Dagiti Nakristianuan a Mansayag ken Pumpon​—Nadayaw, Simple, ken Makaay-ayo iti Dios

NAGADU ti agan-anug-og ken agsasangit. Nakapanes dagiti agdungdung-aw ken agkulkulaidagda gapu iti ladingit. Kumkumpasan dagiti sumasala ti napigsa a musika. Ngem agpapaggaak ti dadduma bayat nga agpapangan, agrarambak ken agraragsakda. Adda met sumagmamano a nakailad iti daga gapu iti pannakabartekda iti adu a lambanog ken serbesa. Ania ti okasion? Iti dadduma a paset ti daga, gagangay dagita kadagiti mansayag ken pumpon a pagtataripnongan ti ginasut a tattao tapno agpakadada iti pimmusay.

Adu a Saksi ni Jehova ti agnanaed kadagiti lugar a dagiti kakabagian ken kaarrubada ket manamati unay iti an-anito ken managbuteng kadagiti natay. Minilion ti mamati a no matay ti maysa a tao, isu ket agbalin nga espiritu nga inapo a makabael a tumulong wenno mangdangran kadagiti sibibiag. Dayta a pammati ti nakaibasaran ti nagadu a kostumbre bayat ti panagminatay. Siempre, no adda matay, gagangay laeng nga agladingittayo. Adda dagiti gundaway a nagladingit ni Jesus ken dagiti adalanna gapu iti ipapatay dagiti ay-ayatenda. (Juan 11:33-35, 38; Ara. 8:2; 9:39) Nupay kasta, dida pulos tinulad ti nalabes a panangipakita iti panagladingit a kaugalian idin. (Luc. 23:27, 28; 1 Tes. 4:13) Apay? Ti maysa a makagapu ket ammoda ti pudno a kasasaad dagiti natay.

Nalawag a kuna ti Biblia: “Dagiti sibibiag sipapanunotda a mataydanto; ngem no maipapan kadagiti natay, saanda a pulos sipapanunot iti aniaman . . . Ti ayatda ken ti gurada ken ti imonda napukawen . . . Awan ti aramid wenno uray gakat wenno uray pannakaammo wenno uray sirib idiay Sheol [ti tanem ti sangatauan], ti disso a papanam.” (Ecl. 9:5, 6, 10) Silalawag a dakamaten dagitoy a naipaltiing a bersikulo iti Biblia a no matay ti maysa, awanen ti puotna. Saanen a makapanunot, makarikna, makasao, wenno makatarus iti aniaman. Yantangay ammotayo daytoy a napateg a kinapudno iti Biblia, kasano nga apektaran dayta ti wagas ti panangurnostayo kadagiti Nakristianuan a mansayag ken pumpon?

“Isardengyo a Sagiden ti Di Nadalus a Banag”

Aniaman ti puli wenno kultura dagiti Saksi ni Jehova, siaannad a likliklikanda ti aniaman a kaugalian a nainaig iti pammati nga adda puot dagiti natay ken maimpluensiaanda dagiti sibibiag. Amin a kostumbre kas iti selebrasion kalpasan ti pumpon, tinawen a pananglaglagip iti pimmusay, panagatang, ken dagiti ritual a panagladingit dagiti nabalo ket pasig a makarimon iti Dios ken ibilangna a di nadalus agsipud ta nainaig dagita iti di Nainkasuratan ken dinedemonio a sursuro a di matay ti kararua wenno espiritu. (Ezeq. 18:4) Dagiti pudno a Kristiano ‘dida mabalin ti makiraman iti “lamisaan ni Jehova” ken iti lamisaan dagiti sairo,’ isu a dida makipaset kadagita a kostumbre. (1 Cor. 10:21) Ipangpangagda ti bilin nga: “Isinayo ti bagbagiyo, . . . ket isardengyo a sagiden ti di nadalus a banag.” (2 Cor. 6:17) Ngem saan a kanayon a nalaka nga aramiden dayta.

