Tulonganyo ti Sabsabali a Mangtungpal iti Isursuro ti Biblia
“No maipapan iti daydiay adda iti nasayaat a daga, dagitoy isuda dagidiay a, kalpasan a nangngegda ti sao buyogen ti nasayaat ken naimbag a puso, pagtalinaedenda dayta ket agbungada buyogen ti panagibtur.”—LUCAS 8:15.
1, 2. (a) Apay a nadisenio ti libro nga Ania a Talaga ti Isursuro ti Biblia? (b) Kadagiti kallabes a tawen, kasano a binendisionan ni Jehova dagiti panagregget ti ilina nga agaramid kadagiti adalan?
“TALAGA a nagsayaat daytoy a libro. Magustuan dayta dagiti iyad-adalak. Magustuak met dayta. Daytoy a libro ti makatulong tapno makairugitayo kadagiti panagadal iti Biblia kadagiti tattao iti mismo a ruanganda.” Kasta ti imbaga ti maysa nga amin-tiempo a payunir a ministro dagiti Saksi ni Jehova maipapan iti libro nga Ania a Talaga ti Isursuro ti Biblia?a Maipapan iti dayta met la a publikasion, kastoy ti kinuna ti maysa a lakay nga agibumbunannag iti Pagarian: “Naaddaanak iti pribilehio a timmulong iti adu a tattao a mangammo ken Jehova iti 50 a tawen a kinaaktibok iti panangasaba. Ngem talaga a makunak a naisangsangayan daytoy a libro. Nagsayaat dagiti makagutugot a ladawan ken ilustrasionna.” Kasta kadi ti makunam maipapan iti libro nga Isursuro ti Biblia? Daytoy a katulongan iti panagadal iti Biblia ket nairanta a tumulong kadakayo a mangtungpal iti daytoy a bilin ni Jesus: “Inkayo ngarud ket mangaramidkayo iti ad-adalan kadagiti tattao iti amin a nasion, . . . nga isuroyo kadakuada a tungpalenda ti amin a bambanag nga imbilinko kadakayo.”—Mateo 28:19, 20.
2 Awan duadua a maragsakan ni Jehova a makakita iti agarup 6.6 a milion kadagiti Saksina a situtulok a mangtungtungpal iti bilin ni Jesus a panagaramid kadagiti adalan. (Proverbio 27:11) Nabatad a bembendisionan ni Jehova dagiti panagreggetda. Kas pagarigan, bayat ti 2005, ti naimbag a damag ket maikaskasaban iti 235 a pagilian, iti promedio, ket nasurok nga 6,061,500 ti naikondukta a panagadal iti Biblia. Nagbanaganna, adu a tattao ti ‘nakangngeg iti Sao ti Dios, nangawat iti dayta, saan a kas sao dagiti tattao, no di ket, kas iti kinapudno daytoy, kas sao ti Dios.’ (1 Tesalonica 2:13) Iti napalabas a dua a tawen, nasurok a kagudua a milion a baro nga adalan ti mangan-annuroten kadagiti pagalagadan ni Jehova ken nangidedikaren iti bagida iti Dios.
3. Ania a salsaludsod maipapan iti panangusar iti libro nga Isursuro ti Biblia ti mausig iti daytoy nga artikulo?
3 Nabiit pay kadi a nasagrapmo ti rag-o ti panangyadal iti Biblia? Iti intero a lubong, adda pay laeng dagiti tattao nga addaan iti “nasayaat ken naimbag a puso” nga apaman a mangngegda ti sao ti Dios “pagtalinaedenda dayta ket agbungada buyogen ti panagibtur.” (Lucas 8:11-15) Usigentayo no kasano a mausarmo ti libro nga Isursuro ti Biblia iti trabaho a panagaramid iti adalan. Pagsasaritaantayo ti tallo a saludsod: (1) Kasanom a mairugi ti panagadal iti Biblia? (2) Ania dagiti kaepektibuan a pamay-an ti panangyadal? (3) Kasanom a matulongan ti maysa a tao nga agbalin a saan laeng a mayad-adalan no di ket mannursuro met iti Biblia, ti naisurat a Sao ti Dios?
