Sursurotenyo Kadi a Naimbag ni Jehova?

“DAGITI nalinteg situturedda a kas leon.” (Proverbio 28:1) Adda pammatida, agtalekda iti Sao ti Dios, ket situturedda nga agserbi ken Jehova aniaman a peggad ti maipasango kadakuada.

Bayat nga adda dagiti Israelita idiay Sinai kalpasan ti panangispal ti Dios kadakuada manipud pannakaadipen iti Egipto idi maika-16 a siglo K.K.P., impakita ti dua a lallaki ti kinaturedda a kas kadagiti leon. Impakitada met ti kinamatalekda ken Jehova iti sidong dagiti narigat a kasasaad. Ti maysa kadagitoy a lallaki isu ni Efraemita a Josue, nga adipen ni Moises ken idi agangay nadutokan kas kasukatna. (Exodo 33:11; Numeros 13:8, 16; Deuteronomio 34:9; Josue 1:1, 2) Ti sabali isu ni Caleb, nga anak ni Jefone iti tribo ti Juda.​—Numeros 13:6; 32:12.

Sisusungdo ken sireregta nga inaramid ni Caleb ti pagayatan ni Jehova. Gapu iti matalek a panagserbina iti Dios iti naunday a panawen, naikunana a “sinurotna a naimbag ni Jehova.” (Josue 14:8) “Naan-anay a nasungdoak iti APO, a Diosko,” kunaen ti The New American Bible. “Simamatalek a nagtulnog” ni Caleb, wenno “sisusungdo a nagtungpal iti pagayatan ni,” Jehova a Dios. (Today’s English Version; The New English Bible) Iti sabali pay a patarus, imbaga ni Caleb: “Sinurotko ti APO a Diosko iti isuamin a puso.” (New International Version) Dakayo met ngay? Sursurotenyo kadi a naimbag ni Jehova?

Panagsimisim iti Daga

Darepdepenyo a kaduayo dagiti Israelita di nagbayag kalpasan ti panangwayawaya ni Jehova kadakuada manipud panangadipen dagiti Egipcio. Kitaenyo no kasano a simamatalek a sinurot ni mammadto a Moises dagiti inted-Dios a bilin. Wen, ken paliiwenyo ti panagtalek ni Caleb nga adda ni Jehova iti ilina.

Dua a tawenen ti naglabas manipud ipapanawda iti Egipto, ket agkamkampo dagiti Israelita idiay Cades-barnea iti let-ang ti Paran. Nagpakarsoda idiay beddeng ti Naikari a Daga. Iti bilin ti Dios, dandanin mangibaon ni Moises iti 12 nga espia idiay Canaan. Kunana: “Sumang-atkayo ditoy Negeb, ket sang-atenyo ti katurturodan. Ket kitaenyo ti daga no ania; ken dagiti tattao nga agnaed idiay, no napigsada wenno nakapuyda, no bassitda wenno aduda; ken ania ti daga a pagtaenganda, no naimbag wenno dakes, ken ania dagiti il-ili a pagnaedanda, no pakpakarso wenno nasarikedkedan; ken ania ti kadagdagana, no nadam-eg wenno natikag, no adda kaykayona wenno awan. Ket umingelkayo a naimbag ket mangyegkayo iti bunga ti daga.”​—Numeros 13:17-20.

Rinugian ti 12 a lallaki ti napeggad a panagdaliasatda. Immabot iti 40 nga aldaw ti panagdaliasatda. Idiay Hebron nakakitada kadagiti lallaki a nagdadakkel. Iti tanap ti Escol, nakitada ti kinabunga ti daga ket nangyawidda iti sumagmamano a bunga daytoy. Nadagsen unay ti sangaraay nga ubas, isut’ gapuna a kasapulan nga assiwan ti dua a lallaki!​—Numeros 13:21-25.

