran dagiti regular a gimong ken naituding a programa iti Kingdom Hall. (1 Corinto 14:33, 40) Repasuenda met ti aniaman a panagsagana a maaramid iti Kingdom Hall a kiddawen dagiti agkasar ken ikeddengda no nasken a mangaramidda iti anunsio maipapan iti pannakausar dayta.
10. No maipakalikagum ti panagkasar iti sibil, kasano ti pannakaiparang ti palawag ti kasar?
10 Ti panglakayen a mangipaay iti palawag ti kasar ikagumaanna a pagbalinen dayta a nabara, makapabileg iti naespirituan, ken nadayaw. No ti agnobio ket nagkasardan iti seremonia a sibil, ibatadna a nagkasardan sigun iti linteg ni Cesar. No awan ti naaramid a panagkinnari iti seremonia ti kasarda a sibil, mabalinda nga aramiden dayta bayat ti palawag.c No nagkinnaridan iti dayta a seremonia ti sibil a kasarda ngem kayatda ti agkinnari iti imatang ni Jehova ken ti kongregasion, mabalin nga iyebkasda dayta iti sasao a mangipasimudaag a nalpasdan nga inaramid dayta, a mangipakita a ‘napagsinnangoldan.’—Mateo 19:6; 22:21.
11. Iti dadduma a lugar, kasano a maaramid ti kasar, ken ania ti maitulong ti palawag ti kasar?
11 Iti dadduma a lugar, mabalin nga ipalubos ti linteg ti panagkasar uray awan ti aniaman a seremonia, ken saan pay ketdi a kasapulan uray ti maysa a pannakabagi ti gobierno. Maaramid ti kasar no isumite ti agnobio ti napirmaan a rehistrasion ti kasarda iti maysa nga opisial. Kalpasanna, mairehistro ti maysa a sertipiko ti kasar. Iti kasta a pamay-an, maibilangen nga agassawa ti agnobio, a ti petsa iti sertipiko isu ti petsa ti kasarda. Kas nadakamaten, ti nagkasar iti kasta a pamay-an nalabit kayatda a pasarunuan a dagus dayta iti naibatay-Biblia a palawag iti Kingdom Hall. Ti kabsat a nataengan iti naespirituan, a napili a mangiparang iti palawag, ipakaammona kadagiti dumar-ay a nagkasaren ti agassawa gapu iti nabiit pay a panagparehistroda. Maaramid ti aniaman a panagkinnari maitunos iti naibalabala iti parapo 10 ken iti footnote dayta. Dagiti dumar-ay iti Kingdom Hall makipagrag-oda iti agassawa ken magunggonaanda iti balakad a naibatay iti Sao ti Dios.—Kanta ni Solomon 3:11.
Dagiti Kasar a Tradisional ken Sibil
12. Ania ti tradisional a kasar, ken ania ti nasayaat a maaramid kalpasan dayta?
12 Iti sumagmamano a pagilian, ti agnobio mabalinda ti agkasar iti makuna a tradisional a pamay-an wenno pamay-an ti tribu. Saanna a tukoyen dayta ti basta panagdenna lattan, wenno ti panagkabbalay (common-law marriage) a mabalin nga anamongan ti dadduma a lumugar ngem saan a makuna a naan-anay a legal a kasar.d Ti tuktukoyenmi ket ti panagkasar sigun iti tradision ti tribu wenno lugar a ti urnosda ket bigbigen ti publiko. Mabalin nga iraman dayta ti naan-anay a panagbayad wenno panangawat iti sab-ong, a babaen dayta, ti agnobio ket agbalinen kas legal ken Nainkasuratan a kasado. Ti gobierno ibilangna a balido, legal, ken adda bilegna ti kasta a tradisional a kasar. Kalpasan dayta, kaaduanna a posible a mairekord wenno mairehistro ti naaramid a tradisional a kasar, ken babaen ti panangaramidda iti dayta, makaawat ti nagkasar iti opisial a sertipiko. Ti panangirehistro ket mangipaay iti legal a proteksion para iti agassawa wenno iti asawa a babai no mabalo ken para iti agbalinto nga annakda. Ti kongregasion idagadagna kadagiti siasinoman a tradisional ti panagkasarda a no mabalin, irehistroda dayta iti kabiitan a gundaway. Makapainteres ta iti sidong ti Mosaiko a Linteg, agparang nga opisial a nairekord dagiti panagkasar ken panagpasngay.—Mateo 1:1-16.
