Ti Panagimdeng a Nabuyogan iti Ayat

“AGYAMANAK iti panagimdengmo.” Adda kadi asinoman a nabiit pay a nangibaga iti kasta kadakayo? Nagsayaat la ketdin dayta a pammadayaw! Apresiaren ti asinoman ti maysa a napasnek a managimdeng. Babaen ti panagimdengtayo a naimbag, mabang-aran dagiti tattao a malmaldaangan wenno madagdagsenan kadagiti parikut. Ken saan kadi nga ad-adda a maipategtayo dagiti tattao no managimdengtayo? Iti kongregasion Kristiano, ti panagimdeng buyogen ti ayat ket napateg a paset ti ‘panagpipinnanunot iti maysa ken maysa tapno mangparegta iti ayat ken nasayaat nga ar-aramid.’​—Hebreo 10:24.

Ngem adu a tattao ti saan a managimdeng. Kaykayatda ti mangbalakad, mangisalaysay kadagiti kapadasanda, wenno mangidatag iti panangmatmatda imbes nga umimdengda iti ibaga ti sabsabali. Talaga a maysa nga abilidad ti panagimdeng. Kasano a masursurotayo ti umimdeng buyogen ti ayat?

Maysa a Napateg a Banag

Ni Jehova ti ‘Naindaklan a Manangisuro.’ (Isaias 30:20) Adu ti maisurona kadatayo maipapan iti panagimdeng. Usigenyo no kasano a tinulongan ni Jehova ni propeta Elias. Idi isu ket binutbuteng ni Reyna Jezebel, nagkamang ni Elias iti let-ang ken inyebkasna a tarigagayannan ti matay. Sadiay, nakisao kenkuana ti anghel ti Dios. Bayat nga inlawlawag ti propeta dagiti pagamkanna, nagimdeng ni Jehova ket kalpasanna impakitana ti nabileg a pannakabalinna. Ti resultana? Saanen a nagbuteng ni Elias, ket intuloyna ti annongenna. (1 Ar-ari 19:2-15) Apay nga inwayaan ni Jehova ti immimdeng kadagiti pakadanagan dagiti adipenna? Gapu ta maseknan kadakuada. (1 Pedro 5:7) Adtoy ti napateg a banag a makatulong iti panagbalin a napasnek a managimdeng: Panangpatanor ken panangiparangarang iti napudno a pannakaseknan kadagiti sabsabali.

Idi nakaaramid iti nadagsen a basol ti maysa a lalaki idiay Bolivia, inapresiarna ti pannakaseknan nga impakita ti maysa a kapammatian. Inlawlawag ti lalaki: “Maysa dayta kadagiti kalaladingitan a paset iti biagko. Insardengko koman ti panangikagumaak nga agserbi ken ni Jehova no saan a gapu iti maysa a kabsat a nangiwaya iti tiempona tapno umimdeng kaniak. Awan ti adu nga imbagana, ngem napabilegak gapu ta ammok a maseknan kaniak yantangay immimdeng. Saan a kasapulan nga ibagana no ania ti solusion; ammok no ania ti rumbeng nga aramidek. Kasapulak laeng a maammuan nga adda maseknan iti marikriknak. Ti panagimdengna ti nangparegta kaniak a mangdaer iti ladingitko.”

Ni Jesu-Kristo ti maysa a naindaklan nga Ulidan no iti panagimdeng a nabuyogan iti ayat. Di nagbayag kalpasan ti ipapatay ni Jesus, dua kadagiti adalanna ti nagdaliasat manipud Jerusalem nga agturong iti purok nga agarup 11 a kilometro ti kaadayona. Awan duadua a naupayda, isu a nakipagna kadakuada ni napagungar a Jesu-Kristo. Nangyimtuod kadagiti naannad ti pannakasangalna a salsaludsod tapno maammuanna no ania dagiti pakaseknanda, ket simmungbat dagiti adalan. Dinakamatda dagiti inawatda a namnama ken ti agdama a mariknada a pannakaupay ken pannakaburibor. Maseknan ni Jesus kadakuada, ket ti panagimdengna buyogen ti ayat ti nangisagana kadagiti dua nga adalan tapno umimdengda met. Ket ni Jesus “imbuksilanna kadakuada ti bambanag maipapan iti bagina kadagiti amin a Kasuratan.”​—Lucas 24:13-27.

