Taginayonenyo ti “Tinallo a Tali” iti Panagasawa
“Ti tinallo a tali saan a nadaras a mapugsat a magudua.”—ECL. 4:12.
1. Siasino ti namagtipon iti umuna a pagassawaan?
KALPASAN ti panangparsuana kadagiti mula ken animal, inaramid ni Jehova a Dios ti umuna a tao a ni Adan. Idi agangay, ti Dios pinaturogna ni Adan iti nargaan sana innala ti maysa kadagiti paragpag ni Adan tapno iyaramidanna iti perpekto a katulongan. Apaman a nakita ni Adan ti babai, kinunana: “Daytoy iti kamaudiananna ti tulang dagiti tulangko ken lasag ti lasagko.” (Gen. 1:27; 2:18, 21-23) Naragsakan ni Jehova iti panangparsuana iti babai isu a pinagtiponna ida kas agassawa ken binendisionanna ida.—Gen. 1:28; 2:24.
2. Kasano a dinadael ni Satanas ti relasion da Adan ken Eva?
2 Nakalkaldaang ta di nagbayag, nadadael ti inyussuat ti Dios nga urnos ti panagasawa. Kasano? Maysa a dakes nga espiritu a naawagan idi agangay iti Satanas, ti nangallilaw ken Eva isu a nangan iti bunga ti kakaisuna a kayo nga imparit ti Dios kadakuada nga agassawa. Kalpasanna, simmukir met ni Adan kas iti inaramid ni baketna. Dayta nga inaramidda ket nabatad a panagrebelde iti kalintegan ti Dios a mangituray ken iti nasayaat a panangiwanwanna. (Gen. 3:1-7) Idi inimtuod ni Jehova kadagiti agassawa no ania ti inaramidda, bimmatad nga adda depekto idin ti relasionda. Pinabasol ni Adan ti asawana, a kunkunana: “Ti babai nga intedmo a kaduak, inikkannak iti bunga manipud iti kayo ket ngarud nanganak.”—Gen. 3:11-13.
3. Ania a di umiso a panangmatmat ti pinatanor ti dadduma a Judio?
3 Sinigsiglo manipud idin, agus-usaren ni Satanas iti nadumaduma a nasikap a pamay-an tapno ad-adu pay ti mariribukna a pagassawaan. Kas pagarigan, adda tiempo nga us-usarenna dagiti panguluen ti relihion tapno maitandudo ti di nainkasuratan a panangmatmat iti panagasawa. Ti dadduma a panguluen dagiti Judio tinagilag-anda dagiti pagannurotan ti Dios. Pinalubosanda dagiti lallaki a mangisina kadagiti assawada gapu laeng iti babassit a banag a kas koma no naapgad unay ti taraon a linutoda. Ngem impaganetget ni Jesus: “Ti siasinoman a mangidiborsio iti asawana a babai, malaksid no maibatay iti pannakiabig, ket mangasawa iti sabali makaaramid iti pannakikamalala.”—Mat. 19:9.
4. Apay a madaddadael ita ti urnos ti panagasawa?
4 Makumikom pay laeng ni Satanas iti panangikagumaanna a mangwaswas iti singgalut ti panagasawa. Ti panagasawa dagiti agkasekso, panagkabbalay dagiti di pay nagkasar, ken ti alisto a panagdiborsio ket pammaneknek nga agbalballigi unay ni Satanas iti dayta a banag. (Basaen ti Hebreo 13:4.) Kas Kristiano, ania ti mabalintay nga aramiden tapno saantay a maimpluensiaan iti agraraira a ballikug a panangmatmat maipapan iti panagasawa? Usigentayo ti sumagmamano a tulbek ti naragsak ken naballigi a panagasawa.
Pagtalinaedenyo ni Jehova iti Panagasawayo
5. Ania ti kayat a sawen ti sasao a “tinallo a tali” no iti panagasawa?
5 Tapno agballigi ti agassawa, masapul nga iramanda ni Jehova iti panagasawada. Kuna ti Saona: “Ti tinallo a tali saan a nadaras a mapugsat a magudua.” (Ecl. 4:12) Ti “tinallo a tali” ket piguratibo a sasao. No iyaplikar dayta iti panagasawa, ti umuna a dua a linabag tuktukoyenna ti asawa a lalaki ken asawa a babai a naisinggalut iti kangrunaan a linabag a ni Jehova a Dios. Ti pannakaikaykaysada iti Dios ipaayanna ti agassawa iti naespirituan a bileg a mangsaranget kadagiti parikut. Dayta ti tulbek tapno masagrapda ti kasta unay a kinaragsak iti panagasawada.
