Ni Jehova “ti Manangilisi” Kadatayo

“Tulonganto ida ni Jehova ken ilisina ida.”​—SAL. 37:40.

1, 2. Ania a napateg a kinapudno maipapan ken Jehova ti makaliwliwa ken makapabileg kadatayo?

AGBALIWBALIW ti posision dagiti aniniwan a patauden ti init bayat ti panagrikus ti daga. Nupay kasta, saan nga agbalbaliw daydiay Namarsua iti daga ken init. (Mal. 3:6) Kuna ti Biblia: “Kenkuana awan ti panagbaliw ti pagturongan ti anniniwan.” (Sant. 1:17) Talaga a makaliwliwa ken makapabileg kadatayo daytoy a napateg a kinapudno maipapan ken Jehova, nangnangruna no maipasangotayo kadagiti nakaro a suot ken rigat. Apay?

² Kas nakitatayo iti umuna nga artikulo, pinaneknekan ni Jehova nga Isu “ti Manangilisi” idi panawen ti Biblia. (Sal. 70:5) Saan nga agbalbaliw ken kanayon a tungpalenna ti saona isu a naan-anay a makapagtalek dagiti agdaydayaw kenkuana a ‘tulongan ken ilisina ida.’ (Sal. 37:40) Kasano nga inispal ni Jehova dagiti adipenna iti kaaldawantayo? Kasanonatayo met nga ispalen kas indibidual?

Naispal Manipud Kadagiti Kabusor

3. Apay a masiguradotayo a dagiti bumusbusor saanda a malapdan dagiti adipen ni Jehova a mangikasaba iti naimbag a damag?

³ Awan ti aniaman a sataniko nga ibubusor a makalapped kadagiti Saksi ni Jehova tapno ipaayda kenkuana ti naipamaysa a panagdayaw a pakaikarianna. Ipanamnama kadatayo ti Sao ti Dios: “Aniaman nga igam a mabukelto maibusor kenka saanto nga agballigi, ket aniaman a dila a tumakderto a bumusor kenka iti panangukom kondenaremto.” (Isa. 54:17) Napaay ti panangikagumaan dagiti bumusbusor a manglapped kadagiti adipen ti Dios a mangitungpal iti trabahoda a panangasaba. Usigentayo ti dua a pagarigan.

4, 5. Ania nga ibubusor ti nakaipasanguan dagiti adipen ni Jehova idi 1918, ken ania ti resultana?

⁴ Idi 1918, naipasango dagiti adipen ni Jehova iti agsasaruno a panangidadanes nga insungsong dagiti klero a nairanta a mangpasardeng iti panangasabada. Idi Mayo 7, imbilin ti korte ti pannakaaresto ti dadduma nga agtartrabaho iti hedkuarter agraman ni J. F. Rutherford, ti agdama idi a mangimatmaton iti sangalubongan a panangasaba. Iti las-ud ti dua a bulan, sibibiddut a nasentensiaan iti napaut a pannakaibalud ni Kabsat Rutherford ken dagiti kakaduana gapu iti pammabasol a panagkukumplot. Nagballigi ngata dagiti bumusbusor a nangusar iti korte tapno naan-anay a mapasardengda ti panangasaba? Pulos a saan!

⁵ Laglagipenyo ti kari ni Jehova: “Aniaman nga igam a mabukelto maibusor kenka saanto nga agballigi.” Iti di ninamnama a panagbalbaliw dagiti pasamak, nawayawayaan dagiti naibalud a kakabsat babaen iti piansa idi Marso 26, 1919​—siam a bulan manipud pannakasentensia ni Kabsat Rutherford ken dagiti kakaduana. Iti simmaganad a tawen, naabsueltoda idi Mayo 5, 1920. Ginundawayan dagiti kakabsat dayta a wayawayada tapno itultuloyda nga ikasaba ti Pagarian. Ania ti resultana? Sipud idin, immaduda iti kasta unay! Maigapu amin dayta iti daydiay “Manangilisi.”​—1 Cor. 3:7.