Idiay Africa ken iti dadduma pay a lugar, patien ti kaaduan a no di maannurot dagita a kostumbre, mapagurada dagiti inapoda a nagbalinen nga espiritu. Maibilang a nadagsen a basol ti di panangannurot kadagita ken mabalin nga agresulta iti pannakailunod wenno pannakadidigra ti intero a komunidad. Gapu ta di kayat dagiti Saksi ni Jehova ti makiraman kadagiti di Nainkasuratan a ritual iti panagminatay, adu kadakuada ti uy-uyawen, lalaisen, ken ilaklaksid dagiti kalugaran wenno kakabagianda. Dadduma pay ti naakusaran kas bumusbusor iti komunidad ken awanan iti panagraem kadagiti natay. Addada gundaway nga impilit dagiti di kapammatian dagiti bukodda nga urnos para iti mansayag ken pumpon ti maysa a Kristiano. No kasta, kasanotay a maliklikan a kasupiat dagidiay mangipapilit kadagiti kostumbre iti panagminatay a karimon ti Dios? Nangnangruna pay, ania ti mabalintay nga aramiden tapno maisinatayo ti bagbagitayo kadagiti di nadalus a ritual ken ar-aramid a mangdadael iti relasiontayo ken Jehova?

Ilawlawagyo ti Takderyo

Iti dadduma a paset ti daga, dagiti natataenganen a kameng ti pamilia ken kakabagian ti kadawyan a makiraman iti panagdesision iti pannakaitabon ti pimmusay. Masapul ngarud nga ilawlawag ti maysa a matalek a Kristiano a ti mansayag ken pumponna ket iyurnos ken isayangkat dagiti Saksi ni Jehova maitunos kadagiti prinsipio ti Biblia. (2 Cor. 6:14-16) Aniaman a maaramid iti mansayag ken pumpon ti maysa a kabsat ket saan koma nga agresulta iti pannakaburibor ti konsiensia dagiti kapammatian wenno pakaitibkolan ti sabsabali a makaammo iti patpatien ken isursurotayo maipapan kadagiti natay.

No nakiddaw ti maysa a pannakabagi ti kongregasion Kristiano a mangasikaso iti mansayag ken pumpon, mangipaay dagiti nadutokan a panglakayen kadagiti makatulong a singasing ken ilawlawagda dagiti prinsipio iti Biblia kadagiti kapammatian a naulila tapno maisayangkat amin nga urnos maitunos iti Kasuratan. No adda dagiti di Nainkasuratan a kostumbre a kayat nga ipatungpal ti dadduma a di kapammatian, masapul a natibker ken naturedtayo a mangilawlawag iti takdertayo kas Kristiano buyogen ti kinaalumamay ken panagraem. (1 Ped. 3:15) Ngem no ngay ipilit latta dagiti di kapammatian a kabagian nga ipaalagad dagiti kostumbre a di maitunos iti Biblia? Mabalin ngarud nga ikeddeng ti manamati a pamilia ti pumanaw pay laeng. (1 Cor. 10:20) No kasta ti mapasamak, mabalin nga angayen ti simple a palawag ti pumpon iti Kingdom Hall wenno iti sabali a maitutop a lugar tapno maipaay ti “liwliwa manipud iti Kasuratan” kadagidiay pudno a maladladingitan iti ipapatay ti ay-ayatenda. (Roma 15:4) Nupay awan ti mismo a bangkay iti pagtataripnongan, kaskasdi a nadayaw ken makaay-ayo dayta nga urnos. (Deut. 34:5, 6, 8) Ti awanan asi a pannakibiang dagiti di kapammatian ket mabalin a mangdegdeg iti saem ken ladingit iti panagminatay. Ngem maliwliwatayo ta ammotayo a ti panangikagumaantayo a mangaramid iti umiso ket makitkita ti Dios a makaipaay kadatayo iti “pannakabalin a nalablabes ngem ti gagangay.”​—2 Cor. 4:7.

Isuratyo Dagiti Instruksionyo

No insurat ti maysa dagiti instruksionna a mismo maipapan iti urnos ti pannakaimansayag ken pannakaipumponna, nalaklakanto nga amang ti makirinnason kadagiti di kapammatian a kameng ti pamiliana yantangay masansan a raraemenda dagiti kiddaw ti pimmusayen. Nasken a maisurat dagiti napateg a detalye kas iti no kasano ken sadino a maangay ti mansayag ken pumpon, ken no siasino ti addaan laeng iti karbengan a mangurnos ken mangasikaso kadagita. (Gen. 50:5) Nabilbileg dayta no pinirmaan ti nagsurat ken dagiti testigo. Pagaammo dagidiay managsakbay buyogen iti pannakatarus ken sirib a naibasar kadagiti prinsipio ti Biblia a didan urayen pay ti tiempo a nataenganda unayen wenno nakaron ti sakitda sakbay nga aramidenda dayta nga addang.​—Prov. 22:3; Ecl. 9:12.

