MULMULA
Dagiti mula iti pangkaaduan. Idi maikatlo nga “aldaw” ti panamarsua, ti Dios pinagtubona iti daga dagiti “mulmula a mangpataud iti bukel sigun iti kakikitana”; isu a mabalinda ti umadu. (Ge 1:11-13) Kasla ti ipakpakita ti Genesis 2:5, 6 ket dagiti kasasaad iti daydi nga “aldaw” kalpasan a pinagparang ti Dios ti namaga a daga ngem sakbay a pinataudna ti ruot, mulmula nga addaan iti bukel, ken agbunga a kaykayo. Tapno maipaay ti alnaab a kasapulan dagiti agtubo a mulmula, inyurnos ni Jehova nga agpangato a kanayon ti angep manipud iti daga tapno sibuganna ti daga. Isu nga immadu nga immadu ti mulmula iti intero a daga, uray no awan pay idi ti tudo. Nupay ti silsilaw iti langlangit ket saan pay a makita a silalawag iti tangatang agingga idi maikapat nga “aldaw” ti panamarsua (Ge 1:14-16), nabatad nga idi maikatlo nga “aldaw” addan ti naruay a silnag ti lawag a tumulong iti panagdakkel ti mulmula.—Kitaenyo ti Ge 1:14, Ro, Rbi8 ftn.
Impaay ti Dios ti nalangto a mulmula iti tao ken an-animal kas paset ti orihinal a pagtaudan ti taraonda, nga idi agangay innayonna a pagtaraonda ti karne a naipaaruyot ti darana. (Ge 1:29, 30; 9:3, 4) Ti nagbasol a tao ket napilitan nga agtrabaho tapno adda pagtaraonna a mulmula (Ge 3:18, 19), ngem agparang a ni Jehova latta ti Manangipaay iti dayta iti tao ken animal, ta Isu ti Manangipaay iti lawag ti init ken tudo a kasapulan iti panagdakkel ti mula.—Sal 104:14; 106:20; Mik 5:7; Zac 10:1; Heb 6:7; idiligyo ti De 32:2.
Kabaelan ti Dios nga ikeddeng ti panagdakkel ti mulmula a maitunos iti panggepna. Impasiguradona kadagiti Israelita a ti kinatulnogda ket magunggonaan iti tudo ken mulmula a maipaay kadagiti tarakenda nga animal. (De 11:13-15) Nupay kasta, no lipatenda ti tulagda iti Dios, saanna a pagtubuen wenno pukawenna ti mulmula iti dagada. (De 29:22-25; idiligyo ti Isa 42:15; Jer 12:4; 14:6.) Ti maysa kadagiti saplit manipud ken Jehova maibusor iti kadaanan nga Egipto ket ti uraro a nagtinnag iti amin a kita ti mulmula. Iti sabali pay a saplit nga impagteng ti Dios, linamut dagiti dudon ti amin a mulmula a saan a dinadael ti uraro.—Ex 9:22, 25; 10:12, 15; Sal 105:34, 35; idiligyo ti Am 7:1-3.
Piguratibo nga Usar. No panawen ti tikag idiay Palestina, magango a dagus ti mulmula a maisarang iti makasinit a pudot ti init wenno mapul-oyan iti nakabarbara a wayaway nga angin. Isu a dagiti tattao a ngannganin maparmek babaen ti pananglakub ti militar ket nayarigda iti “mulmula iti tay-ak ken nalangto a naganus a ruot, ruot dagiti atep, no adda pannakakset sakbay ti wayaway nga angin.” (2Ar 19:25, 26; Isa 37:26, 27) Umasping iti dayta, kastoy ti inyebkas ti salmista idi naparigatan iti kasta unay: “Ti pusok nakabil a kas iti mulmula ket magango.” “Siak magangoak a kas iti mulmula laeng.”—Sal 102:4, 11.
No nasayaat ti kasasaad, adu ti saringit dagiti mula, isu a mayanatup dayta a pangiladawan iti nakaad-adu a putot. (Job 5:25) Kas pagarigan, bayat ti panagturay ni Solomon, “ti Juda ken Israel aduda” ken rimmangpayada, “a mangmangan ken umin-inum ken agragrag-oda.” (1Ar 4:20) Nabatad a naipasimudaag daytoy iti salmo mainaig ken Solomon: “Dagidiay aggapu iti siudad rumangpayadanto kas iti mulmula ti daga.” (Sal 72:16) Iti sabali a bangir, nupay iti apagbiit a tiempo, dagiti nadangkes ket agtubo a kas iti mulmula, ti panagrangpayada ket saan a gapu iti pamendision ti Dios no di ket tapno ‘matalipuposda iti agnanayon.’—Sal 92:7.
Iti Kasuratan, no dadduma dagiti kayo ket irepresentarda dagidiay natan-ok ken nangato (idiligyo ti Eze 31:2-14), idinto ta ti nanumo a mulmula, kas iti siitsiitan, ruot, wenno tanutubo, mabalin nga irepresentarda dagiti umili iti pangkaaduan. (Idiligyo ti Uk 9:8-15; 2Ar 14:8-10; Isa 19:15; 40:6, 7.) Tumulong daytoy tapno matarusan ti kaipapanan ti Apocalipsis 8:7, nga iti dayta nadakamat a napuoran ti “kakatlo dagiti kayo” ken ti “isuamin a mulmula a berde.”