6, 7. (a) Ania ti maaramidan dagiti Kristiano tapno masiguradoda a ti Dios ket adda iti panagasawada? (b) Ania ti apresiaren ti maysa a kabsat maipapan ken lakayna?
6 Ngem ania ti aramiden ti agassawa tapno masiguradoda a ti panagasawada ket umasping iti tinallo a tali? Inkanta ni salmista a David: “Ti panangaramid iti pagayatam, O Diosko, nagragsakak, ket ti lintegmo adda kadagiti makin-uneg a pasetko.” (Sal. 40:8) Ti panagayattayo iti Dios ti mangtignay met kadatayo nga agserbi kenkuana buyogen ti naan-anay a puso. Gapuna, masapul a patanoren nga agpadpada ti agassawa ti nasinged a personal a relasionda ken Jehova ket pagragsakanda nga aramiden ti pagayatanna. Masapul nga ikagumaanda met a pabilgen ti panagayat ti asawada iti Dios.—Prov. 27:17.
7 No pudno met laeng a ti linteg ti Dios ket adda kadagiti makin-uneg a pasettayo, iparparangarangtayo dagiti galad a kas iti pammati, namnama, ken ayat a mangpatibker iti singgalut ti panagasawa. (1 Cor. 13:13) Ti maysa a kabsattayo nga agnagan iti Sandra, a 50 a tawenen a naasawaan, kinunana: “Ti apresiarek unay ken lakayko ket ti naespirituan a panangiwanwan ken pammalakadna kaniak agraman ti panagayatna ken Jehova, a nabilbileg ngem iti panagayatna kaniak.” Assawa a lallaki, kasta met kadi ti makuna ti asawayo maipapan kadakayo?
8. Ania ti kasapulan tapno magun-odan ti “naimbag a gunggona” iti panagasawa?
8 Kas agassawa, ti kadi naespirituan a bambanag ken dagiti interes ti Pagarian ti kangrunaan iti biagyo? Kanayonanna, talaga kadi nga ibilangyo ti asawayo kas katakunaynay iti panagserbiyo ken Jehova? (Gen. 2:24) Insurat ni masirib nga Ari Solomon: “Ti dua nasaysayaat ngem iti maysa, agsipud ta addaanda ti naimbag a gunggona gapu iti napinget a panagtrabahoda.” (Ecl. 4:9) Masapul ngarud nga agregget ti asawa a lalaki ken ti asawa a babai tapno magun-odanda ti “naimbag a gunggona” nga isu ti naragsak ken manayon a panagasawa a bembendisionan ni Jehova.
9. (a) Ania dagiti responsabilidad ti asawa a lalaki? (b) Sigun iti Colosas 3:19, kasano ti rumbeng a panangtrato ti asawa a lalaki ken baketna?
9 Makuna a ti Dios ket adda iti panagasawa no ikagkagumaan nga agpadpada ti asawa a lalaki ken ti asawa a babai nga aramiden dagiti imparebbeng ti Dios kadakuada. Ti kangrunaan a pagrebbengan ti asawa a lalaki ket ti panangipaayna iti material ken naespirituan a kasapulan ti sangakabbalayanna. (1 Tim. 5:8) Maigunamgunam met ti panagbalinna a nakonsiderar kadagiti emosional a kasapulan ti asawana. Kastoy ti mabasatayo iti Colosas 3:19: “Dakayo nga assawa a lallaki, itultuloyyo nga ayaten dagiti assawayo ket dikay agpungtot a sipapait kadakuada.” Inlawlawag ti maysa nga eskolar iti Biblia a ti sasao nga “agpungtot a sipapait” ramanenna ti “nagubsang a panagsao, panangkabil, ken panangipaidam iti dungngo, asikaso, tulong, pannalaknib, ken sustento.” Siempre, saan a maitutop dagiti kasta a kababalin iti Kristiano a pamilia. No iti naayat a pamay-an ti panangusar ti asawa a lalaki iti kinaulona, matignay ni baketna nga agpasakup kenkuana.