6, 7. (a) Kasano ti pannakatrato dagiti Saksi ni Jehova idi panawen ti Nazi idiay Alemania, ken ania ti resultana? (b) Ania ti paneknekan ti pakasaritaan dagiti adipen ni Jehova iti kaaldawantayo?

⁶ Usigentayo itan ti maikadua a pagarigan. Idi 1934, inkari ni Hitler nga ikisapna dagiti Saksi ni Jehova idiay Alemania. Talaga a determinado a mangibanag iti dayta. Gapuna, napasamak ti nasaknap a panangaresto ken panangibalud. Rinibu a Saksi ti naidadanes; ginasut ti napapatay kadagiti kampo konsentrasion. Nagballigi kadi ni Hitler iti panggepna a mangikisap kadagiti Saksi? Naan-anay kadi a napasardengna ti pannakaikasaba ti naimbag a damag idiay Alemania? Saan a pulos! Kabayatan ti pannakaidadanes dagiti kakabsattayo, intultuloyda ti nangasaba a sililimed. Kalpasan ti pannakarpuog ti rehimen a Nazi, inusarda ti wayawayada tapno itultuloyda ti mangasaba. Ita, adda nasurok a 165,000 nga agibumbunannag idiay Alemania. Napaneknekan manen a tinungpal “ti Manangilisi” ti karina: “Aniaman nga igam a mabukelto maibusor kenka saanto nga agballigi.”

⁷ Paneknekan ti moderno a pakasaritaan dagiti Saksi ni Jehova a di pulos ipalubos ni Jehova a maikisap ti ilina kas maysa a grupo. (Sal. 116:15) Ngem salaknibannatayo ngata kas indibidual? Kasanonatayo nga ispalen ni Jehova kas indibidual?

Ti Ngay Pisikal a Pannalaknib?

8, 9. (a) Kasanotayo nga ammo a saan a kanayon a maipaayantayo iti pisikal a pannalaknib? (b) Ania ti masapul a realistiko a bigbigentayo?

⁸ Kas indibidual, ammotayo a saan a kanayon a maipaayantayo iti pisikal a pannalaknib. Tuladentayo ti takder dagiti tallo a matalek a Hebreo a nagkedked nga agrukbab iti balitok nga imahen nga imbangon ni Ari Nabucodonosor. Dagitoy a managbuteng iti Dios a lallaki saanda a pinanunot a simimilagro a salakniban ida ni Jehova manipud iti pisikal a pannakadangran. (Basaen ti Daniel 3:17, 18.) Ngem kas ipakita ti napasamak, inispal ida ni Jehova manipud iti umap-apuy nga urno. (Dan. 3:21-27) Kaskasdi, uray idi panawen ti Biblia, manmano laeng dagiti namilagruan a panangispal. Adu a matalek nga adipen ni Jehova ti pinapatay dagiti kabusor.​—Heb. 11:35-37.

⁹ Komusta met ita? Kas “ti Manangilisi,” sigurado a kabaelan ni Jehova nga ispalen dagiti indibidual manipud kadagiti peggad. Maibagatayo kadi no nakibiang ni Jehova kadagiti espesipiko a kasasaad? Saan. Nupay kasta, mabalin a ti maysa mariknana a ni Jehova ti nangispal kenkuana manipud iti maysa a napeggad a kasasaad. Kinapalangguad no kuestionaran ti dadduma dayta a riknana. Iti sabali a bangir, masapul a realistiko a bigbigentayo nga adu a matalek a Kristiano ti natay gapu iti pannakaidadanes, kas iti napasamak idi panawen ti Nazi. Dadduma ti natay gapu kadagiti trahedia. (Ecl. 9:11) No kasta, maisaludsodtayo, ‘Napaay ngata ni Jehova nga agbalin kas “ti Manangilisi” kadagidiay matalek a nagsagaba iti pannakapapatay?’ Saan.

