Ti Pungtotko Wenno ti Salun-atko?

SIASINO ti dina ammo ti agpungtot? Mapasamak kadatay amin dayta. No dadduma mabalin a nainkalintegan ti panagpungtot. Ngem, kinaagpaysona, di met aya pudno a masansan a ti pungtottayo (wenno ti kinakaro dayta) ket di nainkalintegan?

Kuna ti Biblia kadatayo: “Sardayam ti pungtot ket lipatem ti gura; dika agalimuteng, daytoy agduyos laeng iti panagaramid ti dakes.” (Salmo 37:8) Kasano a nainsiriban ti kasta a balakad? Maapektaranna kadi ti napaut a salun-atyo?

Iti bennegna a “Health,” kinuna ti The New York Times:

“Dagiti tao a masansan a sirurungsot ken kellaat a mangibulos iti pungtotda wenno agluksaw iti tunggal pakainsultuan mabalin a saanda a basta pagbalbalinen ti bagida a di makaay-ayo. Mabalin a patpatayenda ti bagida a mismo.

“Nakaurnong dagiti managsirarak itay nabiit iti nawadwad a pammaneknek a mangisingasing a ti masansan a panagpungtot ket makadadael unay iti bagi ket maipada dayta, wenno lab-awanna pay, ti panagsigarilio, panaglukmeg ken ti nabaknang tabana a taraon kas nabileg a pakaigapuan ti nasapa nga ipapatay.

“‘Ipakita dagiti panagadalmi a ti naranggas, managsuspetsa a pungtot ket maipada iti aniaman a sabsabali a makadadael iti salun-at nga ammotayo,’ kinuna ni Dr. Redford Williams, maysa a managsirarak iti behavioral medicine idiay Duke University Medical Center.”

Ipakita dagiti panagadal a dagidiay aburido unay kadagiti gagangay a parikut iti inaldaw-aldaw a panagbiag mangpataudda ti ad-adu a hormone a pakaigapuan ti pannakaburibor. Ti masansan a panagpungtotda mabalin a mangparnuay iti di panagbalanse dagiti makasalaknib ken makadangran a kita ti kolesterol, a mamagpeggad kadakuada iti sakit ti puso.

Mabalin nga ikalintegan ti dadduma, ‘Ngem kastoyak a talagan’ wenno, ‘Dimmakkelak a kastan.’ Nupay kasta, dina kayat a sawen a dikay makapagbalbaliwen, babaen ti napasnek a panangikagumaan a mangiyaplikar iti balakad ti Dios. Iti bukodyo a Biblia, sukimatenyo ti balakadna maipapan iti pungtot ken gura a nailanad idiay Proverbio 14:29, 30; 22:24, 25; Efeso 4:26; Santiago 1:19, 20.

Ti panangipakat iti dayta nadiosan a sirib mabalin a pasayaatenna ti salun-atyo ken paatiddogenna ti biagyo. Kinuna ti Times: “Kinuna dagiti adu a managsirarak a malapdan dagiti managpungtot a tattao ti nasapa nga ipapatay no liklikanda ti kinadarasudos, panagalipunget.”