Ni Maria iti Iglesia ken iti Biblia

ADU, uray pay iti ummong dagiti Katoliko, ti nangbabalaw iti iyaadu ti bilang dagiti titulo a naipaay ken ni Maria, ket dadduma ti maamak a ti agdama a papa, kalpasan ti nabiit pay nga enciklikal a suratna, ket mangaramid iti kabbaro a sursuro maipapan ken “Maria, ti manangibabaet kadagiti amin a gracia.” Bigbigen dagiti adu a Katoliko nga eskolar a kadagiti adun a siglo, ti kulto wenno panagdayaw ken Maria immadu, ket katupag dayta immadu met dagiti titulona. (Kitaenyo ti makintengnga a benneg.)

Nupay kasta, iti libro a La Vergine Maria (Ti Birhen Maria), ti Pranses a teologo a ni René Laurentin, a maibilang a kangrunaan nga eksperto iti Mariology (Panagdayaw ken Maria), patalgedanna a bayat ti intero a maikadua a siglo K.P., ngangngani pulos di madakdakamat ni Maria ket iti lubong idi ugma, sakbay ti maikatlo a siglo, awan ti pakakitaan iti pipiesta wenno dagiti karkararag iti pakaidayawanna. Kasta met, dagiti nadumaduma a doktrina a Katoliko maipapan kenkuana ket nagparangda a naladawen iti historia ket awan ti pamuonda iti Biblia.

Dagiti Pangarigan:

Ti Iglesia isursurona a ni Maria isu ti Theotokos (“Nangisikog iti Dios,” wenno “Ina ti Dios”), maysa a titulo a naited laeng kenkuana kalpasan ti maikapat a siglo. Dayta saan nga agparang iti Biblia.

Kunaen ti Iglesia nga isut’ kankanayon a birhen. Nupay no espesipiko a kunaen ti Biblia a ni Maria ket “maysa a birhen” sakbay ti panangipasngayna ken Jesus, “ti kinabirhenna kalpasan ti panagpasngayna ket saan a naipamatmat idiay Baro a Tulag,” insurat ti Katoliko a teologo a ni Laurentin. Nalawag ti panangipamatmat ti Biblia nga isut’ naaddaan kadagiti annak ken Jose.​—Lucas 1:27; Mateo 13:53-56, The Jerusalem Bible.

No maipapan iti sursuro iti Imakulada Konsepsion, itudo ni Laurentin nga idi ugma addada “nakaad-adu nga Amma ti [Iglesia] a saan a narigatan a nangsapul . . . kadagiti basbasol ti Ina ni Jesus.” Bayat ti maika-17 a siglo, uray ti Inkisision a Romano nagsuspetsa iti daytoy a doktrina. “Ti sursuro iti imakulada konsepsion ni Maria ket naiwaragawag nga awanan ti aniaman a pammaneknek iti Biblia,” kuna ti Jesuita a ni John McKenzie.

No maipapan iti sursuro iti Asuncion, ni Laurentin kunaenna a, kas ti immuna, dayta ‘awanan ti nalawag a pamuon iti Biblia.’ Daytoy a sursuro, pinatalgedan ti magasin a Condlium, ket naibatay “iti kapanunotan a di ipapatay ti managpanunot a kararua, isu nga addaan ti Platoniko a nagtaudan.”

Ngem ania ti panangmatmat ti Biblia? Masapul aya nga ibilang ni Maria a ‘di matulad a modelo’? Kunaen ni apostol Pedro a ti modelo a masapul a tuladen dagiti Kristiano isu ni Kristo. (1 Pedro 2:21) Deskribiren ti Biblia ni Maria a kas maysa a matalek a babai, a sisasagana nga umimdeng iti Dios, a mangiyun-una kadagiti naespirituan a pagimbagan. Inapresiama ti moral a kinadalus ken napasnek iti panangisuro iti Sao ti Dios kadagiti annakna.​—Lucas 1:26-38; 2:41, 42, 46-49; Aramid 1:14.

Nupay kasta, isut’ saan a mabalin a deskribiren a kas ti “Ina ti Dios” gapu iti simple a rason a ni Jesus ket saan a “Dios Anak,” no di ket “ti Anak ti Dios.” Ti doktrina a Trinidad ket saan a paset ti pammati dagiti Hebreo idi ugma ket saan a naisuro iti Biblia.​—1 Juan 4:15; Lucas 1:35; Juan 14:28; 1 Corinto 11:3; 15:27, 28.

Umiso kadi a saritaen ti agnanayon a kinabirhen ni Maria? Pudno a dinakamat ti Biblia dagiti “kakabsat a lallaki” ken “kakabsat a babbai” ni Jesus. (Mateo 13:53-56) Kunaen ti Iglesia Katolika a dagitoy dagiti kakasinsinna. Ngem itudo ti Katoliko a mannurat a ni Jean Gilles a ti Kristiano a Griego a Kasuratan usarenna ti isu met laeng a termino iti panangtukoy kadagiti kakabsat a lallaki ken kakabsat a babbai dagiti dadduma a karakter ti Biblia, kas kada Pedro ken Andres, agraman ni Lazaro, Marta, ken Maria, ket “dagitoy pudno nga agkakabsat a lallaki ken babbai. Pulos a saan a naiduma ti panangiparang ti Iglesia kadakuada.” Apay, ngarud, a dagitoy ti maawagan kakasinsin ni Jesus idinto a saritaen ti Kasuratan ida a “kakabsat a lallaki” ken “kakabsat a babbai”?

Ni kadi Maria imakulada, wenno awanan basol, idi tiempo ti panagnginawna? Ilawlawag dagiti teologo a posible daytoy gapu iti “adelantado a pannakasubbotna.” Iti sabali a pannao, dagiti gunggona iti subbot ni Kristo ket naiyaplikar nga immun-una kenkuana, uray pay sakbay ti pannakainginaw ken pannakaidaton ni Jesus. Ngem daytoy ket maikontra iti sursuro ti Biblia a “malaksid a maibukbok ti dara awan ti maaramid a pannakapakawan.” (Hebreo 9:22) Ngarud saan nga umiso a saritaen ti maysa nga “immun-una a pannakasubbot.” (Roma 5:12; idiligyo iti Lucas 2:22-24 iti Levitico 12:1-8.) Daytoy a sursuro, kuna ni Laurentin, “ket saan a naibatay iti Biblia.”

Ni kadi Maria naala a sibabagi idiay langit? ‘Ti Kasuratan dina patalgedan ti lyuuli ni Maria,’ kuna ti Nuovo dizionario di teologia, ket saanna a mabalin nga aramiden ti kasta yantangay nalawag a kunaenna a ti “lasag ken dara saanna a tawiden ti pagarian ti Dios.”​—1 Corinto 15:50, JB.

[Kahon/​Ladawan iti panid 11]

Dadduma a Titulo ni Maria

Ina ti Dios

Reina ti Langit

Reina dagiti Martir

Reina ti Lubong

Reina ti Asi

Reina dagiti Anghel

Reina iti Paraiso

Reina iti Uniberso

Imakulada a Reina

Imakulada a Maria

Soberano a Princesa

Bendita a Birhen

Bendita a Babai

Bendita a Birhen a Reina

[Credit Line]

Manipud Ed Sibbett, Jr’s CathedraJ Stained Giass Coloring Book/Cover

[Dagiti ladawan iti panid 12]

Immay ti ina ken dagiti kakabsat ni Jesus a nangsapsapul kenkuana