No Kasano a Makairugika iti Panagadal iti Biblia
4. Apay a mabalin a bumdeng ti dadduma nga agadal iti Biblia, ket kasano a matulongam ida a mangparmek iti dayta?
4 No kiniddawda a layawem ti nalawa a waig, mabalin nga agkitakitka. Ngem no adda dagiti agaassideg a bato a pagtalaytayam, mabalin a kayatmo met laeng ti bumallasiw. Umasping iti dayta, ti maysa nga okupado a tao ket mabalin a bumdeng nga agpayadal iti Biblia. Mabalin a pagarupen ti bumalay a kasapulan ti nagdakkel a tiempo ken panagregget iti panangadal iti dayta. Kasanom a matulongan a mangparmek iti panagalikakana? Babaen ti agsasaruno, ababa, ken makaisuro a saritaan, mabalinmo nga usaren ti libro nga Isursuro ti Biblia tapno regular a mayadalam iti Sao ti Dios. No agsaganaka a naimbag, ti tunggal panagsarungkarmo kenkuana ket kayarigan ti maysa a bato a pagtalaytayanna a makigayyem ken Jehova.
5. Apay a nasken a basaem ti libro nga Isursuro ti Biblia?
5 Nupay kasta, sakbay nga adda matulongam a magunggonaan iti libro nga Isursuro ti Biblia, nasken a kabesaduem a naimbag dayta. Naungpotmo kadin a binasa dayta? Adda agassawa a nangitugot iti dayta idi nagbakasionda ket rinugianda a binasa bayat nga agin-inanada iti aplaya. Idi inasitgan ida ti maysa a pumurok a tindera kadagiti pangturista a tagilako, nakitana ti paulo nga Ania a Talaga ti Isursuro ti Biblia? Imbagana iti daytoy nga agassawa a sumagmamano la nga oras kasakbayanna, dayta a mismo a saludsod ti inkararagna ket kiniddawna a sungbatan koma dayta ti Dios. Daytoy nga agassawa intedda ti libroda iti dayta a babai. ‘Gimmatangka kadin iti tiempo’ a mangbasa iti daytoy a publikasion, nalabit iti maikadua a gundaway, bayat nga ur-urayem ti kinatulagmo, wenno bayat nga agin-inanaka biit manipud iti trabahom wenno panageskuelam? (Efeso 5:15, 16) No kasta ti aramidem, makabesadomto daytoy a katulongan iti panagadal iti Biblia ken mabalin met a makapanunotka kadagiti gundaway a mairanudmo dagiti linaonna.
6, 7. Kasano a mausarmo ti libro nga Isursuro ti Biblia a pangirugi kadagiti panangyadal iti Biblia?
6 No ituktukonmo dayta a libro bayat a mangaskasabaka, usarem a sieepektibo dagiti ilustrasion, teksto, ken salsaludsod iti panid 4, 5, ken 6. Kas pagarigan, nalabit mabalinmo a rugian ti makisarita babaen ti panagimtuodmo, “Gapu kadagiti amin a parikut a sangsanguen ti sangatauan ita, ania ti mapagtalkan a pagpaiwanwanantayo?” Kalpasan ti panagimdengmo a naimbag iti sungbatna, basaem ti 2 Timoteo 3:16, 17, sa ilawlawagmo ti isursuro ti Biblia a napaypayso a solusion kadagiti parikut ti sangatauan. Kalpasanna, iturongmo ti atension ti bumalay kadagiti panid 4 ken 5, sa damagem: “Kadagiti kasasaad a nailadawan kadagitoy a panid, ania ti kangrunaan a pakaseknanyo?” No mangpili ti bumalay iti maysa a kasasaad, ipaiggemmo kenkuana ti libro bayat a basaem ti maitunos a teksto manipud iti Bibliam. Sumaganad, basaem ti panid 6 sa isaludsodmo iti bumalay, “Kadagiti innem a saludsod a nadakamat iti baba daytoy a panid, ania ti kayatyo a masungbatan?” No nakapilin, ipakitam kenkuana ti kapitulo a mangsungbat iti dayta a saludsod, ibatim ti libro kenkuana, ken mangaramidka kadagiti maitutop nga urnos tapno masarungkaram manen tapno pagsaritaanyo dayta a saludsod.
