JOCABED
[mabalin a, Ni Jehova ket Dayag].
Anak a babai ni Levi a nakiasawa ken Amram a katribuna ken nagbalin nga ina da Miriam, Aaron, ken Moises. (Ex 6:20; Nu 26:59) Ni Jocabed ket babai nga addaan pammati; nagtalek ken Jehova a Diosna. Maikontra iti bilin ni Faraon, nagkedked ni Jocabed a mangpapatay iti maladagana, a napanaganan iti Moises idi agangay, ket kalpasan ti tallo a bulan, idi saannan a mailemmeng iti uneg ti balay, inkabilna iti maysa a daong a papiro sana impan dayta iti tengnga dagiti runo iti igid ti Nilo. Nasarakan ti anak a babai ni Faraon ti maladaga ket innalana, ngem napasamak a ti mismo nga ina ni Moises ti nakiddaw a mangtagibi kenkuana. Bayat a dumakdakkel ti ubing, nakaan-anep ni Jocabed, ken ti asawana, a mangisuro iti annakna kadagiti prinsipio ti nasin-aw a panagdaydayaw, kas ipasimudaag ti panagbiag dagitoy idi agangay.—Ex 2:1-10.
Sigun iti Masoretiko a teksto, ni Jocabed ket kabsat ti ama ni Amram a ni Cohat; kayatna a sawen, nagbalin nga asawa ni Amram ti ikitna, a saan a maiparit iti daydi a tiempo. (Ex 6:18, 20) Nupay kasta, patien ti dadduma nga eskolar a ni Jocabed ket kasinsin ni Amram imbes nga ikitna, ta kasta ti mabasa iti Griego a Septuagint, a kas met laeng ti impasimudaag ti Syriac a Peshitta ken dagiti nabayagen a patpatien dagiti Judio. Kas pagarigan, kastoy ti mabasa iti maysa a paset ti Exodo 6:20: “Ni Jocabed nga anak a babai ti kabsat a lalaki ni amana.” (LXX, Bagster) “Innala ni Amram ti anak a babai ni ulitegna a Jokaber.” (La) “Idi nangasawa ni Amram innalana ti kasinsinna a ni Jokabad.” (Fn) “Inasawa ni Amram ti kabagianna a babai nga agnagan Jocabed.” (Kx) Iti Rotherham, ti mabasa iti footnote ti sasao a “kabsat a babai ni amana” ket: “Nalabit maysa laeng a babai a kameng ti pamilia ni amana.” Kuna ni Thomas Scott iti librona nga Explanatory Notes (1832): “Sigun iti Septuagint ken kadagiti nabayagen a patpatien dagiti Judio, ni Jocabed ket kasinsin, saan nga ikit ni Amram.” “Kuna dagiti kalaingan a kritiko a ni Jocabed ket kasinsin ni Amram, saan ket nga ikitna.” (Commentary ni Clarke) No kunaen ti Numeros 26:59 a ni Jocabed ket “anak a babai ni Levi,” mabalin a kaipapananna ti “apoko a babai,” a kas iti nakaad-adu a dadduma pay a paset ti Kasuratan a nakaaramatan ti “anak a lalaki” a mangipasimudaag iti “apoko a lalaki.” Kuna ni F. Fenton iti patarusna a ti sasao a ‘nayanak ken Levi’ iti daytoy met laeng a bersikulo ket “naisangsangayan a pagsasao iti Hebreo a saan a ni Levi a mismo ti tuktukoyenna no di ket ti maysa laeng a kaputotan ti Tribu. Gapu iti kapaut ti tiempo a naglabasen imposible nga isu ket anak a mismo ni Levi.”
Iti sabali a bangir, no umiso ti Masoretiko a teksto iti Exodo 6:20, ni Jocabed ket ikit ni Amram saanna a kasinsin. No ipapan a ni Levi ti ama ni Jocabed, ub-ubing ngarud ti inana ngem iti ina ni Cohat. Iti daytoy a kaso, ni Jocabed ket ikit ni Amram nupay kabsat laeng ni Cohat iti ama.