Idi nakasublida idiay pakarso dagiti Israelita, impadamag dagiti espia: “Napankami iti daga a nangibaonam kadakami, ket pudno nga agayus ti gatas ken diro, ket daytoy ti bungana. Nupay kasta, dagiti tattao nga agnaed iti daga napigsada, ket dagiti il-ili nabakudanda ket napigsada unay; ken maysa pay, nakitami dagiti annak ni Anak sadiay. Dagiti Amalekita agnaedda iti daga ti Negeb, ken dagiti Heteo, ken dagiti Jebuseo ken dagiti Amorreo agnaedda iti katurodan, ket dagiti Cananeo agnaedda iti abay ti taaw ken iti igid ti Jordan.” (Numeros 13:26-29) Dagiti sangapulo nga espia ket saan a nakasagana nga umawat iti bilin ti Dios ken agmartsa a mapan iti Naikari a Daga.

“Adda Kadatayo ni Jehova”

Nupay kasta, buyogen iti pammati ken Jehova a Dios, ti natured nga espia a ni Caleb kinunana: “Sumang-attayo ita, ket isu tagikuaentayo koma, agsipud ta kabaelantayo a parmeken.” Ngem nagmadi dagiti sangapulo nga espia, a kunkunada a napigpigsa dagiti agnaed iti Canaan ngem kadagiti Israelita. Kasla laeng babassit a dudon ti panangmatmat dagiti takrot ken awanan pammati nga espia kadagiti bagbagida kas panangidilig.​—Numeros 13:30-33.

“Adda kadatayo ni Jehova. Dikay agbuteng kadakuada,” inggunamgunam da Caleb ken Josue. Saan ida nga inkankano dagiti tao. Idi nagtutulagan dagiti tao nga uboren ida iti bato, bimmallaet ti Dios ket inukomna dagiti managtanabutob: “Dikayto makastrek iti daga a nakaipuonan ti nangisapataak tapno pagnaedenkayo idiay, malaksid ni Caleb nga anak ni Jefone, ken ni Josue nga anak ni Nun. Ken dagiti babassityo . . . isudanto ti iserrekko, ket isudanto ti makaammo ti daga nga inuyawyo. . . . Ket dagiti annakyo agwalangwalangdanto iti let-ang iti uppat a pulo a tawen, . . . agingga a dagiti bangkayyo agpasagdanto ditoy a let-ang. Maiyanatup iti aldaw a pinagsimisimyo iti daga, nga uppat a pulo nga aldaw, ti tunggal aldaw kabatoganna ti maysa a tawen, awitenyonto dagiti kinadakesyo iti uppat a pulo a tawen.”​—Numeros 14:9, 30-34.

Matalek Pay Laeng iti Panaglabas Dagiti Tawen

Iti panaglabas ti 40 a tawen, natay ti interamente a kaputotan dagiti managtanabutob a tattao. Ngem matalek pay laeng da Caleb ken Josue iti Dios. Idiay tanap iti Moab, binilang da Moises ken ti Nangato a Padi a ni Eleazar dagiti lallaki a mabalin nga agsoldado nga agtawen iti 20 ken agpangato. Nangtuding ti Dios iti maysa a lalaki iti kada tribo ti Israel a nangitalkanna iti panangbingbingay iti Naikari a Daga. Karaman da Caleb, Josue, ken Eleazar. (Numeros 34:17-29) Nupay 79 ti tawennan, napigsa pay laeng ni Caleb, matalek, ken natured.

Idi binilang da Moises ken Aaron dagiti tao idiay Sinai di nagbayag sakbay ti panagkedkedda a sumrek iti daga ti Canaan gapu iti buteng, 603,550 ti nabilangda a mannakigubat ti Israel. Kalpasan ti uppat a pulo a tawen idiay let-ang, bimmassit ti bilang ti buyot iti 601,730. (Numeros 1:44-46; 26:51) Ngem, gapu ta ni Josue ti mangidadaulo kadakuada ken kaduada ni matalek a Caleb, simrek dagiti Israelita iti Naikari a Daga ket nagsasaruno ti panagballigida. Kas iti kankanayon a namnamaen da Josue ken Caleb, pinagballigi ni Jehova ti ilina iti pannakirangetda.