10, 11. Apay a saan a malapdan ti tao ti ipapatayna, ngem ania ti kabaelan nga aramiden ni Jehova mainaig iti dayta?

¹⁰ Panunotenyo daytoy: Saan a malapdan ti tao ti ipapatayna ta awan ti asinoman a ‘makailisi iti kararuana iti ima ti Sheol,’ wenno Hades, ti tanem ti sangatauan. (Sal. 89:48) Ngem ania ti kabaelan nga aramiden ni Jehova? Maysa a kabsat a nakalasat iti nakaal-alinggaget a panawen dagiti Nazi malagipna ti imbaga kenkuana ti Saksi nga inana tapno maliwliwa manipud iti ipapatay dagiti ipatpategda iti kampo konsentrasion: “No agnanayon ti ipapatay, kasla nabilbileg daytan ngem iti Dios.” Wen, awan bileg ni patay no idilig iti mannakabalin-amin a Gubuayan ti biag! (Sal. 36:9) Silalagip ni Jehova kadagiti amin nga adda iti Sheol, wenno Hades, ket aonenna ti tunggal maysa kadakuada.​—Luc. 20:37, 38; Apoc. 20:11-14.

¹¹ Wen, pudno a maseknan ni Jehova kadagiti matalek nga agdaydayaw kenkuana ita. Usigentayo itan ti tallo a pamay-an a mangipakita nga Isu “ti Manangilisi” kadatayo.

Naespirituan a Pannalaknib

12, 13. Apay a ti naespirituan a pannalaknib ti kapatgan a kita ti proteksion, ken kasano nga ipapaay dayta kadatayo ni Jehova?

¹² Ipapaayannatayo ni Jehova iti naespirituan a pannalaknib, ti kapatgan a kita ti proteksion. Kas pudno a Kristiano, ammotayo nga adda napatpateg ngem iti agdama a biagtayo. Ti kapatgan nga ik-ikutantayo isu ti personal a relasiontayo ken Jehova. (Sal. 25:14; 63:3) No awan ti kasta a relasion, awan kapapay-anna ti agdama a biagtayo ken mapukaw ti namnamatayo nga agbiag iti masanguanan.

¹³ Imbag laengen ta ipapaay ni Jehova ti amin a kasapulantayo tapno mataginayontayo ti nasinged a relasion kenkuana. Tultulongannatayo babaen ti Saona, ti nasantuan nga espirituna, ken ti sangalubongan a kongregasionna. Kasanotayo a naan-anay a maaprobetsar dagitoy a probision? Mapabilegtayo ti pammatitayo ken nataltalged ti namnamatayo no regular ken siaanep nga adalentayo ti Saona. (Roma 15:4) Nabilbilegtayo nga agkedked iti sulisog a makiraman kadagiti di umiso nga aramid no sipapasnek nga ikararagtayo ti espirituna. (Luc. 11:13) Mapakirednatayo ti naespirituan a ‘taraon iti umiso a tiempo’ no agpaiwanwantayo kadagiti instruksion nga ipapaay ti klase adipen babaen kadagiti naibatay iti Biblia a publikasion ken kadagiti gimong, asamblea, ken kombension. (Mat. 24:45) Dagita a probision salaknibannatayo iti naespirituan ken tulongannatayo nga agtalinaed a nasinged iti Dios.​—Sant. 4:8.

