BAAL-PERAZIM
[Makinkukua Kadagiti Panangraut].
Napasamak ditoy ti naan-anay a panagballigi ni Ari David maibusor kadagiti nagtitipon a puersa dagiti Filisteo, sumagmamano a tiempo kalpasan ti panangparmek ni David iti salindeg ti Sion. (2Sm 5:9, 17-21) Ibaga ti rekord nga apaman a nangngeg ni David ti agresibo nga iyaadani dagiti Filisteo, ‘simmalog a kaduana dagiti tattaona ket napanda iti lugar a narigat nga asitgan,’ bayat a dagiti Filisteo “nagdakiwasda idiay nababa a tanap ti Refaim.” Idi impasigurado kenkuana ni Jehova ti tulongna, rimmaut ni David ket nagtalaw dagiti Filisteo, a pinanawanda dagiti idoloda. Yantangay bigbigenna a gapuanan ni Jehova ti panagballigina, kinuna ni David: “Simmaranget ni Jehova kadagiti kabusorko iti masanguanak, kas iti giwang a gapuanan ti dandanum”; ket gapu itoy “pinanagananna dayta a disso iti Baal-perazim.” Kunaen ti salaysay iti 2 Samuel 5:21 nga ‘inikkat ni David ken ti tattaona dagiti idolo a pinanawan dagiti Filisteo.’ Ti pumadpada a salaysay iti 1 Cronicas 14:12 ipakitana ti maudi nga inaramidda, a kunana: “Kalpasanna nagbilin ni David, ket ngarud naipuorda [dagiti idolo] iti apuy.”
Ti Bantay Perazim a tinukoy ni Isaias (28:21) ket maipagpagarup a sadiay met laeng ti ayanna. Naaramat dayta iti padtona tapno ipalagipna ti panagballigi ni Jehova idiay Baal-perazim babaen ken David, a nausar a pagarigan iti asidegen a maipatungpal a karkarna nga aramid nga indeklara ni Jehova a panangrubbuotna kadagiti kabusorna kas iti maysa a manglapunos a layus.
Ti Nababa a Tanap ti Refaim ket maikunkuna nga isu ti Tanap ti Baqaʽ iti abagatan a laud ti nagsaadan ti templo, a sumalog iti agarup 1.5 km (1 mi), kalpasanna kumipet nga agbalin nga akikid a ginget, ti Wadi el Werd (Nahal Refaʽim). Maibatay iti daytoy, kunaen ti dadduma nga eskolar nga adda laeng ti Baal-perazim iti daytoy a ginget. Nupay kasta, maibatay iti pannakaipadana iti “nababa a tanap iti asideg ti Gabaon” kas panangiladawan ni Isaias (28:21), kunaen ti dadduma nga eskolar a dayta ket maysa a disso iti amianan a laud, mabalin a ti Sheikh Bedr, agarup 4 km (2.5 mi) iti laud nga amianan-a-laud ti nagsaadan ti templo. (Jos 15:8, 9) Mayanatup daytoy agsipud ta agturong iti Gabaon ken Gezer ti dalan a nagtarayan dagiti Filisteo idi kinamat ida ni David.—2Sm 5:22, 25; 1Cr 14:16.