13. Ania ti mayanatup no maipanggep iti palawag ti kasar kalpasan ti tradisional a kasar?
13 Ti agnobio a legal a nagkasar iti kasta a tradisional a pamay-an ket agbalinen nga agassawa. Kas nadakamaten, dagiti Kristiano a kasta ti legal a panagkasarda mabalin a kayatda a pasarunuan dayta iti palawag ti kasar, agraman ti panagkinnarida iti Kingdom Hall. No kasta ti maaramid, ipakaammo ti agpalawag a nagkasaren ti nobio ken nobia maitunos kadagiti linteg ni Cesar. Maminsan laeng a maaramid ti kasta a palawag. Maminsan laeng met ti maaramid a kasar, nga iti daytoy a kasasaad, isu ti legal a tradisional (wenno pamay-an ti tribu) a panagkasar, ken maminsan la ti maaramid a Nainkasuratan a palawag. No kanayon nga agsaruno dagita a dua nga aspeto, iti isu met la nga aldaw no mabalin, pagbalinenna ti Nakristianuan a panagasawa a nadayaw iti imatang ti komunidad.
14. Ania ti mabalin nga aramiden ti maysa a Kristiano no mabalinna ti agkasar iti sibil wenno iti tradisional a pamay-an?
14 Iti dadduma a pagilian a ti tradisional a kasar ket mabigbig kas legal, adda met dagiti urnos para iti kasar a sibil (wenno, kasar sigun iti linteg). Ti kasar a sibil ket kaaduanna a maangay iti sango ti maysa a pannakabagi ti gobierno, ken mabalin nga iramanna agpadpada ti panagkinnari kas agassawa ken panagpirma iti rehistrasion. Dadduma nga agnobio a Kristiano kaykayatda ti kasar a sibil ngem iti tradisional a pamay-an. Awan ti linteg a mangipaannurot a masapul ti panagkasar iti sibil ken tradisional a pamay-an; legal ti tunggal maysa kadagita. Agaplikar met ditoy dagiti nadakamat iti parapo 9 ken 10 maipapan iti maysa a palawag ti kasar ken panagkinnari. Ti kapatgan ket agkasar ti agnobio iti wagas a nadayaw iti imatang ti Dios ken tao.—Lucas 20:25; 1 Pedro 2:13, 14.
Taginayonenyo a Nadayaw ti Panagasawa
15, 16. Kasano a ti dayaw ket napateg a paset ti panagasawa?
15 Idi adda rimsua a parikut iti panagasawa ti maysa nga ari ti Persia, ti kangrunaan a mammagbaga nga agnagan iti Memucan ket nangipaay iti balakad a nakaipaay iti makagunggona nga epekto—nga ‘amin nga assawa a babbai padayawanda dagiti assawada.’ (Ester 1:20) Kadagiti Nakristianuan a panagasawa, dayta a balakad ket saan a kasapulan nga ibilin ti maysa nga ari; dagiti assawa a babbai kayatda a padayawan dagiti assawada. Kasta met a dagiti Kristiano nga assawa a lallaki ‘itudinganda dagiti assawada iti dayaw.’ (Proverbio 31:11, 30; 1 Pedro 3:7) Saan a rumbeng a palabsen ti adu a tawen sakbay a padayawantayo ti relasiontayo kas agassawa. Rumbeng nga insigida a maipakita dayta manipud iti rugi, wen, manipud iti aldaw ti kasar nga agpatpatuloy.
16 Saan laeng a ti lalaki ken ti babai—ti agassawa—ti rumbeng a mangipakita iti dayaw iti aldaw ti kasarda. No ti maysa a Kristiano a panglakayen iparangna ti palawag ti kasar, rumbeng a mabuyogan met dayta iti kinadayaw. Ti palawag ket rumbeng a naipamaysa iti agkasar. Kas paset ti panangpadayawna kadakuada, ti agpalawag saanna nga itampok ti ang-angaw wenno sarsarita. Saan a rumbeng a mangiraman kadagiti personal unay a komento a mabalin a mangpabain iti agkasar ken kadagiti dumdumngeg. Imbes ketdi, ikagumaanna ti agbalin a nabara ken makapabileg, nga itampokna ti Namunganay iti panagasawa ken ti natan-ok a pammagbagana. Wen, ti nadayaw a palawag ti maysa a panglakayen bayat ti kasar ti tumulong a mamagbalin iti panagasawa a pakaidayawan ni Jehova a Dios.