Iti panangballasiwda iti Karayan Jordan a kadua ti buyot ti Israel, impanguluan da lakayen a Josue ken Caleb dagiti simmaruno a pannakiranget. Nupay kasta, kalpasan ti innem a tawen a pannakirangrangetda, adu pay laeng ti daga a sakupenda. Ni Jehova ti mangpapanaw kadagiti agnaed sadiay ngem ita imbilinna a pagbibingayan dagiti tribo ti Israel babaen ti panagbibinnunot.​—Josue 13:1-7.

Sinurotna a Naimbag ni Jehova

Kas beterano iti adu a pannakiranget, nakatakder ni Caleb iti sango ni Josue a kunkunana: “Uppat a pulo ti tawenko idi a ni Moises nga adipen ni Jehova imbaonnak nanipud Cades-barnea tapno siimek ti daga, ket inyegko manen kenkuana ti saok kas adda idi iti pusok. Ket dagiti kakabsatko a nakipagsang-at kaniak pinagrunawda ti puso dagiti tattao; ngem siak, sinurotko a naimbag ni Jehova a Diosko.” (Josue 14:6-8) Wen, sinurot ni Caleb a naimbag ni Jehova, a sisusungdo a tinungpalna ti pagayatan ti Dios.

“Gapuna,” innayon ni Caleb, “nagsapata ni Moises iti daydi nga aldaw, a kunana, ‘Ti daga a nabaddekan ta sakam agnanayonto a tawidmo ken dagiti annakmo, agsipud ta sinurotmo a naimbag ni Jehova a Diosko.’ Ket ita, adtoy, ni Jehova inaywanannak a sibibiag, a kas sinaona, dagitoy uppat a pulo ket lima a tawen nanipud idi tiempo a ni Jehova insaona daytoy a sao ken Moises bayat a pinagpagpagna ti Israel iti let-ang, ket ita, adtoy, daytoy nga aldaw walopuloda ket lima dagiti tawenko. Nupay kasta napigsaak pay laeng ita nga aldaw a kas ti kapigsak idi aldaw a ni Moises imbaonnak. No kasano ti pigsak idi, kasta met laeng ti pigsak ita agpaay iti gubat man, iti iruruar man ken iti iseserrek man. Ita ngarud itedmo kaniak daytoy a katurodan, isu a ni Jehova insaona iti daydi nga aldaw, ta sika nangngegmo iti daydi nga aldaw no kasano ti kaadda dagidi Anaceos idiay, ken dagiti ili a dadakkel a nasarikedkedan. Mabalin a ni Jehova addanto kaniak, ket pagtalawekto ida a kas imbaga ni Jehova kaniak.” Gapuna, naited ken Caleb ti Hebron kas tawidna.​—Josue 14:9-15.

Ti kapepeggadan a lugar ti inawat ni lakayen a Caleb​—maysa a lugar nga aduan kadagiti lallaki a nagdadakkel. Ngem saan unay a narigat daytoy iti 85 tawennan a mannakigubat. Iti saan a nabayag, naparmek dagitoy naranggas nga agnaed idiay Hebron. Ni Otoniel, nga anak ti adien a lalaki ni Caleb ken maysa nga ukom iti Israel, sinakupna ti Debir. Dagita dua a siudad ket sinakup di nagbayag dagiti Levita, ket ti Hebron nagbalin a siudad a pagkamangan dagiti nakapatay a dida inggagara.​—Josue 15:13-19; 21:3, 11-16; Oc-Ocom 1:9-15, 20.

