Ti Panangmatmat iti Biblia
Aborsion—Sungbat Kadi ti Aglablabes a Populasion?
DAYTA man ti nasional a pagalagadan wenno maysa a pili ti indibidual, ti aborsion ket gagangayen a pamay-an iti panangtimbeng iti populasion agpadpada idi napalabas ken ita.
Ti maysa a salaysay ti pagiwarnak iti Canada a napauluan “Ti rigat ti China ket 53 milion nga aborsion” inadaw ti Ministry of Public Health iti China a nangipadamag iti dayta a nakaskasdaaw a bilang para iti tiempo manipud 1979 agingga iti 1984. Daytoy lima a tawen a nakagupgopan iti aborsion katupagna ti nasurok a doble iti populasion ti Canada!
Pattapattaen ti Japan a 30 porsiento kadagiti 2.1 milion a nainginaw iti tinawen iti dayta a pagilian ti nairegreg. Dadduma kadagitoy ti di pay naipasngay nga ubbing a malaglagip babaen kadagiti babassit a bato, plastik, wenno plaster a ladladawan a naikabil kadagiti templo a Buddhista iti aglawlaw ti pagilian.
Iti sabali a bangir ti lubong, idiay Sweden, ti aborsion a madawat napalubosan nanipud 1946 a maipaay iti “medikal, socio-medikal, humanitariano ken nasayaat a panagpasngay wenno maipapan iti pannakadangran ti sikog.” Itan, kadagiti dadduma a pagilian, adu a Suizo a babbai ti mangmatmat iti aborsion a kas maawat iti sosiedad ken nalatak a pamay-an iti pananglimitar iti kadakkel ti pamiliada.
Popular nga Aramid Idi Ugma
Idiay Atenas idi ugma, ti aborsion ket nausar a mangtimbeng iti panagadu ti populasion. “Ti boluntario a pananglimitar iti pamilia ket gagangay nga aramid, babaen man iti pananglapped iti panagsikog, babaen iti aborsion, wenno babaen iti panangpapatay iti ubing,” sigun iti historiador a ni Will Durant iti The Story of Civilization.
Ti aborsion ket nalatak met iti imperio a Romano. Gapu kadagiti ania a rason? Ituloy ni Durant a kunaen: “Tarigagayan dagiti babbai a napintasda iti seksual imbes a napintasda nga ina; kaaduanna ti tarigagay ti indibidual a wayawaya ti kasla maisupadi iti kasapulan iti rasa. . . . Kadagidiay a naasawaan, kaaduan ti kasla limitaranda ti pamiliada babaen ti aborsion, panangpapatay ti ubing, coitus interruptus, ken ti pananglapped iti sikog.” Saan kadi a ti panagadu ti aborsion iti tiempotayo ket maipaay kadagita met laeng a rason?
Ti Panangmatmat ti Immuna a Kristiano
Maisupadi unay iti dayta, dagiti immuna a Kristiano natibkerda a maibusor iti aborsion. Innayon pay ni Durant: “Ti aborsion ken ti panangpapatay iti ubing, isu a mangpabpabassit iti pagano a sosiedad, ket naiparit kadagiti Kristiano kas ti katupag iti panangpapatay.” Gapuna nupay no ti pananglimitar iti pamilia nagbalin a naisangsangayan a sosial a kasasaad agpadpada idi panawen dagiti Griego ken Romano a Kristiano, ti komunidad a Kristiano nagtalinaedda a natibker iti nainget a moral a paglintegan a naibangon iti panagraem iti kinasagrado iti biag. Kas iti Israel idi ugma, dagiti annak ket tanda ti bendision iti Namarsua. Kuna ti salmista: “Kitaenyo! Dagiti annak isuda ti pagpatawid ni Jehova; ket ti bunga ti tian isu ti panggunggonana.”—Salmo 127:3.
