MANTEKILIA

Napagbalay a taba babaen ti panangkulog wenno panangbatil iti gatas wenno krema. Idi tiempo ti Biblia, daytoy a produkto manipud gatas ket saan a kas iti mantekilia kadagiti pagilian iti Laud, ta nadaruy idi dayta imbes a solido. (Job 20:17) Ngarud, depinaren da Koehler ken Baumgartner ti Hebreo a sao a chem·ʼahʹ kas nasam-it ken presko a mantekilia a nalukneng pay laeng. (Lexicon in Veteris Testamenti Libros, Leiden, 1958, p. 308) Kunaen ni Franciscus Zorell a daytoy a sao ket tumukoy iti “napalet, napagbalay a gatas.” (Lexicon Hebraicum et Aramaicum Veteris Testamenti, Roma, 1968, p. 248) Iti Uk-ukom 5:25, ti isu met laeng a sao ket naipatarus kas “napagbalay a gatas.”

“Ta ti panangbatil [iti literal, panangpespes] iti gatas isu ti mangpataud iti mantekilia.” (Pr 30:33) Naaramid daytoy babaen ti pannakaikabil ti gatas iti maysa a lalat a botelia sa mailali, a makulog iti rabaw dagiti tumeng, wenno maibitin iti nagbaetan ti dua a teddek ken mayegyeg agingga a magteng ti matarigagayan a kinadaruyna.

Nupay naibilang ti mantekilia kas naisangsangayan a taraon, kankanen daytan ti tao idi pay tiempo dagiti patriarka. Inraman dayta ni Abraham iti bangkete nga insaganana maipaay kadagiti anghel a sangailina (Ge 18:8); napan ken David dagiti gagayyemna nga adda awitda a mantekilia ken dadduma pay a sagut a pagtaraon.​—2Sm 17:29.

Ti “mantekilia” iti Salmo 55:21 ket piguratibo a naaramat a tumukoy iti makaay-ayo ken nalamuyot a sasao ti maysa a traidor.