14. Mangisalaysay iti kapadasan a mangpaneknek iti naespirituan a pannalaknib.

¹⁴ Kas pammaneknek iti kasta a naespirituan a pannalaknib, subliantayo dagiti nagannak a nadakamat iti rugi ti immuna nga artikulo. Sumagmamano nga aldaw kalpasan a naipadamag a mapukpukaw ti anakda a ni Theresa, nakalkaldaang a damag ti naammuanda: Isu ket napapatay.a Malagip ti ama: “Inkararagko ken Jehova a salaknibanna ti anakmi. Idi natakuatan ti bangkayna, admitirek a ti damo a napanunotko ket no apay a saan a nasungbatan dagiti kararagko. Ammok met ketdi a saan nga ipanamnama ni Jehova ti namilagruan a pannalaknib kadagiti adipenna kas indibidual. Gapuna, intultuloyko nga inkararag a maawatak koma no apay a napasamak dayta. Naliwliwaak iti pannakaammo a salakniban ni Jehova ti ilina iti naespirituan​—nga ipaayna ti kasapulantayo tapno masaluadan ti relasiontayo kenkuana. Dayta ti kapatgan a kita ti pannalaknib, ta apektaranna ti agnanayon a masanguanantayo. Iti kasta a pamay-an a ni Jehova sinalaknibanna ni Theresa; isu ket matalek nga agserserbi kenkuana sakbay ti ipapatayna. Naaddaanak iti talna ti panunot iti pannakaammo nga agpannuray iti naayat nga Ama ti namnama ni Theresa nga agbiag iti masanguanan.”

Pannaranay Bayat ti Panagsakit

15. Kadagiti ania a pamay-an a tulongannatayo ni Jehova no agsakittayo?

¹⁵ Kabaelannatayo a saranayen ni Jehova “iti idda ti panagsakit,” kas inaramidna ken David. (Sal. 41:3) Nupay saanen a mangipapaay ni Jehova ita iti namilagruan a panangpaimbag, tultulongannatayo latta. Kasano? Dagiti prinsipio ti Biblia matulongandatayo a mangaramid iti nainsiriban a desision mainaig iti panagpaagas ken dadduma pay a bambanag. (Prov. 2:6) Adda makatulong nga impormasion ken praktikal a singasing a magun-odantayo kadagiti artikulo a naipablaak iti Ti Pagwanawanan ken Agriingkayo! a mangilawlawag iti espesipiko a parikut iti salun-attayo. Babaen ti espirituna, ipaayannatayo ni Jehova iti “pannakabalin a nalablabes ngem ti gagangay” tapno madaerantayo ti kasasaad ken mataginayon ti kinatarnawtayo, aniaman ti mapasamak. (2 Cor. 4:7) Iti kasta, maliklikantayo ti nakaro a pannakaupay gapu iti sakit a mabalin a mangikkat iti regtatayo iti naespirituan.

16. Kasano a nadaeran ti maysa a kabsat ti sakitna?

¹⁶ Usigenyo ti agtutubo a kabsat a nadakamat iti rugi ti immuna nga artikulo. Idi 1998, natakuatan nga adda nakaro a sakitna iti duri, a namagbalin kenkuana a naan-anay a paralisado.b Kasanona a nadaeran daytoy a sakit? Inlawlawagna: “Makariknaak iti saem ken pannakaupay no malagipko a ti ipapatay ti kakaisuna a pamay-an tapno mabang-aranak. Ngem tunggal makariknaak iti pannakaupay, ikararagko ken Jehova ti tallo a banag: kalmado a puso, kinaanus, ken panagibtur. Mariknak a sungsungbatan ni Jehova dagita a kararagko. Ti kalmado a puso tulongannak a mangutob kadagiti makaliwliwa a kapanunotan kas iti kasasaad idiay baro a lubong inton makapagnaakon, matagiragsakko ti naimas a taraon, ken makasaritak manen ti pamiliami. Ti kinaanus tulongannak a mangtaming kadagiti rigat ken karit nga iyeg ti panagbalin a paralisado. Ti panagibtur tulongannak nga agtalinaed a matalek ken natimbeng iti naespirituan. Kas ken salmista a David, mariknak ti pannaranay ni Jehova bayat ti pannakaidalitko gapu iti sakit.”​—Isa. 35:5, 6.