Ti panagimdeng nga umuna ket maysa a naayat a pamay-an tapno magutugot dagiti dadduma nga umimdeng kadatayo. “Dagiti dadakkelko ken dagiti katugangak nangrugi a kuestionaranda ti wagas ti panangpadakkelko kadagiti annakko,” kuna ti maysa a babai idiay Bolivia. “Kinagurak dagiti imbagada, ngem diak masigurado no husto met laeng ti ar-aramidek kas maysa a nagannak. Iti dayta a kanito, maysa kadagiti Saksi ni Jehova ti simmarungkar kaniak. Nakipatang kaniak maipapan kadagiti kari ti Dios. Ngem ti wagas ti panangyimtuodna no ania ti kapanunotak ti nangbigbigak a sidadaan nga umimdeng daytoy a tao. Inawisko nga umuneg, ket di nagbayag inlawlawagko kenkuana no ania ti parikutko. Siaanus a nagimdeng. Inyimtuodna no ania ti tarigagayak para kadagiti annakko ken no ania ti makuna ni lakayko maipapan iti dayta. Makapabang-ar ti makisango iti maysa a tao a sidadaan a mangtarus iti kasasaadko. Idi rinugianna nga ipakita kaniak no ania ti ibagbaga ti Biblia maipapan iti biag ti pamilia, ammok a makipatpatangak iti maysa a tao a maseknan iti kasasaadko.”

“Ti ayat . . . saanna a sapulen dagiti bukodna a pagimbagan,” kuna ti Biblia. (1 Corinto 13:4, 5) Gapuna, ti panagimdeng buyogen ti ayat ipasimudaagna a bay-antayo pay laeng dagiti bukodtayo a pagimbagan. Mabalin a masapul nga isardengtayo pay laeng ti agbuya iti telebision, agbasa iti periodiko, wenno agusar iti cell phone no adda makisasao kadatayo maipapan iti serioso a banag. Ti panagimdeng buyogen ti ayat kaipapananna ti nasged a panaginteres iti kapanunotan ti sabali. Kalikagumanna a liklikantayo a maibaw-ing kadatayo ti saritaan babaen ti panangibaga kas pagarigan iti, “Malagipko a kasta met ti napagteng idi kaniak.” Nupay gagangay ti panangaramid iti kasta iti nainggayyeman a panagsarita, nasken a baybay-antayo pay laeng dagiti personal a paginteresantayo no adda makisasao kadatayo maipapan iti serioso a parikut. Ti pudno a pannakaseknan kadagiti sabsabali ket mabalin a maiparangarang iti sabali pay a pamay-an.

Umimdeng Tapno Tarusan ti Rikna ti Sabali

Dagiti kakadua ti lalaki a ni Job nangngegda ti di kumurang a sangapulo a palawagna. Kaskasdi, inyebkasna: “O no addaanak koma iti maysa nga umimdeng kaniak!” (Job 31:35) Apay? Agsipud ta saan a naliwliwa iti panagimdengda. Awananda iti pannakaseknan ken ni Job ken saanda a tinarigagayan a tarusan ti riknana. Sigurado a saanda a mannakipagrikna kas agdengdengngeg. Nupay kasta, imbalakad ni apostol Pedro: “Agkakapanunotankay koma amin, a mangipakitakayo iti pannakipagmaymaysa ti rikna, addaan iti nainkabsatan a panagayat, nadungngo a mannakipagrikna, napakumbaba iti panagpampanunot.” (1 Pedro 3:8) Kasanotayo a maipakita ti pannakipagrikna? Ti maysa a pamay-an ket babaen ti panangipakita iti pannakaseknan iti rikna dagiti sabsabali ken ikagumaantayo a tarusan ida. Ti panangyebkas kadagiti mannakipagrikna a komento a kas iti “makapaupay la ketdi dayta” wenno “saandaka la ketdi a naawatan” ket maysa a pamay-an a mangipakita a maseknantayo. Ti sabali pay a pamay-an ket ti panangibagatayo iti bukodtayo a sasao no ania ti ibagbaga ti tao, a mangipakita a maawatantayo ti imbagana. Ti panagimdeng buyogen ti ayat kaipapananna ti panangtarus saan laeng a kadagiti sasao no di ket kadagiti emosion a naiparipirip.