7 Agarup lima la a minuto ti kasapulan tapno maiparang ti presentasion a naibalabala. Ngem kadagita a sumagmamano a minuto, naammuamton ti pakaseknan ti bumalay, nabasa ken nailawlawagmonton ti dua a teksto, ken nakaibatikanton iti saludsod a pagsaritaanyo inton sumaganad nga isasarungkarmo. Ti apagbiit a pannakisaritam iti bumalay ket mabalin a makaparegta ken makaliwliwa unay nga ita pay la a napasaranna kalpasan ti nabayagen a tiempo. Pagbanaganna, uray no okupado ti maysa a tao, mabalin a segseggaannan ti makisarita kenka iti ad-adu pay a minuto bayat a tultulongam a mangaramid iti sumaganad nga addangna a sumrek iti ‘dalan nga agturong iti biag.’ (Mateo 7:14) Inton agangay, bayat nga umun-uneg ti interes ti bumalay, mabalin a napapautton ti panagadalyo. Mabalin a maaramidmo dayta babaen ti panangisingasingmo nga itugawanyo a dua ti agadal iti napapaut a tiempo.
Dagiti Kasayaatan a Pamay-an ti Panangisuro
8, 9. (a) Kasano a maisaganam ti iyad-adalam iti Biblia tapno mapagballigianna dagiti lapped ken suot a mabalin a mapasaranna? (b) Pakasarakan kadagiti di mauram a materiales a pangbangon iti nabileg a pammati?
8 Apaman a rugian ti maysa a tao a pagtulnogan ti isursuro ti Biblia, nalabit addanto dagiti manglapped iti irarang-ayna. Kinuna ni apostol Pablo: “Amin dagidiay agtartarigagay nga agbiag buyogen ti nadiosan a debosion a mainaig ken Kristo Jesus maidadanesdanto met.” (2 Timoteo 3:12) Inyasping ni Pablo dagitoy a pakasuotan iti apuy a mangdadael kadagiti nakapuy a materiales iti panagbangon ngem di manguram kadagiti materiales a kas iti balitok, pirak, ken agkakapateg a bato. (1 Corinto 3:10-13; 1 Pedro 1:6, 7) Tapno matulongam dagiti iyad-adalam iti Biblia a mangpatanor kadagiti kualidad a kasapulan tapno madaeranda dagiti pakasuotan a mabalin a mapasaranda, nasken a tulongam ida nga agibangon babaen kadagiti materiales a di mauram.
9 Ti salmista inyaspingna “ti sasao ni Jehova” iti “pirak a napasudi iti pagtunawan nga urno iti daga, napasin-aw iti mamimpito.” (Salmo 12:6) Kinapudnona, ti Biblia ket aglaon iti amin nga agkakapateg a materiales a mabalin a mausar iti panagbangon iti nabileg a pammati. (Salmo 19:7-11; Proverbio 2:1-6) Ipakita ti libro nga Isursuro ti Biblia no kasano ti agbalin nga epektibo iti panagusar kadagiti Kasuratan.
