AKASIA

[Heb., shit·tahʹ].

Kayo a nagsayaat ti idadakkelna idiay let-ang, a temporario a nagnaedan dagiti Israelita. Nakaipaay dayta kadagiti panakkelen a tabla (agarup 4.5 m; 15 pie ti kaatiddogda, sigun iti Ex 36:20, 21) nga inusar dagiti Israelita iti panangibangon iti babagkaten a tabernakulo. Yantangay gistay naawanen daytoy a kayo iti rekord ti Biblia kalpasan ti iseserrek iti Naikari a Daga, mabalin met a tumukoy daytoy iti maysa a kayo a saan a gagangay a masarakan iti intero a Palestina. Ti kasta a panangiladawan umataday kadagiti kita ti akasia a pagaammo kas Acacia seyal ken Acacia tortilis nga adayo a nasaysayaat ngem iti aniaman a sabali pay a mulmula iti dayta a lugar. Dagitoy a kayo nga akasia ket kadawyan pay laeng iti Negeb ken iti lugar ti Sinai ket ti sumagmamano masarakan iti igid ti Ginget Jordan iti abagatan ti Baybay ti Galilea, ngem awan iti makin-amianan a Palestina.

Makapainteres nga imutektekan a ti sao a seyal ket Arabiko maipaay iti “napegges nga ayus,” ken ti gagangay a pagtubuan ti akasia ket kadagiti naapres a ginget a pagayusan ti danum bayat ti natutudo a paniempo. Masarakan met dagita kadagiti natikag ken desierto a rehion iti aglawlaw ti lugar ti Natay a Baybay ken agpaabagatan nga agturong iti Desierto ti Arabia ken iti Peninsula ti Sinai. Gapuna kunaen ti padto ni Joel (3:18): “Manipud iti balay ni Jehova addanto rummuar nga ubbog, ket padanumannanto ti naapres a ginget ti Kaykayo nga Akasia,” a nalawag a maysa a lugar a gagangay a namaga. (Kitaenyo ti SITTIM Num. 2.) Iti Isaias 41:19 kuna ni Jehova: “Iti let-ang isaadkonto ti kayo a sedro, ti akasia ken ti arrayan ken ti kayo ti lana.” Ditoy, tallo a kayo a gagangay nga agtubo iti nataba ken nadam-eg a dagdaga ti naipadto nga agbalin a kakadua ti akasia a pagay-ayatna ti desierto, kas ibunga ti nadibinuan a probision iti panagpadanum.​—Isa 41:17, 18.

Aduan ti akasia iti atitiddog a sisiit a nagyungayong manipud nalawa ti panagsalumpayakna a sangsanga. Dagitoy a sanga gagangay a makikinnayammetda iti sangsanga dagiti kaabayda nga akasia a mangporma iti agsisinnagud a babassit a kaykayo; daytoy a kinapudno awan duadua nga ilawlawagna no apay a ti pangadu a porma a shit·timʹ ket gistay kanayon a maus-usar iti rekord ti Biblia. Mabalin a dumakkel ti akasia iti katayag nga 6 agingga iti 8 m (20 agingga iti 26 pie), ngem masansan a kasla bassit a kayo ti langana. Addaan iti nalamuyot, muldotan a bulbulong ken naabbungotan iti makaay-ayo ti banglona a duyaw a sabsabong, a mangpatpataud iti nagbakkuko nga umakikid a bungana a naglaon iti bukbukel. Ti nakersang ken nangisit nga ukisna ti mangkalupkop iti nakatangtangken a kayo a napino ti binggasna ken nadagsen, a makaandur iti panangdadael dagiti insekto. Gapu kadagitoy a kualidadna ken iti kinalakana a magun-odan iti desierto, maikanatad unay ti akasia kas material a pangaramid iti tabernakulo ken kadagiti alikamenna. Naaramat dayta iti lakasa ti tulag (Ex 25:10; 37:1), iti lamisaan ti tinapay ti pamarang (Ex 25:23; 37:10), kadagiti altar (Ex 27:1; 37:25; 38:1), kadagiti assiw a pangawit kadagitoy nga alikamen (Ex 25:13, 28; 27:6; 30:5; 37:4, 15, 28; 38:6), kadagiti adigi ti kortina ken tabing (Ex 26:32, 37; 36:36), ken kadagiti baskag ti diding (Ex 26:15; 36:20) ken kadagiti mamagkakamang a balunetda (Ex 26:26; 36:31).

Nagpateg pay laeng ti akasia iti panagaramid iti aparador gapu iti napino a binggasna, narangrang a kahel-kayumanggi a marisna, ken kinalagdana. Inaramat dagiti nagkauna nga Egipcio ti kayo nga akasia kas pannakasulbong dagiti lungon dagiti prineserbada a bangkay ken inaramatda dayta iti panagaramidda kadagiti barangayda. Ti sumagmamano a kita daytoy a kayo ket mangpatpataud met iti mailaklako a tutot arabica.