ELAH

[1-5: nainaig iti Heb. nga ʼEl, “Dios”]

1. Edomita a shik a nalabit nangukopar iti purok ti Elat.​—Ge 36:40, 41, 43; 1Cr 1:52; kitaenyo ti ELAT, ELOT; TIMNA Num. 3.

2. Anak ni Caleb a managsimisim; ama ni Quenaz iti tribu ni Juda.​—1Cr 4:15.

3. Maikapat nga ari ti makin-amianan a sangapulo-tribu a pagarian ti Israel. Nagtugaw ni Elah iti trono idi agarup 952 K.K.P. idi natay ni amana a Baasa ket nagturay idiay Tirza iti agarup dua a tawen. (1Ar 16:8) Bayat ti pannakabartek ni Elah isu ket ni Zimri a panguluen ti kagudua dagiti karuahe tapno maalana ti kinaari ket kalpasanna pinunasna ti intero a balay ni Baasa, kas panangtungpal iti padto ni Jehova.​—1Ar 16:1-14.

4. Ama ni Ari Hosea, ti kaudian a monarka ti makin-amianan a pagarian.​—2Ar 15:30; 17:1; 18:1, 9.

5. Kaputotan ni Benjamin a nagnaed idiay Jerusalem.​—1Cr 9:3, 7, 8.

Ania ti kasasaad idi a ni David sinangona ni Goliat?

6. [Dakkel a Kayo]. Maysa a nababa a tanap, wenno ginget, nalabit naipasurot ti naganna iti naisangsangayan ti kadakkelna a kayo a masarakan sadiay. Ti “nababa a tanap ti Elah” ti disso a nagrarangetan dagiti Israelita ken dagiti Filisteo, nga ikalkaluya ni Goliat. (1Sm 17:2, 19; 21:9) Gagangay a maikunkuna nga isu dayta ti nadam-eg a Wadi es-Sant, maysa kadagiti kangrunaan a ginget nga aglayon manipud tantanap ti Filistia a lumasat iti Sefela a sumrek kadagiti kabambantayan a rehion ti Juda, a dumalan iti nagbaetan dagiti maikunkuna nga ayan ti Azeca ken Socoh. (1Sm 17:1) Adda ngarud dayta iti agarup 25 km (15 mi) iti abagatan a laud ti Jerusalem. Ti nasayaat-pannakapadanumna a tanap ket agarup kagudua a kilometro (0.25 mi) ti kalawana ken medio patad. Dagiti agbimbinnusor a puersa ket nagsinnumbangiranda daytoy a ginget, a ti tunggal dasig ket nabileg ti panagpuestona iti bakrang ti bantay, a nalabit dagiti Filisteo adda iti abagatan ket adda met dagiti Israelita iti amianan wenno amianan a daya. Ti “naapres a ginget” ket naipaurnos iti nababa a tanap, nalabit masarakan pay laeng sadiay ti namaga a lansad ti waig. (1Sm 17:40) Ti “uppat a pulo nga aldaw” a pannakaipad-eng ti panagrinnupak ti dua a buyot ket nalabit maigapu met iti delikado a kasasaad ti aniaman a dasig no bumallasiw iti daytoy naapres a ginget sa sumang-at a rumaut iti puersa ti kabusor iti bangir a bakrang ti bantay. (1Sm 17:16) Nangpili ni David iti lima a napalanas a bato manipud naapres a ginget idi bimmallasiw tapno sanguenna ni Goliat. Kalpasan ti panagballigi ni David, nagtataray ti nariribuk a buyot dagiti Filisteo a simmalogda iti ginget nga agturong iti tanap ti Filistia ken kadagiti siudad ti Gat ken Ekron.​—1Sm 17:52.