RAMAY TI SAKA
Maysa kadagiti murdong a paset ti saka ti tao. Ti Hebreo ken Aramaiko a sasao a naaramat iti Biblia maipaay iti ramay ti ima ket tumukoy met no dadduma iti ramay ti saka. (2Sm 21:20; 1Cr 20:6; Da 2:41, 42) Iti dadduma pay a paset ti Kasuratan, ti Hebreo a sao maipaay iti “tangan” ti ima ket naaramat met maipaay iti “tangan” ti saka.—Ex 29:20; Le 8:23, 24; 14:14, 17, 25, 28.
Yantangay nagpateg dagiti ramay ti saka tapno mabalanse ken maiturong ti bagi bayat a magmagna, natukoy dagita iti Kasuratan iti literal ken piguratibo a pamay-an. Tapno saanen a makalaban ti maysa a nakautibo a kabusor, adda dagiti gundaway a maputed dagiti tangan ti im-imana ken tangan ti saksakana.—Uk 1:6, 7.
Idi maisaad ti kinapadi iti Israel, nangala ni Moises iti dara ti kalakian a karnero ket inkabilna iti makannawan a lapayag, iti makannawan a tangan ti ima, ken iti makannawan a tangan ti saka ni Aaron ken ti annakna a lallaki. (Le 8:23, 24) Ti pannakaikabil ti dara ti sakripisio iti tangan ti makannawan a saka ket kaipapananna a masapul nga ipamaysada dagiti annongenda nga agidaton kas papadi ken aramidenda ti amin a kabaelanda a saanda a pulos sumiasi. Ni Jesu-Kristo a naindaklan a Nangato a Padi tinungpalna daytoy naimpadtuan a ladawan idi adda ditoy daga (Mt 16:21-23), ket dagiti katulonganna a papadi, dagiti nayanak iti espiritu a kakabsatna, masapul a surotenda a naimbag dagiti addangna.—Heb 7:26; 1Pe 2:5, 8; Apo 20:6.