10. Ania a kababalin ti masapul nga ipakita dagiti Kristiano nga assawa a babbai?
10 Dagiti Kristiano nga assawa a babbai a mangikagkagumaan a mamagtalinaed ken Jehova iti panagasawada masapul met nga aramidenda ti imparebbeng ti Dios kadakuada. Insurat ni apostol Pablo: “Dagiti babbai agpasakupda koma kadagiti assawada a kas iti Apo, agsipud ta ti lalaki isu ti ulo ti asawana a kas met ti Kristo isu ti ulo ti kongregasion.” (Efe. 5:22, 23) Ni Satanas naallilawna ni Eva babaen ti panangitandudona iti di umiso a kapanunotan a ti di panagpasakup iti Dios ket mangyeg iti manayon a kinaragsak. Nabatad nga adu a pagassawaan ti di mangipakpakita iti kinamanagpasakupda. Nupay kasta, dagidiay nadiosan ti panagpampanunotda a babbai situtulokda nga agpaspasakup iti naayat nga uloda. Pagaammoda a ni Eva ket insaad ni Jehova kas ‘komplimento’ ni lakayna, a sigurado nga imbilang ti Dios dayta kas nadayaw nga akem. (Gen. 2:18) Ti Kristiano nga asawa a babai a situtulok a makitunos iti dayta nga urnos ket pudno a maysa a “korona” ti asawana.—Prov. 12:4.
11. Ania ti kinuna ti maysa a kabsat a nakatulong iti panagasawana?
11 Ti sabali pay a makatulong tapno mapagtalinaed ti Dios iti panagasawa ket isu ti panagkadua ti agassawa nga agadal iti Sao ti Dios. Ni Gerald, a siraragsak a kasadon iti 55 a tawen, kinunana: “Ti kapatgan a ramen ti naballigi a panagasawa ket ti panagkadua ti agassawa a mangbasa ken mangadal iti Biblia.” Innayonna, “No agkadua ti agassawa iti aniaman nga aramidenda nangnangruna kadagiti naespirituan a bambanag, agbalinda a nasingsinged nga amang ken Jehova ken kasta met iti maysa ken maysa.” Ti sangapamiliaan a panagadal iti Biblia ket makatulong tapno kanayon a sipapanunotda kadagiti pagalagadan ni Jehova, tumibker ti relasionda kenkuana, ken agtultuloy ti naespirituan nga irarang-ayda.
12, 13. (a) Apay a nakapatpateg ti panagkadua ti agassawa nga agkararag? (b) Aniada pay a naespirituan nga aktibidad ti mangpatibker iti panagasawa?
12 Dagiti naragsak nga agassawa agkaduada met nga agkararag. No ti asawa a lalaki ket ‘iparukpokna ti pusona’ babaen kadagiti espesipiko a kiddaw sigun iti kasasaadda, sigurado a lumagda ti singgalut ti panagasawada. (Sal. 62:8) Kas pagarigan, nalaklakayo la ketdi a lipaten dagiti diyo pagkinnaawatan nga agassawa kalpasan ti panagkaduayo a nangikararag iti panangiwanwan ken panangiturong ti Mannakabalin-amin! (Mat. 6:14, 15) Maitunos iti inkararagyo anian a mayanatup unay a determinado ti agassawa nga agbinnulig ken ‘itultuloyda ti aginnanus ken sibubulos nga agpinnakawan.’ (Col. 3:13) Laglagipenyo a ti kararag ket ebkas ti panagpannuraytayo iti Dios. Kinuna ni Ari David: “Kenka dagiti mata ti isuamin kumitada a siiinanama.” (Sal. 145:15) No kumitatayo a siiinanama iti Dios babaen iti kararag, bumassit ti pakadanagantayo, yantangay ammotayo nga ‘isu maseknan kadatayo.’—1 Ped. 5:7.
13 Ti sabali pay a napateg a pamay-an tapno mapagtalinaed ni Jehova iti panagasawa ket ti panagkadua a makigimong ken makipaset iti ministerio. Kadagiti gimongtayo, masursuro dagiti agassawa no kasanoda a sarangten dagiti “pangallilaw a pamuspusan” nga us-usaren ni Satanas a mamagsisina kadagiti pamilia. (Efe. 6:11) Ken no ti agassawa ket regular nga agkadua iti ministerio, masursuroda ti agbalin a “natibker, di magaraw.”—1 Cor. 15:58.