Bumdeng ti dadduma a mangisurat kadagiti kasta nga instruksion. Ngem ti panangaramid iti dayta ket pammaneknek iti Nakristianuan a kinanataengan ken naayat a pannakaseknan iti sabsabali. (Fil. 2:4) Nasaysayaat nga amang no dakayon a mismo ti mangasikaso kadagita nga urnos imbes nga ipaasikasoyo kadagiti mariribukanto a maulilayo, a nalabit mapilit nga umannugot kadagiti di Nainkasuratan a kostumbre a diyo pulos pinati wenno diyo pulos kayat.

Pagbalinenyo a Simple ti Mansayag ken Pumpon

Iti adu a paset ti Africa, nasaknap ti pammati a ti mansayag ken pumpon ket masapul nga engrande ken makaay-ayo tapno saan a mapagura dagiti espiritu nga inapo. Gundawayan pay ti dadduma dagita nga okasion tapno ‘iparammagda’ ti kinatan-ok ken kinabaknangda. (1 Juan 2:16) Nawadwad a tiempo, pigsa, ken sanikua ti maus-usar tapno maipaayan iti umno kano a pannakaitabon ti pimmusay. Tapno adu ti makiminatay ken maammuan ti publiko ti ipapatay ti maysa, dagiti dadakkel a retratona ket maipaskil iti nadumaduma a lugar. Addada met maaramid ken maibunong a T-shirt a naimprentaan iti ladawan ti pimmusay tapno isuot dagiti makipagladingit. Maus-usar dagiti nalabor ken nangina a lungon kas pagpasindayag. Iti maysa a pagilian iti Africa, dadduma ti mangaramid pay ketdi kadagiti lungon a sinan kotse, eroplano, bilog, ken dadduma pay a banag tapno maipakitada ti kinabaknang, kinatan-ok, ken kinaluhoda. Mabalin nga iruarda pay ti bangkay manipud iti lungon sada idispley iti katre a naisangsangayan ti pannakaarkosna. No babai ti natay, mabalin a kawesanda iti trahe de boda sada adornuan iti adu nga alahas, abalorio, ken kolorete. Talaga ngata a mayanatup nga aramiden wenno pakiramanan ti asinoman nga agdaydayaw iti Dios ti kasta nga ar-aramid?

Maawatan dagiti Kristiano a nataengan iti naespirituan a nainsiriban ti panangliklik kadagiti aglablabes a kaugalian ti tattao a di mangikankano ken di makaammo kadagiti nadiosan a prinsipio. Pagaammotayo a dagiti nagarbo ken di Nainkasuratan a kostumbre ken ar-aramid ket ‘saan a nagtaud iti Dios, no di ket nagtaud iti lubong nga aglabas.’ (1 Juan 2:15-17) Nasken unay ti panagannad tapno ditay maimpluensiaan iti di Nakristianuan a kababalin a pannakiinnartap iti sabsabali. (Gal. 5:26) Ipakita ti kapadasan a no ti panagbuteng kadagiti natay ket naibugasen iti kultura ken panagbiag dagiti umili, masansan nga adu ti makiminatay isu a narigat nga imatonan ken nalaka nga agbalin a nagulo. Gapu iti panangpadayaw kadagiti natay, nalaka laeng nga agannayas dagiti di kapammatian a mangaramid iti di Nainkasuratan a tignay. Kadagiti kasta a mansayag ken pumpon, mabalin nga adda napigsa ken di magawidan a panagdung-aw, panangarakup iti bangkay, pannakisarita iti pimmusay a kas man la sibibiag pay laeng, ken panangipabalon iti kuarta ken dadduma pay a banag. Nakaro ti pannakaumsi ti nagan ni Jehova ken ti ilina no mapasamak dagita iti mansayag ken pumpon ti maysa a Kristiano.​—1 Ped. 1:14-16.

Ti pannakaammotayo iti pudno a kasasaad dagiti natay ti mangpatured koma kadatayo a di mangiraman iti aniaman a nailubongan a kaugalian no agminataytayo. (Efe. 4:17-19) Nupay ni Jesus ti katan-okan ken kalatakan a tao a nagbiag ditoy daga, simple ken saan a napanayag ti pannakaitanemna. (Juan 19:40-42) Saan a nakababain ti kasta a pannakaitabon kadagidiay addaan iti “panunot ni Kristo.” (1 Cor. 2:16) Kinapudnona, no pagbalinen a simple ken nadayaw dagiti Nakristianuan a mansayag ken pumpon, dayta ti kasayaatan a pamay-an tapno maliklikan ti aniaman a di nadalus sigun iti Kasuratan. Mataginayon pay ti kasasaad a natalna, nadayaw, makaay-ayo, ken mayanatup kadagiti mangay-ayat iti Dios.