Naipaayan iti Kasapulan

17. Ania ti inkari ni Jehova nga aramidenna maipaay kadatayo, ken ania ti kayat a sawen dayta a kari?

¹⁷ Inkari ni Jehova nga ipaayna ti material a kasapulantayo. (Basaen ti Mateo 6:33, 34 ken Hebreo 13:5, 6.) Ngem dina kayat a sawen a simimilagro a maipaay dagiti material a kasapulantayo wenno saantayon nga agtrabaho. (2 Tes. 3:10) Ti kayat a sawen dayta a kari ket: No iyun-unatayo a biroken ti Pagarian ti Dios ken sidadaantayo nga agsapul iti pagbiagtayo, manamnamatayo a tulongannatayo ni Jehova a maaddaan kadagiti kasapulantayo. (1 Tes. 4:11, 12; 1 Tim. 5:8) Maipaayna dagiti kasapulantayo iti pamay-an a ditay ninamnama, nalabit babaen ti maysa a kapammatian a mangipaay iti tulong wenno mangitukon iti trabaho.

18. Mangisalaysay iti kapadasan a mangipakita a mabalin a maipaay dagiti kasapulantayo bayat dagiti panawen ti rigat.

¹⁸ Lagipenyo ti agsolsolo nga ina a nadakamat iti rugi ti immuna nga artikulo. Idi immakarda nga agina iti sabali a lugar, narigatan nga agbirok iti trabaho. Kinunana: “Mangasabaak iti bigat sa agbirokak iti trabaho iti malem. Malagipko idi naminsan a napanak gimmatang iti gatas iti groseria. Kitkitaek dagiti nateng ngem awan ti umdas nga igatangko. Iti dayta pay la a kanito a nariknak ti nakaro a pannakaupay. Idi nagawidak, nasangpetak ti adu a naisupot a nagduduma a nateng iti makinlikud a balkonmi. Umanay daytan a pagtaraonmi iti sumagmamano a bulan. Nagsangitak ket nagyamanak ken Jehova.” Di nagbayag, naammuanna a naggapu dayta iti maysa a kakongregasionda nga agmulmula iti nateng. Nagsurat iti kakongregasionda: “Agyamanak unay kenka gapu iti inaramidmo iti dayta nga aldaw, ken agyamanak met ken Jehova gapu iti panangusarna iti kinaimbagmo tapno ipalagipna kaniak ti ayatna.”​—Prov. 19:17.

19. Inton dakkel a rigat, iti ania a makapagtalek dagiti adipen ni Jehova, ken ania ti nasken a determinado nga aramidentayo ita?

¹⁹ Dagiti inaramid ni Jehova idi panawen ti Biblia ken iti kaaldawantayo mangtedda iti natalged a pammaneknek a makapagtalektayo kenkuana kas Katulongantayo. Iti din agbayag, inton dumteng ti dakkel a rigat iti lubong ni Satanas, ad-addanto a kasapulantayo ti tulong ni Jehova. Naan-anay a manamnama dagiti adipen ni Jehova ti tulongna. Agtalek ken agrag-oda ta ammoda nga asidegen ti pannakaisalakanda. (Luc. 21:28) Kabayatanna, aniaman a suot ti umapay kadatayo, masapul a determinadotayo nga agtalek ken Jehova, a naan-anay a manamnamatayo a ti saan nga agbalbaliw a Diostayo isu ti “Manangilisi” kadatayo.

[Footnotes]

Malagipyo Kadi?

• Kasano a maispal ni Jehova dagidiay nagsagaba iti pannakapapatay?

• Apay a ti naespirituan a pannalaknib ti kapatgan?

• Ania ti kayat a sawen ti kari ni Jehova nga ipaayna ti material a kasapulantayo?

[Ladawan iti panid 8]

Idi 1918, naaresto ni Kabsat Rutherford ken dagiti kakaduana ngem nawayawayaanda idi agangay ken naabsueltoda kadagiti pammabasol kadakuada

[Ladawan iti panid 10]

Kabaelannatayo a saranayen ni Jehova iti “idda ti panagsakit”