Ni Roberta ket eksperiensiado nga amin-tiempo a ministro dagiti Saksi ni Jehova. Insalaysayna: “Adda idi kanito a naupayak iti ministeriok. Isu a nakitungtongak iti agdaldaliasat a manangaywan. Nagimdeng a sipapasnek ken inkagumaanna a tinarusan ti riknak. Agparang a natarusanna pay ti panagamakko nga amangan no babalawennak gapu iti panangmatmatko. Impatalgedna kaniak a maawatanna ti riknak, agsipud ta nakarikna met idin iti kasta. Talaga a nakatulong dayta kaniak tapno makapagtultuloyak.”

Mabalintayo kadi ti umimdeng nupay ditay umanamong iti maibagbaga? Maibagatayo kadi iti maysa a tao nga apresiarentayo ti panangyebkasna kadatayo iti riknana? Wen. Kasanon no ti maysa a barito ket nakiapa idiay eskuelaan wenno ti maysa nga agtutubo a babai ibagana nga isu ket agayat? Saan kadi a nasaysayaat no umimdeng ti nagannak ken ikagumaanna a tarusan ti pampanunot ti agtutubo sakbay nga ilawlawagna no ania ti umiso ken di umiso a kababalin?

“Ti pammatigmaan iti puso ti maysa a tao ket kas iti adalem a dandanum,” kuna ti Proverbio 20:5, “ngem ti tao nga addaan panangilasin isu ti mangyaonto iti dayta.” No saan nga agannayas a mangipaay iti di nakiddaw a balakad ti maysa a masirib ken addaan kapadasan a tao, mabalin a kasapulan a kiddawentayo ti balakadna. Umasping ti kasasaad no umimdengtayo buyogen ti ayat. Kasapulan ti pannakaawat tapno magutugottayo nga agsao ti maysa a tao. Makatulong ti panagimtuod, ngem masapul nga agannadtayo tapno dagiti saludsodtayo ket saan nga agparang a pannakibiang kadagiti pribado a banag. Nalabit a makatulong no isingasingtayo kenkuana a dagiti banag a komportable kenkuana ti mapagsaritaan. Kas pagarigan, no iti biang ti maysa nga asawa a babai nga agtarigagay a makisarita maipapan kadagiti parikut iti relasionna iti asawana, mabalin a nalaklaka kenkuana no estoriaenna pay nga umuna no kasano a nagam-ammoda ken ni lakayna agingga a nagkallaysada. Ti maysa a tao a nagbalin a di aktibo iti Nakristianuan a ministerio ti mabalin a nalaklaka a makisarita no ilawlawagna pay nga umuna no kasano a naammuanna ti kinapudno.

Panagimdeng a Nabuyogan iti Ayat​—Maysa a Karit

Mabalin a narigat ti umimdeng iti maysa a marurod kadatayo, agsipud ta ti normal a pagannayasantayo ket agikalintegan. Kasanotayo a mapagballigian dayta a karit? “Ti maysa a sungbat, no naalumamay, pagbaw-ingenna ti pungtot,” kuna ti Proverbio 15:1. Ti siaasi a panangkiddaw iti tao tapno agsao sa kalpasanna siaanus nga imdengan bayat nga iyebkasna ti an-anek-ekenna ket maysa a pamay-an ti panangsungbat a nabuyogan iti kinaalumamay.

Ti nabara a panagsupiat ket masansan a mapasamak iti nagbaetan ti dua a tao a mangulit-ulit laeng iti nalpasdan nga imbaga. Marikna ti tunggal maysa kadakuada a saan nga umim-imdeng ti kasarsaritada. Anian a nagsayaat no agulimek ti maysa kadakuada ken sipapasnek nga umimdeng! Siempre, napateg no agteppel ken agsaotayo buyogen ti kinaannad ken ayat. Kuna kadatayo ti Biblia: “Daydiay mangmedmed kadagiti bibigna agtigtignay a simamasirib.”​—Proverbio 10:19.

Saan a nainkasigudan ti abilidad nga umimdeng buyogen ti ayat. Ngem maysa dayta nga abilidad a masursuro babaen ti panangikagumaan ken disiplina. Dayta ket maysa a paglaingan a talaga a napateg a patanoren. Kinapudnona, ti panagimdeng kadagiti sabsabali ket maysa nga ebkas ti ayattayo. Tumulong met dayta tapno agbalintayo a naragsak. Anian a nainsiriban ngarud a patanorentayo ti abilidad nga umimdeng buyogen ti ayat!

[Footnote]

[Ladawan iti panid 11]

No umim-imdeng, masapul a baybay-antayo pay laeng dagiti bukodtayo nga interes

[Ladawan iti panid 12]

Mabalin a narigat ti umimdeng iti maysa a marurod