Saludsod Dagiti Agbasbasa

Umap-apuy Kadi a Pagtutuokan ti Gehenna?

▪ Iti salaysay dagiti Ebanghelio, binallaagan ni Jesus dagiti adalanna tapno saanda a lak-amen ti pannakaukom iti Gehenna. Nalawag a kayat ni Jesus nga ipapusoda dayta a ballaag. Nupay kasta, tuktukoyenna kadi ti maysa nga umap-apuy nga impierno a pagtutuokan iti agnanayon?​—Mateo 5:22.

Umuna, usigentayo a mismo dayta a sao. Ti Griego a sao a Geʹen·na katupagna ti Hebreo a sao a geh Hin·nomʹ, kayatna a sawen “ginget ti Hinnom,” wenno geh veneh-Hin·nomʹ, “ginget ti annak ni Hinnom.” (Josue 15:8; 2 Ar-ari 23:10) Daytoy a disso, a pagaammo ita kas Wadi er-Rababi, ket nauneg ken akikid a ginget a masarakan iti abagatan ken iti abagatan a laud ti Jerusalem.

Idi tiempo dagiti ari ti Juda, manipud maikawalo a siglo K.K.P., dita ti pakaang-angayan dagiti pinapagano a ritual, a pakairamanan ti panangpuor kadagiti annak kas daton. (2 Cronicas 28:1-3; 33:1-6) Impadto ni Jeremias a dayta met laeng a ginget ti pakapapatayan dagiti umili ti Juda babaen kadagiti Babilonio kas pannusa ti Dios gapu iti kinadakesda.a​—Jeremias 7:30-33; 19:6, 7.

Sigun iti Judio nga eskolar a ni David Kimhi (agarup 1160-1235 K.P.), daytoy a ginget ket napagbalin idi agangay kas basuraan ti siudad ti Jerusalem. Nagserbi dayta a pagpuoran kadagiti basura ket saan a maid-iddep ti apuyna. Dumapo ti aniaman a banag a maibelleng iti daytoy a basuraan.

Ti adu a agipatpatarus iti Biblia kinaykayatda nga inaramat ti “infierno” kas pakaipatarusan ti Geʹen·na. (Mateo 5:22, Ti Biblia) Apay? Agsipud ta ti pinapagano a kapanunotan a madusa iti apuy dagiti nadangkes kalpasan ti ipapatay ket innaigda iti literal nga apuy iti ginget iti ruar ti Jerusalem. Nupay kasta, pulos a saan nga innaig ni Jesus ti Gehenna iti panagtutuok.

Ammo ni Jesus a ti kapanunotan a panangpuor iti sibibiag a tao ket makarimon iti nailangitan nga Amana, ni Jehova. Kinuna ti Dios mainaig iti pannakausar ti Gehenna idi kaaldawan ni mammadto Jeremias: “Imbangonda dagiti nangato a disso ti Tofet, nga adda iti ginget ti anak ni Hinnom, tapno puoranda ti annakda a lallaki ken ti annakda a babbai iti apuy, banag a saanko nga imbilin ken saan a timpuar iti pusok.” (Jeremias 7:31) Kanayonanna, ti ideya a matutuok dagiti natay ket saan a maitunos iti naayat a personalidad ti Dios ken kasta met iti nalawag a pannursuro ti Biblia a dagiti natay “saanda a pulos sipapanunot iti aniaman.”​—Eclesiastes 9:5, 10.

Inaramat ni Jesus ti termino a “Gehenna” a mangisimbolo iti naan-anay a pannakadadael gapu iti panangukom ti Dios. Ngarud, agpada ti kaipapanan ti “Gehenna” ken ti “danaw nga apuy,” a nadakamat iti libro nga Apocalipsis. Agpada nga isimbolo dagitoy a sao ti agnanayon a pannakadadael nga awanen ti panagungar.​—Lucas 12:4, 5; Apocalipsis 20:14, 15.

[Footnote]