Nalawag manipud iti Sao ti Dios, ti Biblia, a ni Jehova, “ti gubuayan iti biag,” bigbigenna ti kalintegan ti di pay naipasngay nga ubing nga agbiag. Kasano? Umuna, ipakita ti Biblia nga isu matmatanna ti di pay naipasngay nga ubing a saan laeng a maysa a natiptipon a tisyu. Ti panaginteres ti Dios iti nakaskasdaaw nga urnos ti panamarsua ket dineskribir ti salmista iti kastoy a pamay-an: “Ta sika [Jehova] ti nangbungon kaniak idiay aanakan ni inak. . . . Dagiti matam nakitada daydi bagik a di pay nabukel, ket ita librom naisuratda amin.”—Salmo 36:9; 139:13-16.
Kasta met, singiren ti Dios ti indibidual a nakibiang a di inggagara iti gagangay a kurso dagiti paspasamak a mainaig iti di pay naipasngay nga ubing. Paliiwenyo a ti Linteg ni Moises nangikabil iti nadagsen a responsabilidad kadagita, a kunkunana: “Ket no dagiti tattao agriringgorda, ket makabilda ti maysa a babai a masikug, ket iti kasta maalisan, ngem awan pagdaksanna; di bumurong a mamultanto, kas mayalubog iti ipatay ti asawa ti babai, ket bayadannanto a kas ituding dagiti ukom. Ngem no adda pagdaksanna, itdemto ngarud ti biag iti biag.”—Exodo 21:22, 23, American Standard Version.
Ita no ni Jehova matmatanna ti kasta nga aksidental a pannakibiang iti di pay naipasngay nga ubing a maysa a banag a serioso, anian a nagdakkel a pakabasolan ti inggagara a pannakibiang, kas iti kaso ti aborsion! Kasta met, agsipud ta ti Dios awan intedna a limitasion iti lintegna no maipapan iti edad ti di pay naipasngay a naiyebkas idiay Exodo kapitulo 21, dagiti argumento a naibatay iti edad nagbalin a pagsusuppiatan.
Ti Sungbat iti Nalabes a Populasion
Kaskasdi, dadduma ti mabalin nga agrason a gapu iti ikakaro iti kinakurang iti taraon, ti kinakurang iti nasayaat a pagtaengan, ken ti bumasbassit a suplay iti presko a danum, ti napili nga aborsion kas maysa a pamay-an iti panangtimbeng iti populasion mabalin a bang-aranna ti rigat iti umay a kaputotan. Kaskasdi, daytoy laeng kadi ti kakaisuna a pamay-an iti panangtimbeng iti populasion iti lubong ken ti aglawlaw ti daga?
Agarup 6,000 a tawenen a napalabas, imbinsabinsa ni Jehova a Dios ti panggepna maipapan iti populasion iti planeta a Daga. Imbaga ni Jehova iti immuna a natauan a pagasawaan: “Agbungakayo ket agadukayo ket punnuenyo ti daga ken agbalinkayo nga appo kenkuana.” (Genesis 1:28) Paliiwenyo a ti naibaga a panggep ti Dios isu ti panangpunno, saan nga aglablabes a punnuen, ti daga. Ti Namarsua ibanagnanto ti kinatimbeng ti populasion ti lubong—taginayonenna ti nainkalintegan a kaadu ti populasion, ti kinatimbeng ti ekolohia, ken ti umdas a taraon a mapataud.—Isaias 65:17-25.
Nainkalintegan a kunaen a ti Namarsua ti panagpaadu ti tao ti mismo a mangtimbeng ti pannakausarna tapno magun-odan daytoy a naan-anay a kinatimbeng. Awanton ti pakasapulan ti aborsion a manglimitar iti panagadu ti populasion. Ni Jehova babaen iti Pagarian iti Anakna, ni Kristo Jesus, ipasiguradonanto a ti daga ti komportable a mapno kadagiti natulnog a sangatauan nga agbibiag iti sangalubongan a paraiso.—Isaias 55:8-11; Apocalipsis 21:1-5.
[Blurb iti panid 27]
“Ti aborsion ken ti panangpapatay iti ubing . . . naiparit kadagiti Kristiano kas ti katupag iti panangpapatay.”—Will Durant, historiador
[Ladawan iti panid 26]
“Inton innem a bulanen ti sikog makakitan, makangngegen, maddaanen ti kapadasan, makaramanen ken makasuro payen.”—Dr. T. Verny, autor iti libro a “The Secret Life of the Unborn”