10. Kasano a maiturongmo iti Biblia ti atension ti iyad-adalam?
10 Kabayatan ti panagadal, iturongmo ti atension ti iyad-adalam kadagiti teksto a nadakamat iti tunggal kapitulo a pagsarsaritaanyo. Usarem dagiti saludsod a makatulong iti iyad-adalam a mangtarus kadagiti kangrunaan a teksto iti Biblia ken mangyaplikar kadagita iti mismo a biagna. Saanmo nga idiktar ti rumbeng nga aramidenna. Imbes ketdi, tuladem ti ulidan ni Jesus. Idi sinaludsodan ti maysa a lalaki a nalaing iti Linteg, simmungbat ni Jesus: “Ania ti naisurat iti Linteg? Kasano ti panangbasam?” Dayta a lalaki ket simmungbat manipud kadagiti Kasuratan. Kalpasanna, tinulongan ni Jesus a manganag no kasano nga iyaplikarna ti prinsipio iti mismo a biagna. Babaen ti panangusarna iti maysa nga ilustrasion, tinulonganna met dayta a lalaki a manganag no kasano ti rumbeng a panangapektar kenkuana ti nasursurona. (Lucas 10:25-37) Ti libro nga Isursuro ti Biblia ket napno kadagiti simple nga ilustrasion a mabalinmo nga usaren a pangtulong iti maysa a mayad-adalan a mangyaplikar kadagiti Nainkasuratan a prinsipio.
11. Kasano kaadu a material ti rumbeng a saklawenyo iti tunggal panagadal?
11 Ti libro nga Isursuro ti Biblia ket agus-usar kadagiti simple ken direkta a termino tapno mailawlawagna ti Sao ti Dios, no kasano nga inlawlawag ni Jesus dagiti narikut a kapanunotan babaen kadagiti simple a sasao. (Mateo 7:28, 29) Surotem ti ulidanna. Ilawlawagmo ti impormasion iti simple, nalawag, ken umiso a wagas. Dika agapura a mangileppas iti ad-adalenyo. Imbes ketdi, ti kaadu dagiti parapo a pagsaritaan iti tunggal naituding a panagadal ket agdepende koma iti kasasaad ken abilidad ti mayad-adalan. Ammo ni Jesus ti limitasion dagiti adalanna ket dina pinadagsenan ida iti ad-adu nga impormasion ngem iti kabaelanda iti dayta a tiempo.—Juan 16:12.
12. Kasano ti panangusar iti apendise?
12 Ti libro nga Isursuro ti Biblia ket aglaon iti apendise nga addaan kadagiti 14 a topiko. Sigun kadagiti kasapulan ti iyad-adalam, sika kas ti mangyad-adal kenkuana rumbeng nga ammom no kasano ti kasayaatan a panangusar iti daytoy a material. Kas pagarigan, no ti iyad-adalam ket marigatan a manganag iti suheto nga ad-adalenna wenno adda salsaludsodna kadagiti espesipiko a banag gapu iti dati a pammatina, mabalin nga umdasen no iturongmo ti atensionna iti maitutop a paset iti apendise ken ipausigmo kenkuana dayta a suheto. Iti sabali a bangir, mabalin a ti kasasaad ti iyad-adalam ipasimudaagna a nasken a duakayo a mangusig iti dayta. Ti apendise ket aglaon kadagiti napapateg a Nainkasuratan a suheto a kas iti “‘Kararua’ ken ‘Espiritu’—Ania a Talaga ti Kaipapanan Dagitoy a Sao?” ken “No Ania ti ‘Babilonia a Dakkel.’” Mabalin a kayatmo nga ilawlawag dagitoy a suheto iti iyad-adalam. Yantangay awan dagiti saludsod a naipaay kadagiti suheto a mapagsasaritaan iti apendise, nasken a kabesaduem dagita nga impormasion tapno makapataudka kadagiti nabagas a saludsod.