Kanayon a Suroten a Naimbag ni Jehova

Imperpekto a tao da Caleb ken Josue. Nupay kasta, simamatalek nga inaramidda ti pagayatan ni Jehova. Saan a kimmapuy ti pammatida bayat ti 40 a tawen a panagrigatda idiay let-ang kas bunga ti saan a panagtulnog ti Israel iti Dios. Kasta met, dagiti moderno-aldaw nga adipen ni Jehova saanda a palubosan ti aniaman a makatuben iti serbisioda iti pakaidayawan ti Dios. Gapu ta ammoda nga adda dangadang iti nagbaetan ti organisasion ti Dios ken ni Satanas a Diablo, natibkerda, a kankanayon nga ikagumaanda nga ay-ayuen ti nailangitan nga Amada iti isuamin a banag.

Kas pangarigan, adu kadagiti tao ni Jehova ti nagpasar iti naranggas a pannakatrato ken uray pannakatay tapno marambakanda laeng ti Pangrabii ti Apo, wenno Panglaglagip ti ipapatay ni Jesu-Kristo. (1 Corinto 11:23-26) Iti daytoy a banag, impadamag ti maysa a babai a Kristiano a naibalud iti kampo konsentrasion ti Nazi bayat ti Gubat Sangalubongan II:

“Naibaga iti amin a mapan idiay paglabaan iti alas 11 t.r. Nagtitiponkam iti eksakto nga alas 11 t.r., 105 kami amin. Nagdedekketkam iti maysa a sirkulo, ket iti tengnga [dayta] adda maysa a pagbatayan ti saka. Naiyaplag sadiay ti lupot a nakaidissuan dagiti emblema. Kandela ti pinagsilawmi iti kuarto, gapu ta ti de-koriente a silaw mabalin nga isut’ pakatiliwanda kadakami. Kaskam la kadagidi immuna a Kristiano kadagiti katakumba. Dayta ket maysa a sagrado a panagtitipon. Inyebkasmi manen ti napasnek a sapatami iti Amami nga usaren ti amin a pigsami a mangitandudo ti nasantuan a Naganna, nga agtalinaed a matalek iti Teokrasia.”

Iti baet dagiti pannakasubokmi kas maidaddadanes nga adipen ni Jehova, makapagtalektay iti inted-Dios a pigsa tapno makapagserbi kenkuana a situtured ken mangyeg dayaw iti nasantuan a naganna. (Filipos 4:13) Bayat nga ikagumaantay a paragsaken ni Jehova, nasayaat no laglagipentayo ni Caleb. Ti ulidanna iti panangsurot a naimbag ken Jehova ket nakaipaay ti dakkel a pammaregta iti maysa nga agtutubo a lalaki a simrek iti amin-tiempo a trabaho a panangasaba idi 1921. Insuratna:

“Nupay ti panagpayunir kaipapananna ti panangisardengko ti nasayaat a trabahok iti moderno a pagimprentaan idiay Coventry [Inglaterra], diak pulos nagbabawian dayta. Di mabaw-ing ti pangngeddengko; indedikarko ti biagko iti Dios. Napanunotko ni Caleb, a simrek iti Naikari a Daga a kadua ni Josue ket maipapan kenkuana adda a naikuna, ‘Sinurotna a naimbag ni Jehova.’ (Jos. 14:8) Matarigagayan unay dayta a kababalin kaniak. Ammok a ti panagserbi a ‘naimbag’ iti Dios pagbalinenna a napatpateg ti naidedikar a biagko; inikkannak daytoy iti ad-adu pay a gundaway a mangpataud ti bunga a pakailasinan ti maysa a Kristiano.”

Pudno a nabendisionan ni Caleb gapu iti sisusungdo a panangsurotna a naimbag ken Jehova, kankanayon nga inkagumaanna a tinungpal ti pagayatan ti Dios. Kas kenkuana, naaddaan dagiti dadduma iti dakkel a rag-o ken nabaknang a bendision iti panagserbi iti Dios. Sagrapenyo met koma dayta bayat nga itultuloyyo a suroten a naimbag ni Jehova.

[Ladawan iti panid 26]

Matalek da Caleb ken Josue ken Jehova iti sidong ti pannubok. Kasta kay met aya?