Nakiraman Kadi iti Politika Dagiti Kristiano Idi Umuna a Siglo?

▪ Sakbay nga immuli ni Jesus sadi langit, nangted kadagiti adalanna iti nalawag a bilbilin no kasano nga itungpalda ti ministerioda, ngem awan ti dinakamatna maipapan iti politika. (Mateo 28:18-20) Gapuna, intultuloy dagiti adalanna nga annuroten ti prinsipio nga immun-una nga imbaga ni Jesus: “Ibayadyo ken Cesar ti bambanag ni Cesar, ngem iti Dios ti bambanag ti Dios.”​—Marcos 12:17.

Kasano a nakatulong dayta a prinsipio kadagiti pasurot ni Jesus tapno saanda nga agbalin a paset ti lubong a pagbibiaganda? Kasanoda nga ammo no ania ti bambanag nga agpaay ken Cesar, wenno ti Gobierno, ken ti bambanag nga agpaay iti Dios?

Imbilang ni apostol Pablo a ti pannakiraman iti politika ket di maitunos iti prinsipio nga imbaga ni Jesus. “Sidadaan ni Pablo a mangaramat iti pannakipagilina iti Roma tapno magun-odna ti kalinteganna a proteksion manipud iti turay, ngem dina pulos sinuportaran dagiti pagannurotan ti gobierno,” kuna ti libro a Beyond Good Intentions​—A Biblical View of Politics.

Ania a pagannurotan ti impaay ni Pablo kadagiti padana a Kristiano? Kuna ti isu met laeng a libro: “Iti sursuratna kadagiti manamati iti dadakkel a siudad a kas iti Corinto, Efeso, ken uray ti Roma, saanna a pulos dinakamat ti pannakibiang iti politika.” Imbaga pay ti libro nga “imbilin [ni Pablo] ti panagpasakup iti gobierno, ngem awan man la ti pagannurotan a dinakamatna kadagitoy a suratna a mangiparegta a makibiang ti lokal a simbaan kadagiti institusion ti gobierno.”​—Roma 12:18; 13:1, 5-7.

Dagiti Kristiano a nagbiag adu a tawen kalpasan ti ipapatay ni Pablo intultuloyda a pinagsina ti obligasionda iti Dios ken iti Gobierno. Rinaemda dagiti napolitikaan nga agtuturay ngem saanda a nakiraman kadagiti napolitikaan nga ar-aramid. Kuna ti Beyond Good Intentions maipapan kadagidi a Kristiano: “Nupay ammoda nga obligasionda a raemen dagiti agtuturay, saanda a nakiraman iti politika.”

Ngem nagbalbaliw ti kasasaad agarup 300 a tawen kalpasan ti ipapatay ni Kristo. Kuna ti teologo a ni Charles Villa-Vicencio: “Idi nabaliwan ti napolitikaan nga estruktura idi tiempo ni Constantino, nakaad-adu a Kristiano ti nangrugi a makiraman iti ar-aramid ti publiko ken iti panagsoldado ken nagtakemda iti politika.” (Between Christ and Caesar) Ania ti nagbanaganna? Iti ngudo ti maikapat a siglo C.E., dayta a panaglaok ti relihion ken politika ti nagbalin nga opisial a relihion ti Imperio ti Roma.

Adu a relihion ita ti agkunkuna a sumursurot ken Kristo ngem iparparegtada a makiraman dagiti miembroda iti politika. Saanda ngarud a tultuladen ni Kristo, ken saanda met a sursuroten ti ulidan dagiti Kristiano idi umuna a siglo.