13. Kasano a makatulong ti kararag iti pannakapabileg ti pammati?
13 “Malaksid no ni Jehova ti mangbangon ti balay, awan mamaayna a nagtrabaho a sipipinget iti dayta dagiti managibangon iti dayta,” kuna ti Salmo 127:1. Gapuna, bayat nga agsagsaganaka a mangyadal iti Biblia, agkararagka ken Jehova a tulongannaka. Dagiti koma kararagmo iti rugi ken panagleppas ti tunggal panagadal ipasimudaagda a nasinged ti relasionmo ken Jehova. Paregtaem ti iyad-adalam nga agkararag ken Jehova maipaay iti sirib tapno maawatanna ti Saona ken maaddaan iti bileg a mangyaplikar iti balakad ti Biblia. (Santiago 1:5) No aramidenna dayta, mapabileg ti iyad-adalam a mangibtur kadagiti pakasuotan ken agtultuloy a bumileg iti pammati.
Tulongam Dagiti Iyad-adalam nga Agbalin a Mannursuro
14. Ania nga irarang-ay ti masapul nga aramiden dagiti mayad-adalan iti Biblia?
14 Tapno agtulnog dagiti iyad-adalantayo iti Biblia iti “isuamin a bambanag” nga imbilin ni Jesus kadagiti adalanna, nasken a rumang-ayda manipud iti panagbalinda kas estudiante iti Sao ti Dios agingga iti panagbalinda a mannursuro iti dayta. (Mateo 28:19, 20; Aramid 1:6-8) Ania ti maaramidam tapno matulongam ti iyad-adalam a mangaramid iti kasta a naespirituan nga irarang-ay?
15. Apay a rumbeng a paregtaem dagiti iyad-adalam iti Biblia a tumabunoda kadagiti Nakristianuan a gimong?
15 Manipud iti damo a panagadal, awisemon ti iyad-adalam a tumabuno kadagiti gimong iti kongregasion. Ilawlawagmo kenkuana a dagiti gimong ti pakagun-odam iti pannakasanay kas mannursuro iti Sao ti Dios. Iti adu a lawas, mangilatangka iti sumagmamano a minuto kalpasan ti panagadalyo iti Biblia tapno ilawlawagmo ti programa ti naespirituan a pannursuro a magun-odan iti nadumaduma a gimong ken asamblea. Sibabara nga iranudmo dagiti nagun-odam a pagimbagan kadagitoy a taripnong. (Hebreo 10:24, 25) Apaman a regularen a makigimong ti iyad-adalam, posible nga agbalinto metten a mannursuro iti Sao ti Dios.
16, 17. Ania ti dadduma a kalat a mabalin nga aramiden ken ragpaten ti iyad-adalanyo iti Biblia?
16 Tulongam ti iyad-adalam iti Biblia a mangaramid kadagiti kalat a mabalinna a ragpaten. Kas pagarigan, iparegtam a ti naadalna ket iranudna iti maysa a gayyem wenno kabagianna. Isingasingmo met a pagbalinenna a kalat ti panangbasana iti intero a Biblia. No matulongam a mangipasdek ken mangyugali iti regular a panagbasa iti Biblia, agpautto a pakagunggonaanna dayta kalpasan ti panagbautisarna. Kanayonanna, apay a dimo isingasing nga agikabesa iti uray maysa la a teksto a mangsungbat iti kangrunaan a saludsod iti tunggal kapitulo ti libro nga Isursuro ti Biblia? No aramidem dayta, isu ket agbalin a ‘maysa a mangmangged nga awan ti aniaman nga ibainna, nga aramatenna a siuumiso ti sao ti kinapudno.’—2 Timoteo 2:15.
17 Imbes nga isurom ti iyad-adalam a basta ulitenna ti maysa a teksto wenno ibagana ti kababagas dayta, paregtaem nga ilawlawagna dagiti maitutop a bersikulo iti Biblia a kas no mangipaay iti sungbat kadagidiay agkiddaw nga ilawlawagna ti pammatina. Mabalin a makatulong dagiti ababa a panagensayo. Sika ti agakem kas kabagian wenno katrabahuanna a mangkidkiddaw nga ilawlawagna ti pammatina. Bayat a sumungbat ti iyad-adalam, isurom kenkuana no kasano ti sumungbat buyogen ti “naalumamay a kababalin ken nauneg a panagraem.”—1 Pedro 3:15.
