MAISAB-IT NGA ARKOS

Pagarkos nga alpiler a naaramid iti metal ken addaan iti aspili wenno hebilia. Mabalin nga ikapet daytoy iti pagan-anay ti maysa a tao. Idi un-unana, agpadpada a nagaramat dagiti lallaki ken babbai iti “maisab-it nga arkos,” kas kadagiti Griego ken Romano. No dadduma, ti maisab-it nga arkos wenno fibula dagiti Romano ket bassit a nagbakkug a metal a kimmawit ti maysa a murdongna ken kasla aspili ti sabali pay a murdongna, a sukog impardoble. Saan laeng a dekorasion daytoy no di ket masansan met a nausar a mamagsilpo iti agsumbangir nga ungto ti balabal wenno kagay. Dagiti nagkauna a maisab-it nga arkos ket naaramid iti bronse, landok, balitok, wenno pirak. Pasingkedan dagiti natakuatan dagiti arkeologo a naar-aramat dagita iti nagkauna a Palestina, kas kadagiti sukog-bai nga arkos a nasarakan idiay Tell en-Nasbeh.

Idi nakiddaw a mangted dagiti Israelita iti kontribusion maipaay iti pannakaibangon ti tabernakulo, nangyeg dagiti lallaki ken babbai iti nadumaduma nga arkos a pakairamanan dagiti “maisab-it nga arkos” wenno “hebilia.” (Ex 35:21, 22) Nabatad nga adda kawit dagitoy nga arkos, ta ti Hebreo a sao (chach) a naipatarus kas “maisab-it nga arkos” ket naipatarus met kas ‘kawit’ iti sabali pay a teksto. (2Ar 19:28) Nupay kasta, saan a deskribiren ti Kasuratan no ania ti langa dagitoy a maisab-it nga arkos.​—Kitaenyo ti ARKOS.