Rumbeng Kadi nga Adda Panagraragsak?

Kalpasan ti pumpon, nalabit kaugalian ti adu nga agkakabagian, agkakaarruba, ken sabsabali pay ti agtitipon tapno agrambak ken agsasala buyogen ti napigsa a toktokar. Masansan a nabuyogan dagita a selebrasion iti kasta unay a panaginum ken imoral nga ar-aramid. Irason ti dadduma a ti kasta a panagraragsak ti mangep-ep iti liday ti pannakaulila idinto ta kuna met ti dadduma a paset laeng dayta ti kulturada. Nupay kasta, patien ti adu a dagiti kasta a panagraragsak ket napateg a kaugalian iti panagpasina a nasken nga annuroten tapno marespetar ken mapadayawan ti natay ken mawayawayaan ti kararuana tapno makikaduan kadagiti inapona.

Maamiris dagiti pudno a Kristiano a nainsiriban ti panangipangag iti daytoy a balakad ti Biblia: “Nasaysayaat ti pannakasemsem ngem iti katawa, ta babaen ti kinaalipunget ti rupa sumayaat ti puso.” (Ecl. 7:3) Maysa pay, ammoda dagiti gunggona ti panangmennamenna iti kinaababa ti biag ken iti namnama a panagungar. Kinaagpaysuanna, para kadagidiay nakasingsinged ken Jehova, ‘ti aldaw ti ipapatay ket nasaysayaat ngem iti aldaw ti pannakayanakda.’ (Ecl. 7:1) Yantangay ammo dagiti pudno a Kristiano a dagiti kasta a panagraragsak bayat ken kalpasan ti panagminatay ket nainaig iti imoral nga aramid ken panamati kadagiti espiritu, saan ngarud a maiparbeng a mangyurnos wenno dumar-ayda kadagita a selebrasion. No makikaduatayo kadagiti agraragsak kadagita nga okasion, ipakpakitatayo a ditay raraemen ni Jehova ken ditay ikabkabilangan ti konsiensia dagiti kapammatiantayo.

Makita Koma ti Sabsabali ti Nakaidumaantayo

Anian a yamantayo ta nawayawayaantayon iti panagbuteng kadagiti natay a gagangayen kadagidiay adda iti naespirituan a kinasipnget! (Juan 8:32) Kas “annak ti lawag,” iyebkastayo ti liday ken ladingittayo iti wagas a simple, nadayaw, mangyanninaw a nalawlawagantayon iti naespirituan, ken natimbeng gapu ta addaantayo iti sigurado a namnama ti panagungar. (Efe. 5:8; Juan 5:28, 29) Tulongannatayo ti kasta a namnama a mangliklik iti nalabes a panagladingit a kadawyan nga iparparangarang dagidiay “awanan namnama.” (1 Tes. 4:13) Dayta ti mangpatured kadatayo a mangitandudo iti nadalus a panagdayaw imbes a paabak iti panagbuteng iti tao.​—1 Ped. 3:13, 14.

No simamatalek a surotentayo dagiti Nainkasuratan a prinsipio, adda gundaway dagiti tattao a ‘makakita iti nagdumaan dagidiay agserserbi iti Dios ken dagidiay saan nga agserserbi kenkuana.’ (Mal. 3:18) Addanto tiempo nga awanen ni patay. (Apoc. 21:4) Bayat nga ur-urayentayo ti kaitungpalan dayta a nagsayaat a kari, sapay koma ta masarakannatayo ni Jehova a di namulitan, awanan pakapilawan, ken naan-anay a naisina manipud iti daytoy a nadangkes a lubong ken kadagiti aramidna a mangibabain kenkuana.​—2 Ped. 3:14.

[Ladawan iti panid 30]

Nainsiriban ti panangisurat kadagiti instruksiontayo a mismo mainaig iti urnos ti pannakaimansayag ken pannakaipumpontayo

[Ladawan iti panid 31]

Rumbeng a simple ken nadayaw dagiti urnos ti Nakristianuan a panagminatay