OZIAS

[Ti Pigsak Isu ni Jehova].

1. Cohatita a Levita; ‘anak’ ni Uriel.​—1Cr 6:22-24.

2. Ari ti Juda, naawagan met iti Azarias. Ni Ozias ket anak ni Amazias babaen iti asawana a ni Jecolias, ken naikuna a nagturay iti 52 a tawen (829-778 K.K.P.). Bayat daytoy a periodo, da Jeroboam (II), Zacarias, Sallum, Menahem, Pekaias, ken Peca nagsasarunoda a nagturay iti makin-amianan a pagarian. (2Ar 15:1, 2, 8, 10, 13, 14, 17, 23, 25, 27; 2Cr 26:3) Da mammadto Isaias (1:1; 6:1), Oseas (1:1), Amos (1:1), ken nalabit ni Joel ket kapanawenan ni Ozias. Bayat ti panagturay daytoy nga ari, adda napasamak a nakapigpigsa a ginggined.​—Zac 14:5.

Kalpasan ti ipapatay ni amana, ti 16 ti tawenna a ni Ozias ket pinagbalin dagiti umili ti Juda kas ari. (2Ar 14:21; 2Cr 26:1) Nupay kasta, sigun iti 2 Ar-ari 15:1, ni Ozias nagbalin nga ari idi maika-27 a tawen ni Ari Jeroboam (II) ti Israel. Yantangay ikabil daytoy ti panangrugi ti panagturay ni Ozias kas agarup 12 a tawen kalpasan ti ipapatay ni amana, tukoyen la ketdi daytoy ti ‘panagbalinna nga ari’ iti naisangsangayan nga anag. Mabalin nga idi maika-27 a tawen ni Ari Jeroboam, ti dua-tribu a pagarian ti Juda ket nawayawayaan iti panagpasakup iti makin-amianan a pagarian, maysa a panagpasakup a nalabit nangrugi idi a ni Ari Jehoas ti Israel pinarmekna ti ama ni Amazias nga ama ni Ozias. (2Cr 25:22-24) Gapuna, mabalin a nagbalin nga ari ni Ozias iti maikadua a daras iti anag a nawayawayaan manipud panangituray ni Jeroboam (II) nga ari ti Israel.

Inaramid ni Ozias no ania ti “nalinteg kadagiti mata ni Jehova.” Ti kangrunaan a makagapu iti daytoy isu ti panangipangagna iti nasayaat a panangisuro ti maysa nga agnagan Zacarias (saan a ti mammadto a kasta ti naganna a nagbiag iti naud-udi a tiempo). Ngem dagiti iturayanna intuloyda ti di maiparbeng a panagisakripisio kadagiti nangato a disso.​—2Ar 15:3, 4; 2Cr 26:4, 5.

Nagbalin a nalatak ni Ozias gapu kadagiti namilitariaan a balligina, a nagun-odna babaen ti tulong ni Jehova. Naisublina ti Elat (Elot) iti pagarian ti Juda ket binangonna manen dayta a siudad a masarakan iti ngatuen ti Gulpo ti ʽAqaba. Nagballigi iti pannakigubatna kadagiti Filisteo, a dinuprakna dagiti pader ti Gat, Jabne, ken Asdod, ket kalpasan dayta nangbangon kadagiti siudad iti teritoria ti Asdod. Nagballigi met ni Ozias maibusor kadagiti Arabiano ken Meunim, ket pinagbalinna dagiti Ammonita kas agbaybayad iti impuesto iti Juda. Ti nabileg, ken kompleto ti armasna a pakirupak a puersa ket buklen idi ti 307,500 a lallaki iti sidong ti panangaywan ti 2,600 a pannakaulo ti balbalay dagiti amma. Pinalagda ni Ozias dagiti sarikedked ti Jerusalem ket nangaramid sadiay kadagiti makina a pakigubat.​—2Ar 14:22; 2Cr 26:2, 6-9, 11-15.

Naaddaan met daytoy nga ari iti dakkel a panaginteres iti panagtalon ken panagtaraken kadagiti dinguen. Nangkutkot ni Ozias iti adu a pagurnongan ti danum tapno maipaayan dagiti dinguen iti nawadwad nga abasto a danum, ket nangpatakder kadagiti torre iti let-ang, nalabit tapno masalakniban dagiti agar-arab a pangen ken arban manipud kadagiti tulisan. Iti sidong ti panangiwanwanna, naaramid dagiti trabaho iti panagtalon ken iti panagaywan iti kaubasan iti bambantay ken idiay Carmelo.​—2Cr 26:10.

Agparang a dagiti kasta unay a panagballigi ni Ozias nagbanag iti panagbalinna a natangsit, nga uray la sinerrekna pay ketdin ti Nasantuan a benneg ti templo tapno agpuor iti insienso. Ni Azarias a Nangato a Padi, a kinuyog ti 80 a katulongan a papadi, dagus a sinurotna ti ari iti templo ket tinubngarna gapu iti daytoy aramid nga iparit ti linteg, a dinagdagna a pumanaw iti santuario. Bayat nga adda iti ima ni Ozias ti paginsiensuan maipaay iti panangpuor iti insienso ken sipupungtot unay kadagiti papadi, isu namilagruan a napagkukutel iti mugingna, a kalpasan dayta sigaganat nga inruar ti papadi manipud iti templo. Kas maysa a narugit nga agkukutel, naikkat ni Ozias manipud iti isuamin a panagdaydayaw idiay santuario ket saanna a mabalin nga aramiden dagiti annongenna kas ari. Gapuna, bayat ti panagtalinaed ni Ozias iti maysa a balay agingga iti aldaw nga ipapatayna, ti anakna a ni Jotam ti nangtarawidwid kadagiti aramid ti estado.​—2Cr 26:16-21.

Maipapan iti ipapatay ken pannakaitabonna, ipadamag ti 2 Cronicas 26:23: “Kamaudiananna nakikaidda ni Ozias kadagidi ammana; ket ngarud intabonda a kadua dagidi ammana, ngem iti talon a pagitabonan a kukua ti ar-ari, ta kinunada: ‘Isu maysa nga agkukutel.’” Mabalin a kaipapanan daytoy a, gapu iti kukutelna, ni Ozias naitabon iti daga ti maysa a talon a naisilpo iti naarian a sementerio imbes a naikabil iti tanem a naikungkong iti bato.

Maysa nga apug a bato a plake, a nasarakan idiay Jerusalem ken naipagarup a napetsaan iti umuna a siglo K.P., ket addaan iti sumaganad a kitikit: “Ditoy a naiyeg dagiti tulang ni Ozias, ari ti Juda. Saan a mabalin a luktan.”​—LADAWAN, Tomo 1, p. 960.

3. Levita a padi iti “annak ni Harim” (1Cr 24:8; Esd 2:36, 39) a karaman kadagidiay nangpapanaw iti ganggannaet nga assawada kas panagtungpal iti pammagbaga ni Esdras.​—Esd 10:10, 11, 21, 44.

4. Maysa a kaputotan ni Juda babaen ken Perez a ti ‘anakna’ a ni Ataias ket nailista a karaman kadagiti agtataeng iti Jerusalem idi tiempo ni Nehemias.​—Ne 11:4.