18. No kualipikadon ti iyad-adalam iti Biblia nga agbalin kas di bautisado nga agibumbunannag, ania pay ti maitulongmo kenkuana?
18 Inton agangay, mabalin a kualipikadon ti iyad-adalam a makiraman iti panangasaba. Ipaganetgetmo a maysa a pribilehio ti pannakipaset iti dayta a trabaho. (2 Corinto 4:1, 7) Apaman a natinong dagiti panglakayen a kualipikadon ti iyad-adalam tapno agbalin a di bautisado nga agibumbunannag, tulongam a mangisagana iti simple a presentasion sa kuyogem iti panangasaba. Itultuloymo ti makikadua kenkuana a regular iti nadumaduma nga aspeto ti panangasaba, ken isurom no kasano ti agsagana ken mangaramid kadagiti epektibo a panagsarungkar. Makatulongto kenkuana ti mismo a naimbag nga ulidanmo.—Lucas 6:40.
“Isalakanmo Agpadpada ti Bagim ken Dagidiay Agimdeng Kenka”
19, 20. Ania koma ti kalattayo, ken apay?
19 Awan duadua a masapul ti kasta unay a panangikagumaan tapno matulongan ti maysa a tao a maaddaan iti “umiso a pannakaammo iti kinapudno.” (1 Timoteo 2:4) Nupay kasta, manmano a ragsak iti biag ti maipadis iti ragsak a magun-odam no matulongam ti maysa nga agtulnog iti isursuro ti Biblia. (1 Tesalonica 2:19, 20) Kinapudnona, anian a pribilehiotayo ta nagbalintayo a ‘katrabahuan ti Dios’ iti daytoy sangalubongan a trabaho a panangisuro!—1 Corinto 3:9.
20 Babaen ken Jesu-Kristo ken kadagiti nabileg nga anghel, asidegen nga ukomen ni Jehova dagidiay “saan a makaammo iti Dios ken kadagidiay saan nga agtulnog iti naimbag a damag maipapan ken Apotayo a Jesus.” (2 Tesalonica 1:6-8) Agpegpeggad ti biag dagiti tattao. Mabalin kadi a pagbalinem a kalatmo ti mangidaulo iti uray maysa la koma a panagadal iti Biblia babaen iti libro nga Ania a Talaga ti Isursuro ti Biblia? Bayat a makipaspasetka iti daytoy a trabaho, maaddaanka iti gundaway a ‘mangisalakan agpadpada iti bagim ken kadagidiay agimdeng kenka.’ (1 Timoteo 4:16) Nagangganat pay ketdi itan a tulongantayo ti sabsabali nga agtulnog iti isursuro ti Biblia.
[Footnote]
a Impablaak dagiti Saksi ni Jehova.
Ania ti Nasursurom?
• Ania ti panggep a nadisenio ti libro nga Isursuro ti Biblia?
• Kasano a mairugim ti mangyadal iti Biblia babaen iti libro nga Isursuro ti Biblia?
• Ania dagiti kaepektibuan a pamay-an ti panangisuro?
• Kasano a matulongam ti iyad-adalam nga agbalin a mannursuro ti Sao ti Dios?
[Ladawan iti panid 26]
Us-usarem kadi a naimbag daytoy a libro?
[Ladawan iti panid 27]
Ti ababa a saritaan mabalin a gutugotenna ti interes ti maysa a tao a manggun-od iti pannakaammo nga isursuro ti Biblia
[Ladawan iti panid 29]
Ania ti maaramidam tapno maiturongmo iti Biblia ti atension ti iyad-adalam?
[Ladawan iti panid 30]
Tulongam ti iyad-adalam iti Biblia a rumang-ay