17. Apay nga adda legal nga aspeto dagiti Nakristianuan a kasar?
17 Nalabit a nadlawyo iti daytoy nga artikulo ti adu a punto maipapan kadagiti legal nga aspeto ti kasar. Nalabit nga adda dagiti aspeto a saan a direkta nga agaplikar iti lugaryo. Kaskasdi, sipapanunottayo koma amin a dagiti urnos iti kasar para kadagiti Saksi ni Jehova ket rumbeng a mangikabilangan kadagiti paglintegan ti maysa a lugar, kas kalikaguman ni Cesar. (Lucas 20:25) Indagadag kadatayo ni Pablo: “Ipaayyo kadagiti amin dagiti karbenganda, kenkuana a mangalikagum iti buis, ti buis; kenkuana a mangalikagum iti impuesto, ti impuesto; . . . kenkuana a mangalikagum iti dayaw, ti kasta a dayaw.” (Roma 13:7) Wen, mayanatup a manipud iti mismo nga aldaw ti kasar, rumbeng a padayawan dagiti Kristiano ti urnos nga impasdek ti Dios iti agdama.
18. Ania a di inkapilitan nga aspeto ti kasar ti napateg nga usigentayo, ken pakasarakantayo iti impormasion maipapan iti dayta a banag?
18 Adu a Nakristianuan a kasar ti sarunuen ti pasken—maysa a padaya, pannangan, wenno reception. Lagipenyo a ni Jesus inkeddengna ti dumar-ay iti padaya a kas iti dayta. No adda ti kasta a padaya, kasano a ti balakad manipud iti Biblia tulongannatayo a mangsigurado a mangyeg met dayta iti pakaidayawan ti Dios, dagiti kakaskasar, ken ti kongregasion Kristiano? Ti sumaganad nga artikulo usigenna ti maipapan iti dayta.e
[Footnotes]
a Mabalin a mausar ti umasping a sao para iti padaya a saan a nainaig iti kasar.—Ester 9:22, Septuagint.
b Us-usaren dagiti Saksi ni Jehova ti maysa a balabala ti 30 a minuto a palawag a napauluan “Nadayaw a Panagasawa iti Imatang ti Dios.” Mangipaay dayta iti nasayaat a Nainkasuratan a pammagbaga a masarakan iti libro a Ti Sekreto ti Kinaragsak iti Pamilia ken dadduma pay a publikasion dagiti Saksi ni Jehova. Makatulong dayta a palawag para iti agkasar ken kadagiti amin a dumar-ay.
c Malaksid no adda pay sabali nga ipakalikagum ti lokal a linteg, kastoy ti maus-usar a panagkinnari a mangpadayaw iti Dios. Para iti nobio: “Siak, ni [nagan ti nobio], aklonenka, [nagan ti nobia], a kas inkallaysak nga asawa, nga ayaten ken dungdungnguek kas mayannurot iti linteg ti Dios a naituyang iti Nasantuan a Kasuratan para kadagiti Kristiano nga assawa a lallaki, bayat a sibibiagta a dua ditoy daga sigun iti urnos ti Dios iti panagasawa.” Para iti nobia: “Siak, ni [nagan ti nobia], aklonenka, [nagan ti nobio], a kas inkallaysak nga asawa, nga ayaten ken dungdungnguek ken naimpusuan a raemek, kas mayannurot iti linteg ti Dios a naituyang iti Nasantuan a Kasuratan para kadagiti Kristiano nga assawa a babbai, bayat a sibibiagta a dua ditoy daga sigun iti urnos ti Dios iti panagasawa.”
d Adda dagiti ilawlawag ti The Watchtower a Mayo 1, 1962, panid 287, maipapan iti tradisional a kasar.
e Kitaenyo met ti artikulo a “Parayrayenyo ti Rag-o ken Dignidad ti Aldaw ti Kasaryo,” iti panid 28.
Malagipyo Kadi?
• Apay a rumbeng a pakaseknantayo agpadpada dagiti legal ken naespirituan nga aspeto ti kasar?
• No agkasar iti sibil ti dua a Kristiano, ania ti mabalin nga ikeddengda a maangay di agbayag kalpasanna?
• Apay nga iti Kingdom Hall ti pakaangayan dagiti palawag ti kasar?
[Ladawan iti panid 18]
Iti kasar dagiti nagkauna nga Israelita, ti nobio iyawidna ti nobia iti pagtaenganna wenno iti pagtaengan ni tatangna
[Ladawan iti panid 21]
Kalpasan ti tradisional a kasar, mabalin a kayat dagiti Kristiano nga adda palawag a maangay iti Kingdom Hall