No Rumsua Dagiti Pakarigatan
14. Ania dagiti makagapu a mapasaran ti agassawa dagiti narigat a kasasaad?
14 Kinapudnona, mabalin a saan a baro a banag dagiti nadakamaten a singasing. Ngem kas agassawa, apay a diyo pagsaritaan a naimbag dagita? Kitaenyo no ania nga aspeto ti panagasawayo ti kasapulan pay a pasayaatenyo. Nupay kasta, bigbigen ti Biblia nga uray dagidiay pagassawaan a kanayon nga adda ti Dios iti panagasawada ket “addaandanto ti rigat iti lasagda.” (1 Cor. 7:28) Uray dagidiay agassawa a simamatalek nga agserserbi iti Dios, mapasaranda met dagiti narigat a kasasaad gapu iti kinaimperpektotayo, dakes nga impluensia daytoy nadangkes a lubong, ken kadagiti silo ti Diablo. (2 Cor. 2:11) Ngem kabaelannatayo a tulongan ni Jehova a mangdaer kadagita a pakarigatan. Wen, kabaelantayo a daeran dagita. Ti matalek a tao a ni Job napukawna dagiti dingnguenna, ad-adipenna, ken annakna. Ngem kuna ti Biblia: “Iti isuamin daytoy saan a nagbasol ni Job wenno nangipabiang iti aniaman a banag a di umiso iti Dios.”—Job 1:13-22.
15. Ania ti reaksion ti maysa a tao no maipasango kadagiti narigat a kasasaad, ken ania ti kasayaatan nga aramiden ti agassawa no mapasamak dayta?
15 Iti sabali a bangir, kinuna ti asawa ni Job kenkuana: “Salsalimetmetam pay laeng kadi a sititibker ti kinatarnawmo? Ilunodmo ti Dios ket matayka!” (Job 2:9) Kinapudnona, no dumteng dagiti trahedia wenno dadduma pay a narigat a kasasaad, ti ibungada a saem ket mabalin nga agresulta iti di nainsiriban a panagtignay ti maysa a tao. Kastoy ti napaliiw ti maysa a masirib a tao: “Ti panangirurumen laeng mapagtignayna a simamauyong ti masirib.” (Ecl. 7:7) No ti asawam ket makaisawang iti makapasakit a sasao gapu iti rigat wenno “panangirurumen,” ikagumaam ti agtalinaed a kalmado. No tutopam, mabalin a ti maysa kadakayo wenno dakayo nga agpadpada ket makaisawang iti mangdegdeg laeng iti kasasaad. (Basaen ti Salmo 37:8.) Isu a dimo ikankano ti aniaman a ‘nadarasudos a sasao’ a nalabit maigapu iti pannakapaay wenno pannakaupay.—Sal. 106:33.
16. (a) Kasano nga agaplikar iti panagasawa ti kinuna ni Jesus a nailanad iti Mateo 7:1-5? (b) Apay a ti panagbalin a balanse ket nakapatpateg iti panagasawa?
16 Rumbeng a realistiko ti namnamaen dagiti agassawa. Nalabit a madlaw ti asawa a lalaki wenno babai dagiti karkarna a kababalin ti asawana ket pampanunotenna a mapagbalbaliwna ti asawana. Buyogen ti ayat ken anus, mabalin a matulongam ti asawam tapno in-inut nga agbalbaliw. Nupay kasta, laglagipem nga inyasping ni Jesus ti maysa a tao a mangsipsiput laeng iti babassit a pagkamalian ti sabali kas iti daydiay maysa a mangmatmatmat iti “garami” iti mata ti kabsatna ngem dina makita ti “pasanggir” iti bukodna a mata. Indagadag kadatayo ni Jesus: “Isardengyo ti mangukom tapno saankayo a maukom.” (Basaen ti Mateo 7:1-5.) Di kayat a sawen daytoy a din kasapulan nga ikagumaan a korehiren dagiti nakaro a pakapilawan. Kinuna ni Robert, a kasado iti dandani 40 a tawenen: “Ti napudno ken prangka a komunikasion iti nagbaetan ti agassawa ket mabalin a balbaliwanna ti kababalin ti maysa wenno isuda nga agpadpada.” Ngarud, agbalinkayo a balanse. Imbes a pakadukotam dagiti kababalin a kayatmo koma nga ipakita ti asawam, sursuruem nga apresiaren ken tagiragsaken dagiti agdama a makaay-ayo a kualidadna.—Ecl. 9:9.
17, 18. Pagpatulongantayo no umapay ti agtutupatop a rigat?
