DAYDAYAW
Ebkas ti komendasion, ti panagrukbab, uray pay ti panagdaydayaw no ti daydayaw ket naiturong iti Dios. Ti Hebreo a berbo a ha·lalʹ ken ti Griego nga ai·neʹo naipatarus nga ‘idaydayaw.’ (Sal 113:1; Isa 38:18; Ro 15:11; kitaenyo ti HALLEL; HALLELUJAH.) Ti Griego a nombre a hyʹmnos, a nakaalaan ti Iloko a sao a “himno,” ipasimudaagna ti kaipapanan a daydayaw wenno maysa a kanta ti daydayaw iti Dios.—Mr 14:26, Rbi8 ftn.
Ti panangidaydayaw iti nagan ti Dios kaipapananna ti panangidaydayaw iti mismo a Kangatuan. (Sal 69:30) Maikari iti kadakkelan a daydayaw, ta isu “naimbag,” wenno ti kangatuan iti kinasayaat iti moral, ti Namarsua, ti Katulongan dagidiay marirriribukan, ti Manangsaranay ken Manangispal iti ilina. (Sal 135:3; 150:2; 1Cr 16:25, 26) Saannanto a pulos ibingay daytoy a daydayaw kadagiti awanan biag a ladladawan a saan a makaipaay iti tulong kadagiti managdaydayaw kadakuada.—Isa 42:8.
Ti daydayaw addaan idi iti napateg a paset iti panagdaydayaw ti Israel maipaay ken Jehova. Gapu ta naan-anay a napalikmutan iti daydayaw, natukoy ti Mannakabalin-amin kas “agnanaed kadagiti panangidaydayaw ti Israel.” (Sal 22:3) Ni Ari David ti nangorganisar kadagiti papadi ken Levita maipaay iti panangidaydayaw ken Jehova babaen ti kanta ken matokar a musika. Ti organisado nga urnos nga inrugi ni David nagtultuloy a naannurot iti templo nga imbangon ni Solomon, ket iti tawtawen kalpasan dayta indauluan dagiti papadi ken Levita ti panangipaay iti daydayaw, nga inaramatda dagiti naipaltiing a putar a naitalimeng agingga itoy nga aldaw iti libro ti Salmo.—1Cr 16:4-6; 23:2-5; 2Cr 8:14; kitaenyo ti MUSIKA.
Dagiti matalek nga adipen ni Jehova awan impalubosda a mangsinga iti panangipaayda iti daydayaw nga isu laeng ti addaan kalintegan a mangalikagum. Saan a nagsardeng ni mammadto Daniel a nangidaydayaw ken Jehova idi naibilin nga iparit dayta ti linteg ket ti mangaramid iti dayta madusa babaen ti pannakaipisok iti abut dagiti leon. (Da 6:7-10) Ni Jesu-Kristo, babaen ti saanna a panangaramid iti aniaman a banag iti bukodna a parnuay, nangipasdek iti katan-okan nga ulidan iti panangidaydayaw iti Amana. Ti intero a biag ken ministerio ti Anak ti Dios, agraman dagiti milagro nga inaramidna, nangipaayda iti daydayaw iti Amana.—Lu 18:43; Jn 7:17, 18.
Kadagiti umuna a siglo a Kristiano, dagiti naipaltiing a salmo nagtultuloy a naaramat iti panangidaydayaw ken Jehova. Kanayonanna pay, agparang nga adda idin dagiti Nakristianuan a putar—“daydayaw iti Dios,” wenno himhimno, ken “naespirituan a kankanta,” wenno kankanta maipapan iti naespirituan a bambanag. (Efe 5:19; Col 3:16) Nupay kasta, ti Nakristianuan a daydayaw saan a nakedngan iti kanta. Mayebkas dayta iti panagbiag ti maysa ken iti aktibo a pannakaseknanna iti naespirituan ken namaterialan a pagimbagan ti sabsabali.—Heb 13:15, 16.
Daydayaw a Naiturong iti Tattao. Ti panangidayaw iti bagi ket pammaneknek ti kinatangsit ken saan a makapabileg kadagiti dumdumngeg. Saan a naayat dayta, agsipud ta dayta ket panangitan-ok ti maysa iti bagina a nangnangruna ngem iti sabsabali. (1Co 13:4) No adda daydayaw, maipaay koma dayta buyogen ti sibubulos a nakem manipud kadagiti di mangidumduma a managpaliiw nga awan ti magunggonada iti panangpadayawda.—Pr 27:2.
Nupay aggapu iti sabsabali, ti pannakaidayaw mabalin a pakasubokan latta ti umawat iti dayta. Mabalin a patanorenna dagiti rikna a kinatan-ok wenno kinatangsit ket iti kasta mangiturong iti pannakarba ti maysa a tao. Ngem no awatenna dayta buyogen ti umiso nga espiritu, ti pannakaidayaw mabalin nga apektaranna ti maysa a tao iti positibo a pamay-an. Mabalin a sipapakumbaba a bigbigenna nga isu nakautang ken Jehova a Dios ket maparegta nga agtignay iti wagas a saan nga agbalin a di maikari iti nadayaw a moral a takderna. Ti naipaltiing a proverbio ipatuldona ti mabalin nga epekto ti panangidaydayaw mainaig iti pannakaipalgak ti aktual a kinasiasino ti maysa a tao: “Ti paggugoran a banga agpaay iti pirak, ket ti urno agpaay iti balitok; ket ti maysa a tao masubok sigun iti pakaidaydayawanna.”—Pr 27:21; idiligyo ti NE.
Awanen ti dakdakkel pay a dayaw wenno komendasion a mabalin nga awaten ti asinoman a tao ngem ti pannakaibilangna nga inanamongan ti Dios. Maited ti kasta a dayaw inton pannakaipanayag ni Apo Jesu-Kristo iti kinadayag. (1Co 4:5; 1Pe 1:7) Daytoy a dayaw ket agpannuray, saan nga iti nainlasagan a panagduduma, no di ket no ti maysa a tao nagbiag iti wagas a maitutop iti adipen ni Jehova. (Ro 2:28, 29; kitaenyo ti JUDIO, JUDIA.) Kabayatanna, dagiti tattao a nangato ti saadda iti gobierno ken ti dadduma pay mabalin nga idayawda dagiti pudno a Kristiano gapu iti kinamanagtungpalda iti linteg ken kinalintegda. (Ro 13:3) No nalawag kadagiti managpaliiw a ti rason iti nasayaat a kababalin dagiti Kristiano ket gapu ta debotadoda nga ad-adipen ni Jehova, ti pakaiturongan ti daydayaw ket ni Jehova ken ti Anakna, a makinkukua kadakuada kas nasungdo nga ad-adalan.