17 Mabalin a dumteng dagiti pakasuotan no agbalbaliw dagiti kasasaad. Mabalin a maipasango ti agassawa iti rigat no maaddaanda iti annak, no agsakit iti nakaro ti maysa kadakuada wenno ti anakda, no agkasapulan iti espesial a pannakaaywan ti nataenganen a nagannakda, ken no umadayo ti dadakkelen nga annakda. Ti dadduma pay a panagbalbaliw ramanenna ti panangasikaso kadagiti nateokratikuan a pribilehio ken responsabilidad. Amin dagita ket mabalin a mangyeg iti pakasikoran ken pakaringgoran iti panagasawada.
18 No kasla diyon maibturan ti rigat a mapaspasaran ti panagasawayo, ania ti mabalinyo nga aramiden? (Prov. 24:10) Dikay sumuko! Maragsakan ni Satanas no ti maysa kadagiti agserserbi iti Dios ket tumallikud iti nadalus a panagdayaw. Ngem naragragsak manen no aramiden dayta ti agassawa. Gapuna, aramidenyo ti amin a kabaelanyo a mangtaginayon iti tinallo a tali iti panagasawayo. Ti Biblia ket naglaon iti adu a salaysay maipapan kadagidiay nagtalinaed a matalek agpapan pay kadagiti nakaro a pakasuotan. Kas pagarigan, iti naminsan, kastoy ti naimpusuan nga inkararag ni David ken Jehova: “Ipaayannak iti parabur, O Dios, agsipud ta . . . ti mortal a tao . . . irurrurumennak.” (Sal. 56:1) Adda kadin “mortal a tao” a nangirurumen kenka? Nasingedkayo man wenno saan iti mangirurrurumen kenka, laglagipem a ni David ket nakagun-od iti bileg tapno makapagibtur, ket mabalin a magun-odam met dayta. Kinuna ni David: “Nagimtuodak ken Jehova, ket sinungbatannak, ket kadagiti amin nga aliawko inispalnak.”—Sal. 34:4.
Dagiti Kanayonan a Bendision
19. Kasanotay a maliklikan dagiti panangatake ni Satanas?
19 Iti daytoy panawen ti panungpalan, ti agassawa ket masapul nga ‘itultuloyda ti aglinniwa ken agpinnabileg.’ (1 Tes. 5:11) Laglagipenyo, ikarkarit ni Satanas a ti kinasungdotayo ken Jehova ket naibatay iti inaagum a panggep. Us-usarenna ti amin a pamuspusan, agraman ti panangriribukna iti panagasawa tapno madadaelna ti kinatarnawtayo iti Dios. Tapno saannatayo a madangran ni Satanas, masapul nga agtalektayo a naan-anay ken Jehova. (Prov. 3:5, 6) Insurat ni Pablo: “Ta iti amin a bambanag addaanak iti bileg gapu iti daydiay mangmangted kaniak iti pannakabalin.”—Fil. 4:13.
20. Ania dagiti bendision a masagrap no ti Dios ket kanayon nga adda iti panagasawa?
20 Adu ti bendision a masagrap no ti Dios ket adda iti panagasawa. Napaneknekan dayta ni Joel ken ni baketna a 51 a tawenen nga agassawa. Kinuna ni Joel: “Kanayon nga agyamyamanak ken Jehova gapu iti panangipaayna kaniak iti katakunaynay ken gapu iti naragsak a panagkaduami. Isu ti maitutop unay a kasimpungalak.” Ania ti nakatulong kadakuada? “Kanayon nga ikagkagumaanmi nga ipakita ti asi, anus, ken ayat iti maysa ken maysa.” Awan kadatayo ti naan-anay a makaaramid iti dayta iti daytoy a sistema ti bambanag. Ngem pagreggetantayo koma nga iyaplikar dagiti prinsipio ti Biblia ken pagtalinaeden ni Jehova iti panagasawatayo. No aramidentay dayta, ti panagasawatayo ket agbalin a kas iti “tinallo a tali [a] saan a nadaras a mapugsat a magudua.”—Ecl. 4:12.
Malagipyo Kadi?
• Ania ti kayat a sawen ti kaadda ni Jehova iti panagasawa?
• Ania ti rumbeng nga aramiden ti agassawa no rumsua dagiti pakarigatan?
• Kasanotay nga ammo no ti Dios ket adda iti panagasawa?
[Dagiti Ladawan iti panid 18]
Ti panagkadua ti agassawa nga agkararag ket makatulong tapno masarangetda a sibaballigi dagiti narigat a kasasaad